REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pracownik otrzymał mandat - co z jego stosunkiem pracy

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Pracownik otrzymał mandat - co z jego stosunkiem pracy
Urlop bezpłatny
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W dniu 7 kwietnia 2024 r. przypadają wybory samorządowe. W tym szczególnym czasie warto zastanowić się na jakich stanowiskach mogą być zatrudniani pracownicy samorządowi. Często powstaje pytanie: co dalej? Zostałem wybrany w wyborach samorządowych ale jestem zatrudniony u pracodawcy: czy mój stosunek pracy ulega zawieszeniu? Czy mam prawo do urlopu? Czy będę miał prawo powrotu do pracy u pracodawcy, który zatrudniał mnie w chwili wyboru? 

Na jakich stanowiskach mogą być zatrudniani pracownicy samorządowi?

Pracownicy samorządowi są zatrudniani na podstawie wyboru:
a) w urzędzie marszałkowskim: marszałek województwa, wicemarszałek oraz pozostali członkowie zarządu województwa - jeżeli statut województwa tak stanowi,
b) w starostwie powiatowym: starosta, wicestarosta oraz pozostali członkowie zarządu powiatu - jeżeli statut powiatu tak stanowi,
c) w urzędzie gminy: wójt (burmistrz, prezydent miasta),
d) w związkach jednostek samorządu terytorialnego: przewodniczący zarządu związku i pozostali członkowie zarządu - jeżeli statut związku tak stanowi,
e) w urzędzie m.st. Warszawy: burmistrz dzielnicy m.st. Warszawy, zastępca burmistrza dzielnicy m.st. Warszawy i pozostali członkowie zarządu dzielnicy m.st. Warszawy;

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Pracownicy samorządowi są zatrudniani na podstawie powołania - zastępca wójta (burmistrza, prezydenta miasta), skarbnik gminy, skarbnik powiatu, skarbnik województwa;

Pracownicy samorządowi są zatrudniani na podstawie umowy o pracę i są to tzw. pozostali pracownicy samorządowi.

Ważne
Pracownicy samorządowi są zatrudniani na stanowiskach:

1) urzędniczych, w tym kierowniczych stanowiskach urzędniczych;
2) pomocniczych i obsługi.

Przykład
Jan Z. zatrudniony jest na podstawie umowy o pracę, na stanowisku zastępcy kierownika w urzędzie miasta, zajmując się ochroną środowiska. Jan Z. kandyduje w wyborach samorządowych na burmistrza. Jan Z. zastanawia się jak będzie wyglądało jego dotychczasowe zatrudnienie w sytuacji wyboru na burmistrza. Czy będzie przez okres kadencji na urlopie bezpłatnym? Czy będzie miał prawo powrotu po skończeniu kadencji na swoje poprzednie stanowisko? Czy przepisy chronią Jana Z.?
Tak, prawo pracy chroni w takiej sytuacji pracownika. W razie wygranych wyborów Jan Z. powinien mieć "zawieszony" dotychczasowy stosunek pracy – powinien zostać mu udzielony urlop bezpłatny na okres zatrudnienia z wyboru, jako burmistrz. 
 
Z przepisów ustrojowych wprost nie wynika obowiązek przejścia na urlop bezpłatny w razie wyboru na stanowisko wójta, starosty czy marszałka województwa albo członka zarządu powiatu lub województwa (gminy i miasta jako jedyne jednostki samorządowe nie mają bowiem zarządu kolegialnego, ale jednoosobowy, wykonywany przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta wybieranego w wyborach powszechnych). Przyjmuje się jednak, że przynajmniej w przypadku pracowników samorządowych taka praktyka jest konieczna. Potwierdził ją zresztą Sąd Najwyższy, który w wyroku z 16.10.2009 r. (I PK 85/09, OSNP 2011/11-12/146) wskazał m.in., że gdy pracownik wyraża zgodę na zatrudnienie z wyboru u pracodawcy, z którym związany jest umową o pracę, to należy przyjąć, że tym samym wyraża wolę zawieszenia praw i obowiązków składających się na treść dotychczas łączącego strony stosunku pracy. Skoro pracodawca dopuszcza pracownika do pracy na stanowisku z wyboru, to tym samym wyraża wolę zwolnienia go z wykonywania obowiązków wynikających z dotychczasowego stosunku pracy.
 
W przypadku pracownika samorządowego zatrudnionego wcześniej na podstawie umowy o pracę zakończenie stosunku pracy z wyboru nie powoduje całkowitego ustania zatrudnienia w danej jednostce. SN w uchwale z 18.12.2003 r. (III PZP 17/03, OSNP 2004/8/134) wskazał, że pracownik samorządowy po rozwiązaniu stosunku pracy z wyboru łączącego go z tym samym pracodawcą, który zatrudniał go w chwili wyboru, ma prawo powrotu do poprzedniej pracy, jeżeli w związku z wyborem pozostawał na urlopie bezpłatnym (art. 74 KP w związku z art. 174 § 1 KP).
 
Pracownik pozostający w związku z wyborem na urlopie bezpłatnym ma prawo powrotu do pracy u pracodawcy, który zatrudniał go w chwili wyboru, na stanowisko równorzędne pod względem wynagrodzenia z poprzednio zajmowanym, jeżeli zgłosi swój powrót w ciągu 7 dni od rozwiązania stosunku pracy z wyboru. Niedotrzymanie tego warunku powoduje wygaśnięcie stosunku pracy, chyba że nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika.

Nawiązania stosunku pracy na podstawie wyboru

Sam wybór w wyborach samorządowych nie oznacza automatycznie, że dochodzi do nawiązania się stosunku pracy. To dwie odrębne kwestie. Nawiązanie stosunku pracy następuje na podstawie wyboru, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania pracy w charakterze pracownika.

REKLAMA

Jak podkreśla się w literaturze przedmiotu: wybór w rozumieniu art. 73 Kodeksu Pracy ma podwójny charakter prawny: po pierwsze jest czynnością techniczną, polegającą na wyłonieniu przez podmiot kolektywny osoby, której powierza się piastowanie określonego stanowiska, oraz pod drugie jest oświadczeniem woli pracodawcy lub osoby działającej w jego imieniu o nawiązaniu stosunku, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania pracy w charakterze pracownika (J. Stelina, Leksykon prawa pracy, Warszawa 2008, s. 352). Co więcej, nawiązanie tego stosunku pracy jest ściśle związane z powierzeniem mandatu. Treścią mandatu jest udzielenie pełnomocnictwa do pełnienia funkcji w danej jednostce organizacyjnej. Pełnomocnictwo to może być powierzone na z góry oznaczony czas (kadencję).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Co ciekawe akt wyboru nie musi określać dnia, w którym pracownik wybrany na stanowisko ma obowiązek podjęcia pracy. W wyroku z 4 grudnia 1979 r. I PR 93/79 Sąd Najwyższy stwierdził, że jeżeli określona osoba została wybrana do pełnienia funkcji w organizacji politycznej lub społecznej i ma wykonywać w charakterze pracownika obowiązki wynikające z pełnionej funkcji, to stosunek pracy obejmujący te obowiązki jest stosunkiem pracy z wyboru, chociażby zatrudnienie mandatariusza nie nastąpiło niezwłocznie po wyborze, lecz w późniejszym terminie.

Kiedy rozwiązuje się stosunek pracy z wyboru?

Stosunek pracy z wyboru rozwiązuje się z wygaśnięciem mandatu. Wygaśnięcie mandatu może nastąpić na skutek: ustąpienia z zajmowanego stanowiska (zrzeczenie się mandatu), odwołanie, a także śmierć pracownika

Pomimo tego, że w KP istnieje generalna regulacja, że pracownikowi, który nie pozostawał w związku z wyborem na urlopie bezpłatnym, przysługuje odprawa w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia. To nie ma to zastosowania do wszystkich pracowników samorządowych. Poniżej wyjaśnienie w artykule.

Urlop bezpłatny na czas wykonywania pracy w związku z wyborem

Pracownik ma prawo wziąć urlop bezpłatny. Wówczas pracownik pozostający w związku z wyborem na urlopie bezpłatnym ma prawo powrotu do pracy u pracodawcy, który zatrudniał go w chwili wyboru, na stanowisko równorzędne pod względem wynagrodzenia z poprzednio zajmowanym, jeżeli zgłosi swój powrót w ciągu 7 dni od rozwiązania stosunku pracy z wyboru. Niedotrzymanie tego warunku powoduje wygaśnięcie stosunku pracy, chyba że nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Nowelizacja ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej. Polska dostosowuje przepisy do unijnych zasad, Prezydent podpisuje

W polskim porządku prawnym pojawił się nowy, choć wąski, ale znaczący element dotyczący zawodu pielęgniarki. Ustawa z 9 października 2025 r. o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej wprowadza szczegółowe rozwiązania w zakresie uznawania kwalifikacji zawodowych pielęgniarek, które kształciły się w Rumunii. Jak wynika z informacji opublikowanej przez Kancelarię Prezydenta RP, celem nowelizacji jest zapewnienie spójności przepisów krajowych z prawem Unii Europejskiej, w szczególności z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/505.

Coraz bliżej reforma orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zmienią się m.in. kontrole zwolnień lekarskich, wydawanie orzeczeń i zasady utraty zasiłku

Kluby koalicji rządzącej poparły w środę podczas drugiego czytania w Sejmie projekt reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. PiS wstrzyma się od głosu, a Konfederacja nie zagłosuje przeciw. Zgłoszono również poprawki i wniosek o niezwłoczne przystąpienie do trzeciego czytania.

W 2026 r. trzynasta pensja dla każdego etatowego pracownika na minimalnej płacy – otrzymaj nawet 5.379,20 zł więcej w skali roku!

Już od września 2025 r. są znane kwoty wynagrodzenia minimalnego miesięcznego oraz minimalnej stawki godzinowej. Jest sposób aby zarabiać więcej będąc na minimalnej płacy – nawet o jedną dodatkową minimalną pensję w roku! Konkretnie mowa o 5.379,20 zł więcej w skali roku.

Do 31 marca 2026 r. trwa okres zimowy. Sprawdź 5 obowiązków pracodawcy w tym czasie

Od 1 listopada 2025 r. do 31 marca 2026 r. trwa okres zimowy ustalany na potrzeby przepisów BHP. Sprawdź 5 obowiązków, jakie muszą spełniać pracodawcy w tym czasie. Czy dotyczą wszystkich pracowników?

REKLAMA

Dwa pełne etaty u dwóch różnych pracodawców? Wyjaśniamy czy można pracować na podstawie dwóch umów o pracę

Dwa pełne etaty u dwóch różnych pracodawców? Jakie są przepisy prawa pracy? Wyjaśniamy czy w Polsce można pracować na podstawie dwóch lub większej liczbie umów o pracę.

Pracodawcy nie chcą podawać wynagrodzenia w ofercie pracy. Dlaczego nawet widełki płacowe stanowią problem

Z Badania Candidate Experience przeprowadzonego w 2025 r. wynika, że pracodawcy nie chcą podawać wynagrodzenia w ofercie pracy. Nawet widełki płacowe stanowią problem. Tymczasem dla poszukujących pracy to najważniejsza informacja. Skąd ten opór po stronie zatrudniających?

51 lat obowiązywania aktualnego Kodeksu Pracy: czy będzie nowy Indywidualny Kodeks Pracy i Zbiorowy Kodeks Pracy?

Minęło ponad 51 lat od uchwalenia Kodeksu pracy. Ten fundamentalny akt prawny od dekad reguluje stosunki zatrudnienia w Polsce, ale przez cały ten czas podlegał licznym nowelizacjom, które miały dostosować go do zmieniającej się rzeczywistości społeczno-gospodarczej. Dziś rynek pracy wygląda zupełnie inaczej niż kilka, kilkanaście czy kilkadziesiąt (sic!) lat temu, dlatego pytanie o potrzebę szerokiej rekodyfikacji prawa pracy pozostaje aktualne. Czy będzie nowy Indywidualny Kodeks Pracy i Zbiorowy Kodeks Pracy?

Lojalka pod lupą: Kiedy Twój podpis jest wart 25% pensji, a kiedy staje się pułapką?

Zmiana pracy to naturalny element rozwoju zawodowego, ale czasem przeszłość potrafi o sobie przypomnieć w najmniej oczekiwanym momencie. Podpisany w pośpiechu dokument, często nazywany potocznie "lojalką", może skutecznie zablokować Twoją karierę na wiele miesięcy lub – w innej konfiguracji – zapewnić Ci solidny zastrzyk gotówki za przysłowiowe "siedzenie w domu". Zakaz konkurencji to potężne narzędzie w rękach pracodawcy, ale przepisy Kodeksu pracy nakładają na niego sztywne ramy, których nieznajomość bywa kosztowna dla obu stron.

REKLAMA

Pracodawcy nie cierpią tego przepisu - wtedy musisz dostać równowartość nawet 6-miesięcznej pensji! Komu i kiedy się należą dodatkowe pieniądze od pracodawcy?

Śmierć członka rodziny to moment, w którym kwestie finansowe schodzą na dalszy plan, ustępując miejsca żałobie. Jednak polskie prawo pracy przewiduje mechanizmy, które mają zabezpieczyć bliskich zmarłego pracownika w tym najtrudniejszym czasie. Jednym z nich jest odprawa pośmiertna. To nie dobra wola pracodawcy, a jego prawny obowiązek. Kto może otrzymać te środki? Dlaczego czasem wypłata jest dzielona na pół? I kiedy szef może legalnie odmówić wypłaty?

Będzie 15. wypłata emerytur i rent jeszcze w grudniu 2025 r.? ZUS już ogłosił i ma wspaniałą wiadomość dla części seniorów

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ogłosił harmonogram grudniowych wypłat. Część seniorów otrzyma świadczenia wcześniej niż zwykle, a osoby z terminem 25 grudnia dostaną pieniądze przed świętami. Dodatkowo, na koniec miesiąca pojawi się niespodzianka – druga wypłata dla osób z terminem 1. dnia miesiąca, co w praktyce oznacza 15. przelew w roku. O co chodzi?

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA