Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kontrola ZUS u pracodawcy

Joanna Stolarska
Podmioty prowadzące działalność gospodarczą podlegają okresowej kontroli upoważnionych do tego organów. Jednym z nich jest ZUS, który przeprowadza kontrole planowe albo doraźne.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych kontroluje przede wszystkim przedsiębiorstwa – w 2011 r. głównie płatników zatrudniających do 100 osób (największy odsetek postępowań). Może również przeprowadzać kontrolę we wszystkich jednostkach, które pełnią w stosunku do ubezpieczonych rolę płatnika składek – a zatem nie tylko w firmach, lecz również w fundacjach, stowarzyszeniach, szkołach, szpitalach, sądach, jednostkach administracji publicznej.

Jak często należy spodziewać się kontroli

Przepisy nie precyzują częstotliwości, z jaką ZUS powinien kontrolować płatników. Powinna być ona dostosowana do potrzeb i ma zapewnić efektywne i skuteczne dochodzenie należności na rzecz Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Bieżąca praktyka wydziałów kontroli ZUS wskazuje, że jeśli nie są zgłaszane skargi na płatnika i w firmie nie dzieje się nic niepokojącego – przedsiębiorca może spodziewać się rutynowej, okresowej kontroli ZUS mniej więcej raz na 5 lat. Oczywiście w uzasadnionych przypadkach, np. notorycznego naruszania przepisów przez płatnika czy zgłaszania skarg przez osoby ubezpieczone, kontrola ZUS może być przeprowadzana częściej.

Kiedy ZUS może uznać umowę o pracę za pozorną >>

Szczególnej ochronie podlegają pod tym względem podmioty, będące przedsiębiorcami w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (zwana dalej s.d.g.). Ustawa stanowi, że nie można równocześnie podejmować i prowadzić więcej niż jednej kontroli działalności danego przedsiębiorcy. Natomiast czas trwania kontroli u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym nie może przekraczać – w zależności od wielkości przedsiębiorcy – 12, 18, 24 lub 48 dni roboczych. ZUS nie może zatem przeprowadzić u przedsiębiorcy w ciągu jednego roku więcej niż jednej kontroli o tym samym zakresie przedmiotowym. Wyjątek stanowi tutaj sytuacja, gdy w trakcie poprzedniego postępowania kontrolnego stwierdzono rażące nieprawidłowości. Wówczas ZUS może przeprowadzić dodatkową kontrolę – oczywiście głównie w celu sprawdzenia, czy nieprawidłowości zostały przez płatnika wyeliminowane. Warto jednak pamiętać, że łączny czas takiej „dodatkowej” kontroli nie może przekroczyć 7 dni.

WAŻNE!

Dalszy ciąg materiału pod wideo

U płatników, którzy prowadzą działalność jednoosobowo i odprowadzają składki wyłącznie na własne ubezpieczenia, ZUS co do zasady nie przeprowadza kontroli. Weryfikacja rozliczeń tej grupy przedsiębiorców jest prowadzona na bieżąco, przez pracowników odpowiedzialnych za prowadzenie konta płatnika. Rozliczenia w tej grupie płatników są nieskomplikowane i w większości przypadków powielane automatycznie przez system informatyczny (tzw. klonowanie deklaracji ZUS DRA). Ich prawidłowość jest sprawdzana każdorazowo, np. przy wystawianiu zaświadczenia o niezaleganiu czy rozpatrywaniu wniosku o wypłatę świadczeń. Na bieżąco sprawdzane jest również saldo rozliczeń, dlatego nie ma możliwości, aby na koncie płatnika pojawiło się zadłużenie.

Długość postępowania kontrolnego

Przewidywany czas trwania kontroli powinien zostać wskazany w upoważnieniu do jej przeprowadzenia. Ani ZUS, ani żaden inny organ kontroli nie ma prawa przedłużać postępowania kontrolnego bez ograniczeń.


Maksymalny czas trwania kontroli przedsiębiorcy został precyzyjnie określony w przepisach o swobodzie działalności gospodarczej i wynosi w danym roku kalendarzowym:

  • 12 dni roboczych – u mikroprzedsiębiorcy (przedsiębiorca, który co najmniej w jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży nieprzekraczający równowartości w PLN 2 milionów euro lub też suma aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyła równowartości 2 milionów euro),
  • 18 dni roboczych – u małego przedsiębiorcy (przedsiębiorca, który co najmniej w jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży nieprzekraczający równowartości w PLN 10 milionów euro lub też suma aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyła równowartości 10 milionów euro),
  • 24 dni robocze – u średniego przedsiębiorcy (przedsiębiorca, który co najmniej w jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży nieprzekraczający równowartości w PLN 50 milionów euro lub też suma aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyła równowartości 43 milionów euro),
  • 48 dni roboczych – u wszystkich pozostałych przedsiębiorców.

WAŻNE!

Ograniczeń w czasie trwania kontroli nie stosuje się, gdy kontrola ma przeciwdziałać popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia. Organ kontrolny nie może jednak nadużywać tej możliwości – w praktyce bowiem są to przypadki niezmiernie rzadkie.

Zakres kontroli ZUS

Do przeprowadzania kontroli płatników składek upoważnieni są wyłącznie inspektorzy kontroli ZUS, na podstawie imiennego upoważnienia oraz za okazaniem legitymacji służbowej. W niektórych przypadkach w czynnościach kontrolnych może uczestniczyć również pracownik ZUS, który nie został jeszcze powołany na stanowisko inspektora kontroli. Osoba ta bierze udział w postępowaniu na podstawie odrębnego upoważnienia, które powinno zostać wręczone płatnikowi razem z upoważnieniem do przeprowadzenia kontroli.

Zakończenie i wyniki kontroli ZUS >>

Kontrola ZUS, zgodnie z zakresem wskazanym w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, obejmuje:

  • prawidłowość zgłaszania do ubezpieczeń społecznych,
  • prawidłowość obliczania, potrącania i opłacania składek i wpłat, do których poboru zobowiązany jest ZUS,
  • ustalanie prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych, ich wysokości, prawidłowości wypłat oraz rozliczeń z tego tytułu,
  • prawidłowość i terminowość opracowywania wniosków emerytalnych i rentowych,
  • prawidłowość wystawianych zaświadczeń oraz zgłaszania danych dla celów ubezpieczeń społecznych,
  • dokonywanie oględzin składników majątku płatnika zalegającego z należnościami na rzecz ZUS (do celów postępowania egzekucyjnego).

Zakres kontroli powinien zostać szczegółowo wskazany w upoważnieniu do przeprowadzenia kontroli, przekazywanym płatnikowi w dniu wszczęcia postępowania. Warto dokładnie się z nim zapoznać, ponieważ inspektorowi kontroli ZUS w żadnym wypadku nie wolno poza ten zakres wykraczać.

Podstawa prawna:

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Docenianie i motywowanie pracowników: klucz do sukcesu firmy

    W czasach pandemii i pracy hybrydowej, zwiększenie zaangażowania i motywacji pracowników stało się jeszcze ważniejsze niż kiedykolwiek wcześniej. Docenienie i motywowanie pracowników to kluczowe czynniki, wpływające na ich zaangażowanie i lojalność wobec firmy. Przedsiębiorstwa, które inwestują w zadowolenie swoich pracowników, zyskują długotrwałe korzyści w postaci zwiększenia wydajności, redukcji kosztów rotacji pracowników oraz budowania pozytywnego wizerunku firmy.

    Nowe zasady zatrudniania w spółdzielni socjalnej

    Czy będą nowe zasady zatrudniania w spółdzielni socjalnej? Co może robić spółdzielna socjalna? Jak działa spółdzielna socjalna i kto może do niej należeć. Trwają prace nad  projektem rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie przyznawania środków na założenie lub przystąpienie do spółdzielni socjalnej, utworzenie stanowiska pracy oraz na finansowanie kosztów wynagrodzenia skierowanej osoby w spółdzielni socjalnej lub przedsiębiorstwie społecznym.

    ZUS walczy z nieuczciwymi firmami transportowymi

    ZUS walczy z nieuczciwymi firmami transportowymi. W związku z przypadkami nieuczciwych zachowań w firmach transportowych Zakład Ubezpieczeń Społecznych zdecydował się na podjęcie bardziej stanowczych kroków. Przewoźnicy muszą teraz udzielić odpowiedzi na szczegółowe pytania dotyczące swojej działalności oraz przesłać dokumenty związane z ustaleniem podstawy wymiaru składek.  W wielu odnotowanych przez Grupę Inelo sytuacjach przewoźnicy otrzymali zawiadomienia o wszczęciu postępowania administracyjnego w związku z artykułem 123 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

    Nowe zawody medyczne

    Jakie będą nowe zawody medyczne, które dotychczas nie były uregulowane? Rząd proponuje zmiany w uregulowaniu warunków i zasad wykonywania zawodów medycznych, które dotychczas nie były objęte przepisami. Zajdą zmiany w doskonaleniu zawodowym osób wykonujących zawód medyczny oraz w zakresie odpowiedzialności zawodowej. Będzie nowy rejestr osób wykonujących zawody medyczne.

    Masz prawo do tych pieniędzy! Dziedziczenie środków z subkonta po członku OFE

    Wiele osób nie wie, że po śmierci swoich bliskich osób, ma prawo do wypłaty zgromadzonych na koncie OFE środków osoby zmarłej. Masz prawo do tych pieniędzy, a procedura nie jest skomplikowana! Jak wygląda dziedziczenie środków z subkonta po członku OFE? 

    Praca za granicą 2023 - jakie zmiany w KP

    Zaszły zmiany w KP co do delegowania pracowników do pracy na obszarze państwa niebędącego członkiem UE. Pracodawca ma nowe obowiązki informacyjne co do warunków zatrudnienia za granicą. Poniżej szczegóły.

    Praca za granicą 2023 - jakie zmiany w KP

    Zaszły zmiany w KP co do delegowania pracowników do pracy na obszarze państwa niebędącego członkiem UE. Pracodawca ma nowe obowiązki informacyjne co do warunków zatrudnienia za granicą. Poniżej szczegóły.

    Międzynarodowy Dzień Widzialności Osób Transpłciowych

    W dniu 31 marca na całym świecie obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Widzialności Osób Transpłciowych. Osoby transpłciowe nadal zmagają się z ogromnym problemem dyskryminacji i nierównego traktowania w życiu społecznym, rodzinnym, zawodowym czy gospodarczym. Panuje niezrozumienie i brak akceptacji.

    Nowy wzór świadectwa pracy w 2023 roku

    Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przygotowało projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadectwa pracy. W projekcie zawarto również nowy (pomocniczy) wzór świadectwa pracy. Nowe przepisy i nowy wzór wejdą w życie po upływie 7 dni od publikacji rozporządzenia w Dzienniku Ustaw. Nastąpi to prawdopodobnie w drugiej połowie kwietnia 2023 r. W świadectwie pracy trzeba będzie zamieszczać także informacje o wykorzystanych przez pracownika dniach: okazjonalnej pracy zdalnej, zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej, urlopu opiekuńczego.

    Monitorowanie pracy zdalnej. Czy dopuszczalna jest aplikacja monitorująca ekran pracownika?

    Czy aplikacja monitorująca ekran pracownika w trakcie wykonywania przez niego obowiązków służbowych będzie dopuszczalna w świetle nowych przepisów o pracy zdalnej?

    Work life balance w policji - co na to Komendant Główny Policji

    Policjanci skarżą się do RPO, że w dużych miastach są braki kadrowe, a mniejszych jednostkach brak wakatów, co powoduje, że raporty policjantów o przeniesienie do jednostki bliżej miejsca zamieszkania są zwykle negatywnie rozpatrywane. Policjanci są zmęczeni dojazdami, nie mają zapewnionego dobowego odpoczynku a ich praca jest przez to mało efektywna. Jak wygląda work life banace w policji - co odpowie na pismo Komendant Główny Policji? To się okaże.

    Czy będzie podwójna waloryzacja świadczenia pielęgnacyjnego w 2023 r.?

    Czy w 2023 r. będzie podwójna waloryzacja świadczenia pielęgnacyjnego, tak jak ma miejsce podwójna waloryzacja minimalnego wynagrodzenia za pracę i minimalnej stawki godzinowej, w styczniu i w lipcu 2023 r. Sprawa trafiła do rządu.

    Płatne szkolenia dla pracowników

    Kto finansuje szkolenia pracowników? Czy szkolenia dla pracowników mają się odbywać w czasie ich pracy? Jakie zmiany zostały wprowadzone do KP co do szkoleń?

    O czym pracodawca musi poinformować zatrudnionych? Zmiany KP

    Nowelizacja Kodeksu pracy nakłada na pracodawców nowe obowiązki informacyjne. Na co zwrócić szczególną uwagę?

    Kontrola trzeźwości pracowników 2023 – przywilej czy paraliż dla pracodawcy?

    Ustawodawca w 2023 roku nie zwalnia tempa. Po raz kolejny pracodawców i pracowników działów kadrowo-płacowych stawia przed szeregiem wyzwań. Choć obowiązki dotyczące zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, a co za tym idzie -  możliwość kontroli trzeźwości pracowników przy uzasadnionym podejrzeniu, nie są nam obce, to nowelizacja przepisów Kodeksu Pracy w tym zakresie, powoduje powstanie wielu pytań i wątpliwości. Jak nowe regulacje umożliwiające pracodawcom przeprowadzanie prewencyjnej kontroli trzeźwości wyglądają w praktyce? Odpowiedź na to pytanie postaram się przybliżyć w dalszej części tego artykułu. 

    Praca zdalna. Co mają do powiedzenia związki zawodowe

    Praca zdalna może być wykonywana zgodnie z zasadami ustalonymi u danego pracodawcy. Pracodawca nie ma w tym zakresie pełnej swobody. W celu ustalenia zasad wykonywania pracy zdalnej powinien porozumieć się z działającymi u niego organizacjami związkowymi. Jaką rolę mają do odegrania związki zawodowe w procesie ustalania zasad wykonywania pracy zdalnej? Co stanie się, kiedy pracodawca nie dojdzie do porozumienia ze związkowcami? Jak zasady pracy zdalnej ma ustalić pracodawca, u którego nie ma związków zawodowych?

    Praca kobiet - etat w domu wyceniony na milion złotych!

    Ile kosztuje etat w domu? Ile warta jest praca kobiety w domu? Ile należy się za sprzątanie, gotowanie, pranie, zakupy, opiekę nad dzieckiem? Pomimo nowych regualcji w prawie pracy i tzw. work-life balance - coraz bardziej rozwija się niewidzialna praca kobiet w domu. W sądzie w Hiszpanii sąd wycenił taką pracę kobiety na prawie milion złotych!

    13-stki - wypłata już od kwietnia 2023

    Kiedy wypłata 13-stek? Ile wynosi 13-stka w 2023 r.? Komu przysługuje dodatkowe roczne świadczenie? Jakie są zasady wypłaty 13-stek? 

    Kawa z INFORLEX: Zmiany w prawie pracy 2023

    Zapraszamy na kolejne BEZPŁATNE spotkanie online z cyklu kawa z INFORLEX. Spotkanie odbędzie się 4 kwietnia 2023 r. o godz. 9.00. Porozmawiamy o rewolucyjnych zmianach w prawie pracy 2023. Spotkanie poprowadzi ekspert Paweł Ziółkowski. 

    Świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnościami

    Czym jest świadczenie wspierające? Kto będzie uprawniony do świadczenia wspierającego? W jakiej wysokości będzie przyznawane świadczenie wspierające? To nowa propozycja ustawy rządowej - jaki będzie jej finał? Czy do niedawna protestujący rodzice w sejmie z osobami z niepełnosprawnościami będą usatysfakcjonowani takimi rozwiązaniami?

    Jak negocjować podwyżkę z szefem. Lista porad

    Negocjowanie podwyżki nie zawsze się udaje ale można zastosować się do kliku prostych porad, aby zwiększyć szansę na sukces.

    Wniosek do pracodawcy o pracę na stałe. Co znaczy w praktyce?

    Nowelizacja Kodeksu pracy ustanowiła nową konstrukcję – wniosek do pracodawcy o umowę o pracę na czas nieokreślony.

    Dłuższy urlop rodzicielski - zmiany w KP

    Nowe zasady i wymiar urlopu rodzicielskiego. W prawie pracy zaszły spore zmiany. Przykładowo rodzice, którzy posiadają zaświadczenie stwierdzające ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu - też mają prawo do urlopu rodzicielskiego. 

    Jak zostać masażystą? Czy kurs masażu wystarczy?

    Jak zostać masażystą – czy wystarczy ukończenie kursu masażu? Praca masażysty wymaga nie tylko odpowiedniego przygotowania merytorycznego, ale i praktycznego. Chcąc pracować w tym zawodzie, należy posiadać odpowiednie kwalifikacje, potwierdzone dyplomem bądź certyfikatem. Jak zdobyć zawód? Kiedy można otworzyć gabinet masażu?

    Roszczenia ze stosunku pracy. Jak długo można dochodzić zapłaty wynagrodzenia

    Przedawnienie roszczeń ze stosunku pracy uregulowane jest przepisami Kodeksu pracy. Określają one skutki przedawnienia, terminy, po upływie których roszczenia przedawniają się, a także okoliczności, które przedawnienie przerywają lub zawieszają. Na czym polega przedawnienie roszczeń? Kiedy przedawniają się roszczenia ze stosunku pracy?