Zmiany w ubezpieczeniach społecznych od 1 stycznia 2014 r.

Kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2014 r. wyniesie 1680 zł, a w pierwszym roku pracy 1344 zł (80% z 1680 zł). Zmiana tej kwoty powoduje, że od 1 stycznia 2014 r. wysokość składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne oraz FP i FGŚP ulegną podwyższeniu. Zmienią się również kwoty podstawy wymiaru składek dla różnych grup ubezpieczonych, które są uzależnione od kwoty minimalnego wynagrodzenia. Ponadto od nowego roku górną granicę dobrowolnej składki chorobowej będziemy ustalać raz w roku, a nie raz na kwartał.

Podstawa wymiaru składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe

Od 1 stycznia 2014 r. zmianie ulegnie sposób ustalania podstawy wymiaru składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Będzie ona ustalana raz na rok, a nie (jak dotychczas) raz na kwartał. Miesięczne ograniczenie składki na to ubezpieczenie będzie wynosiło 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (art. 20 ust. 3 w zw. z art. 19 ust. 10 ustawy systemowej), przyjmowanego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych. Kwota ograniczenia jest ogłaszana przez Prezesa ZUS w formie komunikatu w „Monitorze Polskim”, w terminie 7 dni kalendarzowych od dnia ogłoszenia przez ministra pracy i polityki społecznej kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia przyjętego do określenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składki. W 2014 r. podstawa wymiaru składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe wynosi 9365 zł.

Polecamy: Kodeks pracy 2013 z komentarzem - praktycznie o rewolucyjnych zmianach

Zmiana wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne

Wzrost kwoty minimalnego wynagrodzenia wpłynie także na ustalenie podstawy wymiaru składek dla zleceniobiorców, jeżeli wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia nie zostało określone kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie. Podstawę wymiaru składek dla tej grupy ubezpieczonych stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż kwota minimalnego wynagrodzenia, czyli w 2014 r. – 1680 zł (art. 18 ust. 7 ustawy systemowej).

Od 1 stycznia 2014 r. zmieni się minimalna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla osób przebywających na urlopie wychowawczym, która nie może być niższa niż 75% minimalnego wynagrodzenia, czyli 1260 zł.

Polecamy: Przewodnik po zmianach w prawie pracy i ubezpieczeniach 2013/2014

Na skutek podwyższenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz chorobowe, wzrosną również składki na:

• Fundusz Pracy do kwoty 41,16 zł (1680 zł x 2,45%),
• Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych do kwoty 1,68 zł (1680 zł x 0,10%),
• Fundusz Emerytur Pomostowych do kwoty 25,20 zł (1680 zł x 1,5%).

Zmieni się także podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla osób rozpoczynających prowadzenie działalności. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla tych osób w 2014 r. będzie stanowiła zadeklarowana kwota, nie niższa niż 504,00 zł (30% kwoty minimalnego wynagrodzenia w 2014 r.).

Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ustalona na 2014 r. dla osób prowadzących działalność gospodarczą wzrośnie i wyniesie 2247,60 zł (60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego na 2014 r.).

Polecamy także: Składki ZUS w razie świadczenia usług przez pracownika na rzecz pracodawcy na podstawie innej umowy

---

Wysokość składek na ubezpieczenia społeczne i FP opłacanych przez przedsiębiorców w 2014 r.

Rodzaj ubezpieczeń	Prowadzący działalność gospodarczą (podstawa wymiaru 2247,60 zł)	Prowadzący działalność gospodarczą na preferencyjnych warunkach (podstawa wymiaru 504,00 zł)
Emerytalne (19,52%)	438,73 zł	98,38 zł
Rentowe (8%)	179,81 zł	40,32 zł
Chorobowe (2,45%)*	55,07 zł	12,35 zł
Wypadkowe (1,93%)	43,38 zł	9,73 zł
Fundusz Pracy (2,45%)	41,16 zł	–

* ubezpieczenie dobrowolne

PRZYKŁAD

Piotr K. prowadzi działalność gospodarczą od lipca 2013 r. Z tego tytułu podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Opłaca składki na preferencyjnych zasadach (od 30% minimalnego wynagrodzenia). Od stycznia 2014 r. Piotr K. będzie opłacał składki za styczeń 2014 r. w wyższej wysokości, tj. od kwoty nie niższej niż 504 zł.

Zmiana definicji osoby prowadzącej pozarolniczą działalność

Rozszerzony zostanie katalog osób prowadzących pozarolniczą działalność (art. 8 ust. 6 pkt 5 ustawy systemowej). Od 1 stycznia 2014 r. osoby prowadzące publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów o systemie oświaty będą uważane za osoby prowadzące pozarolniczą działalność. Osoby te będą więc podlegały ubezpieczeniom na takich samych zasadach, jak pozostałe osoby prowadzące pozarolniczą działalność.

Zadaj pytanie: Forum Kadry

---

Nowe kody ubezpieczeń

Od 1 listopada 2013 r. obowiązuje rozporządzenie zmieniające dotychczasowe przepisy dotyczące określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów. Omawiana zmiana została dostosowana do obowiązujących przepisów dotyczących uprawnień rodzicielskich. Począwszy od stycznia 2014 r. płatnicy składek mają obowiązek stosowania nowych kodów i formularzy ubezpieczeniowych.

UWAGA!

Od 1 stycznia 2014 r. płatnicy składek mają obowiązek stosowania nowych kodów i formularzy ubezpieczeniowych.

Zmiana kodów od 1 stycznia 2014 r.

Kody wykorzystywane do 31 grudnia 2013 r.	Kody wykorzystywane od 1 stycznia 2014 r.
1	2
10 40 – alumn seminarium duchownego, nowicjusz, postulant, juniorysta przed ukończeniem 25. roku życia, objęty dobrowolnie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi	skreślone
Brak odpowiednika	12 50 – osoba sprawująca osobistą opiekę nad dzieckiem, która bezpośrednio przed podjęciem opieki podlegała ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność
Brak odpowiednika	12 60 – osoba sprawująca osobistą opiekę nad dzieckiem, która bezpośrednio przed sprawowaniem opieki podlegała ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym jako zleceniobiorca
Brak odpowiednika	12 70 – osoba sprawująca osobistą opiekę nad dzieckiem, która bezpośrednio przed podjęciem opieki podlegała ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność albo ze zleceniobiorcą
Brak odpowiednika	12 80 – osoba sprawująca osobistą opiekę nad dzieckiem, która bezpośrednio przed podjęciem opieki podlegała ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym jako osoba duchowna
Brak odpowiednika	12 90 – osoba sprawująca osobistą opiekę nad dzieckiem, podlegająca wyłącznie ubezpieczeniu emerytalnemu
15 00 – małżonek pracownika skierowanego do pracy w przedstawicielstwie dyplomatycznym, urzędzie konsularnym, stałym przedstawicielstwie przy ONZ lub w innej misji specjalnej za granicą, w instytucie, ośrodku informacji kultury za granicą	skreślone
16 10 – obywatel polski wykonujący pracę w podmiocie zagranicznym za granicą lub w podmiocie zagranicznym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli podmiot nie posiada w Rzeczypospolitej Polskiej swojej siedziby ani przedstawicielstwa	skreślone
17 00 – osoba sprawująca opiekę nad członkiem rodziny spełniającym warunki do przyznania zasiłku pielęgnacyjnego, podlegająca dobrowolnym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym	skreślone
18 10 – student, uczestnik studiów doktoranckich lub osoba odbywająca staż adaptacyjny, podlegająca dobrowolnym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym	skreślone
19 00 – osoba kontynuująca ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz osoba podlegająca dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej	19 00 – osoba podlegająca dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, na podstawie art. 7 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych
Brak odpowiednika	19 10 – osoba podlegająca dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej
Brak odpowiednika	26 00* – osoba pobierająca nauczycielskie świadczenie kompensacyjne zamieszkała w Rzeczypospolitej Polskiej
Brak odpowiednika	26 01* – osoba pobierająca nauczycielskie świadczenie kompensacyjne zamieszkała w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA)
Brak odpowiednika	27 00* – osoba pobierająca emeryturę pomostową zamieszkała w Rzeczypospolitej Polskiej
Brak odpowiednika	27 01* – osoba pobierająca emeryturę pomostową zamieszkała w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA)
311 – zasiłek macierzyński z ubezpieczenia chorobowego	311 – zasiłek macierzyński z ubezpieczenia chorobowego za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego lub urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego
315 – wyrównanie zasiłku macierzyńskiego z ubezpieczenia chorobowego	315 – wyrównanie zasiłku macierzyńskiego z ubezpieczenia chorobowego za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego lub urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego
Brak odpowiednika	319 – zasiłek macierzyński z ubezpieczenia chorobowego za okres ustalony jako okres urlopu rodzicielskiego
Brak odpowiednika	320 – wyrównanie zasiłku macierzyńskiego z ubezpieczenia chorobowego za okres ustalony jako okres urlopu rodzicielskiego
Brak odpowiednika	325 – zasiłek macierzyński z ubezpieczenia chorobowego za okres ustalony jako okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego
Brak odpowiednika	326 – wyrównanie zasiłku macierzyńskiego z ubezpieczenia chorobowego za okres ustalony jako okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego
Brak odpowiednika	327 – zasiłek macierzyński z ubezpieczenia chorobowego za okres ustalony jako okres urlopu ojcowskiego
Brak odpowiednika	328 – wyrównanie zasiłku macierzyńskiego z ubezpieczenia chorobowego za okres ustalony jako okres urlopu ojcowskiego

* oznaczone kody obowiązują od 1 kwietnia 2014 r.

---

PRZYKŁAD

Maria P. korzysta z dodatkowego urlopu macierzyńskiego na przełomie grudnia 2013 r. i stycznia 2014 r. Zasiłek za dodatkowy urlop macierzyński należy wykazać do 31 grudnia 2013 r. w formularzu ZUS RSA z kodem 311 (zasiłek macierzyński z ubezpieczenia chorobowego). Natomiast począwszy od stycznia 2014 r. płatnik zasiłku powinien stosować kod 325 (zasiłek macierzyński z ubezpieczenia chorobowego za okres ustalony jako okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego).

Podstawa prawna:

• art. 8 ust. 6 pkt 5, art. 18 ust. 7, art. 18 ust. 5b, ust. 7–8, ust. 14, art. 18a ust. 1, art. 19, ust. 1 i ust. 10, art. 20 ust. 3 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych – j.t. Dz.U. z 2013 r., poz. 1442
• rozporządzenie Rady Ministrów z 11 września 2013 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2014 r. – Dz.U. z 2013 r., poz. 1074
• rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 23 października 2009 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów – Dz.U. Nr 186, poz. 1444; ost.zm. Dz.U. z 2013 r., poz. 1101

Autor: Małgorzata Kozłowska

od 10 lat zajmuje się prawem ubezpieczeń społecznych, autorka licznych publikacji z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń, specjalizuje się m.in. w problematyce koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w UE, były wieloletni pracownik ZUS

Więcej przeczytasz w MONITORZE PRAWA PRACY I UBEZPIECZEŃ >>>