REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy zleceniobiorca podlega ubezpieczeniu wypadkowemu

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Andrzej Jackowski

REKLAMA

Zleceniobiorca podlega obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu, jeżeli wykonuje pracę w siedzibie zleceniodawcy lub w miejscu prowadzenia przez niego działalności. Jednak w ubezpieczeniach społecznych miejsce prowadzenia działalności jest rozumiane nie jako miejsce podane w ewidencji działalności lub KRS, ale jako miejsce, w którym jest zlokalizowana działalność firmy.

Zobacz zmiany: Ubezpieczenie wypadkowe zleceniobiorcy 2016

REKLAMA

Ubezpieczenie wypadkowe dla zleceniobiorcy jest ubezpieczeniem obowiązkowym, jeżeli równocześnie podlega on ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Jednak ubezpieczeniu wypadkowemu nie podlegają osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia (dalej: zleceniobiorcy) oraz osoby z nimi współpracujące, jeżeli wykonują pracę poza siedzibą lub miejscem prowadzenia działalności zleceniodawcy.

To właśnie powyższa definicja miejsca prowadzenia działalności w praktyce powodowała niejasności. Płatnicy, którzy zatrudniają zleceniobiorców, mają wątpliwości, kiedy opłacać za nich składki na ubezpieczenie wypadkowe.

Stanowisko ZUS i MPiPS

Obowiązujące przepisy nie definiują użytego w art. 12 ust. 3 ustawy systemowej pojęcia miejsca prowadzenia działalności zleceniodawcy. W praktyce ZUS wypracował stanowisko, zgodnie z którym, jeżeli w dokumencie o utworzeniu firmy określono miejsce wykonywania działalności jako cały kraj, przemawia to za przyjęciem, że podmiot gospodarczy prowadzi działalność gospodarczą na terenie całego kraju. To oznacza, że zleceniobiorcy podlegający ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym obowiązkowo lub dobrowolnie, obowiązkowo podlegają również ubezpieczeniu wypadkowemu. Tak samo ZUS interpretuje problem miejsca prowadzenia działalności w przypadku, gdy zleceniodawca mający siedzibę np. w Warszawie nie ma w swoim dokumencie o utworzeniu firmy zawartego ograniczenia co do miejsca prowadzenia działalności i powierza zleceniobiorcom objętym ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi wykonanie w imieniu i na rzecz zleceniodawcy określonych czynności faktycznych lub prawnych np. w Szczecinie. ZUS przyjmuje, że płatnik składek rozciąga tym samym swoją działalność na teren Szczecina. Dlatego również w tym przypadku zleceniodawca ma obowiązek zgłosić zleceniobiorców do ubezpieczenia wypadkowego i opłacać z tego tytułu składki.

Stanowisko ZUS jest takie samo jak Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Stanowisko Sądu Najwyższego

REKLAMA

Sąd Najwyższy nie podzielił argumentacji przedstawianej przez ZUS. W wyroku z 20 maja 2008 r. (sygn. akt II UK 291/07) stwierdził, że ustawa systemowa nie nadaje pojęciom „siedziba” oraz „miejsce prowadzenia działalności zleceniodawcy” szczególnego, techniczno-prawnego znaczenia. Zdaniem sądu, w pierwszej kolejności trzeba odwołać się do językowego znaczenia tych terminów, w których pojęcie „siedziba” w znaczeniu potocznym jest miejscem, gdzie ktoś stale przebywa (mieszka), miejscem, gdzie znajduje się jakaś instytucja.

Z kolei pojęcie „miejsce” (prowadzenie działalności) w znaczeniu słownikowym jest rozumiane jako część jakiejś przestrzeni, na której ktoś przebywa, coś się znajduje lub odbywa. Miejscem jest także pomieszczenie służące określonym celom (Uniwersalny słownik języka polskiego, PWN 2006).


W powiązaniu z prowadzeniem działalności zwrot „miejsce prowadzenia działalności zleceniodawcy” wskazuje nie tylko na określony teren działalności, ale również na stronę materialną i organizacyjną w postaci zgromadzenia środków produkcji (świadczenia usług), zorganizowania miejsca pracy, kierowania działalnością przez zleceniodawcę przez wyznaczanie zadań i wydawanie poleceń czy wskazówek odnośnie do tego, jak zadanie ma być wykonane.

W wyroku Sąd Najwyższy stwierdził, że stanowisko ZUS jest nietrafne nie tylko w świetle wykładni językowej (gramatycznej) art. 12 ust. 3 ustawy systemowej, ale również na gruncie wykładni systemowej i funkcjonalnej tego przepisu.

REKLAMA

W ubezpieczeniu wypadkowym, od momentu jego wprowadzenia, całość składki opłacali pracodawcy, natomiast w pozostałych rodzajach ubezpieczenia pracodawcy i pracownicy opłacają składki w odpowiednich częściach. Jest to uzasadnione tym, że ubezpieczenie wypadkowe zwalnia pracodawców od odpowiedzialności cywilnej za wypadki przy pracy. Taka argumentacja dotyczy odpowiednio również zleceniodawców, na których z jednej strony ciąży obowiązek przestrzegania przepisów o bezpieczeństwie pracy w stosunku do zatrudnianych zleceniobiorców, a z drugiej – objęcie zleceniobiorców ubezpieczeniem wypadkowym, jeżeli zlecenie jest wykonywane w siedzibie lub miejscu prowadzenia działalności przez zleceniodawcę.

Wyłączenie z ubezpieczenia wypadkowego w sytuacji wykonywania przez zleceniobiorcę pracy poza siedzibą lub miejscem prowadzenia działalności zleceniodawcy jest konsekwencją tego, że w tych sytuacjach zleceniodawca nie organizuje zatrudnienia i nie ma bezpośredniego wpływu na warunki wykonywania pracy przez zleceniobiorców. Tym samym nie ma przesłanek do obciążania w takim przypadku zleceniodawcy obowiązkiem opłacania składek na ubezpieczenie wypadkowe.

W podobnej sytuacji ubezpieczeniu wypadkowemu nie podlegają również osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej. Dlatego, zdaniem sądu, nie można przyjąć, że formalny wpis w ewidencji działalności gospodarczej o miejscu prowadzenia działalności gospodarczej przez zleceniodawcę przesądza o miejscu jej prowadzenia.

Wnioski

Stanowisko ZUS i MPiPS w sprawie ubezpieczenia wypadkowego, mimo innej oceny Sądu Najwyższego i części praktyków, jest niezmienne. Jednak w takiej sytuacji płatnik składek ma prawo wystąpić do ZUS z wnioskiem o wydanie interpretacji w sprawie podlegania ubezpieczeniu wypadkowemu przez zleceniobiorcę (art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej). ZUS ma obowiązek wydać decyzję w odpowiedzi na wniosek o interpretację. Od decyzji ZUS w sprawie interpretacji płatnik może odwołać się do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. W uzasadnieniu odwołania płatnik powinien powołać się na wyrok Sądu Najwyższego w sprawie podlegania ubezpieczeniu wypadkowemu zleceniobiorcy.

Podstawa prawna

  • art. 12 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.),
  • art. 10 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (DzU z 2007 r. nr 155, poz. 1095 ze zm.).
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Coraz więcej seniorów wybiera przelew zamiast gotówki. Już 80% świadczeń ZUS trafia na konta bankowe

W marcu 2025 roku aż 80 proc. emerytów i rencistów otrzymywało świadczenia ZUS przelewem na konto bankowe. Choć coraz więcej osób rezygnuje z gotówki, część seniorów nadal wybiera wizytę listonosza – z powodów praktycznych i społecznych.

ZUS zachęca do e-wizyt: porady online bez wychodzenia z domu

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozwija usługę e-wizyt, czyli wideorozmów z konsultantami ZUS. Dzięki temu każdy może uzyskać pomoc bez konieczności wizyty w placówce – wystarczy smartfon lub komputer z dostępem do internetu.

Masz świadczenie przedemerytalne i dorabiasz? Do 31 maja musisz rozliczyć się z ZUS

Osoby pobierające świadczenie przedemerytalne lub zasiłek przedemerytalny i jednocześnie dorabiające, muszą do 31 maja złożyć w ZUS-ie zaświadczenie o swoich przychodach. Brak rozliczenia może skutkować zmniejszeniem lub zawieszeniem świadczenia.

Polski rynek pracy przyciąga wykwalifikowanych pracowników z innych krajów

Polska na podium krajów UE przyciągających wykwalifikowanych pracowników. Choć do liderujących Niemiec wciąż nam daleko, Polska wyrasta na kluczowego gracza w regionie, jeśli chodzi o przyciąganie zagranicznych specjalistów.

REKLAMA

Fachowiec na samozatrudnieniu: kontrakt menadżerski z polisami asekurującymi ryzyka, które musi podejmować menadżer

Okazuje się, że odpowiednio dobrane pakiety ochronne nie tylko zwiększają bezpieczeństwo freelancerów i osób zatrudnionych w oparciu o umowę B2B, ale również stanowią atrakcyjny benefit. Może on przyciągać najlepszych specjalistów i budować lojalność wobec firmy.

Wyższe wynagrodzenia młodocianych i nowe stawki wpłat na PFRON od czerwca 2025 r. – sprawdź, ile wyniosą

Od 1 czerwca 2025 roku wzrosną minimalne wynagrodzenia pracowników młodocianych odbywających przygotowanie zawodowe oraz kwoty wpłat na PFRON. To efekt ogłoszenia przez GUS wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w pierwszym kwartale bieżącego roku. Sprawdź aktualne stawki obowiązujące w okresie wakacyjnym.

Ekspertka BCC: Jawność wynagrodzeń nie jest przykrym obowiązkiem, tylko nowym rozdziałem w celu likwidacji nierówności czy świadomego zarządzania swoją karierą zawodową

W piątek, 9 maja 2025 r. posłowie przegłosowali w Sejmie nowelę Kodeksu pracy wprowadzającą nowy obowiązek dla pracodawców. Zgodnie z przegłosowaną dziś w Sejmie nowelizacją Kodeksu pracy, każdy pracodawca publikujący ogłoszenie o naborze na określone stanowisko będzie zobowiązany do podania przedziału wynagrodzenia – z jasno określoną kwotą minimalną i maksymalną.

Nie możemy zgubić człowieczeństwa

Rozmowa z Katarzyną Oksińską, dyrektorką Departamentu HR w Centralnym Ośrodku Informatyki, o tym, jak budować motywację do pracy w firmie sektora publicznego.

REKLAMA

Boże Ciało 2025 i inne dni wolne [Czerwiec]

Zgodnie z ustawą o dniach wolnych od pracy w czerwcu 2025 roku występują 2 święta wolne od pracy. W całym roku jest ich 14. Kiedy wypada Boże Ciało? Ile jest dni wolnych od pracy w czerwcu?

Czy czterodniowy tydzień pracy jest realny?

Prawo do trzech wolnych dni w tygodniu to marzenie niejednego pracownika. Czy wkrótce ma szansę stać się realne? Czy czterodniowy tydzień pracy sprawdziłby się w polskich warunkach? Jak wygląda to w innych krajach?

REKLAMA