REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpowiedzialność pracodawcy za szkodę wyrządzoną przez pracownika

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Joanna Gawkowska-Kuk

REKLAMA

Za wyrządzenie przez pracownika podczas wykonywania obowiązków pracowniczych szkody osobie trzeciej do jej naprawienia zobowiązany jest pracodawca. Pracownik jednak na podstawie Kodeksu pracy ponosi odpowiedzialność wobec pracodawcy.

Pracownik może przez swoje działanie (lub zaniechanie) wykonywane w ramach stosunku pracy wyrządzić szkodę samemu pracodawcy lub osobie trzeciej. Przez osobę trzecią rozumie się także innego pracownika tego samego pracodawcy. W pierwszym przypadku, tj. w razie wyrządzenia szkody pracodawcy, odpowiedzialność wobec bezpośredniego pokrzywdzonego będzie ponosić wyłącznie pracownik, jednak w drugim przypadku - tylko pracodawca. Wydawać by się mogło, że w tym ostatnim przypadku również pracownik powinien być wyłącznie odpowiedzialny. Jednak regulacje Kodeksu pracy wprowadzające w tym przypadku odpowiedzialność pracodawcy mają na celu ochronę osoby trzeciej oraz ochronę pracownika. Po pierwsze, poszkodowana osoba trzecia nie będzie musiała poszukiwać (ustalać danych personalnych) pracownika, który wyrządził jej szkodę (co w niektórych przypadkach może okazać się niełatwe), gdyż będzie mogła od razu zwrócić się do pracodawcy i od niego dochodzić odszkodowania (jest to o wiele wygodniejsze, gdyż pracodawca może podlegać odpowiedniemu ubezpieczeniu lub być po prostu bardziej wypłacalny niż jego pracownik). Po drugie, ustawodawca wychodzi z założenia, że to na pracodawcy spoczywa ryzyko prowadzenia działalności i tym samym ryzyko odpowiedzialności za swojego pracownika.

REKLAMA

Podmiot odpowiedzialny

W razie wyrządzenia przez pracownika przy wykonywaniu przez niego obowiązków pracowniczych szkody osobie trzeciej zobowiązany do naprawienia szkody jest wyłącznie pracodawca (art. 120 k.p.). Analizując brzmienie art. 120 k.p., należy wskazać, że odpowiedzialność pracodawcy powstaje wobec osoby trzeciej, jeśli pracownik wyrządzi jej szkodę w ramach wykonywania przez niego obowiązków pracowniczych. W tym miejscu warto zwrócić uwagę na wyrok Sądu Najwyższego z 5 maja 1998 r. (I CKU 110/97), z którego wynika, iż „art. 120 § 1 k.p. stanowi, że w razie wyrządzenia szkody przez pracownika przy wykonywaniu przez niego obowiązków pracowniczych osobie trzeciej, zobowiązany do naprawienia szkody jest wyłącznie pracodawca (...). Obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przez pracownika osobie trzeciej nie obciąża zakładu pracy, gdy wyrządzenie tej szkody nastąpiło jedynie przy sposobności zatrudnienia w zakładzie pracy, tj. nie przy wykonywaniu powierzonych pracownikowi zadań w stosunku pracy”.

Pojęcie szkody

Co do zasady przyjmuje się, że pracownik wyrządza szkodę przy wykonywaniu swoich obowiązków pracowniczych wówczas, gdy szkoda ta pozostaje w normalnym, funkcjonalnym związku przyczynowym z powierzonymi mu czynnościami, które podjął w ramach wykonywania zadań związanych z przedmiotem działalności pracodawcy (dokonanie kradzieży w remontowanym przez pracownika mieszkaniu, który został zatrudniony przez pracodawcę trudniącego się remontami, nie pozostaje w normalnym funkcjonalnym związku przyczynowym).

Odpowiedzialność pracownika

REKLAMA

Jednocześnie należy podkreślić, że odpowiedzialność pracodawcy wobec osoby trzeciej nie oznacza, że pracownik unika odpowiedzialności za wyrządzoną przez siebie szkodę. Fakt odpowiedzialności pracodawcy wobec osoby trzeciej nie wyklucza odpowiedzialności pracownika wobec pracodawcy. Odpowiedzialność pracownika ma jedynie charakter wewnętrzny i skierowana jest wobec pracodawcy, nie zaś osoby trzeciej, której wyrządził szkodę. Zakres tej odpowiedzialności jest różny, zależnie od tego, czy pracownik wyrządził szkodę umyślnie czy też nieumyślnie. W przypadku nieumyślnego wyrządzenia szkody odszkodowanie należne pracodawcy ustala się co prawda w wysokości wyrządzonej szkody (w wysokości zapłaconego przez pracodawcę odszkodowania), jednak nie może ono przewyższać kwoty 3-miesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody (art. 120 w zw. z art. 119 k.p.). Natomiast w sytuacji wyrządzenia przez pracownika szkody osobie trzeciej z winy umyślnej, pracownik będzie zobowiązany do zwrócenia odszkodowania pracodawcy w pełnej wysokości (art. 122 k.p.). Co więcej obowiązek naprawienia szkody w pełnej wysokości oznacza bardzo szeroki zakres odpowiedzialności pracownika, gdyż pracownik będzie ponosić odpowiedzialność nie tylko za rzeczywiste straty pracodawcy, lecz także za utracone przez pracodawcę korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Należy jednocześnie pamiętać, że pracodawca będzie mógł dochodzić naprawienia szkody od swojego pracownika (zwrócić się z roszczeniem regresowym) dopiero wtedy, gdy sam naprawi szkodę osobie trzeciej. Co więcej, od tego dnia liczony będzie bieg terminu przedawnienia roszczenia regresowego pracodawcy wobec pracownika. Problemem tym zajął się Sąd Najwyższy, który w wyroku z 16 września 1997 r. (I PKN 261/97) stwierdził, że „roszczenie regresowe pracodawcy w stosunku do pracownika, który przy wykonywaniu obowiązków pracowniczych wyrządził szkodę osobie trzeciej, powstaje z chwilą zaspokojenia przez pracodawcę roszczeń osoby trzeciej. Termin przedawnienia roszczenia regresowego pracodawcy liczy się od chwili naprawienia szkody, a nie od chwili jej wyrządzenia przez pracownika”.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Jeżeli naprawienie szkody następuje na podstawie ugody między pracodawcą i pracownikiem, wysokość odszkodowania może być obniżona przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy, a w szczególności stopnia winy pracownika i jego stosunku do obowiązków pracowniczych (art. 121 k.p.). Właściwie należy przyjąć, że wobec pracownika, który wyrządził szkodę umyślnie, nie ma zastosowania powyższa regulacja (bada się stopień winy pracownika). Ponadto obniżenie wysokości odszkodowania nie jest automatyczne, ma charakter uznaniowy (w razie sporu decyduje sąd).

Warto także pamiętać, że odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną pracodawcy-użytkownikowi przez pracownika tymczasowego zgodnie z zasadami omówionymi powyżej ponosi agencja pracy tymczasowej. Podstawa tej odpowiedzialności wynika z ustawy z 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych. Agencja pracy tymczasowej jest obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej pracodawcy-użytkownikowi przez pracownika tymczasowego przy wykonywaniu pracy tymczasowej na zasadach i w granicach obowiązujących pracownika zgodnie z przepisami o odpowiedzialności materialnej pracowników.

Podstawa prawna:

- z 5 maja 1998 r., I CKU 110/97 (niepubl.),

- z 16 września 1997 r., I PKN 261/97 (OSNP 1998/18/535).

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Realia pracy tymczasowej. Co liczy się dziś dla firm i kandydatów? [Badanie]

Na rynku pracy, gdzie coraz trudniej o trwałość i przewidywalność, głos pracowników oraz pracodawców staje się jednym z najczulszych barometrów zmian. Job Impulse co roku bada poziom satysfakcji obu tych grup. Najnowsze wyniki wskazują, że oczekiwania wobec agencji dynamicznie rosną: firmy domagają się sprawnych, natychmiastowych rekrutacji, ale przy zachowaniu wysokiej jakości procesów i maksymalnym ograniczeniu rotacji. Z kolei pracownicy tymczasowi coraz wyraźniej sygnalizują potrzebę stabilności, poszerzania systemu benefitów, a także obsługi formalności online.

Lipiec 2025 – dni wolne, godziny pracy

Lipiec 2025 – dni wolne od pracy i godziny pracy. To najbardziej zapracowany miesiąc w roku. Jaki jest wymiar czasu pracy w lipcu? Czy kalendarz dni wolnych od pracy przewiduje święta w tym miesiącu?

Wyzwania dla pracodawców w zakresie wynagrodzeń. Zmiany pomogą zmniejszyć rotację pracowników

Połowa polskich pracowników uważa, że zarabia za mało. To powód dużej rotacji pracowników. Jakie wyzwania stoją przed pracodawcami? Co muszą zmienić, aby zmniejszyć rotację w firmie?

Raz w roku 14 dni z rzędu urlopu wypoczynkowego? Czy to obowiązek pracownika?

Czy pracownik musi raz w roku kalendarzowym wykorzystać 14 dni urlopu wypoczynkowego z rzędu? Zgodnie z art. 162 Kodeksu pracy na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części, ale co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.

REKLAMA

Nie do 5 000 zł a do 46 000 zł: nowe przepisy już w mocy. Poszła w górę wysokość grzywny za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

Nie do 5 000 zł a do 46 000 zł. Aż 9. krotnie poszła w górę wysokość grzywny za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Kto zyska a kto straci i dlaczego tak się stało? Ustawodawca reaguje na bieżącą sytuację na rynku pracy. Tym samym znowelizowano najistotniejszą ustawą w obszarze ubezpieczeń społecznych jaką jest ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 350, dalej jako: ustawa). Zatem za co można nałożyć taką grzywnę?

Sprawdź, którym liderem jesteś: kontroler, terapeuta, mesjasz, eko-lider [Zarządzanie]

Dr Simon Western wyróżnia 4 typy liderów w firmach: terapeuta, mesjasz, kontroler i eko-lider. Który typ przywództwa został uszyty na miarę naszych czasów? Sprawdź, którym typem lidera jesteś.

Nadchodzi jawność wynagrodzeń. Co się zmieni?

94% kandydatów do pracy przez brak widełek płacowych w ogłoszeniu rezygnuje z aplikowania, nawet jeśli oferta jest atrakcyjna dla rozwoju ich ścieżki kariery. Nadchodzi jawność wynagrodzeń. Co to oznacza? Czy podanie widełek płacowych w ogłoszeniach o pracę będzie obowiązkowe?

Lipiec 2025: jakie zmiany i ważne daty w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych?

Lipiec 2025 r. przyniósł ważne zmiany w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych. Zmiany mają wpływ na sytuację pracowników, pracodawców, osób z niepełnosprawnościami, przedsiębiorców, osób bezrobotnych, stażystów i dla wielu innych grup. Wchodzi w życie sporo nowych przepisów - jedne są bardziej niszowe - bo dotyczące np. zatrudnienia w służbach, a drugie mniej, odnoszące się do wielu osób. Przypominamy też jakie są ważne terminy kadrowo-płacowe, które powinny być dochowane w lipcu 2025 r.

REKLAMA

Czy certyfikacja ISO nadal ma sens?

Zarządzanie jakością, zarządzanie środowiskowe, systemy zapewniania bezpieczeństwa i higieny pracy czy czystości mikrobiologicznej – nowoczesne organizacje, szczególnie te, działające globalnie, porządkują wewnętrzne procesy własnymi procedurami. Czy w tej sytuacji certyfikacja ISO nadal ma sens? – Bez wątpienia. I to nie tylko po to, żeby zwiększyć konkurencyjność i wiarygodność w oczach kontrahentów – przekonuje Katarzyna Petrusiewicz, ekspert CWS Workwear.

Najbardziej szanowane zawody 2025. B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę

Jakie zawody są obecnie najbardziej szanowane przez społeczeństwo? Na końcu listy znajdują się posłowie, europosłowie, samorządowcy, influencerzy i youtuberzy. Zmienia się idealna wizja pracy - B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę.

REKLAMA