Czy pracownik ma prawo do wynagrodzenia za czas strajku

Aktualna informacja >>> Strajkujący nauczyciele nie otrzymają refundacji wynagrodzenia

Strajk polega na zbiorowym powstrzymywaniu się pracowników od wykonywania pracy w celu rozwiązania sporu dotyczącego warunków pracy, płac lub świadczeń socjalnych oraz praw i wolności związkowych pracowników lub innych grup, którym przysługuje prawo zrzeszania się w związkach zawodowych. Strajk powinien być zawsze ostatecznym środkiem mającym doprowadzić do rozwiązania sporu zbiorowego i nie może być ogłoszony bez uprzedniego przeprowadzenia rokowań i mediacji, chyba że pracodawca bezprawnie uniemożliwił ich przeprowadzenie, a także w wypadku, gdy pracodawca rozwiązał stosunek pracy z prowadzącym spór działaczem związkowym.

Praktyczne aspekty indywidualnej ochrony związkowca >>

Udział pracownika w strajku zorganizowanym zgodnie z obowiązującymi przepisami nie jest naruszeniem obowiązków pracowniczych. W okresie takiego strajku pracownik zachowuje prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy, z wyłączeniem jednak prawa do wynagrodzenia. Okres prowadzenia akcji strajkowej jest okresem niewykonywania pracy.

Strajk a świadczenia z ZUS

Pracownik biorący udział w akcji strajkowej nie traci prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego za czas jej trwania.

Przykład

Podczas akcji strajkowej, która trwała 3 dni, pracownik korzystał ze zwolnienia lekarskiego przypadającego na 2 dni tej akcji. Za czas tego zwolnienia (przyjmując, że pracownik wyczerpał już prawo do wynagrodzenia chorobowego w danym roku kalendarzowym) pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy wypłacany ze środków ZUS.

Strajk a wynagrodzenie pracownicze

Za czas udziału pracownika w strajku, bez względu na to, czy strajk był legalny czy też niezgodny z obowiązującymi przepisami, wynagrodzenie nie przysługuje. W miesiącu, w którym akcja strajkowa była prowadzona, pracodawca ma zatem prawo obniżyć pracownikowi wynagrodzenie.

Jeśli pracownik wynagradzany jest stałą stawką miesięczną, ustalając wynagrodzenie za czas przepracowany (a zatem z wyłączeniem okresu strajku), stawkę miesięczną wynagrodzenia należy podzielić przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu (chodzi tu o nominalny wymiar czasu pracy z danego miesiąca) i otrzymaną kwotę pomnożyć przez liczbę godzin nieobecności pracownika w pracy.

Jak przeliczyć wynagrodzenie brutto na wynagrodzenie netto >>

Następnie otrzymaną kwotę pracodawca powinien odjąć od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc.

Przykład

Pracownik zatrudniony w podstawowym systemie czasu pracy, wynagradzany stawką zasadniczą w wysokości 3000 zł oraz miesięczną premią regulaminową w wysokości 500 zł, w maju 2011 r. brał udział w akcji strajkowej trwającej 3 dni. Za maj pracownik otrzyma wynagrodzenie w wysokości 3000,08 zł:

(3000 zł + 500 zł) : 168 godz. = 20,83 zł,

20,83 zł x 24 godz. = 499,92 zł,

3500 zł – 499,92 zł = 3000, 08 zł.

Jeśli pracownik obok wynagrodzenia zasadniczego lub wyłącznie otrzymuje stawkę wynagrodzenia uzależnioną od poczynionego w danym miesiącu nakładu pracy, stawki tej w miesiącu, w którym prowadzona jest akcja strajkowa, nie obniża się – przysługuje ona bowiem za czas przepracowany – a więc w wysokości wypracowanej.