Czy w czasie przestoju pracodawca może powierzyć pracownikowi inną pracę z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy

RADA

W okresie przestoju pracodawca nie może powierzyć pracownikom innej pracy na podstawie art. 42 § 4 Kodeksu pracy. Przepisy o przestojach zawierają własną regulację takiej sytuacji, dopuszczając powierzenie innej pracy nawet przez okres dłuższy niż 3 miesiące w roku kalendarzowym.

UZASADNIENIE

Pracodawca może powierzyć pracownikowi inną pracy w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy, nie dokonując zmiany umowy o pracę (art. 42 § 4 Kodeksu pracy). Powierzając pracownikowi inną pracę na tej podstawie pracodawca jest związany licznymi warunkami i obostrzeniami. Mianowicie, powierzając inną pracę pracownikowi pracodawca musi zadbać o to, aby praca ta odpowiadała kwalifikacjom danego pracownika. Ponadto wykonywanie powierzonej pracy nie może powodować obniżenia dotychczasowego wynagrodzenia pracownika, a także praca ta nie może trwać dłużej niż 3 miesiące w danym roku kalendarzowym. Jak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z 4 października 2000 r. (I PKN 61/00, Pr. Pracy 2001/5/33) praca, którą pracodawca powierzy pracownikowi, musi odpowiadać mu pod względem:

• wykształcenia,
• doświadczenia zawodowego,
• potrzebnych umiejętności,
• właściwości psychofizycznych,
• możliwości wykonywania pracy z powodów zdrowotnych.

WAŻNE!

Na podstawie art. 42 § 4 Kodeksu pracy pracodawca może powierzyć pracownikowi inną pracę niż określona w umowie, bez konieczności zmiany umowy jedynie w przypadku wystąpienia szczególnych potrzeb pracodawcy.

Ocena, jakie zdarzenia zostaną uznane za szczególne potrzeby, należy do pracodawcy. W praktyce przeważnie będą to zdarzenia nagłe, których nie można wcześniej przewidzieć, a które w znaczącym stopniu dezorganizują pracę w zakładzie. Jednak regulacja ta nie dotyczy przestoju.

Prawo pracy odrębnie reguluje kwestie związane z przestojem oraz możliwością powierzenia pracownikom innej pracy w tym czasie. W okresie przestoju pracodawca może powierzyć pracownikowi inną odpowiednią pracę, za której wykonanie przysługuje wynagrodzenie przewidziane za tę pracę, chyba że przestój nastąpił z winy pracownika (art. 81 § 3 Kodeksu pracy). Wówczas przysługuje mu wynagrodzenie wyłącznie za wykonaną pracę. Za odpowiednią pracę w tym przypadku należy rozumieć pracę odpowiadającą kwalifikacjom pracownika lub zbliżoną do jego kwalifikacji, którą pracownik zdolny jest wykonywać (wyrok Sądu Najwyższego z 11 marca 1980 r., I PR 7/80). W przypadku gdy przestój był niezawiniony przez pracownika, wynagrodzenie przysługujące za przestój nie może być niższe od wynagrodzenia: