REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kara dla pracownika za nienoszenie maseczki - czy słusznie?

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Kara dla pracownika za nienoszenie maseczki - czy słusznie?
Kara dla pracownika za nienoszenie maseczki - czy słusznie?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czy można odmówić noszenia maseczki w miejscu pracy? Czy możliwe jest nałożenie na pracownika kary porządkowej za niedostosowanie się do zarządzenia nakazującego zakrywanie ust i nosa na terenie zakładu pracy? Taką sprawę rozstrzygnął ostatnio Sąd Rejonowy w Olsztynie.
rozwiń >

Czy można żądać od pracownika noszenia maseczki?

Tak, co do zasady można żądać od pracownika noszenia maseczki. W związku z wystąpieniem sytuacji epidemicznej wirusa Sars-CoV-2 i choroby Covid-19 na terenie Polski, pracodawca zakładu pracy zajmującego się produkcją żywności w Olsztynie, celem ochrony życia i zdrowia pracowników wydał zarządzenie nakazujące zakrywanie ust i nosa na terenie zakładu pracy, w miejscach ogólnodostępnych. Pracodawca wydał zarządzenie w kwietniu 2020 r. Pracodawca wprowadził też inne obostrzenia (komunikowanie się w sposób elektroniczny; obowiązek dezynfekowania dłoni; skracanie czasu do minimum osób przebywających w szatniach czy w stołówce).

REKLAMA

Autopromocja

Przy kolejnej fali wirusa, jesienią 2021 r. pracodawca ponownie nakazał pracownikom noszenie maseczek. W związku z tym, że możliwe już były szczepienia, pracownicy którzy dobrowolnie przedstawili zaświadczenia o szczepieniu przeciwko Covid-19 (czy też przedstawili udokumentowane medycznie przeciwwskazania do noszenia maseczek) nie byli zobowiązani do noszenia maseczek na terenie zakładu pracy. Pracodawca jasno wskazał, że niedostosowanie się do zarządzenia będzie rodziło konsekwencje prawne i poniesienie przez pracowników odpowiedzialności porządkowej.

Czy można odmówić noszenia maseczki?

Co do zasady, nie można odmówić noszenia maseczki w miejscu pracy, jeśli takie jest polecenie pracodawcy.

Jedna z pracownic (zatrudniona na stanowisku samodzielnej księgowej w ww. zakładzie pracy) odmawiała noszenia maseczki. Pracownica pracowała w pokoju wieloosobowym w dziele księgowości na piętrze, w którym był jeszcze dział informatyczny. W pokoju pracownicy inni pracownicy byli zaszczepieni i jedynie ona zobowiązana była do noszenia maseczki przez 8h pracy. Bezpośrednia przełożona kilkukrotnie upominała pracownicę, uświadamiając jej treść zarządzenia. Pomimo tego pracownica uporczywie odmawiała noszenia maseczki i wskazywała na swój zły stan zdrowia, który jej zdaniem uniemożliwiał noszenie maseczki. Ponadto pracownica krytykowała w miejscu pracy pracodawcę, podważając jego polecenia. Pracodawca wskazywał, że jeżeli pracownica przekaże mu zaświadczenie o zwolnieniu z obowiązku zasłaniania ust i nosa, zarządzenie nie będzie jej dotyczyło. Pracownika oświadczała jednak, że jest w trakcie leczenia i nie wie kiedy będzie mogła przedstawić takie zaświadczenie.

Jakie naruszenia za nienoszenie maseczki?

Po licznych upomnieniach, rozmowach i wysłuchaniu pracownika pracodawca w trybie art. 108 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U.2022.1510 t.j., dalej: KP) nałożył na pracownicę karę porządkową upomnienia. Pracodawca w uzasadnieniu swojej decyzji wskazał, że pracownica naruszyła obowiązki pracownicze (nie przestrzegała przepisów BHP, nie dostosowała się do zarządzenia, tj. nie przestrzegała ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, nie wykonywała poleceń pracodawcy, naruszyła zasady współżycia społecznego poprzez bezzasadną krytykę działań pracodawcy).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pracownica złożyła od kary sprzeciw, a pracodawca sprzeciw ten odrzucił. Pracownica odwołała się do Sądu Rejonowego do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Olsztynie.

Jakie argumenty pracownicy?

W uzasadnieniu pozwu pracownica (powódka) wskazała, że nałożona na nią kara porządkowa naruszała przepisy KP oraz Konstytucji RP – ponieważ pracodawca nie ma prawa żądać od pracownika podania informacji wrażliwych. Pracownica informowała swoją przełożoną o złym stanie zdrowia, tj. o schorzeniu kardiologicznym, które powoduje u niej problemy z układem oddechowym. Co ważne, pracownica nie przedstawiła jednak pracodawcy zaświadczenia lekarskiego w tym zakresie a ponadto pracowała (tj. była zdolna do pracy). Zdaniem pracownicy żądanie od niej przedłożenia zaświadczenia o szczepieniu przeciwko Covid-19 jest działaniem dyskryminującym i segregującym wobec niej jako człowieka i pracownika.

Jakie argumenty pracodawcy?

Pozwany pracodawca wskazał, że podstawą jego decyzji były powszechnie obowiązujące przepisy KP jak i obowiązujące wówczas rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 maja 2021 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. 2021 poz. 861, dalej: rozporządzenie). Pracodawca zobowiązany był do dbania o zdrowie i życie pracowników, musiał zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy. 

Wyrok Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 15 czerwca 2022 r., IV P 363/21

W ocenie Sądu powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. Pracownica przegrała. Zgodnie z art. 108 § 1 pkt 1 KP za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może stosować karę upomnienia. Pracodawca zachował tryb i prawidłowo nałożył karę. Zgodnie z rozporządzeniem, które wówczas nakazywało zakrywanie, przy pomocy maseczki, ust i nosa w miejscach ogólnodostępnych, w tym w zakładach pracy, jeżeli w pomieszczeniu przebywa więcej niż 1 osoba, chyba że pracodawca postanowi inaczej (§ 25 ust. 1 pkt 2c). Tak więc maseczki w miejscu pracy były obowiązkowe, chyba że pracodawca postanowił inaczej. Czy oznacza to dobrowolność? Generalnie tak, jednak pracodawca, który nie nakaże noszenia maseczek musi zapewnić inne środki ochrony, np. odpowiedni dystans między stanowiskami pracy (wynoszący minimum 1,5 m) lub środki ochrony osobistej związane ze zwalczaniem epidemii. Jednak ze względu na specyfikę pracy i jej organizację nie zawsze pracodawca ma takie możliwości.

Bezpieczne i higieniczne warunki pracy

Zgodnie z KP co do BHP, w szczególności pracodawca jest obowiązany:

1) organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy;

2) zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń;

3) reagować na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywać środki podejmowane w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy

Sąd wskazał, że: „Jeśli z jakichś względów nie jest możliwa likwidacja zagrożeń, wówczas należy stosować właściwe rozwiązania organizacyjne i techniczne, w tym środki ochrony zbiorowej. Przykładowo w odniesieniu do ochrony pracownika przed zarażeniem wirusową chorobą zakaźną zakład opieki zdrowotnej ma obowiązek zastosowania wszelkich dostępnych środków organizacyjnych i technicznych (tak wyroki SN z 13 kwietnia 2000 r., I PKN 584/99, OSNAPiUS 2001/21, poz. 636, i z 11 maja 2005 r., III CK 652/04, LEX nr 151668). Powinność pracodawcy w zakresie zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przejawia się poprzez m.in. wydawanie stosownych aktów wewnętrznych regulujących omawiane kwestie. Akty te mogą przyjąć różną formę m.in. poleceń, instrukcji. Pracodawca realizuje w tym zakresie nałożony na niego ustawowy obowiązek”.

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 maja 2021 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. 2021 poz. 861)

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U.2022.1510 t.j.)

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązkowe odpisy i dobrowolne zwiększenia na ZFŚS. Ile wynoszą w 2025 r. i w jakim terminie je wpłacić?

Do 31 maja 2025 r. pracodawca tworzący zakładowy fundusz świadczeń socjalnych musi wpłacić na rachunek funduszu kwotę stanowiącą co najmniej 75 proc. równowartości dokonanych odpisów. Pozostałą kwotę dokonanych odpisów i zwiększeń należy przekazać na rachunek bankowy ZFŚS w terminie do 30 września 2025 r. Jaka jest wysokość odpisów i zwiększeń na ZFŚS w 2025 r.?

Komu przysługuje renta wdowia i w jakiej wysokości? ZUS zaprasza na dyżur telefoniczny

Od 1 lipca 2025 r. osoby owdowiałe będą mogły pobierać swoją emeryturę oraz powiększyć ją o część renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Alternatywnie będą mogły pobierać rentę rodzinną wraz z częścią swojej emerytury. Jak starać się o rentę wdowią odpowiedzą eksperci ZUS podczas dyżuru telefonicznego.

Komunikat ZUS: Wdrożenie nowej metryki programu Płatnik

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o planowanym wdrożeniu nowej metryki 307 dla wersji 10.02.002 programu Płatnik.

Polacy żyją coraz dłużej - GUS opublikował tablicę średniego dalszego trwania życia. Czy ZUS przeliczy emerytury?

Nowa tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn wskazuje, że Polacy żyją coraz dłużej. Czy warto składać wnioski o ponowne przeliczenie już otrzymywanej emerytury?

REKLAMA

Trwa nabór wniosków o świadczenie wychowawcze. Jak uniknąć przerwy w wypłatach 800 plus?

1 czerwca 2025 r. rozpocznie się nowy okres świadczeniowy w programie 800 plus. Wniosek o świadczenie wychowawcze można złożyć jedynie drogą elektroniczną. Jak można uniknąć przerwy w wypłacie świadczenia?

Jak prawidłowo usprawiedliwić nieobecności w pracy. Nieprzyjemne konsekwencje zaniedbania tego obowiązku

W razie nieobecności w pracy pracownik zobowiązany jest do jej usprawiedliwienia. W tym celu przepisy prawa pracy określają, jakie są przyczyny usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Wymieniają też dowody, na podstawie których można usprawiedliwić nieobecność pracownika.

Zmiany w wynagrodzeniach 2025 i 2026 - transparentnie i jawnie

Do 7 czerwca 2026 roku Polska musi wdrożyć dyrektywę o jawności i przejrzystości wynagrodzeń. Przedsiębiorcy mają niewiele czasu na poważne zmiany w zakresie polityki płacowej. Nowe przepisy oznaczają bowiem konieczność przeprowadzenia wnikliwej analizy struktury płac w firmie, wprowadzenie nowych procedur dotyczących prawa do informacji o wynagrodzeniu i kryteriów ustalania jego wysokości. Choć prace nad ustawą wprowadzającą te przepisy nadal trwają, już teraz warto podjąć działania, które przygotują firmę na nową sytuację.

Najlepiej teraz złóż wniosek o rentę wdowią ERWD. Sprawdź, dlaczego

ZUS podpowiada, że teraz jest najlepszy czas na złożenie wniosku o rentę wdowią ERWD. Dlaczego? Dopiero połowa osób uprawnionych złożyła wniosek o rentę wdowią. Od stycznia były duże kolejki. Kolejna fala wniosków przewidywana jest w maju 2025 r.

REKLAMA

Trzynasta emerytura już we wtorek 1 kwietnia 2025 r.

Trzynasta emerytura trafi do emerytów już we wtorek 1 kwietnia 2025 r. Otrzyma ją 889 tys. osób. Kiedy będą kolejne wypłaty trzynastek? Czy można je dostać kilka razy? Czy każdy je otrzyma? Ile wynosi trzynastka w 2025 roku?

Dodatkowe pieniądze dla seniorów. 1 kwietnia pierwsze trzynastki wpłyną na konta emerytów i rencistów

Pierwszy termin wypłaty trzynastych emerytur przypada na wtorek, 1 kwietnia 2025 r. Trzynastki znajdą się na kontach seniorów razem z ich emeryturą lub rentą. Dodatkowe wypłaty przysługują w wysokości najniższej emerytury.

REKLAMA