REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy strach jest skutecznym motywatorem?

Strach - czy jest dobrą motywacją do pracy?
Strach - czy jest dobrą motywacją do pracy?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czy strach jest skutecznym motywatorem do pracy? Jak wpływa na naukę i współpracę? Czym jest bezpieczeństwo psychiczne?

Dlaczego strach nie jest skutecznym motywatorem?

Strach wykorzystywano wprawdzie kiedyś do motywowania robotników pracujących przy taśmie montażowej w fabryce czy robotników rolnych na polu – w pracach, gdzie liczy się szybkie tempo i dokładność w wykonywaniu powtarzalnych zadań. Większość z nas miała styczność bądź zinternalizowała sobie postać niegodziwego szefa, który zarządza przez strach. W kulturze popularnej stereotyp ten został wyolbrzymiony aż do granicy absurdu, jak w filmie animowanym Pixara Ratatuj, gdzie szczurek Remy, główny bohater tej bajki, musi najpierw pokonać despotycznego szefa restauracji, jeśli sam ma spełnić swoje marzenie o zostaniu szefem kuchni.

REKLAMA

Autopromocja

Co gorsza, wielu menedżerów – zarówno świadomie, jak i nie – wciąż wierzy w siłę strachu jako motywatora. Zakładają oni, że ludzie, którzy się boją (przełożonych albo skutków niskiej efektywności), będą pracować ciężej, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji, i wszystko będzie szło dobrze. Takie podejście może mieć sens, jeśli praca jest prosta, a pracownik raczej nie natrafi na żadne problemy ani nie będzie miał pomysłów na usprawnienia. Jednak w przypadku pracy, w której do osiągnięcia sukcesu potrzebne jest wyciąganie wniosków czy współdziałanie, strach nie jest skutecznym motywatorem.

Strach utrudnia naukę i współpracę

Badania w dziedzinie neurobiologii nieraz dowiodły, że strach utrudnia uczenie się i współpracę. Na początku XX wieku neurofizjolog Iwan Pawłow, który trzymał w swoim laboratorium kilkadziesiąt psów, dowiódł, że ich zdolność do uczenia się nowych sztuczek zmniejszyła się po tym, jak wystraszyła je powódź, która nawiedziła Leningrad w roku 1924. Pracownicy laboratorium, którzy przypłynęli na pomoc zwierzętom, opowiadali, że woda wypełniła klatkę do tak wysokiego poziomu, że wystawały z niej tylko psie nosy14. Od tamtej pory neurobiologowie odkryli, że strach pobudza ciało migdałowate, obszar mózgu odpowiedzialny za wykrywanie zagrożeń. Jeśli kiedykolwiek przed ważnym wystąpieniem waliło ci serce, pociły ci się dłonie, ich przyczyną były automatyczne reakcje twojego ciała migdałowatego.

Strach utrudnia uczenie się. Badania neurobiologiczne wykazują, że strach pochłania zasoby organizmu, kierując je z obszarów mózgu odpowiedzialnych za pamięć operacyjną oraz przetwarzanie nowych informacji. Upośledza to zdolność do myślenia analitycznego, twórczego wnioskowania oraz rozwiązywania problemów15. To dlatego ludziom trudno jest osiągać najlepsze rezultaty, kiedy odczuwają strach. W konsekwencji stopień poczucia bezpieczeństwa psychicznego mocno kształtuje zdolność do podejmowania zachowań służących uczeniu się, jak na przykład wymiana informacji, proszenie o pomoc czy eksperymentowanie. Wpływa także na zadowolenie pracownika.

Bezpieczeństwo psychiczne a hierarchia

Hierarchia (a konkretniej lęk, jaki ze sobą niesie przy braku właściwego postępowania) obniża poziom bezpieczeństwa psychicznego. Badania wskazują, że osoby o niższym statusie w hierarchii z reguły czują się mniej bezpieczne niż te o wysokim statusie. Badania wykazują również, że bezustannie oceniamy swój status, monitorując własną pozycję w stosunku do innych, i to także odbywa się głównie na poziomie podświadomości. Co więcej, osoby o niższym statusie w hierarchii odczuwają stres w obecności wyżej postawionych osób16.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Czym jest bezpieczeństwo psychiczne?

Bezpieczeństwo psychiczne to przekonanie, że ani formalne, ani nieformalne konsekwencje wynikające z podejmowania ryzyka interpersonalnego, jak w przypadku proszenia o pomoc czy przyznania się do błędu, nie będą miały charakteru kary. W środowiskach, w których panuje bezpieczeństwo psychiczne, ludzie mają pewność, że jeśli popełnią błąd czy zwrócą się o pomoc, inni nie zareagują źle. Szczerość jest bowiem zarówno dozwolona, jak i pożądana. Bezpieczeństwo psychiczne istnieje, gdy ludzie mają poczucie, że ich miejsce pracy to środowisko, w którym mogą zabrać głos, coś zaproponować czy zadawać pytania bez obawy, że spotka ich za to kara czy upokorzenie. Czy to miejsce, gdzie nowe pomysły są mile widziane i rozwijane? Czy może wytykane i wyśmiewane? Czy twoi współpracownicy upokorzą lub ukarzą cię za odmienny punkt widzenia? Czy zmienią o tobie zdanie, jeśli się przyznasz, że czegoś nie rozumiesz?

14 Daniel P. Todes, Ivan Pavlov: A Russian Life in Science, Oxford University Press, 2014. 42 FIRMA BEZ STRACHU

15 David Rock, Managing with the Brain in Mind, „strategy+business”, 27.08.2009, https://www.strategy-business.com/article/09306?gko=5df7f [dostęp: 18.01.2021]

16 Caroline F. Zink, Y. Tong, Q. Chen, D.S. Bassett, J.L. Stein, A. Meyer-Linden berg, Know Your Place: Neural Processing of Social Hierarchy in Humans, „Neuron” 2008, nr 2(58), s. 273–283.

Niniejszy artykuł to fragment książki Amy C. Edmondson "Firma bez strachu" o bezpieczeństwie psychologicznym mającym wpływ na efektywność zespołu.

Firma bez strachu mtbiznes

 

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
BHP: Komu przysługuje obuwie ochronne?

Obuwie ochronne BHP – kto powinien je stosować i dlaczego jest niezbędne? Odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa w miejscu pracy. W wielu branżach stanowi podstawowy środek ochrony indywidualnej, zabezpieczając pracowników przed poważnymi urazami. Dobrze dobrane buty nie tylko chronią stopy przed uderzeniami, przecięciami czy przebiciami, ale także zapewniają stabilność, wygodę i odporność na czynniki środowiskowe. W jakich zawodach obuwie ochronne jest konieczne i jakie zagrożenia może ograniczyć?

Czy dodatek motywacyjny będzie dla wszystkich pracowników? Obecne rozwiązania są krzywdzące

Związek Miast Polskich przyjął stanowisko w sprawie dofinansowania wynagrodzeń pracowników pomocy społecznej. Zdaniem samorządowców włączenie wszystkich pracowników realizujących zadania z zakresu szeroko rozumianej pomocy społecznej do programu dodatku motywacyjnego przełoży się na jakość świadczonych usług.

Obowiązkowe odpisy i dobrowolne zwiększenia na ZFŚS w 2025 r. Ile wynoszą i w jakim terminie je wpłacić?

Do 31 maja 2025 r. pracodawca tworzący zakładowy fundusz świadczeń socjalnych musi wpłacić na rachunek funduszu kwotę stanowiącą co najmniej 75 proc. równowartości dokonanych odpisów. Pozostałą kwotę dokonanych odpisów i zwiększeń należy przekazać na rachunek bankowy ZFŚS w terminie do 30 września 2025 r. Jaka jest wysokość odpisów i zwiększeń na ZFŚS w 2025 r.?

Komu przysługuje renta wdowia i w jakiej wysokości? ZUS zaprasza na dyżur telefoniczny

Od 1 lipca 2025 r. osoby owdowiałe będą mogły pobierać swoją emeryturę oraz powiększyć ją o część renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Alternatywnie będą mogły pobierać rentę rodzinną wraz z częścią swojej emerytury. Jak starać się o rentę wdowią odpowiedzą eksperci ZUS podczas dyżuru telefonicznego.

REKLAMA

Komunikat ZUS: Wdrożenie nowej metryki programu Płatnik

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o planowanym wdrożeniu nowej metryki 307 dla wersji 10.02.002 programu Płatnik.

Polacy żyją coraz dłużej - GUS opublikował tablicę średniego dalszego trwania życia. Czy ZUS przeliczy emerytury?

Nowa tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn wskazuje, że Polacy żyją coraz dłużej. Czy warto składać wnioski o ponowne przeliczenie już otrzymywanej emerytury?

Trwa nabór wniosków o świadczenie wychowawcze. Jak uniknąć przerwy w wypłatach 800 plus?

1 czerwca 2025 r. rozpocznie się nowy okres świadczeniowy w programie 800 plus. Wniosek o świadczenie wychowawcze można złożyć jedynie drogą elektroniczną. Jak można uniknąć przerwy w wypłacie świadczenia?

Jak prawidłowo usprawiedliwić nieobecności w pracy. Nieprzyjemne konsekwencje zaniedbania tego obowiązku

W razie nieobecności w pracy pracownik zobowiązany jest do jej usprawiedliwienia. W tym celu przepisy prawa pracy określają, jakie są przyczyny usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Wymieniają też dowody, na podstawie których można usprawiedliwić nieobecność pracownika.

REKLAMA

Zmiany w wynagrodzeniach 2025 i 2026 - transparentnie i jawnie

Do 7 czerwca 2026 roku Polska musi wdrożyć dyrektywę o jawności i przejrzystości wynagrodzeń. Przedsiębiorcy mają niewiele czasu na poważne zmiany w zakresie polityki płacowej. Nowe przepisy oznaczają bowiem konieczność przeprowadzenia wnikliwej analizy struktury płac w firmie, wprowadzenie nowych procedur dotyczących prawa do informacji o wynagrodzeniu i kryteriów ustalania jego wysokości. Choć prace nad ustawą wprowadzającą te przepisy nadal trwają, już teraz warto podjąć działania, które przygotują firmę na nową sytuację.

Najlepiej teraz złóż wniosek o rentę wdowią ERWD. Sprawdź, dlaczego

ZUS podpowiada, że teraz jest najlepszy czas na złożenie wniosku o rentę wdowią ERWD. Dlaczego? Dopiero połowa osób uprawnionych złożyła wniosek o rentę wdowią. Od stycznia były duże kolejki. Kolejna fala wniosków przewidywana jest w maju 2025 r.

REKLAMA