REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy Niemcy chcą uniknąć napływu obywateli innych państw nie wypłacając świadczeń rodzinnych?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Czy Niemcy chcą  uniknąć napływu obywateli innych państw – nie wypłacając świadczeń rodzinnych?
Czy Niemcy chcą uniknąć napływu obywateli innych państw – nie wypłacając świadczeń rodzinnych?

REKLAMA

REKLAMA

Czy świadczenie rodzinne jest świadczeniem z zakresu pomocy społecznej? Czy prawo do uzyskania świadczenia rodzinnego (przez okres pierwszych trzech miesięcy przebywania w przyjmującym państwie członkowskim UE) jest uzależnione od bycia aktywnym zawodowo i miejsca zamieszkania? Czy możliwe jest nierówne traktowanie ze względu na narodowość przy przyznawaniu świadczeń rodzinnych, pomimo swobodnego przepływu obywateli UE?
rozwiń >

Czy prawo do świadczeń rodzinnych jest uzależnione od miejsca pobytu i narodowości?

W dniu 1 sierpnia 2022 r., w sprawie C-411/20 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok co do prawa do świadczenia rodzinnego. TSUE badał czy obywatel UE, niepochodzący z Niemiec, ma prawo do ubiegania się o świadczenia rodzinne (przez pierwsze trzy miesiące) pomimo niezamieszkiwania i nieposiadania miejsca stałego pobytu w Niemczech, jak i niezarobkowania i nieposiadania źródła utrzymania? TSUE porównywał sytuację z obywatelami Niemiec, którzy w takiej sytuacji otrzymują świadczenie rodzinne.

REKLAMA

Autopromocja

Jak uzyskać zasiłek za pierwsze trzy miesiące?

Sprawa dotyczyła sporu o świadczenie rodzinne za okres trzech pierwszych miesięcy pobytu w Niemczech. Spór istniał pomiędzy matką trojga dzieci a kasą świadczeń rodzinnych federalnej agencji ds. zatrudnienia w Niemczech. Kasa pierwotnie wypłacała matce świadczenie, jednak później nakazała je zwrócić i wydała decyzję o zaprzestaniu wypłacania świadczenia pieniężnego. Powodem było to, że wskazane miejsce zamieszkania w Niemczech było puste. Kasa uznała, że matka nie miała miejsca zamieszkania ani zwykłego pobytu w Niemczech. Ponadto kasa uznała, że matka nie wykonywała pracy zarobkowej, więc nie spełnia przesłanek krajowych przepisów do ubiegania się o świadczenia rodzinne. Matka odwołała się od decyzji a sprawa ostatecznie trafiła do sądu.

Czym są świadczenia rodzinne?

W sprawie istotne było ustalenie tego, że świadczenia rodzinne w Niemczech wchodzą w zakres pojęcia „świadczeń rodzinnych” w rozumieniu art. 3 ust. 1 lit. j) rozporządzenia nr 883/2004 w związku z art. 1 lit. z) tego rozporządzenia. Nie są finansowane ze składek beneficjentów, lecz z podatku. Są one przyznawane niezależnie od jakichkolwiek warunków dotyczących dochodów i bez jakiejkolwiek indywidualnej i uznaniowej oceny osobistych potrzeb beneficjentów. Świadczenia te mają na celu wyrównanie kosztów utrzymania rodziny. Czy świadczenia rodzinne rozpatrywane w postępowaniu głównym stanowią świadczenia z zakresu „pomocy społecznej” w rozumieniu art. 24 ust. 2 dyrektywy 2004/38? Nie, świadczenia rodzinne przyznaje się niezależnie od indywidualnych potrzeb beneficjenta i nie mają one na celu zapewnienia mu środków utrzymania.

Nierówne traktowanie a brak prawa do zasiłku rodzinnego

Pomimo powyższego, prawo niemieckie odmiennie traktuje obywatela państwa członkowskiego innego niż Niemcy niż obywatela niemieckiego, w zakresie uzyskiwania prawa do świadczenia rodzinnego. Ten pierwszy musi udowodnić wykonywanie pracy w Niemczech, aby uzyskać świadczenie rodzinne w ciągu pierwszych trzech miesięcy jego pobytu. Z kolei ten drugi, obywatel niemiecki korzysta z tego świadczenia już w tych trzech pierwszych miesiącach nawet wtedy, gdy nie wykonuje takiej działalności zarobkowej. Dlaczego tak się dzieje? Ustawodawca niemiecki uznał, że pozwoli to uniknąć napływu obywateli innych państw członkowskich, co mogłoby powodować nieracjonalne obciążenie dla niemieckiego systemu ubezpieczeń społecznych. Czy powyższe jest dyskryminacją i nierównym traktowaniem? Tak.

Czy prawo do świadczeń rodzinnych jest uzależnione od miejsca zamieszkania i uzyskiwania dochodów?

Sąd w Niemczech wystąpił do TSUE z pytaniem prejudycjalnym:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

„Czy art. 24 [dyrektywy 2004/38] i art. 4 [rozporządzenia nr 883/2004] należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwiają się one uregulowaniu państwa członkowskiego, na mocy którego obywatel innego państwa członkowskiego, który ustanawia miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu na terytorium krajowym i nie przedstawia dowodu, że uzyskuje krajowe dochody z tytułu rolnictwa i leśnictwa, z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, z tytułu pracy na własny rachunek lub z tytułu pracy najemnej w ciągu pierwszych trzech miesięcy od ustanowienia miejsca zamieszkania lub miejsca zwykłego pobytu, nie ma prawa do świadczeń rodzinnych, o których mowa w art. 3 ust. 1 lit. j) w związku z art. 1 lit. z) rozporządzenia [nr 883/2004], gdy tymczasem obywatel odnośnego państwa członkowskiego znajdujący się w tej samej sytuacji ma prawo do świadczeń rodzinnych, o których mowa w art. 3 ust. 1 lit. j) w związku z art. 1 lit. z) rozporządzenia [nr 883/2004], bez wykazania uzyskiwania dochodów z tytułu rolnictwa i leśnictwa, z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, z tytułu pracy na własny rachunek lub z tytułu pracy najemnej?”.

Prawo UE i wyrok TSUE

Obywatele UE powinni być równo traktowani, niezależnie od swojej przynależności państwowej. Obowiązuje swoboda przemieszczania się po UE, prawo pobytu w poszczególnych krajach, a co za tym idzie prawo uzyskiwania świadczeń. Obywatel UE korzysta z zasady równego traktowania z obywatelami przyjmującego państwa członkowskiego również wtedy, gdy jest bierny zawodowo w trakcie trzech pierwszych miesięcy swojego legalnego pobytu we wspomnianym państwie członkowskim (w tym przypadku Niemcy), powinien on więc tak samo mieć prawo do świadczeń rodzinnych, jak obywatel danego państwa. Inne uregulowanie krajowe, które pozbawia takiego obywatela prawa do świadczenia, jest sprzeczne z prawem UE i stanowi dyskryminację. Wewnętrzne prawo niemieckie nie powinno więc wprowadzać takich dyskryminujących przepisów.

TSUE uznał więc, że artykuł 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie na przeszkodzie uregulowaniu państwa członkowskiego, zgodnie z którym obywatelowi Unii będącemu obywatelem innego państwa członkowskiego, który ustanowił miejsce zwykłego pobytu na terytorium pierwszego państwa członkowskiego i jest bierny zawodowo, ponieważ nie wykonuje tam działalności zarobkowej, odmawia się korzystania ze „świadczeń rodzinnych” w ciągu pierwszych trzech miesięcy pobytu na terytorium tego państwa członkowskiego, podczas gdy bierny zawodowo obywatel omawianego państwa członkowskiego korzysta z takich świadczeń również w ciągu pierwszych trzech miesięcy od chwili powrotu do tego państwa członkowskiego po skorzystaniu z prawa do przemieszczania się i pobytu w innym państwie członkowskim na podstawie prawa Unii.

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.U. 2004, L 166, s. 1)

Dyrektywa 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, zmieniającej rozporządzenie (EWG) nr 1612/68 i uchylającej dyrektywy 64/221/EWG, 68/360/EWG, 72/194/EWG, 73/148/EWG, 75/34/EWG, 75/35/EWG, 90/364/EWG, 90/365/EWG i 93/96/EWG (Dz.U. 2004, L 158, s. 77; sprostowania: Dz.U. 2005, L 158, s. 35; Dz.U. 2005, L 197, s. 34).

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
O 339,50 zł więcej dorobi emeryt i rencista od czerwca 2025 roku

Rosną limity dorabiania dla rencistów i wcześniejszych emerytów. Chodzi o kwoty, po przekroczeniu których ZUS obniża lub zawiesza pobierane świadczenie emerytalne lub rentowe. To dobra wiadomość.

14 emerytura 2025 - kiedy wypłata? [Rozporządzenie]

14 emerytura będzie także w 2025 roku. Kiedy można spodziewać się wypłaty dodatkowego świadczenia dla emerytów i rencistów? Ile wynosi czternastka? Jst rozporządzenie Rady Ministrów. Oto najważniejsze informacje.

Jazda na rowerze: dla pracownika benefit z karty sportowej i korzyść dla zdrowia

Coraz cieplejsze dni zachęcają do aktywności fizycznej, takiej jak jazda rowerem. Z roku na rok przybywa osób, które decydują się na mniej lub bardziej regularne dojeżdżanie takim jednośladem do pracy.

Jawność wynagrodzeń: większość jest za, ale pod warunkiem, że dotyczy ona wyłącznie cudzych płac a nie własnych zarobków

Najnowsze badanie przynosi wiedzę o aktualnych poglądach polskich pracowników. Polacy o jawności wynagrodzeń: chcemy znać zarobki innych, ale swoich nie chcemy ujawniać. Czy zmiana prawa, którą sprawi wdrożenie dyrektywy o jawności płac to zmieni?

REKLAMA

Zatrudnianie cudzoziemców w 2025 roku [Przewodnik i zmiany krok po kroku]

W dobie globalizacji coraz więcej polskich firm sięga po talenty spoza kraju. Od 1 czerwca 2025 r. proces zatrudniania cudzoziemców zostanie zmodernizowany i w pełni zdigitalizowany dzięki nowej ustawie z 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom. Choć formalności nadal wymagają precyzji, są prostsze, szybsze i dostępne online.

Pracownicy teraz: praca bez poczucia sensu nie daje satysfakcji

Według 91 proc. polskich „zetek” i millenialsów praca bez poczucia sensu nie daje satysfakcji. Wśród priorytetów młodych pracowników są także niezależność finansowa i work-life balance. Jeśli te warunki nie są spełniane, potrafią oni zrezygnować z pracy i szukać nowego pracodawcy.

Dobre samopoczucie w miejscu pracy, to kluczowe oczekiwanie najmłodszych pracowników czyli Zetek

Dla Zetek pracowników w pracy ważna jest równowaga między życiem zawodowym i prywatnym. Otwarta komunikacja z przełożonym, równowaga między życiem zawodowym i prywatnym oraz stabilność zawodowa - to wartości, którymi najczęściej kierują się przedstawiciele pokolenia Z przy wyborze pracodawcy.

Samotni wśród ludzi

Rozmowa z dr Sylwią Hałas-Dej, dziekanem Kozminski Executive Business School w Akademii Leona Koźmińskiego, o tym, jak radzić sobie z izolacją na wysokim stanowisku.

REKLAMA

Praca zdalna, zadaniowy czas pracy. Nie, teraz zupełnie inna forma zatrudnienia jest na absolutnym topie rynku pracy, jaka

80 proc. pracowników tymczasowych i kontraktorów odczuwa satysfakcję z pracy projektowej. Wielu specjalistów, kiedy pozna zalety takich form współpracy z firmami, to nie chce już wracać na etat. Dlatego praca projektowa szybko zyskuje zwolenników.

Nowe przepisy o rynku pracy i zatrudnianiu cudzoziemców od 1 czerwca 2025. Co się zmienia?

1 czerwca 2025 r. wchodzą w życie dwie kluczowe ustawy reformujące polski rynek pracy i zasady zatrudniania cudzoziemców. Nowe przepisy zmienią sposób rejestracji bezrobotnych, zniosą ograniczenia wiekowe i wprowadzą nowoczesne narzędzia informatyczne. Co dokładnie się zmienia i kogo dotyczą nowe regulacje?

REKLAMA