Zwrot refundacji kosztów okularów korekcyjnych

 PROBLEM

Jednemu z naszych pracowników zrefundowaliśmy koszty okularów korygujących wzrok, jednak ich nie używa. Czy możemy żądać od pracownika zwrotu tych kosztów?

RADA

Nie mają Państwo prawa żądać od pracownika zwrotu dofinansowania do okularów. Szczegóły w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE

Do podstawowych obowiązków pracownika należy przestrzeganie przepisów i zasad bhp (art. 211 pkt 5 Kodeksu pracy). Zatem noszenie okularów korekcyjnych zaleconych przez lekarza nie jest uprawnieniem pracownika, lecz jego obowiązkiem. Pracodawca może w tym zakresie wydać pracownikowi stosowne polecenie, a także egzekwować jego realizację.

Okulary dla pracownika pracującego przy komputerze a obowiązki pracodawcy

Odnosząc się do możliwości żądania od pracownika zwrotu dofinansowania do okularów należy podkreślić, że przepisy mówią jedynie o zapewnieniu pracownikowi okularów. Nie została w nich zawarta żadna bezpośrednia sankcja, jeśliby pracownik w codziennej pracy nie używał okularów. Tym samym przepisy nie przewidują sytuacji zobowiązującej pracownika do zwrotu poniesionych przez pracodawcę kosztów z tytułu zapewnienia okularów. Żadne przepisy zarówno rangi ustawowej, jak i rozporządzenie w sprawie bhp przy pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe nie dają pracodawcy takiej możliwości.

Obowiązku zwrotu nie można również wyprowadzać na podstawie wykładni rozszerzającej przepisów odnoszących się do dbałości o dobro zakładu pracy czy zasad współżycia społecznego. Podstawa zwrotu dofinansowania w omawianej sytuacji nie wynika również z przepisów o odpowiedzialności za mienie powierzone.

Polecamy: PORADNIK Obliczanie wynagrodzenia i innych świadczeń

Nie można zobowiązać pracownika do zwrotu refundacji kosztów zakupionych przez pracodawcę okularów korygujących wzrok.

Jeżeli przepisy nie regulują obowiązku zwrotu refundacji, może powstać pytanie, czy pracodawca może doprecyzować tę kwestię w przepisach wewnątrzzakładowych. Odnosząc się do możliwości wprowadzenia takiej regulacji należy podkreślić, że jeśli przepisy nie przewidują obowiązku zwrotu kwoty dofinansowania, pracodawca, co do zasady, nie może stosować własnych zasad, które pogarszałyby sytuację pracownika w stosunku do przepisów powszechnie obowiązujących. Gdyby pracodawca zdecydował się na takie zapisy, wówczas byłyby one nieważne i w żadnym razie, mimo umieszczenia ich np. w regulaminie pracy, nie mogłyby stanowić podstawy żądania zwrotu (art. 18 Kodeksu pracy). Za całkowicie bezprawne należy również uznać wszelkie potrącenia z wynagrodzenia pracownika z tytułu zwrotu na rzecz pracodawcy kosztów, jakie poniósł w związku z dofinansowaniem do okularów (niezależnie, czy pracownik wyraził zgodę na takie potrącenie, czy nie).

Chcesz otrzymywać więcej aktualnych informacji? Zapisz się na newsletter

Osobną kwestią jest uprawnienie pracodawcy do egzekwowania od pracownika obowiązku noszenia okularów. Należy przypomnieć, że osoba kierująca pracownikami jest zobowiązana m.in. do:

• egzekwowania przestrzegania przez pracowników przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
• zapewnienia wykonania zaleceń lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami (art. 212 Kodeksu pracy).

Za nienoszenie okularów korygujących wzrok, do czego pracownik został zobowiązany w wyniku przeprowadzonych badań profilaktycznych, pracodawca może ukarać pracownika karą porządkową.

Uprawnieniom pracodawcy we wskazanym zakresie odpowiadają zatem określone obowiązki nałożone na pracownika. Należy do nich świadczenie pracy w sposób sumienny i staranny oraz stosowanie się do poleceń pracodawcy, które dotyczą pracy, a nie są sprzeczne z przepisami prawa pracy czy z umową o pracę. Do podstawowych obowiązków pracownika należy przestrzeganie przepisów oraz zasad bhp, jak również ustalonej w zakładzie pracy organizacji pracy. Niestosowanie się pracownika do zaleceń lekarskich dotyczących noszenia okularów korygujących wzrok może być podstawą do zastosowania wobec zatrudnionego przepisów o pracowniczej odpowiedzialności porządkowej.

Zwrot pracownikowi pieniędzy za okulary a składki ZUS

Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie pracownikowi okularów korygujących wzrok, zgodnie z zaleceniem lekarza, w sytuacji gdy wyniki badań okulistycznych zarówno wstępnych, okresowych, jak i kontrolnych, przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego (art. 229 Kodeksu pracy).

Podstawą do refundacji kosztów zakupów okularów jest orzeczenie lekarza medycyny pracy, wydane w następstwie przeprowadzenia badań profilaktycznych. Lekarz okulista musi więc wyraźnie zalecić stosowanie okularów korekcyjnych podczas pracy na danym stanowisku.

Biorąc pod uwagę lakoniczność i nieprecyzyjność przepisów w omawianym zakresie, pracodawcy w przepisach wewnątrzzakładowych mogą szczegółowo określać procedurę związaną z zapewnieniem okularów korekcyjnych. Mogą tam znaleźć się postanowienia dotyczące kwoty refundacji czy okresu używalności okularów. W celu uniknięcia sporu między stronami stosunku pracy warto w takich zasadach wskazać również termin, w jakim pracownik powinien złożyć wniosek o refundację kosztów związanych z zakupem okularów.

Forum Kadry

Podstawa prawna:

• § 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe – Dz.U. Nr 148, poz. 973
• art. 18, art. 100 § 2 pkt 3, art. 211 pkt 5, art. 212, art. 229 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2014 r., poz. 208

Więcej przeczytasz w Monitorze Prawa Pracy i Ubezpieczeń >>>

Chcesz dowiedzieć się więcej, sięgnij po naszą publikację

Czas pracy 2021. Planowanie, rozliczanie i ewidencja

Tylko teraz

69,00 zł

Przejdź do sklepu