Czy pracodawca może podjąć jednostronną decyzję o nietworzeniu zfśs

Decyzja w sprawie rezygnacji z tworzenia zfśs podjęta przez Państwa jednostronnie bez zgody przedstawiciela pracowników byłaby nieważna. Brak takiej zgody oznacza brak możliwości rezygnacji z tworzenia zfśs. W 2011 r. należy zatem naliczać odpisy podstawowe i odprowadzać je na wyodrębniony rachunek zfśs.

UZASADNIENIE

Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych tworzą, co do zasady, pracodawcy zatrudniający co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty według stanu na 1 stycznia danego roku. Jedynie pracodawcy prowadzący działalność w formach organizacyjno-prawnych jednostek sektora finansów publicznych mają obowiązek tworzenia funduszu bez względu na liczbę zatrudnionych.

Przepisy przewidują możliwość rezygnacji z tworzenia funduszu u pracodawców prywatnych. Nie dotyczy to pracodawców sfery budżetowej.

Pracodawcy spoza sfery budżetowej nie muszą tworzyć zfśs. Jednak nie oznacza to, że mogą o tym jednostronnie decydować. Kluczową rolę odgrywają w tym przypadku związki zawodowe lub przedstawiciele pracowników, bez których zgody rezygnacja z zfśs nie jest w wielu przypadkach możliwa.

Jeżeli pracodawca uzyska zgodę na nietworzenie zfśs funkcjonujących u niego organizacji związkowych, takie postanowienie powinno znaleźć się w układzie zbiorowym pracy. Gdy w zakładzie pracy nie działa żadna organizacja związkowa, postanowienia dotyczące rezygnacji z tworzenia zfśs pracodawca ma obowiązek uzgodnić z pracownikiem wybranym przez załogę zakładu pracy do reprezentowania jej interesów i taki zapis umieścić w regulaminie wynagradzania (art. 4 ust. 3 ustawy o zfśs).

Przedstawiciel pracowników powinien być upoważniony przez pracowników do podejmowania decyzji także w kwestii działalności socjalnej pracodawcy. Na wybór reprezentanta załogi powinni mieć wpływ, albo przynajmniej taką możliwość, wszyscy pracownicy. Nie ma jednak wymogu, by zasięgać w tej sprawie opinii osób, które w danym dniu przebywają na zwolnieniach lekarskich, urlopach wypoczynkowych czy są nieobecne w pracy z innych powodów.