REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zamrożenie wynagrodzeń sędziów - orzecznictwo

Wynagrodzenia sędziowskie. /Fot. Fotolia
Wynagrodzenia sędziowskie. /Fot. Fotolia
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Zamrożenie wynagrodzeń sędziów w 2012 r. nie narusza konstytucji. To zdanie Trybunału Konstytucyjnego, które zostało wyrażone w wyroku z dnia 13 czerwca 2013 r. (P 35/12).

13 czerwca 2013 r. o godz. 13.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał połączone pytania prawne Sądu Rejonowego Poznań-Grunwald i Jeżyce w Poznaniu Wydział V Pracy, Sądu Rejonowego w Gliwicach VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych dotyczące wynagrodzeń sędziowskich.

REKLAMA

Autopromocja

Sentencja wyroku

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 22 ustawy z dnia 22 grudnia 2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej

  • jest zgodny z art. 7, art. 32 ust. 1 i 2 i art. 186 ust. 1 konstytucji,
  • nie jest niezgodny z art. 10 ust. 1 i 2, art. 21 ust. 1, art. 64 ust. 3, art. 110 ust. 3, art. 112, art. 123 ust. 1 i 2, art. 173, art. 183 ust. 2 i art. 187 ust. 4 konstytucji,
  • w pozostałym zakresie umorzył postępowanie ze względu na zbędność wydania wyroku.

Art. 22 ustawy z dnia 22 grudnia 2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacja ustawy budżetowej (dalej: ustawa okołobudżetowa) stanowi, że w 2012 r. podstawą ustalenia wynagrodzeń sędziów sądów powszechnych (a pośrednio: sędziów sądów administracyjnych) jest przeciętne wynagrodzenie z 2010 r. (3197,85 zł), a nie z roku 2011 (3366,11 zł). Oznacza to wynagrodzenie niższe o kwotę od 344,93 zł (w wypadku początkującego sędziego sądu rejonowego) do 543,47 zł miesięcznie (w wypadku długoletniego sędziego sądu apelacyjnego).

Trybunał Konstytucyjny przypomniał, że kwestia „zamrożenia” wynagrodzeń sędziów w roku 2012 była przedmiotem wydanego w pełnym składzie wyroku z 12 grudnia 2012 r., sygn. K 1/12 co oznacza konieczność częściowego umorzenia postępowania, w zakresie, w jakim wyrok ten rozstrzygnął wątpliwości pytających sądów.

Polecamy serwis: Wynagrodzenia

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zarzuty

W podlegającym rozpoznaniu zakresie, pytające sądy postawiły zaskarżonej regulacji następujące zarzuty:

Pierwszy zarzut dotyczy niezgodności zaskarżonego przepisu z art. 10 ust. 1 (trójpodział władz) i art. 173 konstytucji (odrębność i niezależność sądów od innych władz). Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że wskazane wzorce kontroli są nieadekwatne do „zamrożenia” sędziowskich wynagrodzeń. Nie istnieje bowiem związek treściowy pomiędzy odrębnością i niezależnością władzy sądowniczej, funkcjonującej w ramach trójpodziału władz a „zamrożeniem” wynagrodzeń sędziów. Brak podwyżki wynagrodzeń sędziów w 2012 r. w żaden sposób nie wpływa na pozycję władzy sądowniczej i jej usytuowanie w państwie, ani też nie sprawia, że sądy stały się od innych władz zależne.

Drugi zarzut dotyczy niezgodności zaskarżonego przepisu z art. 32 konstytucji (równość) – dyskryminującego traktowania sędziów w porównaniu z innymi pracownikami sfery budżetowej (policjantami i nauczycielami). Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że zasada równości nakazuje identyczne traktowanie podmiotów znajdujących się w takiej samej lub podobnej sytuacji prawnie istotnej. Zwrócił uwagę na wieloletnie już „zamrożenie” wynagrodzeń ogółu pracowników i funkcjonariuszy sfery budżetowej (od 2008 r.), które zestawił z systematycznym wzrostem wynagrodzeń sędziów, które tylko incydentalnie zostały „zamrożone” w 2012 r.

Zobacz również: Nadpłata wynagrodzenia - czy pracodawca może ją odzyskać?

REKLAMA

Trzeci zarzut dotyczy niezgodności zaskarżonego przepisu z art. 21 ust. 1 (ochrona własności i dziedziczenia) i art. 64 ust. 3 konstytucji (zasada ograniczania własności). Trybunał Konstytucyjny stwierdził nieadekwatność wskazanych wzorców kontroli (niezależnie od ich powołania w kontekście art. 2 konstytucji), ponieważ kwestionowana regulacja pozbawiła sędziów maksymalnie ukształtowanej ekspektatywy prawa do wynagrodzenia obliczonego od wyższej kwoty jako podstawy, ale prawo takie nie jest prawem własności. Nie można więc rozpatrywać zaskarżonej regulacji w kontekście ograniczenia własności, zarazem zaś jest ona obojętna z punktu widzenia prawa dziedziczenia.

Czwarty zarzut dotyczy niezgodności zaskarżonego przepisu z art. 7, art. 10 ust. 2, art. 186 ust. 1 i art. 187 ust. 4 konstytucji, z uwagi na to, że ostateczna wersja projektu ustawy okołobudżetowej nie została przedstawiona do zaopiniowania Krajowej Radzie Sądownictwa (dalej: KRS). Trybunał Konstytucyjny szczegółowo przeanalizował problematykę opiniowania projektów aktów prawnych przez KRS oraz tryb prac legislacyjnych nad projektem ustawy okołobudżetowej. Stwierdził, że „zamrożenie” wynagrodzeń sędziów w 2012 r. zostało zapowiedziane przez Rząd w kwietniu 2011 r. i już wtedy spotkało się z kategorycznym sprzeciwem KRS. W projekcie ustawy okołobudżetowej z 3 listopada 2011 r., projektodawca założył dodanie do ustawy o ustroju sądów powszechnych przepisu określającego wysokość podstawy ustalenia wynagrodzeń sędziów jako wprost wyrażoną kwotę 3197,85 zł (stanowiącą wysokość przeciętnego wynagrodzenia w II kwartale 2010 r.). Wobec tej propozycji KRS wyraziła – w prawem przewidzianej formie uchwały – opinię jednoznacznie negatywną (nr WOK-020-101/11). Ostateczny projekt ustawy okołobudżetowej (skierowany do Sejmu 24 listopada 2011 r.) różnił się o tyle, że nie posługiwał się konkretną wyrażoną w złotówkach kwotą, lecz odsyłał do odpowiedniego komunikatu Prezesa GUS w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale 2010 r. (podającego tę samą kwotę – 3197,85 zł). Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że na wszystkich etapach rządowego, a następnie parlamentarnego, procesu legislacyjnego, istotne elementy regulacji wysokości sędziowskich wynagrodzeń w 2012 r. pozostawały takie same, a zmianie uległo tylko brzmienie regulacji oraz jej umiejscowienie.

Zobacz także: Wynagrodzenia pracowników - nadużycia pracodawcy

Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że opinia KRS dotyczyła meritum regulacji i dotarła do świadomości projektodawcy. Wymóg zaopiniowania regulacji przez KRS uznał za spełniony, jeśli w przewidzianej prawem formie wyraziła ona stanowisko na etapie rządowych prac legislacyjnych, a istotne elementy regulacji nie zmieniły się w sposób dezaktualizujący treść opinii. Stwierdził, że uznanie niekonstytucyjności kwestionowanego przepisu z tego tylko powodu, że KRS nie wyraziła po raz kolejny takiej samej opinii, odnoszącej się do niezmienionej, jeśli chodzi o meritum, regulacji, byłoby przejawem nadmiernego formalizmu. Zwrócił uwagę, że oczekiwanie przez parlament na − tożsamą co do treści − opinię KRS uniemożliwiłoby terminowe uchwalenie całej ustawy okołobudżetowej, a więc udaremniłoby ogół działań oszczędnościowych, prowadząc do lawinowego wzrostu wydatków państwa, dewastującego polskie finanse publiczne i uniemożliwiającego uchwalenie zrównoważonej ustawy budżetowej na rok 2012. W tych okolicznościach Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że kontrolowany przepis jest zgodny z art. 7 i art. 186 ust. 1 konstytucji.

Trybunał Konstytucyjny uznał, że art. 10 ust. 2 konstytucji jest nieadekwatnym wzorcem kontroli, ponieważ nie istnieje związek treściowy pomiędzy określeniem podmiotów sprawujących poszczególne władze a procedurą opiniowania projektu przepisów dotyczących wynagrodzenia sędziów. Stwierdził też, że art. 187 ust. 4 konstytucji – jako stanowiący konstytucyjną delegację do ustawowego określenia ustroju, zakresu działania, trybu pracy oraz sposobu wyboru członków KRS, a zatem kwestii, które nie mają związku z oceną kwestionowanego przepisu – również nie jest adekwatnym wzorcem kontroli.

Piąty zarzut dotyczy niezgodności zaskarżonego przepisu z art. 10 ust. 2 i art. 183 ust. 2 konstytucji, z uwagi na brak opinii Sądu Najwyższego projekcie ustawy okołobudżetowej. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że na ocenę ewentualnych zaniedbań w zakresie opiniowania aktów normatywnych rzutuje charakter kompetencji opiniodawczej – jej zakorzenienie w konstytucji (jak w wypadku KRS), albo tylko w ustawie (jak w wypadku Sądu Najwyższego). Uznał wskazane wzorce kontroli za nieadekwatne, ponieważ nie istnieje związek treściowy pomiędzy opiniowaniem kwestionowanej regulacji a konstytucyjnym rozstrzygnięciem kto sprawuje poszczególne władze (art. 10 ust. 2 konstytucji), ani też normą kompetencyjną dotyczącą wykonywania przez Sąd Najwyższy funkcji innych niż orzecznicze (art. 183 ust. 2 konstytucji). Na marginesie Trybunał Konstytucyjny przypomniał, że Sąd Najwyższy zaopiniował negatywnie projekt ustawy okołobudżetowej zarówno na etapie prac rządowych (opinia nr BSA III-021-198/11), jak i w toku prac parlamentarnych (opinia Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego na posiedzeniu komisji).

Zadaj pytanie: Forum Kadry - ZUS i Płace

Szósty zarzut dotyczy niezgodności zaskarżonego przepisu z art. 110 ust. 3 i art. 112 konstytucji z powodu nieprzedstawienia jej projektu sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Trybunał Konstytucyjny uznał wskazane wzorce kontroli za nieadekwatne, ponieważ brakuje związku rozpatrywanej kwestii z ciążącym na Sejmie obowiązkiem powołania komisji stałych (albo z możliwością powołania komisji nadzwyczajnych), jak również z nakazem samodzielnego uchwalenia przez Sejm swego regulaminu, normującego określone zagadnienia, o których mowa we wskazanych postanowieniach konstytucji.

Siódmy zarzut dotyczy niezgodności zaskarżonego przepisu z art. 123 ust. 1 i 2 konstytucji z powodu uchwalenia ustawy okołobudżetowej w trybie pilnym bez nadania jej projektowi statusu pilności. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że art. 123 ust. 1 i 2 konstytucji nie jest adekwatnym wzorcem kontroli, bo Rada Ministrów nie uznała projektu ustawy okołobudżetowej za pilny. Podkreślił, że szybkie rozpatrywanie przez parlament zwykłego (niepilnego) projektu ustawy jest dopuszczalne, a niekiedy wręcz konieczne i nie jest równoznaczne z nadaniem takiemu projektowi klauzuli pilności.

Rozprawie przewodniczył sędzia TK Marek Kotlinowski, sprawozdawcą była sędzia TK Teresa Liszcz.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 czerwca 2013 r. (P 35/12)

Źródło: trybunal.gov.pl

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Stawka godzinowa 2025 netto [Rozporządzenie]

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów minimalna stawka godzinowa od 1 stycznia 2025 roku wyniesie 30,50 zł brutto. Ile to netto? Jaka będzie kwota netto minimalnej płacy? Jak stawka godzinowa zmieniała się od 2017 roku, kiedy to została ustanowiona po raz pierwszy?

W 2025 r. będą 2 dodatkowe dni wolne za święta wypadające w sobotę

Przepisy Kodeksu pracy nakładają na pracodawców obowiązek udzielenia innego dnia wolnego, jeżeli święto ustawowo wolne od pracy wypada w sobotę. Zgodnie z kalendarzem na 2025 rok dwukrotnie dojdzie do takiej sytuacji. Kiedy pracownicy będą mieli dodatkowe wolne?

Pracownicy narzekają na pracodawców, że nie inwestują oni w ich rozwój. Deficyt szkoleń jest powszechnie odczuwalny nie tylko w Polsce, ale i na innych rynkach pracy

Pracodawcy mają bardzo prosty i skuteczny sposób na utrzymanie pracowników w warunkach trudnego rynku pracy. To umożliwienie im rozwoju zawodowego. Inwestycja w szkolenia jest bardziej opłacalna niż kosztowne rekrutacje niezbędne do bieżącego uzupełninia ubytków w załodze.

Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Będą m.in. pakiety aktywizacyjne, pożyczki edukacyjne i bony na zasiedlenie dla wszystkich bezrobotnych

Trwają prace nad rządowym projektem ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Jednym z jego najważniejszych celów jest zwiększenie skuteczności urzędów pracy i trwałości zatrudnienia. Projektodawcy zakładają, że ustawa wejdzie w życie 1 stycznia 2025 r.

REKLAMA

Zmęczenie w pracy: najmocniej dokucza najmłodszym pracownikom, zarówno psychiczne jak i fizyczne

Szczególnie we znaki młodym pracownikom daje się jednak zmęczenie psychiczne. Głównie wskutek monotonii w pracy, powtarzalności oraz zbyt dużej ilości zadań i obowiązków oraz nadmiernego stresu. Na rynku pracy to coraz większy problem.

Wnioski do końca listopada 2024 roku [Wakacje składkowe ZUS]

Nie chcesz płacić składek ZUS za grudzień 2024 roku? Złóż wniosek do końca listopada. Wakacje składkowe 2024 dotyczą tylko grudnia. W przyszłym roku przedsiębiorca wybierze miesiąc, w którym państwo opłaci składki za niego.

Czas pracy w 2025 r. - dni pracy, godziny pracy, święta, okresy rozliczeniowe

W 2025 r. będziemy musieli przepracować 250 dni roboczych obejmujących równe 2000 godzin. W przyszłym roku będą dwa święta przypadające w sobotę, które obniżą wymiar czasu pracy.

Od grudnia obowiązkowa podwyżka wynagrodzenia pracowników młodocianych

Od 1 grudnia 2024 r. zmieni się wynagrodzenie pracowników młodocianych. To skutek wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w III kwartale 2024 r.

REKLAMA

Od grudnia zmieni się wysokość obowiązkowych wpłat na PFRON

Od 1 grudnia 2024 r. zmieni się wysokość obowiązkowych wpłat na PFRON. Jest to efekt wzrostu wysokości przeciętnego wynagrodzenia w trzecim kwartale 2024 r.

Rynek pracy: narasta nowy konflikt między pracownikami - Zetki chcą ustalać nowe porządki

Choć osoby z pokolenia Z oraz starsi mają skrajnie różne poglądy na pracę, zależy im w gruncie rzeczy na tym samym. Chcą robić to co lubią, z ludźmi, którzy będą dla nich inspiracją, w miejscu, do którego będą co rano przychodzić z uśmiechem na twarzy. Dlaczego więc walczą ze sobą?

REKLAMA