REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Działacze i delegaci związku zawodowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Podgórska-Rakiel
Doktor nauk prawnych, specjalizująca się w prawie pracy. Zajmuje się również ochroną danych osobowych w stosunkach pracy, także w problematyce monitoringu wizyjnego w zakładzie. Wykładowca na Studiach Podyplomowych Prawa Pracy i Polityki Społecznej Uczelni Łazarskiego w Warszawie oraz trener licznych szkoleń. Posiada wieloletnie doświadczenie we współpracy ze związkami zawodowymi na poziomie krajowym i międzynarodowym. Ekspert zespołu ds. międzynarodowych Rady Dialogu Społecznego. Autorka licznych publikacji, wypowiedzi medialnych, w tym debat na temat aktualnych problemów prawa pracy.

REKLAMA

Każdy pracodawca, u którego działa organizacja związkowa, musi wobec jej przedstawicieli spełniać określone obowiązki. W szczególności zobligowany jest do prowadzenia konsultacji w sprawie zamiaru zwolnień indywidualnych i grupowych.

Mówiąc o przedstawicielach, mamy na myśli działaczy i delegatów związkowych. Oba terminy są używane jedynie w języku potocznym i często zamiennie. Przepisy aktów prawnych nie posługują się sformułowaniami „działacz” i „delegat związku”.

REKLAMA

Autopromocja

Z punktu widzenia pracodawcy nie ma większego znaczenia, jak potocznie nazywamy pracowników pełniących funkcje związkowe. Przepisy posługują się bowiem najczęściej pojęciem – członka zarządu lub pracownika powołanego do pełnienia z wyboru funkcji związkowej. Jeżeli przepisy wewnątrzzwiązkowe przewidują wybór delegatów związkowych, organizacja informuje o tym wyborze pracodawcę, ale tylko wtedy, gdy z wyboru wynikają uprawnienia lub obowiązki względem pracodawcy. W sytuacji gdy zakres czynności delegata nie koliduje z obowiązkami pracowniczymi i nie wymaga pozostawania w relacjach z pracodawcą, organizacja nie informuje pracodawcy o dokonanym wyborze.

Związki zawodowe w firmie >>

Członkowie komitetu założycielskiego

Działaczami związkowymi będą członkowie komitetu założycielskiego związku zawodowego wybierani w liczbie od 3 do 7 osób (art. 12 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych). Zarówno działacze, jak i pracodawca na etapie powstawania organizacji związkowej powinni pamiętać o tym, że w ocenie Sądu Najwyższego zamiar utworzenia organizacji związkowej nie usprawiedliwia przerwania wykonywania pracy bez zgody pracodawcy, lecz może być jedną z przesłanek oceny stopnia winy pracowników naruszających podstawowy obowiązek wykonywania pracy (wyrok z 23 lutego 2005 r., II PK 201/04). A zatem pracownicy, chcąc utworzyć organizację, powinni dokonać tego w zasadzie poza godzinami pracy w czasie regulaminowej przerwy w pracy albo w czasie pracy, ale za zgodą pracodawcy. Członkowie komitetu założycielskiego pełnią swoją funkcję do czasu utworzenia właściwej zakładowej bądź międzyzakładowej organizacji związkowej. Jednak zanim to nastąpi, ich stosunki pracy podlegają ochronie na takich samych zasadach, jakim później będzie podlegał stosunek pracy działaczy pełniących funkcje członków zarządu tej organizacji.


Ochrona stosunku pracy

Szczególna ochrona trwałości zatrudnienia jest jednym z ważniejszych uprawnień związkowych. W obecnym stanie prawnym ochronie podlegają tylko pracownicy imiennie wskazani w uchwale zarządu zakładowej lub międzyzakładowej organizacji związkowej będący członkami tego zarządu bądź innymi członkami danej organizacji, którzy upoważnieni zostali do jej reprezentowania wobec pracodawcy albo organu lub osoby dokonującej za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa pracy (art. 32 ustawy o związkach zawodowych).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Obowiązek konsultacji ze związkami zawodowymi >>

WAŻNE!

Nie wszyscy członkowie zarządu muszą być chronieni. Artykuł 32 wprowadza również zasadę, według której osoby spoza grona zarządu mogą podlegać ochronie, tyle że muszą reprezentować organizację wobec pracodawcy.

Taką osobą spoza zarządu może być właśnie delegat związkowy wybrany przez wszystkich członków organizacji do określonych czynności. Zasadniczo przepisy powszechne nie regulują kwestii wewnątrzzwiązkowych i takie sprawy jak wybór delegatów określone są w statucie i uchwałach związkowych.

Urlopy i zwolnienia od pracy

Najczęściej mianem delegata określa się pracownika powołanego do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy. Jest to taka sytuacja, gdy z wyboru wynika obowiązek wykonywania funkcji w charakterze pracownika, zwykle w wyższej strukturze danej organizacji związkowej. Wówczas na wniosek organizacji związkowej delegatowi przysługuje prawo do urlopu bezpłatnego (art. 25 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych). Zasady udzielania urlopów bezpłatnych działaczy, tak samo jak innych zwolnień od pracy, ustawodawca uregulował szczegółowo w rozporządzeniu Rady Ministrów z 11czerwca 1996 r. w sprawie trybu udzielania urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy pracownikom pełniącym z wyboru funkcje w związkach zawodowych oraz zakresu uprawnień przysługujących pracownikom w czasie urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy (DzU nr 71, poz. 336). Organizacja związkowa powinna wystąpić z wnioskiem o udzielenie tego urlopu co najmniej na 14 dni przed proponowanym terminem jego rozpoczęcia, wskazując okres, na jaki ma być on udzielony, a pracodawca jest zobowiązany udzielić tego urlopu.


Przykład

Pracownik niebędący członkiem zarządu międzyzakładowej organizacji związkowej został upoważniony przez tę organizację do negocjowania układu zbiorowego. Z tego tytułu organizacja wystąpiła o udzielenie czasu wolnego dla tego pracownika w ramach czynności doraźnej w terminach wskazanych na negocjacje. Pracodawca odmówił udzielenia zwolnienia, ponieważ uznał, że tylko członkowie zarządu mogą negocjować układ. Pracodawca powinien w tym wypadku udzielić zwolnienia wybranemu delegatowi, któremu członkowie organizacji powierzyli funkcję negocjatora. Pracodawca nie może kwestionować dokonanego wyboru. Osoby wybrane spośród wszystkich członków organizacji mogą występować w bezpośrednich kontaktach z pracodawcą na równi z członkami zarządu tej organizacji. Pracodawca w zasadzie ma obowiązek udzielić w tym wypadku zwolnienia doraźnego na podstawie art. 25 ust. 2 lub art. 31 ust. 3 ustawy o związkach zawodowych.

Z inną sytuacją mamy do czynienia w przypadku udzielenia zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji, ponieważ ten rodzaj zwolnienia przysługuje tylko członkowi zarządu organizacji związkowej, inaczej mówiąc – działaczowi zakładowemu (art. 31 ustawy o związkach zawodowych).

Czy harmonogram czasu pracy powinien być uzgadniany ze związkami zawodowymi >>

Ustawodawca szczegółowo określił wymiar zwolnienia ze świadczenia pracy w zależności od liczebności organizacji związkowej, i tak przysługuje ono:

  • częściowo jednemu pracownikowi w miesięcznym wymiarze godzin równym liczbie członków zatrudnionych w zakładzie pracy, gdy ich liczba jest mniejsza od 150,
  • jednemu pracownikowi, gdy związek liczy od 150 do 500 członków zatrudnionych w zakładzie pracy,
  • dwóm pracownikom, gdy związek liczy od 501 do 1000 członków zatrudnionych w zakładzie pracy,
  • trzem pracownikom, gdy związek liczy od 1001 do 2000 członków zatrudnionych w zakładzie pracy,
  • kolejnemu pracownikowi za każdy rozpoczęty nowy tysiąc, gdy zakładowa organizacja związkowa liczy ponad 2000 członków zatrudnionych w zakładzie pracy,
  • w niepełnym wymiarze godzin i wtedy może być udzielane większej liczbie pracowników, zgodnie z zasadami zawartymi w punktach poprzedzających.

Podstawa prawna:

  • wyrok SN z 23 lutego 2005 r. (II PK 201/04, OSNP 2005/21/333).
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Co zrobić, gdy z ZUS nie dotarła deklaracja podatkowa PIT?

ZUS zrealizował akcję wysyłkową deklaracji podatkowych PIT-40, PIT-11A i PIT-11. Jednak nie wszystkie deklaracje trafiły do adresatów. Duplikat można dostać przychodząc do ZUS. Można też wydrukować dokument, który jest umieszczony na indywidualnym koncie PUE ZUS.

Employee advocacy na LinkedIn. Jak skutecznie angażować pracowników w budowanie marki pracodawcy?

Employee advocacy to strategia, w której pracownicy aktywnie angażują się w promocję swojej firmy. Na LinkedIn – największej platformie biznesowej na świecie – nabiera to szczególnego znaczenia. Pracownicy mogą budować nie tylko markę organizacji, lecz także własny wizerunek jako ekspertów.

PIE: do 2035 r. na polskim rynku pracy ubędzie 2,1 mln pracowników. Kogo zatrudniać zamiast obywateli Ukrainy?

Zgodnie z danymi Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE) do 2035 r. z polskiego rynku pracy ubędzie aż 2,1 mln pracowników. Czy pracownicy z Ukrainy odejdą? Kogo można tanio zatrudnić na te miejsca?

Pracownicy dorabiają na coraz większą skalę. Podstawowa umowa to teraz za mało

Teraz podstawowa umowa o pracę często nie wystarcza. Pracownicy podpisują dodatkowe zlecenia nie tylko dla pieniędzy. Dlaczego Polacy coraz częściej dorabiają? Oto wyniki badania.

REKLAMA

70 tys. odprawy dla zwolnionego pracownika w 2025 r. Czy będzie zmiana w 2026 r.

Pracownik, z którym pracodawca rozwiązał stosunek pracy w ramach zwolnień grupowych lub zwolnienia indywidualnego, ma prawo do odprawy pieniężnej. Jej maksymalna wysokość nie może przekraczać 15-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy. W 2025 r. jest to prawie 70000 zł.

Pomoc ZUS-u dla firm poszkodowanych w powodzi z 2024 r. - podsumowanie

Od jesieni minionego roku przedsiębiorcy, którzy ponieśli straty w wyniku powodzi mogli skorzystać ze specjalnych form wsparcia i ulg realizowanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Opolski ZUS podsumował pomoc udzieloną przedsiębiorcom poszkodowanym w powodzi z 2024 r.

ZUS przypomina: Tylko złożenie wniosku do 30 kwietnia gwarantuje ciągłość wypłaty świadczenia

Zbliża się koniec terminu składania wniosków o 800 plus na nowy okres świadczeniowy. Rodzic powinien złożyć wniosek do 30 kwietnia 2025 r. Jeśli ten termin zostanie dotrzymany, to ciągłość wypłaty świadczenia wychowawczego będzie zachowana i ZUS wypłaci 800 plus do 30 czerwca 2025 r.

21 kluczowych zmian dla prawa pracy w 2025 r. To jest reforma rynku pracy jakiej nie było. Prezydent RP podpisał ustawę.

Takiej reformy rynku pracy niebyło od dawna. Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia składa się XIV działów, 453 artykułów (330 stron) oraz zmienia 51 ustaw! Jeszcze w tym kwartale 2025 r. wejdzie w życie 21 kluczowych zmian dla prawa pracy.

REKLAMA

ZUS: stabilna sytuacja finansowa FUS w 2024 r. Przeciętna wypłata świadczenia emerytalno-rentowego w 2024 r. wyniosła 3735,34 zł

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przedstawił opracowanie ZUS "Podsumowanie sytuacji finansowej FUS z 2024 r." Z opracowania wynika, że sytuacja Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest stabilna, a prognozy ZUS wskazują, że najbliższych latach nadal tak pozostanie. Przeciętna wypłata świadczenia emerytalno-rentowego w 2024 r. wyniosła 3735,34 zł.

Wysokość wynagrodzenia i rodzaj przysługujących benefitów są dla Zetek najważniejszym miernikiem ich wartości

Pracownicy z pokolenia Z przywiązują dużą wagę do wysokości wynagrodzenia i dodatkowych świadczeń z umowy o pracę ze względów nie tylko materialnych. Bezpieczne ekonomicznie i spokojne życie to oczywiście ważna dla nich wartość. Jednak wysokość pensji i inne benefity są jednocześnie miernikiem poczucia własnej wartości, a może nawet i szacunku do nich.

REKLAMA