Ekwiwalent za utracony zarobek strażaka OSP

Ochrona przeciwpożarowa to realizacja przedsięwzięć mających na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem, do którego zaliczamy powódź.

Utrata wynagrodzenia w przypadku powodzi

Służbami uczestniczącymi w pracach zabezpieczających przed powodzią zarówno tereny narażone na zalanie, jak i chroniącymi ludzi i zwierzęta są przede wszystkim strażacy, w tym będący członkami ochotniczej straży pożarnej.

Bezpośredni udział w działaniach ratowniczych mogą brać członkowie ochotniczych straży pożarnych, którzy:

• ukończyli 18 lat i nie przekroczyli 65 lat,
• posiadają zdolność fizyczną i psychiczną do pracy (działania) w tych jednostkach, ocenianą przez lekarza służby medycyny pracy,
• odbyli szkolenie pożarnicze.

Strażacy jednostek ochrony przeciwpożarowej i członkowie ochotniczych straży pożarnych biorący udział w działaniu ratowniczym lub wykonujący inne zadania związane z ochroną przeciwpożarową (np. przeglądy przeprowadzane przez gminę), korzystają z ochrony przewidzianej w Kodeksie karnym dla funkcjonariuszy publicznych.

Członkami ochotniczej straży pożarnej najczęściej są osoby zatrudnione u innych pracodawców. W razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej, której celem będzie ochrona życia, zdrowia czy mienia, pracodawcy zatrudniający członków OSP są zobowiązani zwolnić od pracy takiego pracownika na czas niezbędny do uczestniczenia w działaniach ratowniczych i do wypoczynku koniecznego po ich zakończeniu.

W razie skorzystania przez pracownika ze zwolnienia od pracy, o którym mowa wyżej, pracodawca wydaje zaświadczenie określające wysokość utraconego wynagrodzenia za czas tego zwolnienia w celu uzyskania przez pracownika od właściwego organu rekompensaty pieniężnej z tego tytułu – w wysokości i na warunkach przewidzianych w odrębnych przepisach, chyba że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują zachowanie przez pracownika prawa do wynagrodzenia za czas zwolnienia.

---

Członek OSP uczestniczący w działaniu ratowniczym otrzymuje za każdą przepracowaną godzinę ekwiwalent pieniężny, wypłacany z budżetu gminy do wysokości 1/175 przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim kwartale. Wypłacając ekwiwalent do końca czerwca, podstawą jego naliczenia będzie przeciętne wynagrodzenie z I kwartału 2010 r., które wyniosło 3316,38 zł.

PRZYKŁAD

Jan B. jest pracownikiem zakładu kamieniarskiego i jednocześnie członkiem ochotniczej straży pożarnej. W związku z powodzią brał udział w akcji ratowniczej w okresie od 22 maja do 31 maja 2010 r. po 14 godzin na dobę. Dniówka Jana B. wynosi 160 zł. Z uwagi na udział w akcji ratowniczej nie pracował przez 6 dni, a więc jego utracony zarobek wynosi 960 zł. Pracodawca wydał mu odpowiednie zaświadczenie potwierdzające utracony zarobek. Zaświadczenie to Jan B. przedstawił w urzędzie gminy. W akcji ratowniczej Jan B. przepracował 140 godzin, w związku z tym otrzyma ekwiwalent za utracony zarobek w wysokości 2653 zł.

Ekwiwalent ten nie przysługuje, jeżeli strażak zachował wynagrodzenie za czas nieobecności w pracy.

Inne uprawnienia strażaków OSP

Strażakowi członkowi ochotniczej straży pożarnej, który w związku z udziałem w działaniach ratowniczych doznał uszczerbku na zdrowiu lub poniósł szkodę w mieniu, przysługuje:

• jednorazowe odszkodowanie w razie doznania stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu,
• renta z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy,
• odszkodowanie z tytułu szkody w mieniu.

Członkom rodziny osoby poszkodowanej, która zmarła wskutek okoliczności, o których mowa wyżej, przysługuje:

• jednorazowe odszkodowanie z tytułu śmierci osoby poszkodowanej,
• renta rodzinna,
• odszkodowanie z tytułu szkody w mieniu.

---

Renty z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy i renty rodzinne przysługują:

• osobom poszkodowanym będącym członkami ochotniczych straży pożarnych oraz członkom ich rodzin – na zasadach, w trybie i wysokości określonych w przepisach o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach,
• osobom poszkodowanym będącym strażakami jednostek ochrony przeciwpożarowej oraz członkom ich rodzin – na zasadach, w trybie i wysokości określonych w przepisach o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Odszkodowanie z tytułu szkody w mieniu ustala i wypłaca podmiot ponoszący koszty funkcjonowania jednostki ochrony przeciwpożarowej na podstawie przepisów o odszkodowaniach przysługujących w związku ze służbą w Państwowej Straży Pożarnej. W przypadku gdy jednostka ochrony przeciwpożarowej jest włączona do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego odszkodowanie jest ustalane i wypłacane przez właściwego wojewódzkiego komendanta Państwowej Straży Pożarnej.

Kolejnym uprawnieniem członka ochotniczej straży pożarnej są okresowe, bezpłatne badania lekarskie. Są one przeprowadzane nie rzadziej niż raz na 3 lata, na podstawie skierowania wydanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na siedzibę ochotniczej straży pożarnej. Strażak z OSP takie skierowanie powinien otrzymać nie później niż 30 dni przed wyznaczonym terminem kolejnych badań.

Wymienione skierowanie zawiera:

• dane osobowe (imię i nazwisko, imię ojca, datę i miejsce urodzenia, PESEL, adres miejsca zamieszkania), a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL – nazwę i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość,
• nazwę i adres ochotniczej straży pożarnej,
• funkcję pełnioną w ochotniczej straży pożarnej,
• informacje o specyfice działań ratowniczych, w tym informacje o występowaniu czynników szkodliwych lub niebezpiecznych dla zdrowia.

Skierowanie wydawane jest w dwóch egzemplarzach, z których jeden pozostaje w karcie badań, a drugi potwierdzony przez lekarza członek ochotniczej straży pożarnej zwraca wraz z fakturą do podmiotu kierującego na badania.

Podstawa prawna:

• ustawa z 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (DzU z 2009 r. nr 178, poz. 1380 ze zm.).