REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ochrona sygnalistów w Polsce - od kiedy nowe przepisy?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ochrona sygnalistów w Polsce - od kiedy nowe przepisy?
Ochrona sygnalistów w Polsce - od kiedy nowe przepisy?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Ochrona sygnalistów w firmie - od kiedy przepisy dyrektywy unijnej zaczynają obowiązywać w Polsce? Kto może być sygnalistą? Co się zmieni?

Ochrona sygnalistów w Polsce od 17 grudnia 2021 r.

Wszystkie kraje członkowskie, w tym Polska, mają czas do 17 grudnia 2021 roku na implementację unijnej Dyrektywy o ochronie sygnalistów. W związku z tym polscy pracodawcy muszą być przygotowani na wdrożenie nowych procedur. Założeniem Dyrektywy o ochronie sygnalistów jest stworzenie skutecznych kanałów informowania o naruszeniach unijnego prawa w obrębie danej organizacji. Osoby dokonujące takich zgłoszeń na gruncie Dyrektywy nazywane są sygnalistami. Jest coraz mniej czasu, by zarządy przekonały pracowników do zmiany podejścia do kwestii informowania o nadużyciach.

REKLAMA

Autopromocja

Niestety w naszej mentalności bycie sygnalistą jest postrzegane w bardzo negatywny sposób jako donoszenie na swojego pracodawcę. Osobiście, uważam że nie procedury czy wymogi formalne, ale właśnie konieczność zmian w mentalności to zdecydowanie największe wyzwanie dla przedsiębiorstw w związku z unijną dyrektywą o ochronie sygnalistów. Należy pamiętać o tym, że w polskim prawie już istnieją odniesienia do uprawnień sygnalisty. Co prawda, wprowadzone zostały obligatoryjne procedury zgłaszania nadużyć w sektorze finansowym oraz w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, ale to wejście w życie dyrektywy unijnej będzie prawdziwą zmianą.  

Kto może być sygnalistą?

Zacznijmy od tego, kto może być sygnalistą: pracownik, samozatrudniony współpracownik, wspólnik, wykonawca, stażysta, podwykonawca, dostawca, były pracownik, a nawet osoba w trakcie rekrutacji. Tak naprawdę w praktyce sygnalistą może być każdy, kto miał styczność z daną organizacją. Należy wspomnieć również o tym, że sygnaliście przysługuje prawna ochrona przed działaniami represyjnymi, odwetowymi, tutaj jednak musi byś spełniony pewien warunek, a mianowicie, że sygnalista musi działać w dobrej wierze, więc nadużycie musi być realne i faktyczne. Gdyby było inaczej, ochrona nie będzie takiej osobie przysługiwała.

3 rodzaje zgłoszeń sygnalisty

Dyrektywa przewiduje 3 rodzaje zgłoszeń:

  1. wewnętrzne (obowiązujące na terenie firmy),
  2. zewnętrzne (gdy informacja o nadużyciach trafia do zewnętrznej instytucji) i
  3. ujawnienia publiczne.

Przepisy unijne o sygnalistach - co się zmieni?

Dyrektywa zakłada, że na początku nadużycie powinno być zgłoszone na poziomie wewnętrznym. Polska znajduje się w gronie 21 państw, które rozpoczęły już prace nad wdrożeniem Dyrektywy do porządku prawnego. Finalnie gotowe prawo o ochronie sygnalistów musi wejść w życie najpóźniej 17 grudnia 2021 roku.  Nie mamy co prawda jeszcze naszych krajowych przepisów, niemniej unijny akt prawny odnosi się do ogólnych warunków, jakie przedsiębiorca musi spełnić w celu zapewnienia ochrony sygnalistom. Nie wspomina się w nim o konkretnych działaniach, dlatego wierzę, że krajowy ustawodawca być może doprecyzuje te wymogi. Na chwilę obecną musimy jednak zakładać, że to na przedsiębiorcy będzie spoczywać obowiązek wdrożenia takich narzędzi, które będą spójne z unijnymi wytycznymi.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jakoś dziwnie przypomina mi się tutaj Unijne rozporządzenie RODO. My, przedsiębiorcy, mamy już doświadczenie we wprowadzaniu przepisów, które są dość mocno ogólne. W chwili obecnej bazując na samym akcie unijnym dotyczącym ochrony sygnalistów, możemy określić kluczowe i zarazem minimalne treści nowych wymogów. Mam tutaj na myśli tworzenie nowych, odpowiednich kanałów i regulacji, procedur, które będą umożliwiały swobodne zgłaszanie naruszeń przy jednoczesnym zapewnieniu ochrony sygnalistom. Do obowiązków pracodawcy należeć będzie zapewnienie możliwości anonimowego zgłoszenia uchybień i nieprawidłowości. W ramach wdrażania Ustawy o ochronie sygnalistów pracodawca musi mieć świadomość, że wprowadzone procedury mają mieć wymiar realny, a nie tylko czysto formalny, to muszą być faktycznie działające narzędzia, dobrze dobrane procedury. Czynności te wymagać będą gruntownej analizy regulaminów obowiązujących w danej firmie i znormalizowania procedur postępowania, niezbędne mogą się okazać szkolenia pracowników w zakresie ich nowych uprawnień. 

Sygnaliści - obowiązki pracodawcy

Ochrona sygnalistów daje jednak pewną swobodę działania przedsiębiorcom. Sami mogą dokonać wyboru w zakresie kanałów informacyjnych, osoby przyjmującej zgłoszenie czy też samego sposobu informowania. Przedsiębiorca może na drodze wewnętrznych regulaminów stworzyć system informowania na podstawie ogólnie dostępnych środków przekazu. Na chwilę obecną może wyróżnić m.in. kanały cyfrowe, takie jak: dedykowany system informatyczny, dedykowana skrzynka e-mail, czy też infolinia. Mogą to być również papierowe formy informowania: notatki, oficjalne pisma czy anonimowe głoszenia na piśmie. Brak jednoznacznej ustawy o ochronie sygnalistów pozwala na większą swobodę co do wyboru kanałów informowania. Należy jednak pamiętać, że dowolność we wdrażaniu wewnętrznych systemów sygnalizowania opiera się na określonych w Dyrektywie standardach.         

Sygnalista - jakie korzyści może przynieść firmie?

Na koniec zastanówmy się, dlaczego w ogóle nadużycia warto zgłaszać? Jedną z korzyści jest ograniczenie finansowych i reputacyjnych strat firmy. Badania wykazują, że firmy tracą około 5% rocznych przychodów z powodu nadużyć. Poprawia się też konkurencja rynkowa, ponieważ działania sygnalistów mogą ograniczać korupcję. Każde przedsiębiorstwo, każda firma, każdy pracodawca powinien sam sobie odpowiedzieć na pytanie jak ważną rolę w jego zespole może spełnić sygnalista i dać jasny sygnał że takie działania są mile widziane a wręcz pożądane bo mogą z nich płynąć wymierne korzyści dla firmy. 

Nowe przepisy związane z sygnalistami - od kiedy?

Czasu na wdrożenie zmian mamy coraz mniej - regulacje mają obejmować instytucje publiczne oraz firmy prywatne zatrudniające co najmniej 250 pracowników od 17 grudnia 2021 r., a od 17 grudnia 2023 r. firmy prywatne zatrudniające co najmniej 50 pracowników.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Bezpłatny e-book Piękny umysł. PRISM Brain Mapping

Żyjemy w czasach, w których jedynym pewnikiem jest zmiana. Kluczowe dla niej są samoświadomość i samopoznanie. Prezentujemy jedno z najlepszych narzędzi, które nam w tym pomoże – PRISM Brain Mapping.

Kobieta 12 kg. Mężczyzna 30 kg. Przepisy BHP regulują podnoszenie ciężarów w pracy

Kobieta może podnosić 12 kg, a mężczyzna aż 30 kg przy pracy stałej. To prawie 3 razy więcej. Przepisy BHP regulują podnoszenie ciężarów w pracy w różnych okolicznościach. Kiedy konieczne jest zespołowe przenoszenie ciężarów przez pracowników? Oto przepisy prawne określające zasady transportu ręcznego.

Czterodniowy tydzień pracy w Polsce 2025. Gigantyczne straty dla przedsiębiorców. Każdy chciałby mniej pracować

Każdy chciałby mniej pracować, być wiecznie młodym, zarabiać dużo pieniędzy i nie mieć zmartwień. - Hanna Mojsiuk, prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie negatywnie ocenia plany wprowadzenia w Polsce czterodniowego tygodnia pracy. Jeszcze w kwietniu zostaną przedstawione główne założenia programu.

Dodatek dopełniający do renty socjalnej 2025: komu przysługuje, kiedy wypłata i co z egzekucją?

Osoby uprawnione do renty socjalnej, które są całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji, od maja będą otrzymywać dodatek dopełniający do swojego świadczenia. Przepisy przewidują, że z dodatku dopełniającego będą dokonywane potrącenia i egzekucja. Do Sejmu wpłynęła petycja w sprawie ich ograniczenia.

REKLAMA

Szkolenie pracowników: jak optymalizować koszty poprawy kompetencji w firmie, angażując sztuczną inteligencję

Personalizacja czy microlearning pozwalają skutecznie podnosić kompetencje zatrudnionych, co przekłada się na realne korzyści biznesowe oraz przewagę konkurencyjną na rynku. Szkolenia pracowników w firmach muszą dostosować się do nowych standardów i trendów rynkowych.

Urlop adopcyjny 2025. Adopcja dziecka i wszystkie urlopy przysługujące rodzicom

Urlop adopcyjny to skrótowa nazwa urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. To urlop macierzyński na dziecko adoptowane lub przyjęte na wychowanie w ramach rodziny zastępczej (nie dotyczy zawodowych rodzin zastępczych). Oto wszystkie urlopy, które w 2025 r. należą się po adopcji dziecka lub dzieci. Gwarantuje je Kodeks pracy.

Zakazy dla pracodawcy dotyczące kobiet w ciąży i karmiących piersią [Kodeks pracy]

Prawo pracy w sposób szczególny chroni kobiety będące w ciąży oraz karmiące piersią. W tym celu zostały skonstruowane zakazy dla pracodawców zatrudniających takie osoby. Czego dotyczą art. 176, 178, 179 Kodeksu pracy?

Jak korporacje mogą stworzyć inkluzywne środowisko pracy? [Poradnik]

W świecie, który staje się coraz bardziej globalny, zróżnicowany i świadomy społecznie, inkluzywność w miejscu pracy przestaje być opcjonalnym dodatkiem do kultury organizacyjnej. Coraz częściej jest to warunek konieczny do utrzymania konkurencyjności, przyciągania talentów i budowania zdrowej, silnej organizacji. Jednak wdrażanie autentycznej inkluzywności to proces – głęboki, wymagający odwagi, zaangażowania i gotowości do zmiany.

REKLAMA

Wyższy dodatek za pracę w nocy od 1 maja 2025 r. Dla kogo?

Osoby pracujące w porze nocnej mogą liczyć na dodatek z tego tytułu. Ile będzie wynosił dodatek za pracę w nocy w maju 2025 r.? Czym jest praca w porze nocnej? Za pracę w jakich godzinach przysługuje dodatek?

Maj 2025: kalendarz do druku [PDF]

Pobierz kalendarz maja 2025 do druku z miejscem na notatki. Maj 2025 roku zawiera dwa święta ustawowo wolne od pracy. W tym miesiącu jest również Dzień Matki. Najważniejsze daty już są zaznaczone. Wydrukuj i dopisz swoje notatki.

REKLAMA