REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Różnice w wynagrodzeniu na tym samym stanowisku

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Agnieszka Brzostek
Różnice w wynagrodzeniu na tym samym stanowisku/ fot. Shutterstock
Różnice w wynagrodzeniu na tym samym stanowisku/ fot. Shutterstock
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Każdy pracownik, zatrudniony na podstawie umowy o pracę, ma prawo do równego traktowania w zakresie wynagrodzenia. Zdarza się jednak, że pracownicy są nierówno traktowani w zakresie płac.

Powołanie się na niewielkie różnice w wynagrodzeniach czy osobiste cechy pracownika (jego wysiłek czy zaangażowanie w wykonywaną pracę) zwalniają pracodawcę z zarzutu o dyskryminację i nierówne traktowanie pracowników w zakresie płac. 

REKLAMA

Autopromocja

Każdy pracownik, zatrudniony na podstawie umowy o pracę, ma prawo do równego traktowania w zakresie wynagrodzenia. Art. 183c Kodeksu pracy przyznaje zatrudnionym prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości.

Zasadniczo jednakowe prace to takie, które są wykonywane na takich samych stanowiskach i przy jednakowym zakresie obowiązków. Natomiast o pracy jednakowej wartości mówimy wtedy, gdy dwaj zatrudnieni o takich samych kwalifikacjach wykonują pracę w porównywalnych warunkach, a pracodawca nałożył na nich podobną ilość i jakość zajęć. - Najpierw trzeba ustalić, czy faktycznie doszło do naruszenia prawa do jednakowego wynagrodzenia oraz czy porównujemy osoby, które wykonują jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości. Ten sam zawód czy kwalifikacje nie oznaczają jeszcze, że możemy porównywać dwa stanowiska pracy - podkreśla Agata Kałwińska, Junior Associate w MDDP Olkiewicz i Wspólnicy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych.

Następnie konieczne jest ustalenie, o jakich różnicach w wysokości wynagrodzeń jest mowa. Zgodnie z licznymi orzeczeniami sądowymi, dopuszczalne są nieznaczne różnice wysokości wynagrodzenia pracowników, którzy świadczą jednakową pracę. - Nasza praca może różnić się pod względem jakości, więc pracodawca ma prawo nas oceniać. Każdy pracownik osiąga inną efektywność, pomimo że ma te same kwalifikacje, takiej samej długości staż czy świadczy pracę w tych samych warunkach - podkreśla mecenas Kałwińska. Zgodnie chociażby z wyrokiem Sądu Najwyższego (7 kwietnia 2011 r., sygn. akt I PK 232/10), o dyskryminacji w wynagradzaniu możemy mówić dopiero wówczas, gdy wynagrodzenie pracownika dostrzegalnie odbiega od wynagrodzenia innych pracowników wykonujących pracę jednakową lub o jednakowej wartości.

Pracodawca uwolni się przed sądem od zarzutu o nierówne traktowanie pracowników, jeśli uwodni, że w danej sytuacji mógł zgodnie z prawem odmiennie potraktować pracownika lub że jego działania były podyktowane obiektywnymi powodami. - W indywidualnych sprawach o dyskryminację lub naruszenie prawa do jednakowego wynagrodzenia pracodawca może bronić się tłumacząc, że miał obiektywne przesłanki, aby płacić akurat temu pracownikowi niższe wynagrodzenie, powołując się na osobiste cechy pracownika, na jego wysiłek i zaangażowanie w wykonywaną pracę. Jakość pracy, umiejętności pracownika, sprawność rozwiązywania problemów są czynnikami, które powodują, że różnice w wysokości wynagrodzenia pracowników wykonujących jednakową pracę są dopuszczalne prawnie - mówi Agata Kałwińska.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami 

W powyższych przykładach mowa jest o dyskryminacji, która łączy się często z prawem do jednakowego wynagrodzenia, jednak nie muszą to być pojęcia tożsame. Przejawem zasady równego traktowania w zatrudnieniu może być bowiem także zawarty w art. 183a1 Kodeksu pracy zakaz różnicowania sytuacji pracowników w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Pracodawca nie może zwłaszcza nierówno traktować pracowników między innymi ze względu na: wiek, płeć, orientację seksualną, niepełnosprawność, rasę, religię, przekonania polityczne, przynależność związkową, a także zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony oraz wymiar czasu pracy. Mówiąc w skrócie: dyskryminacja stanowi nierówne traktowanie pracownika zwłaszcza ze względu na określoną cechę (jak płeć, wiek, rasa czy religia) i jej przejawem może być nierówność wysokości płac.

Pracodawca narazi się więc na zarzut działań dyskryminacyjnych, jeżeli ze względu na płeć, religię czy wymiar czasu pracy będzie różnicował sytuację pracowników, co w efekcie doprowadzi do: 

  • odmowy nawiązania lub rozwiązania stosunku pracy,
  • niekorzystnego ukształtowania wynagrodzenia za pracę lub innych warunków zatrudnienia,
  • pominięcia pracownika przy awansowaniu lub przyznawaniu innych świadczeń związanych z pracą,
  • pominięcia pracownika przy typowaniu do udziału w szkoleniach podnoszących kwalifikacje zawodowe.

Nie każde jednak nierówności płacowe są przejawem działań dyskryminujących ze strony pracodawcy. Są dopuszczalne, jeśli są efektem uwzględnienia stażu pracy zatrudnionej osoby czy ze względu na ochronę rodzicielstwa, wiek lub niepełnosprawność pracownika.

REKLAMA

Na wokandach często pojawiają się sprawy dotyczące zróżnicowania wynagrodzeń ze względu na wymiar czasu pracy czy prawa do premii. Dzieje się tak dlatego, że obydwa przypadki łamania prawa łatwo udowodnić - wymiar czasu pracy określony jest w umowie, a zasady przyznawania dodatków do wynagrodzenia powinny zostać zawarte w przepisach wewnątrzzakładowych firmy. - Trudniej jest porównywać warunki wykonywania pracy, jeśli nie mamy licznej grupy odniesienia. Naruszenie prawa do jednakowego wynagrodzenia może łączyć się z dyskryminacją, a tej łatwiej dowieść, gdy dotyka grupę pracowników, których łączy wspólna cecha. Oczywiście cecha, której normy prawa pracy nie zezwalają na branie pod uwagę przy różnicowaniu sytuacji pracowników. Kodeksowym przykładem dyskryminacji w odniesieniu do wysokości płac będzie sytuacja, w której u pracodawcy zatrudniającego 100 osób w dziale rachunkowości wszystkie kobiety osiągają niższe wynagrodzenie w porównaniu z mężczyznami - tułaczy ekspertka prawa pracy Agata Kałwińska.

W efekcie pracownik domagający się odszkodowania za dyskryminację będzie musiał wykazać, na czym ona polegała (wynagrodzenie niższe niż jego kolegów z pracy), wskazać cechę (kryterium), ze względu na którą jest dyskryminowany (wymiar czasu pracy) oraz fakt, że został potraktowany gorzej niż konkretny pracownik (lub pracownicy). W Polsce jest to o tyle trudne, że pracodawcy zastrzegają sobie w umowach klauzule o poufności wynagrodzenia. Nierówność można wykazać także przedstawiając informacje o dodatkach do wynagrodzenia zasadniczego czy świadczeniach pozapłacowych, które zostały wymienione na przykład w regulaminie wewnętrznym.

Trudności w udowodnieniu pracodawcy dyskryminacji, a zwłaszcza nierównego traktowania w zakresie wynagrodzenia sprawiają, że tylko co piąty zatrudniony wygrywa z firmą przed sądem (dane za pierwsze półrocze 2017 roku). 

Źródło: gazetaprawna.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Webinar: Nowa ustawa o zatrudnianiu cudzoziemców – najważniejsze zmiany + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „Nowa ustawa o zatrudnianiu cudzoziemców – najważniejsze zmiany” poprowadzi Mariusz Makowski, doradca podatkowy, wykładowca akademicki i autor licznych publikacji. Ekspert w przystępny sposób omówi zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców oraz przedstawi sposoby na skuteczne przygotowanie się do nowych obowiązków pracodawców. Każdy z uczestników webinaru otrzyma imienny certyfikat, roczny nielimitowany dostęp do retransmisji wydarzenia oraz materiały dodatkowe.

Ważenie płac [Wywiad]

Rozmowa Doroty Dublanki, dyrektorki zarządzającej, dyrektorki Departamentu Zasobów Ludzkich i Organizacji w KIR, z Katarzyną Sarek-Sadurską, r.pr., partnerką zarządzającą People & Law, o tym, jak przygotować dział HR i organizację na wdrożenie dyrektywy o równości i przejrzystości wynagrodzeń

W 2025 r. dopłacają nawet do 380 zł miesięcznie na mieszkanie czy dom, też do najmu. Świadczenie zwolnione z podatku i dla osób zadłużonych

Osoby, które nie są wstanie utrzymać się, a ze względu na niskie dochody nie mają możliwości ponosić wydatków za lokal - mogą liczyć na spore wsparcie finansowe ze strony państwa. Przy wysokich ratach kredytu i wysokich opłat za media, to wspaniała wiadomość. Wbrew pozorom świadczenie w 2025 r. obejmuje szeroki krąg uprawnionych, bo zmieniły się limity po marcowej waloryzacji w 2025 r.

Opieka nad zwierzęciem może przyczynić się do awansu

Posiadanie psa lub kota może pomóc w rozwoju kariery? Tak wynika z ostatnich badań brytyjskich naukowców. Zależności obcowania ze zwierzakami a sukcesem jest jednak więcej.

REKLAMA

Dodatek motywacyjny źródłem konfliktów. Czy będzie nowelizacja przepisów?

Samorządowcy domagają się zapewnienia dodatków motywacyjnych dla wszystkich pracowników zatrudnionych w ośrodkach pomocy społecznej, centrach pomocy rodzinie oraz w zespołach do spraw orzekania o niepełnosprawności. Przedstawiciele Związku Powiatów Polskich chcą rozmawiać o nowelizacji przepisów z MRPiPS.

100 zł na energię elektryczną do 6 miesięcy. Można już składać wnioski.

Uwaga: można otrzymać nawet 600 zł dodatku do prądu! Kto z nas nie chciałby co miesiąc otrzymywać 100 zł dodatku finansowego przeznaczonego na energię elektryczną. Wiadomo - koszty prądu, życia, żywności i inne stale rosną. Dobrze więc, że chociaż część osób w społeczeństwie może liczyć na to wsparcie pieniężne. Okres objęty refundacją nie może być krótszy niż 3 miesiące i nie dłuższy niż 6 miesięcy. Jak uzyskać świadczenie?

Zostań artystą, a państwo dopłaci do składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne

Często można usłyszeć narzekania artystów na niskie emerytury i inne świadczenia. Rząd postanowił przyjrzeć się problemowi i w efekcie zaproponował projekt ustawy o zabezpieczeniu socjalnym osób wykonujących zawód artystyczny. Ustawa ma zapewnić wsparcie artystom o najniższych dochodach.

Zatrudnianie cudzoziemców 2025. Będą nowe przepisy już od maja lub czerwca

Nowe przepisy o zatrudnianiu cudzoziemców wejdą w życie najprawdopodobniej w maju lub czerwcu 2025 roku. Nie będzie m.in. obowiązkowego testu rynku pracy. Planowana jest pełna elektronizacja legalizacji pracy cudzoziemca w Polsce. Jakie jeszcze zmiany przewidziane są na ten rok?

REKLAMA

PPK to program długoterminowego oszczędzania. Czy opłaca się wycofywać środki?

Pracownicze Plany Kapitałowe są prostym i efektywnym sposobem systematycznego gromadzenia oszczędności. I chociaż ze środków gromadzonych w PPK można skorzystać w dowolnym czasie, głównym celem programu jest budowanie bezpieczeństwa finansowego na okres po zakończeniu aktywności zawodowej. Czy opłaca się wycofywać środki z PPK?

Darmowe wypożyczenie sprzętu rehabilitacyjnego dla osób z niepełnosprawnościami i ich rodzin

Wiadomo, że sprzęty do rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami są bardzo specjalistyczne i zwykle bardzo drogie. Na szczęście funkcjonują różne programy i formy wsparcia osób potrzebujących i przykładowo możliwe jest całkowicie darmowe wypożyczenie sprzętu rehabilitacyjnego dla osób z niepełnosprawnościami i ich rodzin.

REKLAMA