REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wiek emerytalny a praca. O czym należy pamiętać zatrudniając emeryta?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Wiek emerytalny a praca. O czym należy pamiętać zatrudniając emeryta?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Jaki jest w Polsce wiek emerytalny dla kobiet a jaki dla mężczyzn? Czy do emerytury wlicza się okres pracy za granicą? Praca w jakich państwach wlicza się do polskiej emerytury? Jakie są najważniejsze zasady związane z zatrudnieniem emeryta - rodzaj umowy, warunki, podatek, ulgi, obowiązki pracodawcy.

rozwiń >

Wiek emerytalny - podstawa prawna (kobiety, mężczyźni)

Powszechny wiek emerytalny w Polsce wynosi:

REKLAMA

Autopromocja
  • dla kobiet wynosi 60 lat
  • dla mężczyzn 65 lat. 

Wynika to z ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.  o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 504, dalej jako: ustawa). 

Oczywiście trzeba pamiętać, że przy ustalaniu prawa do emerytury i renty i obliczaniu ich wysokości uwzględnia się okresy składkowe i nieskładkowe.

Czy do emerytury wlicza się okres pracy za granicą?

Przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz przy obliczaniu ich wysokości uwzględnia się okresy ubezpieczenia za granicą, jeżeli tak stanowią umowy międzynarodowe.

Praca w jakich państwach wlicza się do polskiej emerytury?

REKLAMA

Od wejścia Polski do Unii Europejskiej Polskę wiążą unijne przepisy prawne stanowiące podstawę koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, m.in. w zakresie emerytur i rent. Dotyczą one państw członkowskich UE oraz państw EFTA. Państwami członkowskimi UE są: Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania, Włochy. Natomiast kraje należące do EFTA to: Islandia, Lichtenstein, Norwegia i Szwajcaria.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Co więcej Polskę łączą dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym z następującymi krajami: Australia, Kanada, Quebec, Korea Południowa, Stany Zjednoczone Ameryki, Macedonia Pólnocna, b. Jugosławia (dotyczy Bośni i Hercegowiny, Serbii i Czarnogóry), Ukraina, Mołdawia, Mongolia, Izrael i Turcja.

Co stanowi podstawę wymiaru emerytury i renty?

Podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę.

Zatrudnienie emeryta - rodzaj umowy, warunki, podatek, ulgi, obowiązki pracodawcy

Zgodnie z przepisami ustawy, jeżeli dochodzi do zatrudnienia emeryta czy rencisty, na przykład na podstawie umowy o pracę, taki pracownik pobierający świadczenie emerytalne powinien zostać pomimo tego objęty ubezpieczeniami, tak jak pozostali pracownicy, którzy nie mają prawa do emerytury.

Tak więc zatrudnienie emeryta czy rencisty na podstawie umowy o pracę wiąże się z opłacaniem za niego składek na:

ubezpieczenia społeczne, należy potrącić:

  • składkę na ubezpieczenie emerytalne wynoszącą 9,76% podstawy wymiaru składek,
  • składkę na ubezpieczenie rentowe w wysokości 1,5% podstawy wymiaru składek, 
  • składkę na ubezpieczenie chorobowe obejmujące 2,45% podstawy wymiaru składek

ubezpieczenie zdrowotne - w wysokości 9% podstawy wymiaru składek.

Ubezpieczenie zdrowotne emerytów i rencistów

Osoby będące na emeryturze oraz renciści w ramach podatku na służbę zdrowia płacą co miesiąc 9% z kwoty brutto, która im przysługuje. Co ciekawe, osoba uprawniona do renty lub emerytury, która jednocześnie wykonuje pracę na podstawie umowy zlecenia, podlega obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu z obu tych tytułów.

Składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

Składek na Fundusz Pracy nie opłaca się za osoby, które skończyły 55 lat (kobiety) i 60 lat (mężczyźni). Podobnie z obowiązku opłacania składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych zwolnione są pomioty zatrudniające osoby, które skończyły 55 lat (kobiety) i 60 lat (mężczyźni). W przypadku, gdy osiągnięcie powyższego wieku następuje w trakcie miesiąca kalendarzowego, zwolnienie z obowiązku opłacania tych składek następuje dopiero od następnego miesiąca. Jedynie w przypadku pracowników, którzy kończą 55 lub 60 lat pierwszego dnia danego miesiąca, zwolnienie z obowiązku opłacania tych składek przysługuje już od tego miesiąca.

Obowiązki związane z zatrudnieniem emeryta - ZUS ZUA z kodem tytułu ubezpieczenia 01 10 1

REKLAMA

W konsekwencji powyższych regulacji podmiot zatrudniający emeryta czy rencistę, który np. chce sobie dorobić, zobowiązany jest zgłosić taką osobę do ubezpieczeń. Trzeba przekazać do ZUS deklarację ZUS ZUA z kodem tytułu ubezpieczenia 01 10 1X.

Zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych (i zdrowotnego) na formularzu ZUS ZUA dokonuje się w ciągu 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń, a w przypadku twórców i artystów – w terminie 7 dni od dnia otrzymania decyzji Komisji do Spraw Zaopatrzenia Emerytalnego Twórców, ustalającej datę rozpoczęcia działalności twórczej lub artystycznej.

Osoby, które obejmowane są ubezpieczeniami społecznymi na zasadach dobrowolności, zgłaszają wniosek o objęcie tymi ubezpieczeniami w terminie przez siebie wybranym.

O wszelkich zmianach w stosunku do danych wykazanych w zgłoszeniu do ubezpieczeń należy zawiadomić ZUS w terminie 7 dni od zaistnienia tych zmian.

Jako datę powstania obowiązku ubezpieczenia należy podać pierwszy dzień obowiązywania umowy o pracę.

Zatrudnienie emeryta lub rencisty - umowa zlecenia

Zatrudnienie emeryta lub rencisty na podstawie umowy zlecenia wiąże się z podleganiem przez emeryta czy rencistę obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Co ważne, ubezpieczenie chorobowe ma charakter dobrowolny. Zatrudniony podlega też ubezpieczeniu zdrowotnemu. Takie osoby zgłasza się z kodem 0411 na druku ZUS ZUA lub ZUS ZZA. Emeryta lub rencistę należy zgłosić do ZUS-u w terminie maksymalnie 7 dni od momentu powstania obowiązku ubezpieczeniowego.

Umowa o dzieło z emerytem

Umowa o dzieło jest wyłączona z obowiązku ubezpieczeń społecznych z ZUS. Należy jedynie odprowadzić podatek dochodowy, również w przypadku emeryta lub rencisty. Inaczej jest, jeżeli umowa o dzieło została zawarta z pracodawcą (dla, którego wykonuje się pracę), wówczas przychód z tej umowy stanowi podstawę do naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne oraz na ubezpieczenie zdrowotne. W przypadku emeryta jest to jednak mało prawdopodobne.

Podatek od wynagrodzenia pracujących emerytów

Generalne zasady są takie, że emerytowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę przysługuje kwota wolna od podatku w wysokości 30 000,00 zł.  Niemniej jednak, od 2022 roku wprowadzono ulgę PIT dla wybranych emerytów, którzy mimo nabycia uprawnień do emerytury czasowo zrezygnują z jej pobierania i pozostaną aktywni zawodowo. W takiej sytuacji, emeryci  którzy spełnią warunki nie muszą płacić podatku od przychodów z pracy na podstawie umowy o pracę, zleceniu lub działalności gospodarczej – do kwoty 85 528,00 zł rocznie. Dodatkowo pracujący seniorzy, niepobierający emerytury i rozliczający się według skali podatkowej, mogą płacić podatek dopiero po przekroczeniu 115 528,00 zł zarobków (30 000,00 zł kwoty wolnej + 85 528,00 zł ulgi).

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Samotni wśród ludzi

Rozmowa z dr Sylwią Hałas-Dej, dziekanem Kozminski Executive Business School w Akademii Leona Koźmińskiego, o tym, jak radzić sobie z izolacją na wysokim stanowisku.

Praca zdalna, zadaniowy czas pracy. Nie, teraz zupełnie inna forma zatrudnienia jest na absolutnym topie rynku pracy, jaka

80 proc. pracowników tymczasowych i kontraktorów odczuwa satysfakcję z pracy projektowej. Wielu specjalistów, kiedy pozna zalety takich form współpracy z firmami, to nie chce już wracać na etat. Dlatego praca projektowa szybko zyskuje zwolenników.

Nowe przepisy o rynku pracy i zatrudnianiu cudzoziemców od 1 czerwca 2025. Co się zmienia?

Od 1 czerwca 2025 r. wchodzą w życie dwie kluczowe ustawy reformujące polski rynek pracy i zasady zatrudniania cudzoziemców. Nowe przepisy zmienią sposób rejestracji bezrobotnych, zniosą ograniczenia wiekowe i wprowadzą nowoczesne narzędzia informatyczne. Co dokładnie się zmienia i kogo dotyczą nowe regulacje?

Debata. Syndrom oszustki - między sukcesem a wątpliwościami

To będzie jedno z najważniejszych spotkań w naszym studio, transmitowane w czasie rzeczywistym na stronie infor.pl.

REKLAMA

Ile godzin tygodniowo pracuje się w UE? Najmniej w Holandii, najwięcej w Grecji, Bułgarii i Polsce

Według danych Eurostatu pracownicy w Unii Europejskiej pracowali średnio 36 godzin w tygodniu. Okazuje się, że w Polsce było to znacznie więcej. Gdzie odnotowano najdłuższe, a gdzie najkrótsze tygodnie pracy?

Jakie kody uprawniają do wyższego dofinansowania z PFRON? [KWOTY 2025]

Kwota dofinansowania, jaką może uzyskać pracodawca, zależy nie tylko od stopnia niepełnosprawności, ale również od rodzaju schorzenia. Czy pojawią się kolejne kody uprawniające do wyższego dofinansowania? Jakie kwoty obowiązują w 2025 r.?

Kapitał początkowy można przeliczyć. To klucz do wyższej emerytury!

Kapitał początkowy to odtworzona wartość składek emerytalnych z okresu przed 1 stycznia 1999 roku, kiedy składki nie były przypisane do indywidualnych kont. Bez kapitału początkowego Twoja emerytura może być znacznie niższa. Sprawdź, jak go wyliczyć i jakie dokumenty są potrzebne, by nie stracić pieniędzy.

Menadżerowie wysokiego szczebla chcą się dogadywać mimo barier budowanych przez przywódców świata

Menadżerowie i światowy biznes stoi w obliczu rosnącej niestabilności – od napięć geopolitycznych i przesunięcia wpływów globalnych, po coraz bardziej spolaryzowaną scenę międzynarodową. Mimo to, wielu menedżerów najwyższego szczebla wciąż wykazuje wiarę w trwałość dotychczasowych struktur i scenariuszy współpracy.

REKLAMA

Pracodawco! Nie zawsze możesz zlecić dodatkowe zadania pracownikowi

Podpisując umowę o pracę, strony zawierają dwustronne zobowiązanie - pracownik obliguje się do świadczenia określonej w umowie pracy, a pracodawca do wypłacania pracownikowi uzgodnionego wynagrodzenia. W praktyce jednak wielu pracodawców wychodzi z założenia, że skoro to oni płacą, to mogą zlecać swoim podopiecznym różnorodne zadania, również te wykraczające poza ustalony zakres obowiązków.

Jawność wynagrodzeń w Polsce: Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy. Co się zmieni dla pracodawców i kandydatów do pracy?

Nowelizacja Kodeksu pracy uchwalona przez Sejm wprowadza obowiązek informowania kandydatów do pracy o wynagrodzeniu w procesie rekrutacji. Eksperci podkreślają jednak, że to dopiero początek drogi do pełnej jawności płac w Polsce.

REKLAMA