REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy zleceniobiorca podlega ubezpieczeniu wypadkowemu

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Andrzej Jackowski

REKLAMA

Zleceniobiorca podlega obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu, jeżeli wykonuje pracę w siedzibie zleceniodawcy lub w miejscu prowadzenia przez niego działalności. Jednak w ubezpieczeniach społecznych miejsce prowadzenia działalności jest rozumiane nie jako miejsce podane w ewidencji działalności lub KRS, ale jako miejsce, w którym jest zlokalizowana działalność firmy.

Zobacz zmiany: Ubezpieczenie wypadkowe zleceniobiorcy 2016

REKLAMA

Ubezpieczenie wypadkowe dla zleceniobiorcy jest ubezpieczeniem obowiązkowym, jeżeli równocześnie podlega on ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Jednak ubezpieczeniu wypadkowemu nie podlegają osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia (dalej: zleceniobiorcy) oraz osoby z nimi współpracujące, jeżeli wykonują pracę poza siedzibą lub miejscem prowadzenia działalności zleceniodawcy.

To właśnie powyższa definicja miejsca prowadzenia działalności w praktyce powodowała niejasności. Płatnicy, którzy zatrudniają zleceniobiorców, mają wątpliwości, kiedy opłacać za nich składki na ubezpieczenie wypadkowe.

Stanowisko ZUS i MPiPS

Obowiązujące przepisy nie definiują użytego w art. 12 ust. 3 ustawy systemowej pojęcia miejsca prowadzenia działalności zleceniodawcy. W praktyce ZUS wypracował stanowisko, zgodnie z którym, jeżeli w dokumencie o utworzeniu firmy określono miejsce wykonywania działalności jako cały kraj, przemawia to za przyjęciem, że podmiot gospodarczy prowadzi działalność gospodarczą na terenie całego kraju. To oznacza, że zleceniobiorcy podlegający ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym obowiązkowo lub dobrowolnie, obowiązkowo podlegają również ubezpieczeniu wypadkowemu. Tak samo ZUS interpretuje problem miejsca prowadzenia działalności w przypadku, gdy zleceniodawca mający siedzibę np. w Warszawie nie ma w swoim dokumencie o utworzeniu firmy zawartego ograniczenia co do miejsca prowadzenia działalności i powierza zleceniobiorcom objętym ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi wykonanie w imieniu i na rzecz zleceniodawcy określonych czynności faktycznych lub prawnych np. w Szczecinie. ZUS przyjmuje, że płatnik składek rozciąga tym samym swoją działalność na teren Szczecina. Dlatego również w tym przypadku zleceniodawca ma obowiązek zgłosić zleceniobiorców do ubezpieczenia wypadkowego i opłacać z tego tytułu składki.

Stanowisko ZUS jest takie samo jak Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Stanowisko Sądu Najwyższego

REKLAMA

Sąd Najwyższy nie podzielił argumentacji przedstawianej przez ZUS. W wyroku z 20 maja 2008 r. (sygn. akt II UK 291/07) stwierdził, że ustawa systemowa nie nadaje pojęciom „siedziba” oraz „miejsce prowadzenia działalności zleceniodawcy” szczególnego, techniczno-prawnego znaczenia. Zdaniem sądu, w pierwszej kolejności trzeba odwołać się do językowego znaczenia tych terminów, w których pojęcie „siedziba” w znaczeniu potocznym jest miejscem, gdzie ktoś stale przebywa (mieszka), miejscem, gdzie znajduje się jakaś instytucja.

Z kolei pojęcie „miejsce” (prowadzenie działalności) w znaczeniu słownikowym jest rozumiane jako część jakiejś przestrzeni, na której ktoś przebywa, coś się znajduje lub odbywa. Miejscem jest także pomieszczenie służące określonym celom (Uniwersalny słownik języka polskiego, PWN 2006).


W powiązaniu z prowadzeniem działalności zwrot „miejsce prowadzenia działalności zleceniodawcy” wskazuje nie tylko na określony teren działalności, ale również na stronę materialną i organizacyjną w postaci zgromadzenia środków produkcji (świadczenia usług), zorganizowania miejsca pracy, kierowania działalnością przez zleceniodawcę przez wyznaczanie zadań i wydawanie poleceń czy wskazówek odnośnie do tego, jak zadanie ma być wykonane.

W wyroku Sąd Najwyższy stwierdził, że stanowisko ZUS jest nietrafne nie tylko w świetle wykładni językowej (gramatycznej) art. 12 ust. 3 ustawy systemowej, ale również na gruncie wykładni systemowej i funkcjonalnej tego przepisu.

REKLAMA

W ubezpieczeniu wypadkowym, od momentu jego wprowadzenia, całość składki opłacali pracodawcy, natomiast w pozostałych rodzajach ubezpieczenia pracodawcy i pracownicy opłacają składki w odpowiednich częściach. Jest to uzasadnione tym, że ubezpieczenie wypadkowe zwalnia pracodawców od odpowiedzialności cywilnej za wypadki przy pracy. Taka argumentacja dotyczy odpowiednio również zleceniodawców, na których z jednej strony ciąży obowiązek przestrzegania przepisów o bezpieczeństwie pracy w stosunku do zatrudnianych zleceniobiorców, a z drugiej – objęcie zleceniobiorców ubezpieczeniem wypadkowym, jeżeli zlecenie jest wykonywane w siedzibie lub miejscu prowadzenia działalności przez zleceniodawcę.

Wyłączenie z ubezpieczenia wypadkowego w sytuacji wykonywania przez zleceniobiorcę pracy poza siedzibą lub miejscem prowadzenia działalności zleceniodawcy jest konsekwencją tego, że w tych sytuacjach zleceniodawca nie organizuje zatrudnienia i nie ma bezpośredniego wpływu na warunki wykonywania pracy przez zleceniobiorców. Tym samym nie ma przesłanek do obciążania w takim przypadku zleceniodawcy obowiązkiem opłacania składek na ubezpieczenie wypadkowe.

W podobnej sytuacji ubezpieczeniu wypadkowemu nie podlegają również osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej. Dlatego, zdaniem sądu, nie można przyjąć, że formalny wpis w ewidencji działalności gospodarczej o miejscu prowadzenia działalności gospodarczej przez zleceniodawcę przesądza o miejscu jej prowadzenia.

Wnioski

Stanowisko ZUS i MPiPS w sprawie ubezpieczenia wypadkowego, mimo innej oceny Sądu Najwyższego i części praktyków, jest niezmienne. Jednak w takiej sytuacji płatnik składek ma prawo wystąpić do ZUS z wnioskiem o wydanie interpretacji w sprawie podlegania ubezpieczeniu wypadkowemu przez zleceniobiorcę (art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej). ZUS ma obowiązek wydać decyzję w odpowiedzi na wniosek o interpretację. Od decyzji ZUS w sprawie interpretacji płatnik może odwołać się do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. W uzasadnieniu odwołania płatnik powinien powołać się na wyrok Sądu Najwyższego w sprawie podlegania ubezpieczeniu wypadkowemu zleceniobiorcy.

Podstawa prawna

  • art. 12 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.),
  • art. 10 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (DzU z 2007 r. nr 155, poz. 1095 ze zm.).
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyższe wynagrodzenia w budżetówce od 2026 r. Pracodawcy chcą większej podwyżki dla pracowników

Płaca minimalna w 2026 r. wzrośnie o 3%, ale w budżetówce podwyżka powinna być wyższa. Pracodawcy chcą wyższych wynagrodzeń w sferze budżetowej, aby jakość usług publicznych również rosła.

Nie będzie w tym roku niższego dodatku za pracę w nocy niż w lipcu

W lipcu 2025 r. mamy najniższy dodatek za pracę w nocy. Taka sama kwota będzie obowiązywała w październiku. To miesiące z największą liczbą godzin pracy. Ile wynosi dodatek nocny w tym miesiącu?

Opieka nad małym dzieckiem podczas pracy zdalnej. Co z kontrolą pracodawcy?

Jak pracodawca może skontrolować pracę zdalną pracownika, który w czasie godzin pracy sprawuje bezpośrednią opiekę nad małoletnim dzieckiem (do 4. roku życia), szczególnie gdy dziecko nie ma zapewnionej w tym czasie opieki przez inną osobę (np. nianię, innego członka rodziny, żłobek, przedszkole)?

PPK: od jakiej kwoty nalicza się wpłaty? Czy wczasy pod gruszą, świadczenia urlopowe, nagroda jubileuszowa i zasiłki liczą się do podstawy wymiaru wpłat?

Od jakiej kwoty liczy się wpłaty na PPK? Nie od każdego świadczenia na rzecz uczestnika PPK należy naliczać wpłaty do PPK. To, czy dane świadczenie stanowi podstawę wpłat do PPK, zależy od tego, czy jest ono podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Co z wczasami pod gruszą, świadczeniem urlopowym, nagrodą jubileuszową, zasiłkami i urlopem wychowawczym?

REKLAMA

Odmowa renty wdowiej: 7 powodów odmowy renty wdowiej przez ZUS

Otrzymałaś odmowę przyznania renty wdowiej przez ZUS? Sprawdź, jakie są najczęstsze powody niepozwalające na wypłatę nowego świadczenia. Jeśli nie zgadzasz się z rozstrzygnięciem Zakładu, możesz odwołać się do sądu.

Czy jesteśmy gotowi na skrócony tydzień pracy? Jak go sobie wyobrażamy?

Jak sobie wyobrażamy skrócony tydzień pracy? Mniej godzin, ale pięć dni w tygodniu? Więcej godzin i dodatkowy dzień wolny? Ale kiedy, w poniedziałek czy piątek, a może środę? Badacze z Uniwersytetu SWPS przyjrzeli się wyobrażeniom.

Renta wdowia - kiedy pierwsze wypłaty? Terminy wypłat ZUS w lipcu i sierpniu

Renta wdowia pozwala na łączenie dwóch świadczeń renty rodzinnej po zmarłym małżonku i świadczenia emerytalno-rentowego. Lipiec to termin pierwszych wypłat renty wdowiej. Kiedy dokładnie ZUS wypłaci świadczenie w lipcu i sierpniu 2025 r.?

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

REKLAMA

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

REKLAMA