REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Świadczenie pielęgnacyjne nie dla każdego – RPO interweniuje

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Świadczenie pielęgnacyjne nie dla każdego – RPO interweniuje
Świadczenie pielęgnacyjne nie dla każdego – RPO interweniuje
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czy opiekunowie osób z niepełnosprawnościami będą mieli prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w pełnej wysokości, nawet jeżeli pobierają emeryturę czy rentę? Co z opiekunami, którzy są uprawnieni do świadczeń emerytalno-rentowych ale dysponują innym niż EWK symbolem świadczenia?

Ile będzie wynosiło świadczenie pielęgnacyjne w 2023 r.?

Obwieszczenie ministra rodziny i polityki społecznej z 1 listopada 2022 r. w sprawie wysokości świadczenia pielęgnacyjnego w 2023 r. (M.P. poz. 1070) wskazuje, że wysokość świadczenia pielęgnacyjnego w roku 2023 będzie wynosiła 2458 zł. Jednak czy dla każdego?

REKLAMA

Autopromocja

Interwencja RPO

Rzecznik Praw Obywatelskich zgłosił się do Minister Pracy i Polityki Społecznej Marleny Maląg z prośbą o podjęcie działań prawnych w sprawie opiekunów osób z niepełnosprawnościami. Na postawie aktualnie obowiązujących przepisów do świadczenia pielęgnacyjnego w pełnej wysokości nie mają prawa osoby, które mają ustalone prawo do emerytury lub renty. Osoby te nie nie mają możliwości uzyskania comiesięcznego wyrównania świadczenia emerytalno-rentowego do wysokości świadczenia pielęgnacyjnego. Ma miejsce niesprawiedliwość społeczna i nierówne traktowanie, ponieważ rola opiekuńcza nad dorosłą osobą niepełnosprawną jest taka sama – niezależne od tego kto ją sprawuje.

Wyłączenie przez ustawodawcę możliwości uzyskania przez opiekuna-rencistę świadczenia pielęgnacyjnego, a przez to również obarczenie rodziny osoby niepełnosprawnej kosztami związanymi z opieką nad osobą niepełnosprawną oraz pozbawienie w tym zakresie niepełnosprawnego członka rodziny pomocy socjalnej, stanowi nieproporcjonalne i nieuzasadnione różnicowanie.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego

W dniu 26 czerwca 2019 r. Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok (sygn. akt SK 2/17) co do art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 615, z późn. zm.). Uznał go - w zakresie, w jakim świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy - za niezgodny z art. 71 ust. 1 zdanie drugie w związku z art. 32 ust. 1 Konstytucji. Trybunał podkreślił, że ograniczenie możliwości pobierania świadczenia pielęgnacyjnego przez opiekuna, który ma ustalone prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, ale jednocześnie pracy tej nie podejmuje z uwagi na sprawowanie opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem, stanowi przejaw niewłaściwego zinterpretowania przez ustawodawcę nałożonego nań konstytucyjnego obowiązku wsparcia osób i rodzin w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwienia im życia w warunkach odpowiadających godności człowieka.

Na skutek wyroku TK, art. 17 ust. 5 pkt 1 lit.a ustawy o świadczeniach rodzinnych, w tym zakresie utracił moc 9 stycznia 2020 r. Dotychczas nie podjęto jednak działań dla realizacji wyroku TK.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nowe przepisy nadal dyskryminują

Jak podaje RPO wprawdzie wydano ustawę z dnia 29 października 2021 r. o świadczeniu wyrównawczym dla osób uprawnionych do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dziećmi wymagającymi stałej opieki i osoby uprawnione do wcześniejszej emerytury na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki (tzw. EWK), w kwocie niższej niż wysokość świadczenia pielęgnacyjnego, mogą uzyskać dodatkowe wsparcie w wysokości różnicy pomiędzy kwotą świadczenia pielęgnacyjnego a świadczenia emerytalno-rentowego.

Przepisy objęły jednak bardzo wąską grupę opiekunów z prawem do emerytury/renty.

Poza zakresem działania ustawa pozostawiła opiekunów uprawnionych do świadczeń emerytalno-rentowych, którzy dysponują innym niż EWK symbolem świadczenia.

Bez znaczenia jest, że ich rola opiekuńcza jest taka sama, otrzymywane świadczenia są niższe niż świadczenie pielęgnacyjne, sprawują opiekę nad niepełnosprawnym dorosłym już dzieckiem. Tacy opiekunowie pozostają poza systemem wsparcia państwa z racji sprawowania przez nich faktycznej opieki nad bliskimi z niepełnosprawnością w stopniu znacznym. W ocenie RPO nie da się tego pogodzić z zasadą sprawiedliwości. Realizacja konstytucyjnego obowiązku wsparcia osób i rodzin w zaspokojeniu niezbędnych potrzeb i umożliwienia im życia w godnych warunkach wymaga stworzenia efektywnego mechanizmu wsparcia finansowego tej grupy opiekunów.

Odpowiedź Minister Pracy i Polityki Społecznej

Pomimo zmian przepisów, do RPO wciąż wpływają pisma w sprawie nieobjęcia pomocą państwa opiekunów uprawnionych do świadczeń emerytalno-rentowych. Problem jest więc realny i konieczny do rozwiązania. W odpowiedzi na pismo RPO, Pani Minister Pracy i Polityki Społecznej odpowiedziała, że: realizacja systemowego wsparcia dla opiekunów niesamodzielnych osób niepełnosprawnych wymaga zmian w systemie orzecznictwa o niepełnosprawności, w oparciu o który możliwe będzie wyodrębnienie spośród osób niepełnosprawnych - osób faktycznie niesamodzielnych, których funkcjonowanie bezwzględnie wymaga pomocy opiekuna uprawnionego do odpowiednich świadczeń opiekuńczych. W sprawie konieczne jest podjęcie stosownych działań prawodawczych i zmiana przepisów, a nie zreformowanie systemu orzecznictwa o niepełnosprawności.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 615, z późn. zm.)

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązkowe odpisy i dobrowolne zwiększenia na ZFŚS. Ile wynoszą w 2025 r. i w jakim terminie je wpłacić?

Do 31 maja 2025 r. pracodawca tworzący zakładowy fundusz świadczeń socjalnych musi wpłacić na rachunek funduszu kwotę stanowiącą co najmniej 75 proc. równowartości dokonanych odpisów. Pozostałą kwotę dokonanych odpisów i zwiększeń należy przekazać na rachunek bankowy ZFŚS w terminie do 30 września 2025 r. Jaka jest wysokość odpisów i zwiększeń na ZFŚS w 2025 r.?

Komu przysługuje renta wdowia i w jakiej wysokości? ZUS zaprasza na dyżur telefoniczny

Od 1 lipca 2025 r. osoby owdowiałe będą mogły pobierać swoją emeryturę oraz powiększyć ją o część renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Alternatywnie będą mogły pobierać rentę rodzinną wraz z częścią swojej emerytury. Jak starać się o rentę wdowią odpowiedzą eksperci ZUS podczas dyżuru telefonicznego.

Komunikat ZUS: Wdrożenie nowej metryki programu Płatnik

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o planowanym wdrożeniu nowej metryki 307 dla wersji 10.02.002 programu Płatnik.

Polacy żyją coraz dłużej - GUS opublikował tablicę średniego dalszego trwania życia. Czy ZUS przeliczy emerytury?

Nowa tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn wskazuje, że Polacy żyją coraz dłużej. Czy warto składać wnioski o ponowne przeliczenie już otrzymywanej emerytury?

REKLAMA

Trwa nabór wniosków o świadczenie wychowawcze. Jak uniknąć przerwy w wypłatach 800 plus?

1 czerwca 2025 r. rozpocznie się nowy okres świadczeniowy w programie 800 plus. Wniosek o świadczenie wychowawcze można złożyć jedynie drogą elektroniczną. Jak można uniknąć przerwy w wypłacie świadczenia?

Jak prawidłowo usprawiedliwić nieobecności w pracy. Nieprzyjemne konsekwencje zaniedbania tego obowiązku

W razie nieobecności w pracy pracownik zobowiązany jest do jej usprawiedliwienia. W tym celu przepisy prawa pracy określają, jakie są przyczyny usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Wymieniają też dowody, na podstawie których można usprawiedliwić nieobecność pracownika.

Zmiany w wynagrodzeniach 2025 i 2026 - transparentnie i jawnie

Do 7 czerwca 2026 roku Polska musi wdrożyć dyrektywę o jawności i przejrzystości wynagrodzeń. Przedsiębiorcy mają niewiele czasu na poważne zmiany w zakresie polityki płacowej. Nowe przepisy oznaczają bowiem konieczność przeprowadzenia wnikliwej analizy struktury płac w firmie, wprowadzenie nowych procedur dotyczących prawa do informacji o wynagrodzeniu i kryteriów ustalania jego wysokości. Choć prace nad ustawą wprowadzającą te przepisy nadal trwają, już teraz warto podjąć działania, które przygotują firmę na nową sytuację.

Najlepiej teraz złóż wniosek o rentę wdowią ERWD. Sprawdź, dlaczego

ZUS podpowiada, że teraz jest najlepszy czas na złożenie wniosku o rentę wdowią ERWD. Dlaczego? Dopiero połowa osób uprawnionych złożyła wniosek o rentę wdowią. Od stycznia były duże kolejki. Kolejna fala wniosków przewidywana jest w maju 2025 r.

REKLAMA

Trzynasta emerytura już we wtorek 1 kwietnia 2025 r.

Trzynasta emerytura trafi do emerytów już we wtorek 1 kwietnia 2025 r. Otrzyma ją 889 tys. osób. Kiedy będą kolejne wypłaty trzynastek? Czy można je dostać kilka razy? Czy każdy je otrzyma? Ile wynosi trzynastka w 2025 roku?

Dodatkowe pieniądze dla seniorów. 1 kwietnia pierwsze trzynastki wpłyną na konta emerytów i rencistów

Pierwszy termin wypłaty trzynastych emerytur przypada na wtorek, 1 kwietnia 2025 r. Trzynastki znajdą się na kontach seniorów razem z ich emeryturą lub rentą. Dodatkowe wypłaty przysługują w wysokości najniższej emerytury.

REKLAMA