REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ochrona pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego

Dorota Wołoszyn

REKLAMA

W okresie przebywania na urlopie wychowawczym oraz podczas pracy w zmniejszonym wymiarze czasu pracy połączonym z opieką nad dzieckiem pracownik jest chroniony przed zwolnieniem. Ochrona nie przysługuje np. w razie ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych.

Prawo do urlopu wychowawczego posiada pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy, przy czym do okresu tego wlicza się poprzednie okresy zatrudnienia. Urlop wychowawczy może być udzielony maksymalnie na okres 3 lat, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 4 lat życia. W okresie korzystania z tego urlopu pracownikowi przysługuje ochrona przed rozwiązaniem albo wypowiedzeniem umowy o pracę (art. 1861 § 1 k.p.). Ochrona wskazana w ww. przepisie nie jest jednak bezwzględna.

Autopromocja

Rozwiązanie umowy o pracę przez pracodawcę w czasie korzystania przez pracownika z urlopu wychowawczego jest jednak możliwe w razie:

  • ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy,
  • zaistnienia przyczyn uzasadniających rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Upadłość lub likwidacja

W przypadku wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę w trakcie urlopu wychowawczego z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy może on, w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę, skrócić okres 3-miesięcznego wypowiedzenia najwyżej jednak do 1 miesiąca (art. 361 § 1 k.p.). Likwidacja oddziału jako jednostki organizacyjnej niebędącej zakładem pracy nie jest likwidacją (wyrok SN z 18 stycznia 1989 r., I PRN 62/88). Natomiast w wyroku z 11 lutego 1992 r. Sąd Najwyższy orzekł, że pracownikowi przebywającemu na urlopie wychowawczym do rozwiązania umowy wskutek upływu skróconego okresu wypowiedzenia nie przysługuje ani wynagrodzenie za pracę (w 1 miesiącu okresu wypowiedzenia), ani też odszkodowanie za pozostałe 2 miesiące (I PZP 7/92).

Zasiłek opiekuńczy >>

Przykład
Anna M., przebywając na urlopie wychowawczym, dowiedziała się o zamiarze zwolnień pracowników z uwagi na likwidację zakładu pracy. Złożyła wniosek o skrócenie urlopu i powrót do pracy. Pracodawca będzie zobowiązany przyjąć pracownicę do pracy, a następnie wypowie jej umowę w związku z likwidacją i w wypowiedzeniu skróci okres wypowiedzenia. Dopiero wówczas pracownicy będzie przysługiwało odszkodowanie za skrócony okres wypowiedzenia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zwolnienia grupowe i indywidualne

Upadłość lub likwidacja pracodawcy nie zawsze będzie przesłanką do tzw. zwolnień grupowych albo indywidualnych w trybie ustawy o zwolnieniach grupowych. O możliwości rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem przebywającym na urlopie wychowawczym z powodów wskazanych w tej ustawie orzekł Sąd Najwyższy. Uznał on, że przepisy art. 10 ust. 1 i 2 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami sto-sunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników mogą stanowić podstawę rozwiązania stosunku pracy z pracownikiem w okresie urlopu wychowawczego także w sytuacjach, gdy nie zachodzą przesłanki wskazane w art. 1861 § 1 zd. 2 k.p. (uchwała SN z 15 lutego 2006 r., II PZP 13/05).

Przykład
Pracownikowi przebywającemu na urlopie wychowawczym wypowiedziano umowę o pracę w ramach zwolnień grupowych. Pracodawca nie wypłacił temu pracownikowi odprawy z art. 8 tej ustawy. Działanie pracodawcy jest nieprawidłowe, ponieważ ma on obowiązek wypłaty odprawy każdej osobie, która jest zwalniania z przyczyn niedotyczących pracowników, a więc także osobie przebywającej na urlopie wychowawczym.


Wina pracownika

Ostatnią grupą przyczyn wskazanych w kodeksie, z powodu których możliwe jest rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem przebywającym na urlopie wychowawczym, są przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Przyczynami, których podstawę stanowi wina pracownika, są:

  • ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych,
  • popełnienie w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa uniemożliwiającego zatrudnianie go na dotychczasowym stanowisku, jeżeli jest ono oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
  • zawiniona utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na danym stanowisku.

Przykład
Pracownica, przebywając na urlopie wychowawczym, podeszła do egzaminu radcowskiego. Pracodawca nie może zwolnić pracownika z uwagi na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, gdyż art. 1862 § 1 k.p. umożliwia podjęcie w czasie urlopu wychowawczego pracy zarobkowej, innej działalności, nauki czy szkolenia, jeżeli nie wyłącza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

Obniżony wymiar czasu pracy

Od 1 styczniu 2009 r. na podstawie art. 1868 k.p. ochrona przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę obowiązuje również pracowników, którzy, będąc uprawnionymi do urlopu wychowawczego, podjęli decyzję o niekorzystaniu z urlopu wychowawczego, lecz świadczeniu pracy w zmniejszonym wymiarze czasu pracy (art. 1867 k.p.). Wskazana ochrona przysługuje pracownikowi od chwili złożenia pisemnego wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy i trwa do dnia powrotu do nieobniżonego wymiaru czasu pracy. Ochrona nie może trwać jednak dłużej niż 12 miesięcy.

Dokumentowanie prawa do zasiłku macierzyńskiego >>

Przykład
Pracownica, chcąc skorzystać z ochrony przed zwolnieniem, złożyła wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy do 9/10 etatu. Pracodawca jest zobowiązany uwzględnić wniosek pracownika. Ze względu na obniżenie wymiaru w powyższy sposób pracodawca może uznać, że praca wykonywana w takim wymiarze wyłącza możliwość sprawowania przez pracownika osobistej opieki nad dzieckiem. Jednak nawet w takiej sytuacji pracodawca nie może powoływać się w tym przypadku na art. 1862 § 2 k.p. i nie może wezwać pracownika do stawienia się do pracy w normalnym wymiarze.

WAŻNE!
Ochrona pracownika w trakcie korzystania z urlopu wychowawczego bądź uprawnienia do obniżenia wymiaru czasu pracy dotyczy nie tylko wypowiedzeń definitywnych, lecz także wypowiedzeń zmieniających.

Podstawa prawna:

  • art. 361 § 1, art. 186, art. 1861, art. 1867, art. 1868 Kodeksu pracy,
  • orzecznictwo Sądu Najwyższego:
    – uchwała z 15 lutego 2006 r. (II PZP 13/05, OSNP 2006/21–22/315),
    – wyrok z 18 stycznia 1989 r. (I PRN 62/88, OSP 1990/4/204),
    – wyrok z 11 lutego 1992 r. (I PZP 7/92, OSNC 1992/9/151).
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Praca w Święta Wielkanocne

    Kiedy wypadają Święta Wielkanocne 2024? Praca w Poniedziałek Wielkanocny i Niedzielę Wielkanocną - czy przysługuje za to dodatek? Czy za pracę w Wielkanoc (w niedzielę oraz święto) przysługuje rekompensata?

    Światowy Dzień Świadomości Autyzmu

    Dzień 2 kwietnia to Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Został on ustanowiony w 2008 r. Jego celem jest propagowanie wiedzy na temat autyzmu i budowanie wrażliwości społecznej w tym zakresie. Wiele osób neuroróżnorodnych wciąż spotyka się z trudnościami w znalezieniu odpowiedniego dla siebie miejsca pracy. Kiedy dojdzie już do zatrudnienia ważne jest to jak pracodawcy i współpracownicy traktują osoby z autyzmem. 

    Komunikat ZUS: 29 marca 2024 r. kontakt z ZUS będzie możliwy tylko przez Platformę Usług Elektronicznych - PUE ZUS

    W Wielki Piątek, 29 marca 2024 r., wszystkie placówki ZUS będą zamknięte. W tym dniu czynna będzie jedynie Platforma Usług Elektronicznych (PUE ZUS).

    BHP: Bony, talony, kupony zamiast posiłku profilaktycznego. Kiedy i komu przysługują, kto wydaje

    Pracownicy zatrudnieni w warunkach szczególnie uciążliwych mają prawo do posiłków profilaktycznych. Zamiast posiłku w formie dania gorącego pracodawca może im przekazać bony, talony, kupony i inne dowody uprawniające do otrzymania produktów spożywczych lub posiłku.

    REKLAMA

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią?

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią? Profilaktyk będzie się zajmował oceną sytuacji zdrowotnej i społecznej populacji, jej potrzeb, określaniem priorytetów jak i opracowywaniem danych epidemiologicznych. Trzeba wiedzieć, że od dnia 26 marca obowiązują nowe zawody medyczne, takie jak: profilaktyk, asystentka stomatologiczna, elektroradiolog, higienistka stomatologiczna, instruktor terapii uzależnień, opiekun medyczny, optometrysta, ortoptystka, podiatra, protetyk słuchu, technik farmaceutyczny, technik masażysta, technik ortopeda, technik sterylizacji medycznej, terapeuta zajęciowy.

    Terapeuta zajęciowy - nowość, szczególnie dla niepełnosprawnych

    Terapeuta zajęciowy, często pracuje z osobami wykluczonymi społecznie (chorymi, niepełnosprawnymi, starszymi, bezrobotnymi). Często wykorzystuje różnorodne metody aktywności życiowej pacjentów, stara się przeciwdziałać powstawaniu przewlekłego stanu chorobowego lub trwałego kalectwa oraz wspierać podopiecznego w przystosowaniu do życia w społeczności szpitalnej i pozaszpitalnej. Głównymi zadaniem terapeuty zajęciowego jest dobór odpowiednich form terapii, dostosowanych do stanu zdrowia, potrzeb, zainteresowań i możliwości podopiecznego. Trzeba wiedzieć, że to nowy zawód medyczny.

    Dożywotnie świadczenie honorowe: Co miesiąc dodatkowe 6246,13 zł od ZUS

    Świadczenie honorowe to dodatkowe pieniądze od ZUS dla osób, które ukończyły 100 lat życia. Od 1 marca 2024 r. kwota świadczenia honorowego dla nowych stulatków wynosi 6246,13 zł brutto.

    Rada Ochrony Pracy: Marszałek Sejmu Szymon Hołownia wręczył akty powołania członkom Rady

    27 marca 2024 r. Szymon Hołownia, marszałek Sejmu RP, powołał nową Radę Ochrony Pracy. Akty powołania na nową kadencję odebrało 25 członków Rady.

    REKLAMA

    10000 zł brutto – ile to netto?

    10000 zł brutto wynagrodzenia - ile to netto? Umowa o pracę zawiera wynagrodzenie brutto, od którego należy odjąć składki ZUS, składkę zdrowotną i zaliczkę na podatek. Pozostaje wynagrodzenie netto. Oblicz za pomocą kalkulatora, ile na rękę z 10000 zł brutto otrzyma pracownik.

    Wybierasz się do urzędu, ZUS-u , czy na pocztę w Wielki Piątek? Lepiej sprawdź, które placówki są czynne

    Wielki Piątek nie jest dniem wolnym od pracy, ale nie wszystkie urzędy będą otwarte. Niektóre urzędy marszałkowskie i gminne będą zamknięte, a inne skrócą godziny pracy do 13:00.

    REKLAMA