REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Współdziałanie ze związkami zawodowymi

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Powstanie w zakładzie pracy związków zawodowych powoduje również powstanie określonych powinności po stronie pracodawcy.

Obowiązki pracodawcy wobec związków zawodowych określa w szczególności Kodeks pracy oraz ustawa z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (DzU z 2001 r. nr 79, poz. 854 ze zm.; zwana dalej uozz). Uprawnienie organizacji związkowych do obrony praw pracowniczych obejmuje obronę wszelkich uprawnień, jakie mają oni w zakresie szeroko rozumianych warunków pracy i płacy oraz warunków socjalno-bytowych.

REKLAMA

Autopromocja

Zakładowe lub międzyzakładowe organizacje związkowe mogą w określonych sytuacjach wywierać mniejszy lub większy wpływ na stosowanie przepisów prawa pracy w danym przedsiębiorstwie.

WaŻne!

Związki zawodowe w zakresie praw i interesów zbiorowych reprezentują wszystkich pracowników, niezależnie od ich przynależności związkowej.

Pracodawca powinien współpracować z organizacją związkową, w szczególności w kwestii:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• wypowiadania umów o pracę (art. 38 § 1 k.p.),

• zmiany warunków pracy lub płacy (art. 42 § 1 k.p.),

• rozwiązywania umowy o pracę bez wypowiedzenia (art. 52 § 3 k.p.),

• przeprowadzania zwolnień grupowych (art. 2 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników),

• konsultacji lub uzgodnień związanych z aktami prawa wewnątrzzakładowymi, tj. regulaminem pracy (art. 1042 § 1 k.p.), regulaminem wynagradzania (art. 771 § 4 k.p., art. 30 ust. 5 uozz), układem zbiorowym pracy (art. 2412 § 1 k.p.),

• konsultacji wszystkich działań związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy (art. 23711a k.p.),

• współpracy w zakresie powołania rady pracowników przez organizacje związkowe (ustawa o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji),

• tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych),

• odstąpienia od ustalania planu urlopów (art. 163 § 11 k.p.),

• ustaleń dotyczących Społecznej Inspekcji Pracy (ustawa o społecznej inspekcji pracy).

Związki zawodowe w powyższych sprawach mają możliwość wywierania wpływu w różny sposób. Ustawodawca przyznał im prawo przedstawiania stanowiska m.in. przez wyrażanie zgody, zgłaszanie zastrzeżeń, wyrażanie opinii.

Zgoda związku

Konieczność uzyskania zgody organizacji związkowej na określone działania pracodawcy jest szczególnym uprawnieniem, z którego organizacje związkowe chętnie korzystają. Stanowczy udział organizacji w procesie podejmowania decyzji oznacza, że pracodawca musi uzyskać zgodę związku na zamierzone działania.

W szczególności zgoda organizacji związkowej wymagana jest w następujących sprawach:

REKLAMA

• rozwiązania stosunku pracy z działaczem związkowym podlegającym szczególnej ochronie stosunku pracy oraz zmiany jednostronnie warunków pracy lub płacy na niekorzyść takiego pracownika (art. 32 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz art. 32 ust. 8 uozz),

• wypowiedzenia, rozwiązania bez wypowiedzenia stosunku pracy, dokonania wypowiedzenia zmieniającego na niekorzyść pracownika przez zakład pracy pracownikowi pełniącemu z wyboru funkcję związkową poza zakładową organizacją związkową, korzystającemu u pracodawcy z urlopu bezpłatnego lub ze zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy w okresie tego urlopu lub zwolnienia oraz rok po upływie tego okresu. Zgodę wyraża właściwy statutowo organ organizacji związkowej, w której pracownik pełni albo pełnił z wyboru funkcję związkową (art. 32 ust. 9 uozz),

• rozwiązania umowy o pracę z pracownicą w ciąży lub korzystającą z urlopu macierzyńskiego, bez wypowiedzenia z jej winy (art. 177 k.p.)

• nietworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i niewypłacania świadczenia urlopowego u pracodawcy zatrudniającego co najmniej 20 pracowników (art. 3 ust. 3b ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych),

• podpisania porozumienia lub protokołu rozbieżności w przypadku zakończenia procedury rokowań w trakcie trwania sporu zbiorowego (art. 9 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych),

• wyboru mediatora w trakcie trwania sporu zbiorowego (art. 11 ust. 1 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych),

• podpisania porozumienia w sprawach dotyczących pracowników objętych zamiarem grupowego zwolnienia (art. 3 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników).

Warto pamiętać o orzeczeniu Sądu Najwyższego z 21 marca 2001 r. (I PKN 320/00, OSNP 2002/24/599), w którym SN stwierdził, że regulamin pracy wydany przez pracodawcę bez wymaganego uzgodnienia z zakładową organizacją związkową nie ma mocy wiążącej.

Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy

Ponadto pracodawca ma obowiązek zwolnić w całości lub w części działacza związkowego z obowiązku świadczenia pracy (art. 31 uozz). Gdy liczba pracowników będących członkami związku przekroczy 150 osób, pracodawca zwalnia jednego wskazanego związkowca z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej. Zwolnienie następuje z obowiązku świadczenia pracy określonej w umowie o pracę.

Pracodawcy muszą także ponosić konsekwencje nieobecności pracownika z tytułu wykonywania czynności doraźnej oraz mają obowiązek wypłaty za czas tej nieobecności wynagrodzenia.

Prawo do takiego zwolnienia przysługuje pracownikowi - działaczowi związkowemu, jeżeli ma wykonać czynność:

• doraźną,

• wynikającą z jego funkcji związkowej,

• która nie może być wykonana w czasie wolnym od pracy.

Tak samo jak w przypadku zwolnienia przez udzielenie godzin związkowych, udzielenie zwolnienia z tytułu czynności doraźnej wiąże się z obowiązkiem wypłaty wynagrodzenia za czas tej nieobecności. Wysokość wynagrodzenia ustalana jest według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.

Uprawnienia kontrolne organizacji związkowych w zakresie bhp

Przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów bhp to podstawowe uprawnienie kontrolne organizacji związkowej. W zakresie prawa pracowników do bezpiecznej i higienicznej pracy ustawa związkowa przewidziała szczegółowo tryb sprawowania kontroli nad przestrzeganiem przepisów prawa pracy (art. 29 ust. 1-3 ustawy o związkach zawodowych). Pracodawca poniesie także koszty badań przeprowadzonych na wniosek organizacji związkowej. Ewentualny spór pracodawcy i zakładowej organizacji związkowej co do celowości zamierzonych badań czy ich niezbędnego zakresu rozstrzyga okręgowy inspektor pracy.

Ewa Podgórska-Rakiel

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dłuższe urlopy jednak nie dla wszystkich lecz dla wybranych, czyli dla kogo dodatkowe świadczenia. Nie będzie rewolucji w kodeksie pracy

Czas pracy skrócony do 35 godzin w tygodniu, a urlopy wydłużone z 20 dni i 26 dni do dni 35 – i to dla wszystkich. Takie niedawno były zapowiedzi odnośnie dwóch wielkich reform w kodeksie pracy. Rewolucje odwołane, o dłuższych urlopach należy zapomnieć. A krótszy tydzień pracy?

Zmiany w przepisach BHP od 2026 czy 2027 roku? Temperatury progowe i czasowe wstrzymanie pracy

Będą zmiany w przepisach BHP. Dotyczą pracy w wysokich temperaturach. Wprowadza się temperatury progowe, po przekroczeniu których pracodawca ma obowiązek wprowadzenia działań ograniczających obciążenie cieplne, np. krótszy czas pracy, przerwy w pracy czy praca zdalna. Przy najwyższych temperaturach praca zostanie czasowo wstrzymana.

Przy jakich temperaturach pracodawca zapewnia wodę i napoje? Czy w pracy musi być klimatyzacja?

Praca w wysokich temperaturach jest szczególnie uciążliwa, a nawet może zagrażać zdrowiu i życiu pracowników. Przy jakich temperaturach pracodawca zapewnia wodę i napoje? Czy w pracy musi być klimatyzacja? Poznaj aktualnie obowiązujące przepisy BHP.

Sprzedaż w 2030 r. czyli kompetencje przyszłości. Jaki musi być handlowiec za 5 lat?

Sprzedaż dynamicznie się zmienia. Bywa, że klient kończy rozmowę z handlowcem w środku ofertowej formułki. Dziś, a jeszcze bardziej za 5 lat, klienci potrzebują rozmowy, zrozumienia, uważnego słuchania i pomocy. Coraz ważniejsza jest uczciwość i działanie zgodnie z wartościami. O czym dziś musi wiedzieć handlowiec, aby w 2030 r. posiadał wszystkie wymagane kompetencje?

REKLAMA

Przeniesienie pracownika do innego działu. Co z wypowiedzeniem zmieniającym i odprawą?

W praktyce może się zdarzyć, iż pracodawca przenosi pracownika do innego działu, aby uniknąć zwolnień. Jak dokonać tego zgodnie z prawem? Kiedy nie jest potrzebne wypowiedzenie zmieniające? Czy przenoszonemu pracownikowi trzeba wypłacić odprawę?

Ekstremalne temperatury zmniejszają wydajność pracy

Z powodu upałów w Chinach, Hiszpanii, Włoszech i Grecji PKB może spaść o blisko 1 pkt proc. - wynika z raportów ekspertów Allianz Trade. Ekstremalne temperatury maja duży wpływ na wydajność pracy.

Realia pracy tymczasowej. Co liczy się dziś dla firm i kandydatów? [Badanie]

Na rynku pracy, gdzie coraz trudniej o trwałość i przewidywalność, głos pracowników oraz pracodawców staje się jednym z najczulszych barometrów zmian. Job Impulse co roku bada poziom satysfakcji obu tych grup. Najnowsze wyniki wskazują, że oczekiwania wobec agencji dynamicznie rosną: firmy domagają się sprawnych, natychmiastowych rekrutacji, ale przy zachowaniu wysokiej jakości procesów i maksymalnym ograniczeniu rotacji. Z kolei pracownicy tymczasowi coraz wyraźniej sygnalizują potrzebę stabilności, poszerzania systemu benefitów, a także obsługi formalności online.

Lipiec 2025 – dni wolne, godziny pracy

Lipiec 2025 – dni wolne od pracy i godziny pracy. To najbardziej zapracowany miesiąc w roku. Jaki jest wymiar czasu pracy w lipcu? Czy kalendarz dni wolnych od pracy przewiduje święta w tym miesiącu?

REKLAMA

Zmiany w umowach o pracę: dodatkowe koszty dla pracodawcy bo część umów musi przejść przez tłumacza przysięgłego

W III kwartale 2025 r. obowiązują już cztery istotne i nowe ustawy w obszarze prawa pracy. Przyglądamy się jednej z nich w zakresie zmian w zatrudnieniu jakie weszły na skutek tych nowych regulacji. Chodzi o istotną instytucję bo o umowę o pracę! To dokument, który ma kluczowe znaczenie dla stosunku pracy. Zmiany, które zaszły w umowach o pracę są naprawdę znaczące i co gorsza generują koszty dla pracodawców. Pocieszające jest jednak to, że zmiany dotyczą tylko wybranych grup pracowników, nie wszystkich zatrudnionych osób.

Wyzwania dla pracodawców w zakresie wynagrodzeń. Zmiany pomogą zmniejszyć rotację pracowników

Połowa polskich pracowników uważa, że zarabia za mało. To powód dużej rotacji pracowników. Jakie wyzwania stoją przed pracodawcami? Co muszą zmienić, aby zmniejszyć rotację w firmie?

REKLAMA