Składniki wynagrodzenia zaliczane do podstawy wymiaru świadczeń za czas choroby

Niejednokrotnie pracownicy obok wynagrodzenia zasadniczego otrzymują również inne składniki wynagrodzenia. Wątpliwości dotyczą przede wszystkim ustalenia, czy dany składnik powinien być uwzględniany w podstawie zasiłku, oraz sposobu jego wliczania do tej podstawy. Ustalając podstawę wymiaru, należy określić, czy dany składnik podlega składce na ubezpieczenia społeczne, a także, czy jest pomniejszany za okresy pobierania zasiłku.

Autopromocja

Z jakiego okresu ustalić podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego>>

WAŻNE!

W podstawie wymiaru zasiłku chorobowego należy uwzględniać te składniki wynagrodzenia pracownika, od których została opłacona składka na ubezpieczenie chorobowe, a których pracownik nie otrzymuje w okresie niezdolności do pracy (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 24 czerwca 2008 r., SK 16/06).

Autopromocja

Wypadki przy pracy. Procedury i świadczenia

Sprawdź

Premie, nagrody i inne składniki wynagrodzenia zgodnie z przepisami płacowymi zmniejsza się proporcjonalnie w związku z usprawiedliwioną nieobecnością w pracy. Uwzględnia się je w podstawie wymiaru świadczeń chorobowych po uprzednim uzupełnieniu na zasadach ogólnych, omówionych w poprzednim temacie miesiąca. Zasady te dotyczą również składników wypłacanych za okresy kwartalne i roczne.

Składniki wynagrodzenia wypłacane kwartalnie i rocznie

Premie, nagrody i inne składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy kwartalne wlicza się do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń chorobowych w wysokości stanowiącej 1/12 kwot wypłaconych pracownikowi za cztery kwartały poprzedzające miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Czy wynagrodzenie za czas przestoju uwzględniać w podstawie wymiaru wynagrodzenia chorobowego>>

Autopromocja

Podstawa wymiaru składek ZUS. Praktycznie rozliczenia

Sprawdź

Jeżeli w roku tym pracownik był nieobecny w pracy z przyczyn usprawiedliwionych, a wysokość tego składnika została zmniejszona proporcjonalnie za okres tej nieobecności, składnik kwartalny powinien zostać uzupełniony do pełnej kwoty, którą pracownik otrzymałby, gdyby przepracował cały kwartał.

Przykład

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

Pracownikowi przysługuje premia kwartalna. Pracownik zachorował w lipcu 2009 r. Podstawę wymiaru świadczeń chorobowych stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie uzyskane przez pracownika za okres od lipca 2008 r. do czerwca 2009 r. oraz 1/12 sumy premii wypłaconych za III i IV kwartał 2008 r. oraz I i II kwartał 2009 r.

Od 25 lutego do 10 marca 2009 r. pracownik chorował. W związku z tym premię za I kwartał należy uwzględnić w podstawie wymiaru po uzupełnieniu. Za ten kwartał pracownik otrzymał premię w kwocie 1021 zł, proporcjonalnie pomniejszoną za okres choroby.

Z powodu niezdolności do pracy w lutym pracownik przepracował 17 dni, a był zobowiązany przepracować 20 dni, natomiast w marcu przepracował 15 dni, a był zobowiązany przepracować 22 dni. W styczniu natomiast przepracował wszystkie dni robocze, tj. 21.

Premię za I kwartał należy przyjąć do podstawy wymiaru świadczeń chorobowych po uzupełnieniu. W tym celu:

• od kwoty premii odejmujemy składki na ubezpieczenia społeczne:

1021 zł x 13,71% = 139,98 zł,

1021 zł – 139,98 zł = 881,02 zł,

• otrzymaną kwotę dzielimy przez liczbę przepracowanych dni roboczych w kwartale, a następnie mnożymy przez liczbę dni, które pracownik był zobowiązany przepracować w tym kwartale:

881,02 zł : 53 dni = 16,62 zł,

16,62 zł x 63 dni = 1047,06 zł.

Składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy roczne należy wliczać do podstawy wymiaru świadczeń chorobowych. Ich wysokość stanowi 1/12 kwoty wypłaconej pracownikowi za rok poprzedzający miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Autopromocja

Zatrudnianie cudzoziemców. Procedury i rozliczenia

Sprawdź

Jak obliczyć wynagrodzenie po podwyżce w połowie miesiąca>>

Ponadto, jeżeli w danym roku pracownik był nieobecny w pracy z przyczyn usprawiedliwionych, a wysokość tego składnika została zmniejszona proporcjonalnie za okres tej nieobecności, składnik roczny powinien zostać uzupełniony do pełnej kwoty, którą pracownik otrzymałby, gdyby przepracował cały rok.

Przykład

Pracownik zachorował we wrześniu 2009 r. Podstawę wymiaru świadczeń chorobowych stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres od września 2008 r. do sierpnia 2009 r. Za rok poprzedzający powstanie niezdolności do pracy pracownik otrzymał roczną premię w wysokości 2520 zł, która jest zmniejszana proporcjonalnie za okres nieobecności spowodowanych chorobą. Premia ta wypłacona została w niepełnej wysokości, ponieważ pracownik w poprzednim roku był zobowiązany przepracować 252 dni, a z powodu usprawiedliwionych nieobecności przepracował jedynie 230 dni.

Premię roczną należy przyjąć do podstawy wymiaru świadczeń chorobowych po uzupełnieniu. W tym celu:

• od kwoty tej premii należy odjąć składki na ubezpieczenia społeczne:

2520 zł x 13,71% = 345,49 zł,

2520 zł – 345,49 zł = 2174,51zł,

• otrzymaną kwotę należy następnie podzielić przez liczbę przepracowanych dni roboczych w roku, a w kolejnym etapie pomnożyć przez liczbę dni, które pracownik był zobowiązany przepracować w tym roku:

2174,51 zł : 230 dni = 9,45 zł,

9,45 zł x 252 dni = 2381,40 zł.

Honoraria autorskie

W przypadku osób otrzymujących honoraria zasada uzupełniania wynagrodzenia, które pracownik osiągnąłby, gdyby pracował cały miesiąc, jest inna niż w przypadku pracowników otrzymujących wynagrodzenie.

Gdy należy uzupełnić honorarium za dany miesiąc kalendarzowy, przyjmuje się, że liczba dni, które pracownik był obowiązany przepracować, jest równa liczbie dni kalendarzowych tego miesiąca (odpowiednio 28, 29, 30 i 31 dni). Jeżeli jednak dla pracownika określona została inna liczba dni, które obowiązany był przepracować w danym miesiącu, należy przyjąć tę liczbę dni.

Przykład

Pracownik redakcji otrzymujący wynagrodzenie honoraryjne stał się niezdolny do pracy z powodu choroby we wrześniu 2009 r. Podstawę wymiaru świadczeń chorobowych stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres od września 2008 r. do sierpnia 2009 r.

W styczniu 2009 r., z którego honorarium uwzględniane jest w podstawie wymiaru, pracownik przez 5 dni przebywał na zwolnieniu lekarskim i otrzymał honorarium w kwocie 1921 zł.

Honorarium należy przyjąć do podstawy wymiaru świadczeń chorobowych po uzupełnieniu. W tym celu:

• od kwoty tego honorarium należy odjąć składki na ubezpieczenia społeczne:

1921 zł x 13,71% = 263,37 zł,

1921 zł – 263,37 zł = 1657,63 zł,

• otrzymaną kwotę należy następnie podzielić przez liczbę przepracowanych dni, w których honorarium zostało osiągnięte, tj. 26 dni, i pomnożyć przez 31 dni, tj. tyle dni, ile ma styczeń:

1657,63 zł : 26 dni = 63,75 zł,

63,75 zł x 31 dni = 1976,25 zł.

Podstawa prawna:

• art. 36–38, art. 41–42, art. 45 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm.).