Jak przeliczać przychód pracownika z obcej waluty na złote

Przychody pracownika osiągane w walutach obcych muszą być przeliczane na złote w sposób przyjęty w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych (§ 4 rozporządzenia składkowego). Od 1 stycznia 2011 r. zasady tych przeliczeń reguluje znowelizowany art. 11a updof. Przepis ten wprowadza 3 reguły.

@RY1@i65/2011/002/i65.2011.002.000.0031.101.jpg@RY2@

Nowe zasady dotyczą wypłat dokonanych od stycznia 2011 r.

Powyższe zasady przeliczania walut obcych na złote mają zastosowanie do wszystkich dochodów, jakie pracownicy osiągnęli w 2011 r. (art. 13 ustawy z 25 listopada 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne). Dotyczy to także np. dochodów zleceniobiorców i wykonawców umów o dzieło z umów niezawieranych przez nich w ramach działalności gospodarczej.

Rozliczanie świadczeń wypłaconych na przełomie roku >>

O sposobie przeliczania dochodów uzyskanych przez pracowników, które są rozliczane przez pracodawcę (płatnika), decyduje to, czy są to dochody zaliczane do 2011 r. Z kolei o zaliczeniu dochodu do 2011 r. decyduje moment postawienia go do dyspozycji pracownika (przelew na konto pracownika albo postawienie wynagrodzenia do odbioru w kasie firmy). Pensja pracownika nie jest uznawana za jego dochód w momencie zakończenia pracy. Tak więc np. wynagrodzenie za grudzień 2010 r. postawione do dyspozycji w styczniu 2011 r. jest u pracownika dochodem za 2011 r., mimo że pracę świadczył w 2010 r.

PRZYKŁAD

Firma oddelegowała na 5 miesięcy pracowników do pracy na terenie Francji. Firma nie ma oddziału, zakładu ani stałej placówki we Francji. Oddelegowanie pracowników do Francji spełniało warunki art. 15 ust. 2 umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Francuskiej w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku sporządzonej w Warszawie z 20 czerwca 1975 r. (Dz.U. z 1977 r. Nr 1, poz. 5 ze zm.).

Artykuł 15 ust. 1 powyższej umowy stanowi, że pensje, płace i podobne wynagrodzenia, które osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie (w tym przypadku w Polsce) osiąga z pracy najemnej, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie (w Polsce), chyba że praca wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie (tutaj we Francji). Przepis ten oznacza, że jeżeli praca jest wykonywana we Francji, wówczas osiągnięte za nią wynagrodzenia powinny podlegać opodatkowaniu we Francji. Jednak art. 15 ust. 2 tej umowy, który ma w tym przypadku zastosowanie, stanowi, że bez względu na postanowienia art. 15 ust. 1 umowy, wynagrodzenia, jakie osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie (w Polsce) osiąga z pracy najemnej wykonywanej na terenie drugiego Umawiającego się Państwa (we Francji), podlegają opodatkowaniu tylko w pierwszym Państwie (w Polsce), jeżeli:

• odbiorca przebywa w drugim Państwie (Francji) podczas jednego lub kilku okresów, nieprzekraczających łącznie 183 dni w danym roku podatkowym,
• wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma w tym drugim Państwie miejsca zamieszkania lub siedziby,
• wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim Państwie.

Dlatego w tym przypadku dochody pracowników są opodatkowane według zasad określonych przez polską ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Oddelegowani pracownicy otrzymali 5 stycznia 2011 r. wynagrodzenie wypłacone w euro za grudzień 2010 r. Do jego przeliczenia na złotówki – zarówno do celów opodatkowania, jak i oskładkowania – należy zastosować nowe zasady, co oznacza, że euro należy przeliczyć po średnim kursie NBP z 4 stycznia 2011 r.

Ustalając podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia pracowników, którzy w okresie pracy za granicą podlegają ubezpieczeniom w Polsce, należy pamiętać, aby przed przeliczeniem waluty obcej na złotówki przychód pracownika pomniejszyć o kwotę zwolnioną ze składek – tj. o równowartość diet za każdy dzień pobytu za granicą w wysokości przysługującej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju pracownikom sfery budżetowej. Przy czym tak ustalona podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne – po jej przeliczeniu na złotówki – nie może być niższa za każdy pełny miesiąc ubezpieczenia niż przeciętne prognozowane wynagrodzenie na dany rok.

Jak ustalać kwoty wolne od potrąceń w 2011 r. >>

WAŻNE!

W 2011 r. minimalna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika wykonującego czasowo pracę za granicą nie może być niższa niż 3359 zł.

Aby natomiast ustalić podstawę opodatkowania, płatnik musi przed przeliczeniem przychodów pracownika w euro na złotówki uwzględnić zwolnienie w wysokości 30% diety należnej za każdy dzień pobytu w wysokości należnej pracownikowi sfery budżetowej z tytułu zagranicznej podróży służbowej (art. 21 ust. 1 pkt 20 updof). Zwolnienie to ma zastosowanie do przychodów osób, o których mowa w art. 3 ust. 1 updof, przebywających czasowo za granicą i uzyskujących przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku służbowym, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczym stosunku pracy. Dotyczy to osób fizycznych objętych tzw. nieograniczonym obowiązkiem podatkowym, tzn. osób, które:

• mają miejsce zamieszkania na terytorium Polski,
• podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) w Polsce bez względu na miejsce położenia źródeł tych przychodów.

Stosując to zwolnienie z opodatkowania (z art. 21 ust. 1 pkt 20 updof) trzeba jednak pamiętać o ograniczeniu wynikającym z art. 21 ust. 15 updof. Przepis ten stanowi, że zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 20 updof, nie ma zastosowania do wynagrodzenia:

• pracownika odbywającego podróż służbową poza granicami Polski,
• pracownika w związku z jego pobytem poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej w celu udziału w konflikcie zbrojnym lub dla wzmocnienia sił państwa albo państw sojuszniczych, misji pokojowej, akcji zapobieżenia aktom terroryzmu lub ich skutkom, a także w związku z pełnieniem funkcji obserwatora w misjach pokojowych organizacji międzynarodowych i sił wielonarodowych, o ile otrzymuje świadczenia zwolnione od podatku na podstawie ust. 1 pkt 83 lub 83a,
• uzyskiwanego przez członka służby zagranicznej.

PRZYKŁAD

Pracownik, który podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, przepracował cały grudzień 2010 r. w Niemczech (w ramach oddelegowania do pracy u kontrahenta pracodawcy). Z tytułu zatrudnienia za grudzień 2010 r. pracownik otrzymał 6 stycznia 2011 r. wynagrodzenie w wysokości 5000 euro. Dieta za dobę podróży służbowej do Niemiec przysługująca pracownikowi sfery budżetowej wynosi 42 euro.

Pracownik ma prawo do podstawowych kosztów uzyskania przychodów (111,25 zł) i złożył pracodawcy PIT-2. Prawidłowe rozliczenie jego wynagrodzenia powinno wyglądać następująco:

@RY1@i65/2011/002/i65.2011.002.000.0031.102.jpg@RY2@

@RY1@i65/2011/002/i65.2011.002.000.0031.103.jpg@RY2@

Podstawa prawna:

• art. 13 ustawy z 25 listopada 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. Nr 226, poz. 1478),
• § 2 ust. 1 pkt 16, § 4 rozporządzenia z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. Nr 161, poz. 1106 ze zm.),
• art. 11a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.),
• załącznik do rozporządzenia z 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz.U. Nr 236, poz. 1991 ze zm.).