Obniżenie wymiaru czasu pracy pracownicy uprawnionej do urlopu wychowawczego

Obniżenie wymiaru czasu pracy pracownicy uprawnionej do urlopu wychowawczego nie wymaga zmiany umowy o pracę. Konsekwencją obniżenia wymiaru jest również proporcjonalne do etatu obniżenie wynagrodzenia pracownicy. W ewidencji czasu pracy należy uwzględnić 1-godzinną przerwę na karmienie dziecka jako godzinę przepracowaną.

UZASADNIENIE

Pracownik uprawniony do urlopu wychowawczego może – zamiast korzystania z tego urlopu – złożyć pracodawcy wniosek o obniżenie jego wymiaru czasu pracy do wymiaru nie niższego niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy w okresie, w którym mógłby korzystać z urlopu wychowawczego (art. 186⁷ § 1 Kodeksu pracy). Pracodawca jest zobowiązany uwzględnić wniosek pracownika w tym zakresie. Obniżenie wymiaru czasu pracy pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego nie wymaga w tym przypadku formalnej zmiany umowy o pracę. Nie ma zatem konieczności sporządzania aneksu do umowy w tym zakresie. Nie mają tu zastosowania ogólne zasady dotyczące dokonywania zmian warunków umowy o pracę. Jest to bowiem przewidziana przez ustawodawcę pewnego rodzaju szczególna forma okresowej zmiany warunków umowy, której wystarczającym elementem jest wniosek pracownika. Zgoda pracodawcy jest już jedynie przymusową formalnością.

Trudno w tym przypadku nakazywać stronom stosunku pracy zawarcie aneksu do umowy o pracę, skoro w samym założeniu zawieranie aneksów jest porozumieniem stron, a zatem jest to wspólna zgoda pracodawcy i pracownika na nowe warunki. Tymczasem w przypadku obniżenia wymiaru czasu pracy pracownika uprawnianego do urlopu wychowawczego taką wolę można każdorazowo przypisać jednej stronie składającej wniosek w tym zakresie, tj. pracownikowi. Dlatego ustawodawca nie dał swobody podjęcia decyzji pracodawcy, lecz z góry nakazał mu wyrażenie zgody na takie obniżenie wymiaru etatu. Jednak zawarcie przez pracodawcę z pracownikiem pisemnego aneksu do umowy o pracę zmniejszającego okresowo wymiar czasu pracy pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego nie będzie sprzeczne z obowiązującymi przepisami prawa pracy.

Obniżenie wymiaru czasu pracy pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego powoduje proporcjonalne obniżenie (do wymiaru etatu) jego wynagrodzenia za pracę. Ustawodawca nie przewidział bowiem w tej sytuacji prawa pracownika do wynagrodzenia za czas niewykonywania pracy. Zastosowanie będzie zatem miała ogólna zasada, że wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną, a za czas niewykonywania pracy jedynie w przypadkach przewidzianych w obowiązujących przepisach prawa pracy (art. 80 Kodeksu pracy).