Ustawa o promocji zatrudnienia - najważniejsze zmiany

Głównym celem ustawy z 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw (zwanej dalej ustawą zmieniającą) jest wprowadzenie zmian, które doprecyzują przepisy budzące wątpliwości interpretacyjne, a także dostosowanie przepisów ustawowych do przepisów wynikających z ustaw o: swobodzie działalności gospodarczej, spółdzielniach socjalnych, łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców czy praktykach absolwenckich. Poniżej przedstawiamy kilka najważniejszych zmian wprowadzonych ww. ustawą.

Zawieszenie działalności gospodarczej

Statusem bezrobotnego może być objęta osoba, która nie złożyła wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej albo po złożeniu wniosku o wpis:

• zgłosiła do ewidencji działalności gospodarczej wniosek o zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej i okres zawieszenia jeszcze nie upłynął,
• nie upłynął jeszcze okres do określonego we wniosku o wpis do ewidencji dnia podjęcia działalności gospodarczej (art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. f ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy).

Zasady umarzania składek na Fundusz Pracy dla przedsiębiorczych matek >>

A zatem osoba prowadząca na własny rachunek działalność gospodarczą, która zawiesiła jej prowadzenie, może już bez wątpliwości uzyskać status bezrobotnego. Natomiast zachować status bezrobotnego może osoba, która dopiero zamierza w przyszłości podjąć działalność gospodarczą i tak też oznaczyła datę jej rozpoczęcia we wniosku o wpis do ewidencji. Posiadanie statusu bezrobotnego upoważnia do korzystania ze świadczeń przysługujących bezrobotnym. Jednak w zakresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych sytuacja osoby, która zawiesiła prowadzenie na własny rachunek działalności gospodarczej, została zrównana z sytuacją osoby, która rozwiązała stosunek pracy z własnej inicjatywy lub za porozumieniem stron – osoby te mogą uzyskać zasiłek dla bezrobotnych po okresie 90 dni od dnia zarejestrowania się w urzędzie pracy (art. 75 ust. 2 pkt 2 ustawy zatrudnieniowej).

Szkolenia i stypendium

Zmiana przepisu art. 40 ust. 3 ustawy zatrudnieniowej umożliwia skierowanie osoby bezrobotnej na kilka kursów w ciągu roku kalendarzowego. Bezrobotny musi jednak uzasadnić celowość szkolenia, a koszt części tego szkolenia finansowanej z Funduszu Pracy w danym roku nie może przekroczyć 300% przeciętnego wynagrodzenia. Posiadanie kilku uprawnień, zwłaszcza dotyczących pokrewnych umiejętności, niewątpliwie zwiększa szanse na zatrudnienie.

Zgłaszanie ofert pracy przez pracodawców >>

Zachęcić bezrobotnych do większej aktywności ma uchylenie art. 41 ust. 1a ustawy zatrudnieniowej, zgodnie z którym w okresie pobierania stypendium nie przysługiwał zasiłek. Skutkiem tego w przypadku szkoleń o małej liczbie godzin mogło dojść do sytuacji, gdy stypendium było niższe od zasiłku. Powodowało to, że bezrobotny skierowany na szkolenie, który jednocześnie ma prawo do zasiłku, mógł się czuć w pewnym sensie pokrzywdzony z tytułu uzyskiwania stypendium nawet wyraźnie niższego od zasiłku. Nowe rozwiązanie daje bezrobotnemu prawo wyboru świadczenia w okresie szkolenia. Warto dodać, że ustawodawca określił minimalną wysokość stypendium na 20% zasiłku dla bezrobotnych (art. 41 ust. 3 ustawy zatrudnieniowej).

Ubezpieczenie osób w trakcie szkolenia i studiów

Osoby, które w trakcie szkolenia podjęły zatrudnienie, inną pracę zarobkową lub działalność gospodarczą i pobierają stypendium w wysokości 20% zasiłku, powinny zostać zgłoszone przez instytucję szkoleniową do ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków (art. 41 ust. 7 ustawy zatrudnieniowej). Koszty ubezpieczenia będą stanowić w tym wypadku koszty szkolenia i jako takie będą pokrywane z Funduszu Pracy (art. 2 ust. 1 pkt 12 lit. b ustawy zatrudnieniowej).

Umowa o dzieło z pracownikiem przebywającym na urlopie bezpłatnym >>

Te same zasady dotyczą osób pobierających stypendium w wysokości 20% zasiłku z tytułu odbywania studiów podyplomowych, które w trakcie tych studiów podjęły zatrudnienie, inną pracę zarobkową lub działalność gospodarczą. W tym wypadku to na starostę spada obowiązek ubezpieczenia tych osób od następstw nieszczęśliwych wypadków, chyba że osoby te już posiadają takie ubezpieczenie (art. 42a ust. 8 ustawy zatrudnieniowej). Za okres odbywania przez bezrobotnego studiów podyplomowych, których koszty są dofinansowane przez starostę, jeśli nie pozostaje on w zatrudnieniu, nie wykonuje pracy zarobkowej lub nie prowadzi działalności gospodarczej, starosta ustala i opłaca składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe od wypłaconego stypendium (art. 54 ustawy zatrudnieniowej).

Zmiany dotyczące cudzoziemców

Zezwolenie na pracę dla cudzoziemca zachowuje ważność w przypadku zatrudnienia go przez przedsiębiorcę dotkniętego skutkami kryzysu ekonomicznego, który obniżył wymiar czasu pracy z zachowaniem proporcjonalnego obniżenia cudzoziemcowi wynagrodzenia za pracę. Pozwoli to pracodawcom znajdującym się w przejściowych trudnościach finansowych zmienić wymienione warunki pracy bez potrzeby wydawania nowej decyzji przez wojewodę, pod warunkiem niezwłocznego pisemnego powiadomienia wojewody o zmianie dokonanej w stosunku do cudzoziemca (nowy pkt 5 art. 88i ust. 1 ustawy zatrudnieniowej).

Ustawa antykryzysowa - poradnik dla pracodawców >>

A zatem zmiany w zatrudnieniu cudzoziemców wiążą się bezpośrednio z przepisami ustawy o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców. Należy pamiętać, że w innych przypadkach dotyczących zmiany okoliczności odnoszących się do wydanej decyzji panuje zasada, że wojewoda uchyla wydane zezwolenie (art. 88k ustawy zatrudnieniowej).

Wymogi dla pracowników publicznych służb zatrudnienia

Ustawodawca zwiększył wymogi stawiane niektórym pracownikom publicznych służb zatrudnienia. Nowością jest rozszerzenie wymogu niekaralności za umyślne przestępstwa skarbowe. Pośrednikiem pracy, doradcą zawodowym, specjalistą ds. rozwoju zawodowego, specjalistą ds. programów, liderem klubu pracy, doradcą EURES oraz asystentem EURES może zostać osoba nieskazana dotąd prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe.

Podstawa prawna:

• art. 1, art. 22 § 1 Kodeksu karnego skarbowego,
• ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (DzU z 2008 r. nr 69, poz. 415 ze zm.),
• art. 3, 12 ustawy z 1 lipca 2009 r. o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców (DzU nr 125, poz. 1035 ze zm.),
• art. 1–6 ustawy z 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw (DzU nr 257, poz. 1725 ze zm.).