Pobyt i praca obywatela UE, EOG i Szwajcarii w Polsce

Obywatel UE, EOG, Szwajcarii a praca w Polsce

Cudzoziemcy, którzy chcą pracować w Polsce powinni, co do zasady, posiadać zezwolenie na pracę. Są jednak przypadki, w których nie jest ono wymagane. Do grupy cudzoziemców, którzy nie potrzebują zezwolenia na pracę, aby pracować w Polsce, zaliczają się obywatele UE/EOG/Szwajcarii. Oni muszą jedynie zadbać o formalności związane z pobytem.

Przepisy dotyczące zwolnienia z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę w Polsce cudzoziemców z krajów Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Szwajcarii zapisano w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Zgodnie z art. 87 ust. 1 tego dokumentu, cudzoziemiec jest uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Polski – i nie musi mieć zezwolenia na pracę, m.in. jeżeli: jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej; jest obywatelem państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego, nienależącego do Unii Europejskiej; jest obywatelem państwa niebędącego stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, który może korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umowy zawartej przez to państwo ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi.

Obywatel UE, EOG, Szwajcarii a pobyt w Polsce

Zasady pobytu i pracy obywateli UE/EOG/Szwajcarii są proste, jeżeli porównamy je z formalnościami, których należy dopełnić, by przebywać i pracować w RP, będąc obywatelem kraju trzeciego. Cudzoziemcy z UE/EOG/Szwajcarii są na rynku pracy traktowani tak samo jak Polacy. Muszą jedynie zadbać o formalności związane z pobytem, i to tym, przekraczającym 3 miesiące.

Zgodnie z wyjaśnieniami Urzędu Do Spraw Cudzoziemców, obywatele UE/EOG/Szwajcarii i członkowie ich rodzin, niebędący obywatelami UE/EOG/Szwajcarii mogą przebywać w Polsce przez maksymalnie 3 miesiące bez spełniania jakichkolwiek warunków pobytu. Konieczne jest jedynie posiadanie ważnego dokumentu podróży. Obywatel UE/EOG/Szwajcarii może posiadać inny ważny dokument potwierdzający jego tożsamość i obywatelstwo.

Obywatel UE/EOG/Szwajcarii, który wjechał do Polski w celu poszukiwania pracy może przebywać w Polsce bez konieczności spełniania warunków pobytu przez okres nie dłuższy niż 6 miesięcy, chyba że po upływie tego okresu wykaże, że aktywnie kontynuuje poszukiwanie pracy i ma rzeczywiste szanse na zatrudnienie. W tym okresie obywatel ten jest obowiązany posiadać ważny dokument podróży albo inny ważny dokument potwierdzający jego tożsamość i obywatelstwo.

Ważne! Za członka rodziny obywatela UE/EOG/Szwajcarii należy rozumieć cudzoziemca, będącego lub niebędącego obywatelem UE/EOG/Szwajcarii:

• małżonka obywatela UE/EOG/Szwajcarii,
• bezpośredniego zstępnego obywatela UE/EOG/Szwajcarii lub jego małżonka, w wieku do 21 lat lub pozostającego na utrzymaniu obywatela UE/EOG/Szwajcarii lub jego małżonka,
• bezpośredniego wstępnego obywatela UE/EOG/Szwajcarii lub jego małżonka, pozostającego na utrzymaniu obywatela UE/EOG/Szwajcarii lub jego małżonka – który dołącza lub przebywa z obywatelem UE/EOG/Szwajcarii.

Pobyt obywatela UE, EOG, Szwajcarii powyżej 3 miesięcy

Jeżeli pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej trwa dłużej niż 3 miesiące, obywatel UE/EOG/Szwajcarii oraz członek jego rodziny posiadający obywatelstwo UE/EOG/Szwajcarii zobowiązani są zarejestrować swój pobyt, a członek rodziny niebędący obywatelem UE/EOG/Szwajcarii jest obowiązany uzyskać kartę pobytu członka rodziny obywatela UE/EOG/Szwajcarii.

Obowiązek zarejestrowania pobytu nie dotyczy obywatela UE/EOG/Szwajcarii posiadającego prawo pobytu w celu poszukiwania pracy.

Ważne! Obowiązek zarejestrowania pobytu obywatela UE/EOG/Szwajcarii to nie to samo co obowiązek meldunkowy. Pobyt cudzoziemca rejestruje wojewoda (urząd wojewódzki) właściwy ze względu na miejsce pobytu obcokrajowca. Meldunek załatwia się we właściwym organie gminy (wójt, burmistrz, prezydent miasta).

W celu zarejestrowania pobytu obywatela UE/EOG/Szwajcarii (w tym członków jego rodziny będących również obywatelami UE/EOG/Szwajcarii) oraz uzyskania karty pobytu członka rodziny obywatela UE/EOG/Szwajcarii wymagane jest, aby obywatel UE/EOG/Szwajcarii spełniał warunki prawa pobytu powyżej 3 miesięcy.

Pobyt dłuższy niż 3 miesiące - warunki

Obywatelowi UE/EOG/Szwajcarii przysługuje prawo pobytu przez okres dłuższy niż 3 miesiące, w przypadku gdy spełnia jeden z następujących warunków:

1. Jest pracownikiem lub osobą pracującą na własny rachunek na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. Posiada wystarczające środki finansowe do utrzymania siebie i członków rodziny na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tak aby nie stanowić obciążenia dla pomocy społecznej, oraz posiada odpowiednie ubezpieczenie zdrowotne;
3. Studiuje lub odbywa szkolenie zawodowe w Rzeczypospolitej Polskiej oraz posiada wystarczające środki finansowe do utrzymania siebie i członków rodziny na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tak aby nie stanowić obciążenia dla pomocy społecznej oraz posiada odpowiednie ubezpieczenie zdrowotne,
4. Jest małżonkiem obywatela polskiego.

Prawo stałego pobytu w Polsce

Po upływie 5 lat nieprzerwanego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatel UE/EOG/Szwajcarii nabywa prawo stałego pobytu. Członek rodziny niebędący obywatelem UE/EOG/Szwajcarii nabywa prawo stałego pobytu po upływie 5 lat nieprzerwanego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z obywatelem UE/EOG/Szwajcarii.

Pobyt na terytorium RP uważa się za nieprzerwany, w przypadku gdy przerwy w nim nie przekroczyły łącznie 6 miesięcy w roku.

Informacji na temat zatrudniania cudzoziemców w Polsce udzielają konsultanci Zielonej Linii pod numerem telefonu 19524.

Źródło:

Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Ustawa z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin.

Urząd Do Spraw Cudzoziemców.