Jak koronawirus wpłynął na prawa pracownika?

Praca zdalna w Kodeksie pracy – co należy uregulować?

Dziś krytyczne jest uregulowanie w Kodeksie Pracy kwestii takich jak zasady delegowania pracownika do pracy zdalnej, określenie poziomu swobody w wyborze miejsca jej wykonywania oraz zadbanie o bezpieczeństwo pracy z zachowaniem rozsądku dotyczącego możliwości odpowiadania przez pracodawców za BHP w domu pracownika lub innych miejscach, które staną się jego miejscem pracy. Ważne, by wydzielić rodzaje pracy zdalnej: incydentalnej, regularnej oraz całkowitej, by pracodawcy z reprezentantami pracowników mogli odwoływać się do nich w regulaminach zakładowych pracy.

To, co nie powinno być regulowane szczegółowo, to ekwiwalent za pracę zdalną. W każdej organizacji wykształciły się inne praktyki dopasowane do specyfiki pracy zwyczaje, należy więc je uszanować i pozwolić, by miały swoje odzwierciedlenie w ekwiwalencie. Ekwiwalent powinien balansować korzyści i koszty pracownika z pracy zdalnej. Warto jednak zapisać, że ekwiwalent jest kosztem uzyskania przychodu przez pracodawcę i równocześnie nie powinien być opodatkowany po stronie pracownika.

Jak koronawirus wpłynął na prawa pracownika?

W naszym odczuciu zwiększył samodzielność w wykonywaniu pracy, stworzył warunki do upowszechnienia pracy zdalnej i dał dostęp do jednego z najbardziej pożądanych benefitów czyli home office. Łączenie pracy zdalnej z życiem osobistym jest dziś łatwiejsze, co nie znaczy, że nie stanowi dla wielu osób wyzwania. Jednak po stronie pracodawców zostały stworzone ku temu warunki. Równocześnie możliwości kontroli pracy nie są tak duże jak były wcześniej. To wyzwanie po stronie pracodawców, by zapewnić wysoką efektywność pracy i egzekwować zobowiązania pracowników, co do czasu i jakości pracy.

Koronawirus stał się szansą na większą autonomię, swobodę wyboru miejsca pracy, zatrudnianie pracowników mieszkających daleko od siedziby lub dotychczas wykluczonych z takich możliwości jak pracowników z niepełnosprawnościami czy osobami sprawującymi opiekę nad dziećmi i osobami starszymi.

Brakującym ogniwem jest brak możliwości zadbania o swoich pracowników poprzez organizację punktów szczepień pracowników i ich rodzin, niejasne przepisy w zakresie testowania i mierzenia temperatury oraz kierowania pracowników do domów przy niespecyficznych objawach.

Na jakie wsparcie aktualnie mogą liczyć pracodawcy w związku z koronawirusem?

Pracodawcy, zwłaszcza Ci z MŚP, mogą liczyć na dofinansowanie szkoleń oraz doradztwa dla pracowników i menedżerów w obszarze pracy zdalnej. To często do 7 tys. zł na pracownika i 400 tys. na organizację. Oprócz tego dziś pracodawcy korzystają z bardzo ogólnych przepisów specustawy, która daje jeszcze sporą swobodę w kształtowaniu tej formy pracy.