REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpowiedzialność pracodawcy za szkodę wyrządzoną przez pracownika

Joanna Gawkowska-Kuk

REKLAMA

Za wyrządzenie przez pracownika podczas wykonywania obowiązków pracowniczych szkody osobie trzeciej do jej naprawienia zobowiązany jest pracodawca. Pracownik jednak na podstawie Kodeksu pracy ponosi odpowiedzialność wobec pracodawcy.

Pracownik może przez swoje działanie (lub zaniechanie) wykonywane w ramach stosunku pracy wyrządzić szkodę samemu pracodawcy lub osobie trzeciej. Przez osobę trzecią rozumie się także innego pracownika tego samego pracodawcy. W pierwszym przypadku, tj. w razie wyrządzenia szkody pracodawcy, odpowiedzialność wobec bezpośredniego pokrzywdzonego będzie ponosić wyłącznie pracownik, jednak w drugim przypadku - tylko pracodawca. Wydawać by się mogło, że w tym ostatnim przypadku również pracownik powinien być wyłącznie odpowiedzialny. Jednak regulacje Kodeksu pracy wprowadzające w tym przypadku odpowiedzialność pracodawcy mają na celu ochronę osoby trzeciej oraz ochronę pracownika. Po pierwsze, poszkodowana osoba trzecia nie będzie musiała poszukiwać (ustalać danych personalnych) pracownika, który wyrządził jej szkodę (co w niektórych przypadkach może okazać się niełatwe), gdyż będzie mogła od razu zwrócić się do pracodawcy i od niego dochodzić odszkodowania (jest to o wiele wygodniejsze, gdyż pracodawca może podlegać odpowiedniemu ubezpieczeniu lub być po prostu bardziej wypłacalny niż jego pracownik). Po drugie, ustawodawca wychodzi z założenia, że to na pracodawcy spoczywa ryzyko prowadzenia działalności i tym samym ryzyko odpowiedzialności za swojego pracownika.

REKLAMA

Autopromocja

Podmiot odpowiedzialny

W razie wyrządzenia przez pracownika przy wykonywaniu przez niego obowiązków pracowniczych szkody osobie trzeciej zobowiązany do naprawienia szkody jest wyłącznie pracodawca (art. 120 k.p.). Analizując brzmienie art. 120 k.p., należy wskazać, że odpowiedzialność pracodawcy powstaje wobec osoby trzeciej, jeśli pracownik wyrządzi jej szkodę w ramach wykonywania przez niego obowiązków pracowniczych. W tym miejscu warto zwrócić uwagę na wyrok Sądu Najwyższego z 5 maja 1998 r. (I CKU 110/97), z którego wynika, iż „art. 120 § 1 k.p. stanowi, że w razie wyrządzenia szkody przez pracownika przy wykonywaniu przez niego obowiązków pracowniczych osobie trzeciej, zobowiązany do naprawienia szkody jest wyłącznie pracodawca (...). Obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przez pracownika osobie trzeciej nie obciąża zakładu pracy, gdy wyrządzenie tej szkody nastąpiło jedynie przy sposobności zatrudnienia w zakładzie pracy, tj. nie przy wykonywaniu powierzonych pracownikowi zadań w stosunku pracy”.

Pojęcie szkody

Co do zasady przyjmuje się, że pracownik wyrządza szkodę przy wykonywaniu swoich obowiązków pracowniczych wówczas, gdy szkoda ta pozostaje w normalnym, funkcjonalnym związku przyczynowym z powierzonymi mu czynnościami, które podjął w ramach wykonywania zadań związanych z przedmiotem działalności pracodawcy (dokonanie kradzieży w remontowanym przez pracownika mieszkaniu, który został zatrudniony przez pracodawcę trudniącego się remontami, nie pozostaje w normalnym funkcjonalnym związku przyczynowym).

Odpowiedzialność pracownika

Jednocześnie należy podkreślić, że odpowiedzialność pracodawcy wobec osoby trzeciej nie oznacza, że pracownik unika odpowiedzialności za wyrządzoną przez siebie szkodę. Fakt odpowiedzialności pracodawcy wobec osoby trzeciej nie wyklucza odpowiedzialności pracownika wobec pracodawcy. Odpowiedzialność pracownika ma jedynie charakter wewnętrzny i skierowana jest wobec pracodawcy, nie zaś osoby trzeciej, której wyrządził szkodę. Zakres tej odpowiedzialności jest różny, zależnie od tego, czy pracownik wyrządził szkodę umyślnie czy też nieumyślnie. W przypadku nieumyślnego wyrządzenia szkody odszkodowanie należne pracodawcy ustala się co prawda w wysokości wyrządzonej szkody (w wysokości zapłaconego przez pracodawcę odszkodowania), jednak nie może ono przewyższać kwoty 3-miesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody (art. 120 w zw. z art. 119 k.p.). Natomiast w sytuacji wyrządzenia przez pracownika szkody osobie trzeciej z winy umyślnej, pracownik będzie zobowiązany do zwrócenia odszkodowania pracodawcy w pełnej wysokości (art. 122 k.p.). Co więcej obowiązek naprawienia szkody w pełnej wysokości oznacza bardzo szeroki zakres odpowiedzialności pracownika, gdyż pracownik będzie ponosić odpowiedzialność nie tylko za rzeczywiste straty pracodawcy, lecz także za utracone przez pracodawcę korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Należy jednocześnie pamiętać, że pracodawca będzie mógł dochodzić naprawienia szkody od swojego pracownika (zwrócić się z roszczeniem regresowym) dopiero wtedy, gdy sam naprawi szkodę osobie trzeciej. Co więcej, od tego dnia liczony będzie bieg terminu przedawnienia roszczenia regresowego pracodawcy wobec pracownika. Problemem tym zajął się Sąd Najwyższy, który w wyroku z 16 września 1997 r. (I PKN 261/97) stwierdził, że „roszczenie regresowe pracodawcy w stosunku do pracownika, który przy wykonywaniu obowiązków pracowniczych wyrządził szkodę osobie trzeciej, powstaje z chwilą zaspokojenia przez pracodawcę roszczeń osoby trzeciej. Termin przedawnienia roszczenia regresowego pracodawcy liczy się od chwili naprawienia szkody, a nie od chwili jej wyrządzenia przez pracownika”.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jeżeli naprawienie szkody następuje na podstawie ugody między pracodawcą i pracownikiem, wysokość odszkodowania może być obniżona przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy, a w szczególności stopnia winy pracownika i jego stosunku do obowiązków pracowniczych (art. 121 k.p.). Właściwie należy przyjąć, że wobec pracownika, który wyrządził szkodę umyślnie, nie ma zastosowania powyższa regulacja (bada się stopień winy pracownika). Ponadto obniżenie wysokości odszkodowania nie jest automatyczne, ma charakter uznaniowy (w razie sporu decyduje sąd).

Warto także pamiętać, że odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną pracodawcy-użytkownikowi przez pracownika tymczasowego zgodnie z zasadami omówionymi powyżej ponosi agencja pracy tymczasowej. Podstawa tej odpowiedzialności wynika z ustawy z 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych. Agencja pracy tymczasowej jest obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej pracodawcy-użytkownikowi przez pracownika tymczasowego przy wykonywaniu pracy tymczasowej na zasadach i w granicach obowiązujących pracownika zgodnie z przepisami o odpowiedzialności materialnej pracowników.

Podstawa prawna:

- z 5 maja 1998 r., I CKU 110/97 (niepubl.),

- z 16 września 1997 r., I PKN 261/97 (OSNP 1998/18/535).

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak HR powinien rozmawiać z IT – czyli jak spowodować, by transformacja cyfrowa nie bolała

O tym, że transformacja cyfrowa w firmie to nie tylko zmiana technologii, ale przede wszystkim zmiana sposobu myślenia, słyszeli już wszyscy. Ale mało kto mówi, jak dokładnie tę zmianę myślenia przeprowadzić, zwłaszcza gdy dotyczy komunikacji pomiędzy działami tak różnymi jak HR i IT.

Jak napisać wypowiedzenie umowy o pracę za porozumieniem stron? Czy SMS lub e-mail wystarczy? [WZÓR]

Jak napisać rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron? Czy wystarczy SMS lub e-mail? Czy jednak Kodeks pracy przewiduje szczególną formę rozwiązania umowy w tym trybie? Oto wzór pisma o rozwiązaniu umowy o pracę za porozumieniem stron w formacie Word.

Podwyżki dla pracowników administracji rządowej. Będzie wyrównanie od stycznia 2025 r.

Wzrosną wynagrodzenia pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędach administracji rządowej i pracowników innych jednostek. Podwyżki zostaną dokonane wstecz, od 1 stycznia 2025 r.

Kawa z INFORLEX. Jawność i równość wynagrodzeń

Kawa z INFORLEX – cykl bezpłatnych spotkań online! Spotkania odbywają się w formule „na żywo” o godzinie 9.00. Przy porannej kawie poruszamy najbardziej aktualne tematy, które stanowią także zasób kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Rozmawiamy o podatkach, księgowości, rachunkowości, kadrach, płacach oraz HR. 31 marca br. tematem spotkania będzie jawność i równość wynagrodzeń.

REKLAMA

Coraz mniej umów o dzieło jest zgłaszanych do ZUS. Wzrosła tylko ilość umów o dzieło z cudzoziemcami

Według ZUS zmniejsza się liczba zawieranych umów o dzieło. W 2024 r. została przekazana najmniejsza liczba formularzy oraz umów zgłoszonych do ZUS od początku funkcjonowania rejestru umów o dzieło. Zanotowano jednak wzrost umów o dzieło zawieranych z cudzoziemcami.

Wielka zmiana w systemie orzecznictwa. Ta grupa osób dostanie na stałe orzeczenie o niepełnosprawności. Obowiązują już nowe zalecenia dla komisji orzeczniczych

Koniec z upokarzaniem osób, które mają wrodzone choroby, które nigdy nie wyzdrowieją i nigdy się ich nie wyzbędą. Nie będą musiały już udowadniać, że wciąż są chore. Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasoń wydał zalecenia dla zespołów orzeczniczych, które ułatwią uzyskiwanie orzeczeń o niepełnosprawności na stałe a tym samym szeregu świadczeń.

Komunikat ZUS: Uwaga na oszustów podszywających się pod pracowników ZUS

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ostrzega przed fałszywymi telefonami. Osoby dzwoniące podszywają się pod pracowników ZUS i próbują wyłudzić informacje od klientów. W razie wątpliwości należy skontaktować się z ZUS.

Każdy nauczyciel musi zadbać o to, żeby wypłacono mu pieniądze za godziny nadliczbowe. W razie sporu ze szkołą są duże szanse na wygraną w sądzie

Praca wykonywana ponad normę czasu pracy z Karty nauczyciela jest pracą w godzinach nadliczbowych. Nauczyciele mają prawo do wynagrodzenia za nadgodziny, ale sami muszą zadbać o wypłatę. W razie sporu ze szkołą mają duże szanse na wygraną w sądzie.

REKLAMA

4666 brutto - ile to netto przy umowie o pracę do 26 roku życia?

4666 brutto - ile to netto przy umowie o pracę do 26 roku życia? Młody pracownik dzięki uldze podatkowej otrzymuje wyższą wypłatę niż pracownicy po 26 roku życia. Jakie składki odprowadza się z wynagrodzenia brutto? Kalkulator wynagrodzeń na 2025 r. wylicza wysokość poszczególnych obciążeń publicznoprawnych.

Od 500 zł do 15 000 zł [a niekiedy więcej] dopłaty dla rolników w 2025 r. Można już składać wnioski

W 2025 r. rolnicy mogą liczyć na spore dopłaty. Właśnie ogłoszono stawki, które można otrzymać w ramach dofinansowania na 2025 r. W niektórych przypadkach ta kwota sięga nawet 15 000 zł.

REKLAMA