Kiedy roszczenie o wynagrodzenie ulega przedawnieniu

Przedawnienie roszczeń jest obecnie zarzutem, co oznacza, że nie jest uwzględniane z urzędu, lecz jedynie na podstawie stanowczego oświadczenia dłużnika, że chce on z tego uprawnienia skorzystać. Z tego wynika, że sąd nie może z urzędu odrzucić pozwu wierzyciela, powołując się na przedawnienie wierzytelności. Może to zrobić jedynie wtedy, gdy dłużnik powoła się na fakt, że świadczenie uległo przedawnieniu.

Obowiązywanie tej zasady potwierdził Sąd Najwyższy, który uznał, że „w sprawach o roszczenia ze stosunku pracy sąd nie uwzględnia z urzędu upływu terminu przedawnienia” (uchwała SN z 10 maja 2000 r., III ZP 13/00).

Przedawnienie roszczenia o urlop wypoczynkowy >>

Ta sama zasada znajduje zastosowanie w przypadku dochodzenia roszczeń związanych ze stosunkiem pracy opartych na przepisach Kodeksu cywilnego (art. 117 § 2 k.c.), co również zostało potwierdzone w orzecznictwie (wyrok SN z 7 lipca 1995 r., II PRN 6/95).

Przedawnienie roszczenia ze stosunku pracy

Zasadą jest, że roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Przy czym przedawnienie względem osoby, która nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych albo co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia, nie może skończyć się wcześniej niż z upływem 2 lat od dnia ustanowienia dla niej przedstawiciela ustawowego albo od dnia ustania przyczyny jego ustanowienia.

Kiedy można wypłacić wynagrodzenie pracownika innej osobie >>

Terminy przedawnienia roszczeń są określone w Kodeksie pracy w sposób wiążący i nie podlegają wydłużeniu lub skróceniu, nawet przy zgodnej woli stron. Oznacza to, że po upływie terminu przedawnienia, jeżeli pracodawca podniesie zarzut przedawnienia, powództwo skierowane w celu dochodzenia roszczenia będzie oddalone. Pracownik nie będzie miał więc możliwości domagania się wypłaty wynagrodzenia lub np. dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych czy nagrody jubileuszowej, które należały mu się przed trzema laty. Jedynym wyjątkiem od tej zasady jest możliwość zrzeczenia się pracodawcy z korzystania z zarzutu przedawnienia.

WAŻNE!

Pracodawca ma prawo uznać nawet potencjalnie przedawnione roszczenia i wypłacić pracownikowi zaległe wynagrodzenie za wszystkie poprzednie lata, bez ograniczeń co do terminów.

Roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem organu powołanego do rozstrzygania sporów, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą w trybie określonym w Kodeksie pracy przed takim organem, ulega przedawnieniu z upływem 10 lat od dnia uprawomocnienia się orzeczenia lub zawarcia ugody. Dotyczy to także roszczeń objętych wyrokiem sądu polubownego, ugodą zawartą przed takimi sądami lub komisją pojednawczą oraz ugodą zawartą przed mediatorem po zatwierdzeniu ich przez sąd. Nie obejmuje zaś ugody pozasądowej.

Przedawnienie roszczenia z umowy cywilnoprawnej

Zasadniczy termin przedawnienia wynosi 10 lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – 3 lata. Istnieje jednak wiele wyjątków od tej reguły, np. roszczenia wynikające z umowy o dzieło przedawniają się z upływem 2 lat od dnia oddania dzieła, a jeżeli dzieło nie zostało oddane – od dnia, w którym zgodnie z treścią umowy miało być oddane.