Przekroczenie limitu paliwa

20 sierpnia 2007, 05:04

REKLAMA

Czy pracodawca ma prawo potrącić z wynagrodzenia kierowcy kwotę będącą przekroczeniem normy zużycia paliwa? Kierowcy przyjmowani do pracy podpisują oświadczenie o zapoznaniu się z normami i o tym, że zgadzają się na potrącenie ze swojego wynagrodzenia kwot ewentualnego przekroczenia normy.

RADA
Niestety, taka zgoda nie ma mocy prawnej i pracownik może odmówić zapłaty bez konsekwencji prawnych.

UZASADNIENIE
Zgoda wyrażona na potrącenie nie może dotyczyć należności przyszłej, nieistniejącej w momencie podpisywania oświadczenia. Paliwo zakupione do samochodu firmowego jest rodzajem mienia powierzonego pracownikowi i to nawet w sytuacji, gdy pracownik sam dokonuje zakupu paliwa z zaliczki udzielonej przez pracodawcę.

Pracownik odpowiada za niedobory w mieniu (w tym przypadku w paliwie) powierzonym do wyliczenia się. Ewentualna odpowiedzialność będzie dotyczyła jedynie utraty paliwa zawinionej przez pracownika, a nie np. przekroczenia norm jego zużycia wskutek nieprawidłowej konserwacji pojazdu lub awarii. Pracodawca wobec stwierdzenia niedoboru dysponuje dwiema możliwościami mającymi na celu rekompensatę straty:
- uzyskanie pisemnej zgody pracownika na potrącenie - jest to najprostsze rozwiązanie, choć możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy pracownik nie ma zastrzeżeń co do racji pracodawcy,
- uzyskanie tytułu wykonawczego do dokonania potrącenia z wynagrodzenia pracownika (np. wyrok sądu pracy).

Jak wskazał SN w uchwale z 4 października 1994 r. (sygn. akt I PZP 41/94, OSNP z 1995 r. nr 5, poz. 63): wyrażenie przez pracownika, na podstawie art. 91 k.p. w umowie o wspólnej odpowiedzialności materialnej, zgody na potrącanie przez zakład pracy z wynagrodzenia za pracę należności z tytułu niedoborów, które mogą się ujawnić w przyszłości w wyniku inwentaryzacji - jest nieważne.

Jak zatem widzimy, wszystkie dotychczas pobrane oświadczenia są nieważne. Po powstaniu niedoboru pracodawca zawsze powinien uzyskać od kierowcy aktualną zgodę na potrącenie z wyszczególnioną konkretną kwotą. Jeżeli kwota ma zostać oddana przez kierowcę z przysługujących mu w związku z podróżą służbową diet, to nie stosuje się przepisów dotyczących ochrony wynagrodzenia przed potrąceniami.

Należności z tytułu odbycia podróży służbowej nie mają charakteru wynagrodzenia za pracę, dlatego pracodawca może potrącić z nich swoją wierzytelność (odszkodowanie). W każdym razie nie należy wymagać podpisania zgody na potrącenia na poczet przyszłych niedoborów, bo i tak taka podstawa zostanie zakwestionowana.