Pracownik otrzymał mandat - co z jego stosunkiem pracy

• Na jakich stanowiskach mogą być zatrudniani pracownicy samorządowi?
• Nawiązania stosunku pracy na podstawie wyboru
• Kiedy rozwiązuje się stosunek pracy z wyboru?
• Urlop bezpłatny na czas wykonywania pracy w związku z wyborem

Na jakich stanowiskach mogą być zatrudniani pracownicy samorządowi?

Pracownicy samorządowi są zatrudniani na podstawie wyboru:
a) w urzędzie marszałkowskim: marszałek województwa, wicemarszałek oraz pozostali członkowie zarządu województwa - jeżeli statut województwa tak stanowi,
b) w starostwie powiatowym: starosta, wicestarosta oraz pozostali członkowie zarządu powiatu - jeżeli statut powiatu tak stanowi,
c) w urzędzie gminy: wójt (burmistrz, prezydent miasta),
d) w związkach jednostek samorządu terytorialnego: przewodniczący zarządu związku i pozostali członkowie zarządu - jeżeli statut związku tak stanowi,
e) w urzędzie m.st. Warszawy: burmistrz dzielnicy m.st. Warszawy, zastępca burmistrza dzielnicy m.st. Warszawy i pozostali członkowie zarządu dzielnicy m.st. Warszawy;

Pracownicy samorządowi są zatrudniani na podstawie powołania - zastępca wójta (burmistrza, prezydenta miasta), skarbnik gminy, skarbnik powiatu, skarbnik województwa;

Pracownicy samorządowi są zatrudniani na podstawie umowy o pracę i są to tzw. pozostali pracownicy samorządowi.

Nawiązania stosunku pracy na podstawie wyboru

Sam wybór w wyborach samorządowych nie oznacza automatycznie, że dochodzi do nawiązania się stosunku pracy. To dwie odrębne kwestie. Nawiązanie stosunku pracy następuje na podstawie wyboru, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania pracy w charakterze pracownika.

Jak podkreśla się w literaturze przedmiotu: wybór w rozumieniu art. 73 Kodeksu Pracy ma podwójny charakter prawny: po pierwsze jest czynnością techniczną, polegającą na wyłonieniu przez podmiot kolektywny osoby, której powierza się piastowanie określonego stanowiska, oraz pod drugie jest oświadczeniem woli pracodawcy lub osoby działającej w jego imieniu o nawiązaniu stosunku, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania pracy w charakterze pracownika (J. Stelina, Leksykon prawa pracy, Warszawa 2008, s. 352). Co więcej, nawiązanie tego stosunku pracy jest ściśle związane z powierzeniem mandatu. Treścią mandatu jest udzielenie pełnomocnictwa do pełnienia funkcji w danej jednostce organizacyjnej. Pełnomocnictwo to może być powierzone na z góry oznaczony czas (kadencję).

Co ciekawe akt wyboru nie musi określać dnia, w którym pracownik wybrany na stanowisko ma obowiązek podjęcia pracy. W wyroku z 4 grudnia 1979 r. I PR 93/79 Sąd Najwyższy stwierdził, że jeżeli określona osoba została wybrana do pełnienia funkcji w organizacji politycznej lub społecznej i ma wykonywać w charakterze pracownika obowiązki wynikające z pełnionej funkcji, to stosunek pracy obejmujący te obowiązki jest stosunkiem pracy z wyboru, chociażby zatrudnienie mandatariusza nie nastąpiło niezwłocznie po wyborze, lecz w późniejszym terminie.

Kiedy rozwiązuje się stosunek pracy z wyboru?

Stosunek pracy z wyboru rozwiązuje się z wygaśnięciem mandatu. Wygaśnięcie mandatu może nastąpić na skutek: ustąpienia z zajmowanego stanowiska (zrzeczenie się mandatu), odwołanie, a także śmierć pracownika

Pomimo tego, że w KP istnieje generalna regulacja, że pracownikowi, który nie pozostawał w związku z wyborem na urlopie bezpłatnym, przysługuje odprawa w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia. To nie ma to zastosowania do wszystkich pracowników samorządowych. Poniżej wyjaśnienie w artykule.

Urlop bezpłatny na czas wykonywania pracy w związku z wyborem

Pracownik ma prawo wziąć urlop bezpłatny. Wówczas pracownik pozostający w związku z wyborem na urlopie bezpłatnym ma prawo powrotu do pracy u pracodawcy, który zatrudniał go w chwili wyboru, na stanowisko równorzędne pod względem wynagrodzenia z poprzednio zajmowanym, jeżeli zgłosi swój powrót w ciągu 7 dni od rozwiązania stosunku pracy z wyboru. Niedotrzymanie tego warunku powoduje wygaśnięcie stosunku pracy, chyba że nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika.