REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Różnice w wynagrodzeniu na tym samym stanowisku

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Agnieszka Brzostek
Różnice w wynagrodzeniu na tym samym stanowisku/ fot. Shutterstock
Różnice w wynagrodzeniu na tym samym stanowisku/ fot. Shutterstock
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Każdy pracownik, zatrudniony na podstawie umowy o pracę, ma prawo do równego traktowania w zakresie wynagrodzenia. Zdarza się jednak, że pracownicy są nierówno traktowani w zakresie płac.

Powołanie się na niewielkie różnice w wynagrodzeniach czy osobiste cechy pracownika (jego wysiłek czy zaangażowanie w wykonywaną pracę) zwalniają pracodawcę z zarzutu o dyskryminację i nierówne traktowanie pracowników w zakresie płac. 

Autopromocja

Każdy pracownik, zatrudniony na podstawie umowy o pracę, ma prawo do równego traktowania w zakresie wynagrodzenia. Art. 183c Kodeksu pracy przyznaje zatrudnionym prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości.

Zasadniczo jednakowe prace to takie, które są wykonywane na takich samych stanowiskach i przy jednakowym zakresie obowiązków. Natomiast o pracy jednakowej wartości mówimy wtedy, gdy dwaj zatrudnieni o takich samych kwalifikacjach wykonują pracę w porównywalnych warunkach, a pracodawca nałożył na nich podobną ilość i jakość zajęć. - Najpierw trzeba ustalić, czy faktycznie doszło do naruszenia prawa do jednakowego wynagrodzenia oraz czy porównujemy osoby, które wykonują jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości. Ten sam zawód czy kwalifikacje nie oznaczają jeszcze, że możemy porównywać dwa stanowiska pracy - podkreśla Agata Kałwińska, Junior Associate w MDDP Olkiewicz i Wspólnicy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych.

Następnie konieczne jest ustalenie, o jakich różnicach w wysokości wynagrodzeń jest mowa. Zgodnie z licznymi orzeczeniami sądowymi, dopuszczalne są nieznaczne różnice wysokości wynagrodzenia pracowników, którzy świadczą jednakową pracę. - Nasza praca może różnić się pod względem jakości, więc pracodawca ma prawo nas oceniać. Każdy pracownik osiąga inną efektywność, pomimo że ma te same kwalifikacje, takiej samej długości staż czy świadczy pracę w tych samych warunkach - podkreśla mecenas Kałwińska. Zgodnie chociażby z wyrokiem Sądu Najwyższego (7 kwietnia 2011 r., sygn. akt I PK 232/10), o dyskryminacji w wynagradzaniu możemy mówić dopiero wówczas, gdy wynagrodzenie pracownika dostrzegalnie odbiega od wynagrodzenia innych pracowników wykonujących pracę jednakową lub o jednakowej wartości.

Pracodawca uwolni się przed sądem od zarzutu o nierówne traktowanie pracowników, jeśli uwodni, że w danej sytuacji mógł zgodnie z prawem odmiennie potraktować pracownika lub że jego działania były podyktowane obiektywnymi powodami. - W indywidualnych sprawach o dyskryminację lub naruszenie prawa do jednakowego wynagrodzenia pracodawca może bronić się tłumacząc, że miał obiektywne przesłanki, aby płacić akurat temu pracownikowi niższe wynagrodzenie, powołując się na osobiste cechy pracownika, na jego wysiłek i zaangażowanie w wykonywaną pracę. Jakość pracy, umiejętności pracownika, sprawność rozwiązywania problemów są czynnikami, które powodują, że różnice w wysokości wynagrodzenia pracowników wykonujących jednakową pracę są dopuszczalne prawnie - mówi Agata Kałwińska.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami 

W powyższych przykładach mowa jest o dyskryminacji, która łączy się często z prawem do jednakowego wynagrodzenia, jednak nie muszą to być pojęcia tożsame. Przejawem zasady równego traktowania w zatrudnieniu może być bowiem także zawarty w art. 183a1 Kodeksu pracy zakaz różnicowania sytuacji pracowników w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Pracodawca nie może zwłaszcza nierówno traktować pracowników między innymi ze względu na: wiek, płeć, orientację seksualną, niepełnosprawność, rasę, religię, przekonania polityczne, przynależność związkową, a także zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony oraz wymiar czasu pracy. Mówiąc w skrócie: dyskryminacja stanowi nierówne traktowanie pracownika zwłaszcza ze względu na określoną cechę (jak płeć, wiek, rasa czy religia) i jej przejawem może być nierówność wysokości płac.

Pracodawca narazi się więc na zarzut działań dyskryminacyjnych, jeżeli ze względu na płeć, religię czy wymiar czasu pracy będzie różnicował sytuację pracowników, co w efekcie doprowadzi do: 

  • odmowy nawiązania lub rozwiązania stosunku pracy,
  • niekorzystnego ukształtowania wynagrodzenia za pracę lub innych warunków zatrudnienia,
  • pominięcia pracownika przy awansowaniu lub przyznawaniu innych świadczeń związanych z pracą,
  • pominięcia pracownika przy typowaniu do udziału w szkoleniach podnoszących kwalifikacje zawodowe.

Nie każde jednak nierówności płacowe są przejawem działań dyskryminujących ze strony pracodawcy. Są dopuszczalne, jeśli są efektem uwzględnienia stażu pracy zatrudnionej osoby czy ze względu na ochronę rodzicielstwa, wiek lub niepełnosprawność pracownika.

Na wokandach często pojawiają się sprawy dotyczące zróżnicowania wynagrodzeń ze względu na wymiar czasu pracy czy prawa do premii. Dzieje się tak dlatego, że obydwa przypadki łamania prawa łatwo udowodnić - wymiar czasu pracy określony jest w umowie, a zasady przyznawania dodatków do wynagrodzenia powinny zostać zawarte w przepisach wewnątrzzakładowych firmy. - Trudniej jest porównywać warunki wykonywania pracy, jeśli nie mamy licznej grupy odniesienia. Naruszenie prawa do jednakowego wynagrodzenia może łączyć się z dyskryminacją, a tej łatwiej dowieść, gdy dotyka grupę pracowników, których łączy wspólna cecha. Oczywiście cecha, której normy prawa pracy nie zezwalają na branie pod uwagę przy różnicowaniu sytuacji pracowników. Kodeksowym przykładem dyskryminacji w odniesieniu do wysokości płac będzie sytuacja, w której u pracodawcy zatrudniającego 100 osób w dziale rachunkowości wszystkie kobiety osiągają niższe wynagrodzenie w porównaniu z mężczyznami - tułaczy ekspertka prawa pracy Agata Kałwińska.

W efekcie pracownik domagający się odszkodowania za dyskryminację będzie musiał wykazać, na czym ona polegała (wynagrodzenie niższe niż jego kolegów z pracy), wskazać cechę (kryterium), ze względu na którą jest dyskryminowany (wymiar czasu pracy) oraz fakt, że został potraktowany gorzej niż konkretny pracownik (lub pracownicy). W Polsce jest to o tyle trudne, że pracodawcy zastrzegają sobie w umowach klauzule o poufności wynagrodzenia. Nierówność można wykazać także przedstawiając informacje o dodatkach do wynagrodzenia zasadniczego czy świadczeniach pozapłacowych, które zostały wymienione na przykład w regulaminie wewnętrznym.

Trudności w udowodnieniu pracodawcy dyskryminacji, a zwłaszcza nierównego traktowania w zakresie wynagrodzenia sprawiają, że tylko co piąty zatrudniony wygrywa z firmą przed sądem (dane za pierwsze półrocze 2017 roku). 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: gazetaprawna.pl
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Okulary lub szkła kontaktowe dla pracownika. Jak często pracownik może otrzymać dofinansowanie od pracodawcy?

    Pracodawca zobowiązany jest do zapewnienia okularów lub szkieł kontaktowych korygujących wzrok pracownikom zatrudnionym przy obsłudze monitora ekranowego. Dofinansowanie do okularów lub soczewek kontaktowych przysługuje, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania.

    Jaka jest dopuszczalna minimalna temperatura w pomieszczeniach pracy? Z powodu chłodu pracownik może odmówić wykonywania pracy!

    Zimą pracodawcy powinni zapewnić odpowiednie temperatury w pomieszczeniach pracy. Z powodu zimna pracownik może odmówić wykonywania pracy. Natomiast pracodawca może ponieść karę, jeśli nie utrzyma prawidłowej temperatury w pomieszczeniach pracy.

    Sztuczna Inteligencja w analizie wynagrodzeń: Nowe wyzwania i możliwości dla specjalistów HR

    W dzisiejszym dynamicznym środowisku biznesowym, specjaliści ds. zasobów ludzkich stają w obliczu rosnącej roli sztucznej inteligencji (SI) w analizie wynagrodzeń. Postęp technologiczny otwiera nowe horyzonty, umożliwiając bardziej precyzyjną analizę danych dotyczących wynagrodzeń, identyfikację trendów rynkowych oraz dostosowywanie strategii wynagrodzeń do zmieniających się warunków. 

    Uczenie maszynowe: Rewolucja w analizie danych dla profesjonalistów biznesowych

    Uczenie maszynowe to dziedzina sztucznej inteligencji, która rewolucjonizuje sposób, w jaki analizujemy i wykorzystujemy dane w biznesie. Dla profesjonalistów z obszarów prawa, zarządzania zasobami ludzkimi i finansów, zrozumienie podstaw uczenia maszynowego staje się kluczowym elementem skutecznego działania w dynamicznym środowisku biznesowym.

    REKLAMA

    Składki ZUS przedsiębiorcy 2024. Duży ZUS i mały ZUS

    Składki ZUS przedsiębiorcy w 2024 roku. W związku z zapowiadanym wzrostem przeciętnego wynagrodzenia o 12,8 proc., zwiększą się również składki płacone przez przedsiębiorców. Duży ZUS w 2024 roku wzrośnie o ponad 180 zł, a mały ZUS o blisko 70 zł miesięcznie.

    Szczyt paczkowy w e-commerce i branży kurierskiej. Bezpieczna praca ma priorytet

    Wraz ze zbliżającym się okresem świątecznym, branże e-Commerce i kurierska przechodzą przez jeden z najbardziej pracowitych okresów roku. Kiedy klienci zamawiają przesyłki przed świętami, branże te odnotowują odczuwalny wzrost wolumenu – zwany szczytem paczkowym. To czas zwiększonej aktywności dla wszystkich zespołów zaangażowanych w proces. Z kolei dla kadry zarządzającej i pracowników biurowych niesie ze sobą szereg wyzwań związanych np. z zapewnieniem wydajności i jakości operacyjnej, jednocześnie dbając o dobre samopoczucie i bezpieczeństwo pracowników.

    Wynagrodzenia nauczycieli 2024. Co najmniej 30 proc. podwyżki, nie mniej niż 1500 zł. ZNP czeka na realizację obietnic wyborczych

    Od nowego rządu wyłonionego przez większość sejmową oczekujemy w 2024 roku jak najszybszego przystąpienia do realizacji deklaracji z kampanii wyborczej - powiedział prezes Związku Nauczycielstwa Polskiego Sławomir Broniarz. Wskazał na zapowiedzianą 30 proc. podwyżkę wynagrodzeń nauczycieli.

    Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w 2024

    Ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy to świadczenie należne pracownikowi w przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu wypoczynkowego w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Jak należy liczyć ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w 2024 r.? Wyjaśniamy.

    REKLAMA

    Bezrobocie. Stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła w listopadzie 5 proc. Bez pracy było prawie 775 tys. osób

    Stopa bezrobocia rejestrowanego w końcu listopada 2023 r. wyniosła 5 proc. Takie wstępne szacunki podało Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. Wskaźnik ten utrzymuje się na tym samym poziomie od lipca 2023 r.

    Jestem w ciąży a kończy mi się umowa o pracę

    Co jeśli kończy mi się umowa o pracę, a jestem w ciąży? Czy pracodawca może zwolnić pracownicę w ciąży? Kiedy przedłuża się umowę o pracę na czas określony?

    REKLAMA