Kontrola wpłat pracodawców na PFRON

O tym, jakie obowiązki wobec Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) ma pracodawca, decyduje stan zatrudnienia oraz wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Obowiązek dokonywania miesięcznych wpłat na rzecz PFRON obciąża zakłady pracy (pracodawców) zatrudniające co najmniej 25 pracowników. Nie chodzi tutaj o liczbę rzeczywiście zatrudnionych pracowników, ale o przeliczenie tej liczby na pełny wymiar czasu pracy (etat).

Z wpłat są zwolnieni pracodawcy, u których wskaźnik zatrudniania osób niepełnosprawnych wynosi co najmniej 6 proc.

Natomiast wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych uprawniający do zwolnienia z wpłat na PFRON wynosi 2 proc. w odniesieniu do:

• państwowych i niepaństwowych szkół wyższych,
• wyższych szkół zawodowych,
• publicznych i niepublicznych szkół,
• zakładów kształcenia nauczycieli,
• placówek opiekuńczo-wychowawczych i resocjalizacyjnych.

Zwolnienie dotyczy również pracodawców, których zakłady pracy znajdują się w stanie likwidacji lub co do których ogłoszono upadłość. Wpłat tych nie uiszczają również publiczne i niepubliczne jednostki organizacyjne niedziałające w celu osiągnięcia zysku, a których wyłącznym przedmiotem prowadzenia działalności jest rehabilitacja społeczna i lecznicza, edukacja osób niepełnosprawnych lub opieka nad osobami niepełnosprawnymi.

Podmioty kontrolujące wpłaty

Do wpłat, jakie pracodawcy są obowiązani uiszczać na rzecz Funduszu, stosuje się przepisy Ordynacji podatkowej, przy czym uprawnienia organów podatkowych określone w tej ustawie przysługują Prezesowi Zarządu Funduszu (art. 49 ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych). W związku z tym kontroli prawidłowości wpłat dokonują na prośbę Funduszu organy skarbowe. Można więc domniemywać, że kontrolę mogą prowadzić również pracownicy Funduszu, jednak w rzeczywistości robią to pracownicy urzędów skarbowych lub urzędów kontroli skarbowej. Zasadniczo Fundusz prowadzi jedynie czynności sprawdzające, w ramach których może zwrócić się do pracodawcy w formie pisemnej o sporządzenie i przekazanie informacji o zdarzeniach mogących wpływać na powstanie obowiązku wpłat lub ich wysokość. Jeżeli otrzymane od pracodawcy wyjaśnienia nie są wystarczające lub budzą podejrzenie powstania nieprawidłowości, wówczas Fundusz może zwrócić się do urzędu skarbowego lub urzędu kontroli skarbowej o przeprowadzenie stosownej kontroli.