Podstawa wymiaru składek pracowników delegowanych - zmiany 2016 r.

Takie zmiany przewiduje rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 22 sierpnia 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Polecamy produkt: Umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne od 1 stycznia 2017 r.

Zmiana rozporządzenia była konieczna ze względu na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 28 października 2015 r. (SK 9/14), w którym orzeczono, że zapisana w § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia składkowego zasada ustanawiająca dla osób zatrudnionych poza granicami Rzeczypospolitej u polskich pracodawców minimalną podstawę wymiaru składek ZUS jest niezgodna z konstytucją. Zgodnie z tym przepisem (w jego poprzednim brzmieniu, zakwestionowanym przez TK):

● podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców (z wyłączeniem członków służby zagranicznej) nie stanowi część wynagrodzenia w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu zagranicznych delegacji, określonej w załączniku do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej,
● ustalony w powyższy sposób miesięczny przychód oddelegowanego, stanowiący podstawę wymiaru składek, nie może być niższy od kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, zapisanej w ustawie budżetowej (w 2016 r. wynosi ona 4055 zł).

Trybunał Konstytucyjny zarzucił przywołanej wyżej regulacji to, że wprowadza taką modyfikację podstawy wymiaru składek zusowskich, w wyniku której jest ona w niektórych przypadkach wyższa niż przychód ze stosunku pracy, stanowiący podstawę wymiaru składek ZUS na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. To zaś w konsekwencji prowadzi do obciążenia pracowników i pracodawców kosztami podwyższonej składki na ubezpieczenia społeczne i z tego względu stanowi ingerencję w prawo własności. W dodatku ta ingerencja nie spełnia wymogów formalnych, albowiem nie nastąpiła w drodze ustawowej, ale w akcie wykonawczym (tj. w rozporządzeniu składkowym).

Wskutek nowelizacji wchodzącej w życie 1 października 2016 r., dla osób pracujących poza terytorium Polski w ramach oddelegowania i zarabiających mniej niż wynosi prognoza przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne będzie ich faktyczny przychód. Dzięki temu w przedstawionych okolicznościach nie będzie już dochodziło do „sztucznego zawyżania” podstawy składkowej.