REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy Niemcy chcą uniknąć napływu obywateli innych państw nie wypłacając świadczeń rodzinnych?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Czy Niemcy chcą  uniknąć napływu obywateli innych państw – nie wypłacając świadczeń rodzinnych?
Czy Niemcy chcą uniknąć napływu obywateli innych państw – nie wypłacając świadczeń rodzinnych?

REKLAMA

REKLAMA

Czy świadczenie rodzinne jest świadczeniem z zakresu pomocy społecznej? Czy prawo do uzyskania świadczenia rodzinnego (przez okres pierwszych trzech miesięcy przebywania w przyjmującym państwie członkowskim UE) jest uzależnione od bycia aktywnym zawodowo i miejsca zamieszkania? Czy możliwe jest nierówne traktowanie ze względu na narodowość przy przyznawaniu świadczeń rodzinnych, pomimo swobodnego przepływu obywateli UE?
rozwiń >

Czy prawo do świadczeń rodzinnych jest uzależnione od miejsca pobytu i narodowości?

W dniu 1 sierpnia 2022 r., w sprawie C-411/20 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok co do prawa do świadczenia rodzinnego. TSUE badał czy obywatel UE, niepochodzący z Niemiec, ma prawo do ubiegania się o świadczenia rodzinne (przez pierwsze trzy miesiące) pomimo niezamieszkiwania i nieposiadania miejsca stałego pobytu w Niemczech, jak i niezarobkowania i nieposiadania źródła utrzymania? TSUE porównywał sytuację z obywatelami Niemiec, którzy w takiej sytuacji otrzymują świadczenie rodzinne.

REKLAMA

Autopromocja

Jak uzyskać zasiłek za pierwsze trzy miesiące?

Sprawa dotyczyła sporu o świadczenie rodzinne za okres trzech pierwszych miesięcy pobytu w Niemczech. Spór istniał pomiędzy matką trojga dzieci a kasą świadczeń rodzinnych federalnej agencji ds. zatrudnienia w Niemczech. Kasa pierwotnie wypłacała matce świadczenie, jednak później nakazała je zwrócić i wydała decyzję o zaprzestaniu wypłacania świadczenia pieniężnego. Powodem było to, że wskazane miejsce zamieszkania w Niemczech było puste. Kasa uznała, że matka nie miała miejsca zamieszkania ani zwykłego pobytu w Niemczech. Ponadto kasa uznała, że matka nie wykonywała pracy zarobkowej, więc nie spełnia przesłanek krajowych przepisów do ubiegania się o świadczenia rodzinne. Matka odwołała się od decyzji a sprawa ostatecznie trafiła do sądu.

Czym są świadczenia rodzinne?

W sprawie istotne było ustalenie tego, że świadczenia rodzinne w Niemczech wchodzą w zakres pojęcia „świadczeń rodzinnych” w rozumieniu art. 3 ust. 1 lit. j) rozporządzenia nr 883/2004 w związku z art. 1 lit. z) tego rozporządzenia. Nie są finansowane ze składek beneficjentów, lecz z podatku. Są one przyznawane niezależnie od jakichkolwiek warunków dotyczących dochodów i bez jakiejkolwiek indywidualnej i uznaniowej oceny osobistych potrzeb beneficjentów. Świadczenia te mają na celu wyrównanie kosztów utrzymania rodziny. Czy świadczenia rodzinne rozpatrywane w postępowaniu głównym stanowią świadczenia z zakresu „pomocy społecznej” w rozumieniu art. 24 ust. 2 dyrektywy 2004/38? Nie, świadczenia rodzinne przyznaje się niezależnie od indywidualnych potrzeb beneficjenta i nie mają one na celu zapewnienia mu środków utrzymania.

Nierówne traktowanie a brak prawa do zasiłku rodzinnego

Pomimo powyższego, prawo niemieckie odmiennie traktuje obywatela państwa członkowskiego innego niż Niemcy niż obywatela niemieckiego, w zakresie uzyskiwania prawa do świadczenia rodzinnego. Ten pierwszy musi udowodnić wykonywanie pracy w Niemczech, aby uzyskać świadczenie rodzinne w ciągu pierwszych trzech miesięcy jego pobytu. Z kolei ten drugi, obywatel niemiecki korzysta z tego świadczenia już w tych trzech pierwszych miesiącach nawet wtedy, gdy nie wykonuje takiej działalności zarobkowej. Dlaczego tak się dzieje? Ustawodawca niemiecki uznał, że pozwoli to uniknąć napływu obywateli innych państw członkowskich, co mogłoby powodować nieracjonalne obciążenie dla niemieckiego systemu ubezpieczeń społecznych. Czy powyższe jest dyskryminacją i nierównym traktowaniem? Tak.

Czy prawo do świadczeń rodzinnych jest uzależnione od miejsca zamieszkania i uzyskiwania dochodów?

Sąd w Niemczech wystąpił do TSUE z pytaniem prejudycjalnym:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

„Czy art. 24 [dyrektywy 2004/38] i art. 4 [rozporządzenia nr 883/2004] należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwiają się one uregulowaniu państwa członkowskiego, na mocy którego obywatel innego państwa członkowskiego, który ustanawia miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu na terytorium krajowym i nie przedstawia dowodu, że uzyskuje krajowe dochody z tytułu rolnictwa i leśnictwa, z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, z tytułu pracy na własny rachunek lub z tytułu pracy najemnej w ciągu pierwszych trzech miesięcy od ustanowienia miejsca zamieszkania lub miejsca zwykłego pobytu, nie ma prawa do świadczeń rodzinnych, o których mowa w art. 3 ust. 1 lit. j) w związku z art. 1 lit. z) rozporządzenia [nr 883/2004], gdy tymczasem obywatel odnośnego państwa członkowskiego znajdujący się w tej samej sytuacji ma prawo do świadczeń rodzinnych, o których mowa w art. 3 ust. 1 lit. j) w związku z art. 1 lit. z) rozporządzenia [nr 883/2004], bez wykazania uzyskiwania dochodów z tytułu rolnictwa i leśnictwa, z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, z tytułu pracy na własny rachunek lub z tytułu pracy najemnej?”.

Prawo UE i wyrok TSUE

Obywatele UE powinni być równo traktowani, niezależnie od swojej przynależności państwowej. Obowiązuje swoboda przemieszczania się po UE, prawo pobytu w poszczególnych krajach, a co za tym idzie prawo uzyskiwania świadczeń. Obywatel UE korzysta z zasady równego traktowania z obywatelami przyjmującego państwa członkowskiego również wtedy, gdy jest bierny zawodowo w trakcie trzech pierwszych miesięcy swojego legalnego pobytu we wspomnianym państwie członkowskim (w tym przypadku Niemcy), powinien on więc tak samo mieć prawo do świadczeń rodzinnych, jak obywatel danego państwa. Inne uregulowanie krajowe, które pozbawia takiego obywatela prawa do świadczenia, jest sprzeczne z prawem UE i stanowi dyskryminację. Wewnętrzne prawo niemieckie nie powinno więc wprowadzać takich dyskryminujących przepisów.

TSUE uznał więc, że artykuł 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie na przeszkodzie uregulowaniu państwa członkowskiego, zgodnie z którym obywatelowi Unii będącemu obywatelem innego państwa członkowskiego, który ustanowił miejsce zwykłego pobytu na terytorium pierwszego państwa członkowskiego i jest bierny zawodowo, ponieważ nie wykonuje tam działalności zarobkowej, odmawia się korzystania ze „świadczeń rodzinnych” w ciągu pierwszych trzech miesięcy pobytu na terytorium tego państwa członkowskiego, podczas gdy bierny zawodowo obywatel omawianego państwa członkowskiego korzysta z takich świadczeń również w ciągu pierwszych trzech miesięcy od chwili powrotu do tego państwa członkowskiego po skorzystaniu z prawa do przemieszczania się i pobytu w innym państwie członkowskim na podstawie prawa Unii.

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.U. 2004, L 166, s. 1)

Dyrektywa 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, zmieniającej rozporządzenie (EWG) nr 1612/68 i uchylającej dyrektywy 64/221/EWG, 68/360/EWG, 72/194/EWG, 73/148/EWG, 75/34/EWG, 75/35/EWG, 90/364/EWG, 90/365/EWG i 93/96/EWG (Dz.U. 2004, L 158, s. 77; sprostowania: Dz.U. 2005, L 158, s. 35; Dz.U. 2005, L 197, s. 34).

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Najbardziej szanowane zawody 2025. B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę

Jakie zawody są obecnie najbardziej szanowane przez społeczeństwo? Na końcu listy znajdują się posłowie, europosłowie, samorządowcy, influencerzy i youtuberzy. Zmienia się idealna wizja pracy - B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę.

Pracodawca powinien redukować przebodźcowanie pracowników [SPOSOBY]

Współcześnie pracujemy za dużo, za głośno i za szybko. Wpływa to na przebodźcowanie, co z kolei powoduje niezdolność do koncentracji, złe samopoczucie, a nawet problemy psychiczne. Raport Pracuj.pl “Neurokomfort w pracy i rekrutacji, czyli przed jakimi wyzwaniami stajemy jako neuroróżnorodni w świecie pełnym bodźców” przedstawia problem i podaje pracodawcom sposoby na redukowanie przebodźcowania pracowników.

Uwaga! Komunikat ZUS: Od 1 lipca 2025 nowy kod ubezpieczenia dla osób niepełnosprawnych na stażu. Sprawdź, jak rozliczać 09 21 i 09 20

ZUS przypomina: od 1 lipca 2025 r. obowiązuje nowy kod tytułu ubezpieczenia dla osób niepełnosprawnych pobierających stypendium z urzędu pracy. Zmiana wynika z nowelizacji rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

MRPiPS: W cztery miesiące 2025 r. ponad 103 tys. zezwoleń na pracę dla cudzoziemców. Najczęściej dla obywateli Kolumbii, Filipin, Indii i Nepalu

Wstępne dane Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej za pierwsze 4 miesiące 2025 r. pokazują, że w tym okresie wydano w Polsce 103,2 tys. zezwoleń na pracę cudzoziemców. Najwięcej otrzymali Kolumbijczycy. Na kolejnych miejscach w zestawieniu znaleźli się obywatele Filipin, Indii, Nepalu oraz Uzbekistanu. Jednocześnie zaledwie 1,2 tys. zezwoleń wydano dla pracowników z Ukrainy.

REKLAMA

Czy zmiana formy prawnej pracodawcy wpływa na PPK? [PRZYKŁADY]

Przepisy ustawy o PPK nie wyłączają ani nie modyfikują zasad kontynuacji bądź sukcesji wynikających np. z przepisów kodeksu spółek handlowych. Jeżeli po przekształceniu danemu podmiotowi przysługują nadal prawa i obowiązki, jakie miał przed przekształceniem, dotyczy to także praw i obowiązków wynikających z umowy o zarządzanie PPK.

Nieodpłatne kursy językowe dla pracowników. Aspekty prawne i podatkowe

Na co może liczyć pracownik chcący podnieść swoje kwalifikacje zawodowe? Czy pracodawca może finansować pracownikom kursy językowe ze środków ZFŚS? Kiedy sfinansowanie szkoleń językowych pracownikom jest dla nich przychodem? W artykule odpowiadamy na najważniejsze pytania!

6 najważniejszych zmian w zatrudnianiu cudzoziemców od czerwca 2025 r.

Dnia 1 czerwca weszły w życie ważne przepisy zmieniające zasady legalnego zatrudniania cudzoziemców w Polsce. Zmiany można przedstawić w 6 głównych punktach. Oto najważniejsze przepisy prawne.

MRPiPS: Pilotaż skróconego czasu pracy 2025 – nabór wniosków od 14 sierpnia 2025, do 1 mln zł dofinansowania [SZCZEGÓŁY, WAŻNE TERMINY]

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło szczegóły długo wyczekiwanego pilotażu skróconego czasu pracy. Program, pierwszy tego typu w Polsce i tej części Europy, zakłada praktyczne testowanie różnych modeli organizacji pracy przy wsparciu finansowym państwa. Wnioski o udział w pilotażu będzie można składać od 14 sierpnia do 15 września 2025 roku.

REKLAMA

Nowoczesne BHP czyli jak zmiany klimatu wpływają na bezpieczeństwo pracy

Jakich działań ze strony pracodawcy wymaga nowoczesne podejście do BHP? Czym jest dziś bezpieczeństwo pracy? Jak zmiany klimatu wpływają na zarządzanie bezpieczeństwem w firmie?

Od 2026 r. pracodawcy będą mieli dodatkowe obowiązki. Zmiany Kodeksu pracy wchodzą w życie

Kodeks pracy się zmienia. Nowe przepisy wejdą w życie na początku 2026 roku. Oznacza to dodatkowe obowiązki dla pracodawców. Co zmienia się w Kodeksie pracy? O czym muszą wiedzieć pracownicy?

REKLAMA