Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ochrona sygnalistów - założenia ustawy

Agata Majewska
Radca prawny
Ślązak, Zapiór i Partnerzy – Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp. p.
Ekspert we wszystkich dziedzinach prawa związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
Ochrona sygnalistów - założenia ustawy
Ochrona sygnalistów - założenia ustawy
Shutterstock
Opracowano założenia ustawy o ochronie sygnalistów. Jakie są najważniejsze z nich? Kim jest sygnalista?

Opracowano założenia ustawy o ochronie sygnalistów

Do 17 grudnia 2021 r. polski ustawodawca powinien implementować do krajowego porządku prawnego przepisy Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (tzw. Dyrektywa o ochronie sygnalistów). Na nieco ponad 2 miesiące przed tym terminem na stronach KPRM pojawiła się informacja na temat założeń projektu ustawy w tym przedmiocie.

Cel Dyrektywy

Celem wspólnotowych i krajowych regulacji ma być ustanowienie standardu ochrony prawnej dla osób przekazujących informacje o nieprawidłowościach zauważonych w miejscu zatrudnienia, nazywanych sygnalistami. Dyrektywa zakreśla minimalne standardy ochrony sygnalistów. Pozostawia jednocześnie swobodę przyjęcia krajowych przepisów korzystniejszych dla nich niż regulacje ustawowe. Z uwagi na fakt, że dotychczasowe polskie przepisy nie regulowały kompleksowo tej materii, ustawodawca zobligowany jest do dostosowania w tym zakresie stanu prawnego.

Główne założenia ustawy

Krajowy projektodawca – Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej – wśród najważniejszych założeń polskich przepisów przewiduje m.in.:

  • obowiązek ustanowienia wewnętrznych procedur zgłoszeniowych przez wszystkie podmioty publiczne oraz podmioty prywatne co do zasady zatrudniające co najmniej pracowników (założenia mówią tu o pracownikach sensu stricto, nie zaś o osobach zatrudnionych na podstawie innych tytułów prawnych).
  • gwarancje i środki prawne przysługujące sygnaliście, niezależnie od podstawy i formy świadczenia pracy;
  • wzmocnienie sytuacji prawnej sygnalistów przed potencjalnymi działaniami odwetowymi lub dyskryminacyjnymi w reakcji na zgłoszone nieprawidłowości;
  • Wprowadzenie procedury dot. zgłaszania nieprawidłowości odpowiednio w uzgodnieniu z organizacjami związkowymi, lub w konsultacji z przedstawicielami pracowników;
  • zakaz nakładania na sygnalistę odpowiedzialności za szkodę poniesioną przez kogokolwiek, wszczęcia lub prowadzenia wobec niego postępowania dyscyplinarnego, wszczęcia lub prowadzenia wobec zgłaszającego postępowania w przedmiocie zniesławienia lub naruszenia dóbr osobistych.
  • bezskuteczność jednostronnego rozwiązania współpracy z sygnalistą z powodu zgłoszenia nieprawidłowości;
  • zakaz wszczynania postępowań dyscyplinarnych wobec sygnalistów z uwagi na dokonanie zgłoszenia;
  • rozróżnienie procedury zgłoszenia wewnętrznego w organizacji i zewnętrznego wraz z ustawowym określeniem zasad tego ostatniego;
  • zagwarantowanie uprawnienia sygnalisty do monitorowania toku sprawy, w tym pozyskiwania informacji zwrotnych o działaniach następczych;
  • wewnętrzne procedury zgłoszeniowe uzyskać mają status zakładowych źródeł prawa, zaś ich treść ma być przedmiotem uzgodnień z zakładowymi organizacjami związkowymi lub konsultacji z przedstawicielami pracowników.
  • określenie Rzecznika Praw Obywatelskich jako organu publicznego przyjmującego zgłoszenia zewnętrzne.

Kim jest sygnalista?

Jak wskazują przepisy Dyrektywy, sygnalistą jest osoba zgłaszająca informacje uzyskane w kontekście związanym z pracą na temat naruszeń prawa unijnego. Chodzi tu m.in. o przepisy w zakresie zamówień publicznych, zapobiegania praniu pieniędzy, ochrony środowiska, ochrony konsumentów, ochrony prywatności oraz danych osobowych. Sygnalistą na gruncie projektowanej ustawy stać może się każda pracująca w sektorze prywatnym lub publicznym, która uzyskała informacje dotyczące naruszenia prawa w kontekście związanym z pracą. Oznacza to, że status sygnalisty posiadać może nie tylko osoba zatrudniona w oparciu o umowę o pracę, ale również umowę cywilnoprawną, w tym kontrakt menedżerski, wolontariusz, stażysta, praktykant, a także członek organu spółki lub wspólnik czy akcjonariusz. Co więcej, zostać może nim również osoba, z którą współpraca już się zakończyła, jak również kandydat do niej, jeśli zgłoszona nieprawidłowość dotyczyć ma procesu rekrutacji.

Przedmiot zgłoszenia

Założenia projektu określają, że zakres przedmiotowy zgłoszeń ma być określony szerzej niż czyni to dyrektywa 2019/1937, a więc dotyczyć będzie nie tylko naruszeń materii regulowanych prawem unijnym.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Co istotne – implementacja dyrektywy przez podmioty publiczne oraz zatrudniające co najmniej 250 pracowników nastąpić powinna najpóźniej do 17 grudnia 2021 r. W odniesieniu zaś do pozostałych jednostek prywatnych zatrudniających od 50 do 249 pracowników, implementacja dyrektywy w zakresie obowiązku ustanowienia wewnętrznych kanałów zgłaszania naruszeń powinna nastąpić do 17 grudnia 2023 r.

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Monitorowanie pracy zdalnej. Czy dopuszczalna jest aplikacja monitorująca ekran pracownika?

    Czy aplikacja monitorująca ekran pracownika w trakcie wykonywania przez niego obowiązków służbowych będzie dopuszczalna w świetle nowych przepisów o pracy zdalnej?

    Czy będzie podwójna waloryzacja świadczenia pielęgnacyjnego w 2023 r.?

    Czy w 2023 r. będzie podwójna waloryzacja świadczenia pielęgnacyjnego, tak jak ma miejsce podwójna waloryzacja minimalnego wynagrodzenia za pracę i minimalnej stawki godzinowej, w styczniu i w lipcu 2023 r. Sprawa trafiła do rządu.

    Płatne szkolenia dla pracowników

    Kto finansuje szkolenia pracowników? Czy szkolenia dla pracowników mają się odbywać w czasie ich pracy? Jakie zmiany zostały wprowadzone do KP co do szkoleń?

    O czym pracodawca musi poinformować zatrudnionych? Zmiany KP

    Nowelizacja Kodeksu pracy nakłada na pracodawców nowe obowiązki informacyjne. Na co zwrócić szczególną uwagę?

    Kontrola trzeźwości pracowników 2023 – przywilej czy paraliż dla pracodawcy?

    Ustawodawca w 2023 roku nie zwalnia tempa. Po raz kolejny pracodawców i pracowników działów kadrowo-płacowych stawia przed szeregiem wyzwań. Choć obowiązki dotyczące zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, a co za tym idzie -  możliwość kontroli trzeźwości pracowników przy uzasadnionym podejrzeniu, nie są nam obce, to nowelizacja przepisów Kodeksu Pracy w tym zakresie, powoduje powstanie wielu pytań i wątpliwości. Jak nowe regulacje umożliwiające pracodawcom przeprowadzanie prewencyjnej kontroli trzeźwości wyglądają w praktyce? Odpowiedź na to pytanie postaram się przybliżyć w dalszej części tego artykułu. 

    Praca zdalna. Co mają do powiedzenia związki zawodowe

    Praca zdalna może być wykonywana zgodnie z zasadami ustalonymi u danego pracodawcy. Pracodawca nie ma w tym zakresie pełnej swobody. W celu ustalenia zasad wykonywania pracy zdalnej powinien porozumieć się z działającymi u niego organizacjami związkowymi. Jaką rolę mają do odegrania związki zawodowe w procesie ustalania zasad wykonywania pracy zdalnej? Co stanie się, kiedy pracodawca nie dojdzie do porozumienia ze związkowcami? Jak zasady pracy zdalnej ma ustalić pracodawca, u którego nie ma związków zawodowych?

    13-stki - wypłata już od kwietnia 2023

    Kiedy wypłata 13-stek? Ile wynosi 13-stka w 2023 r.? Komu przysługuje dodatkowe roczne świadczenie? Jakie są zasady wypłaty 13-stek? 

    Kawa z INFORLEX: Zmiany w prawie pracy 2023

    Zapraszamy na kolejne BEZPŁATNE spotkanie online z cyklu kawa z INFORLEX. Spotkanie odbędzie się 4 kwietnia 2023 r. o godz. 9.00. Porozmawiamy o rewolucyjnych zmianach w prawie pracy 2023. Spotkanie poprowadzi ekspert Paweł Ziółkowski. 

    Świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnościami

    Czym jest świadczenie wspierające? Kto będzie uprawniony do świadczenia wspierającego? W jakiej wysokości będzie przyznawane świadczenie wspierające? To nowa propozycja ustawy rządowej - jaki będzie jej finał? Czy do niedawna protestujący rodzice w sejmie z osobami z niepełnosprawnościami będą usatysfakcjonowani takimi rozwiązaniami?

    Jak negocjować podwyżkę z szefem. Lista porad

    Negocjowanie podwyżki nie zawsze się udaje ale można zastosować się do kliku prostych porad, aby zwiększyć szansę na sukces.

    Wniosek do pracodawcy o pracę na stałe. Co znaczy w praktyce?

    Nowelizacja Kodeksu pracy ustanowiła nową konstrukcję – wniosek do pracodawcy o umowę o pracę na czas nieokreślony.

    Dłuższy urlop rodzicielski - zmiany w KP

    Nowe zasady i wymiar urlopu rodzicielskiego. W prawie pracy zaszły spore zmiany. Przykładowo rodzice, którzy posiadają zaświadczenie stwierdzające ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu - też mają prawo do urlopu rodzicielskiego. 

    Jak zostać masażystą? Czy kurs masażu wystarczy?

    Jak zostać masażystą – czy wystarczy ukończenie kursu masażu? Praca masażysty wymaga nie tylko odpowiedniego przygotowania merytorycznego, ale i praktycznego. Chcąc pracować w tym zawodzie, należy posiadać odpowiednie kwalifikacje, potwierdzone dyplomem bądź certyfikatem. Jak zdobyć zawód? Kiedy można otworzyć gabinet masażu?

    Roszczenia ze stosunku pracy. Jak długo można dochodzić zapłaty wynagrodzenia

    Przedawnienie roszczeń ze stosunku pracy uregulowane jest przepisami Kodeksu pracy. Określają one skutki przedawnienia, terminy, po upływie których roszczenia przedawniają się, a także okoliczności, które przedawnienie przerywają lub zawieszają. Na czym polega przedawnienie roszczeń? Kiedy przedawniają się roszczenia ze stosunku pracy?

    Wypowiedzenie umowy o pracę - zmiany

    Nowelizacja Kodeksu pracy wdrażająca tzw. dyrektywę rodzicielską oraz work-life balance zmodyfikuje zasady wypowiadania umowy o pracę. Co się zmieni?

    Dodatkowe przerwy w pracy - dla kogo? Ważna zmiana w KP

    Do jakich przerw ma prawo pracownik? Jakie przerwy występują w KP i w innych ustawach? Czy pracownicy z niepełnosprawnościami mają prawo do dodatkowej przerwy? Czy pracując przed komputerem pracownicy mają prawo do dodatkowej przerwy?

    Nowe obowiązki informacyjne pracodawcy

    Nowelizacja Kodeksu pracy wdrażająca tzw. dyrektywę rodzicielską oraz work-life balance zmodyfikuje obowiązki informacyjne pracodawcy względem pracownika. Co się zmieni?

    Zwolnienie od pracy - 2 dni albo 16 godzin - nowość w KP

    Do KP zostały dodane przepisy, których jeszcze nie było - zwolnienie od pracy - 2 dni albo 16 godzin - ale 50% płatne. W jakich sytuacjach przysługuje zwolnienie od pracy? Czym jest zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej? Czym jest siła wyższa? Kto oprócz pracowników ma prawo do takiego zwolnienia? Jak i kiedy złożyć wniosek?

    Przerwy w pracy. Będziemy pracować krócej

    Przerwy w pracy. Nowelizacja Kodeksu pracy wprowadza również zmiany dotyczące przerw, jakie należą się pracownikowi w ciągu dnia pracy. Kiedy przysługują przerwy w pracy? Jaka jest ich długość? Od czego zależą przerwy w pracy?

    Praca zdalna a miejsce wykonywania pracy. Co mówią przepisy?

    Praca zdalna a miejsce wykonywania pracy. Czy pracodawca może w przepisach wewnętrznych ograniczyć miejsce pracy zdalnej tylko do terytorium Polski lub tylko do wskazanego przez pracownika adresu zamieszkania

    Większa ochrona pracownika przed zwolnieniem - zmiana w KP

    Wskutek dużej nowelizacji Kodeksu Pracy pracownicy zyskali większą ochroną przed rozwiązaniem umowy o pracę. W jakich sytuacjach będzie przysługiwała ta ochrona?

    Work-life balance w Kodeksie pracy

    Prezydent Andrzej Duda 24 marca podpisał nowelizację Kodeksu pracy. Wdraża ona dwie unijne dyrektywy - tzw. dyrektywę rodzicielską oraz work-life balance. Na czym polegają zmiany? Czy to rewolucja?

    Elastyczna organizacja pracy - nowość w KP

    Czym jest elastyczna organizacja pracy? Dla kogo elastyczna organizacja pracy? Jaki wniosek złożyć aby mieć elastyczną organizację pracy? Czy pracodawca musi się zgodzić na elastyczną organizację pracy? Duże zmiany w KP już niedługo wejdą w życie.

    Umowy na czas określony - duże zmiany od 2023 r.

    W umowie o pracę zawartej na czas określony zaszły spore zmiany - wręcz rewolucyjne. Umowy te są nagminnie wykorzystywane i pracownicy świadczą pracę na ich podstawie maksymalnie długo jak się da. Pracodawcy unikają umów na czas nieokreślony. Najważniejszą zmianą jest to, że pracodawca rozwiązując taką umowę za wypowiedzeniem będzie musiał podać przyczynę swojej decyzji i skonsultować ją ze związkami. Jakie są inne zmiany? Poniżej najważniejsze informacje.

    Wykaz zmian w KP na kwiecień 2023 r. - jest podpis Prezydenta RP

    Prezydent RP w dniu 23 marca 2023 r. podpisał ustawę z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks Pracy oraz niektórych innych ustaw (dalej: ustawa). Ustawa wprowadza bardzo ważne zmiany w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510 ze zmianami, dalej: KP). Jakie uprawnienia zyskają pracownicy, a jakie obowiązki będą mieli pracodawcy już od kwietnia 2023 r.?