REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

ZUS ma obowiązek zapłaty odsetek od świadczeń niewypłaconych w terminie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Michał Culepa
Michał Culepa

REKLAMA

Organy rentowe mogą kwestionować w postępowaniu sądowym prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, ale ponoszą odpowiedzialność za opóźnienie w wypłacie świadczeń, gdy okaże się, że możliwe było wydanie decyzji zgodnej z prawem. Dlatego ZUS, co do zasady, powinien zawsze zapłacić odsetki od zasiłków niewypłaconych w terminie (wyrok Sądu Najwyższego z 15 września 2011 r. (sygn. akt II UK 22/11).

Wioletta W. była zatrudniona na podstawie umowy o pracę przez Tomasza K., który zgodnie z obowiązującymi przepisami zgłosił ją do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego jako pracownicę. Umowa o pracę została zawarta w lipcu 2000 r., a w kwietniu 2001 r. Wioletta W. urodziła dziecko. Wcześniej, od listopada 2000 r. do dnia porodu przebywała na zwolnieniu lekarskim w związku z komplikacjami zdrowotnymi związanymi z ciążą.

Wioletta W. urodziła dziecko i była zatrudniona jako pracownik, ale nie otrzymała zasiłku macierzyńskiego. Mimo że Tomasz K. dopełnił obowiązków zgłoszenia jej do ubezpieczeń społecznych, a po urodzeniu dziecka udzielił matce urlopu macierzyńskiego i fakt ten odnotował w ubezpieczeniowych raportach miesięcznych do ZUS, Zakład uznał że umowa o pracę była fikcyjna. Na tej podstawie wydał decyzję o odmowie wypłaty zasiłku, uznając, że matka w tej sytuacji w ogóle nie powinna podlegać ubezpieczeniom społecznym.

Wioletta W. odwołała się od decyzji ZUS i ostatecznie uzyskała w październiku 2007 r. prawomocny wyrok nakazujący Zakładowi wypłacenie zasiłku macierzyńskiego.

ZUS wypłacił pracownicy tylko samą kwotę zasiłku, odmówił zaś wypłaty odsetek, twierdząc, że odpowiednie dokumenty otrzymał dopiero po prawomocnym orzeczeniu sądu zasądzającym zasiłek macierzyński.

Orzeczenia sądów i rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego

Wioletta W. złożyła kolejny pozew, domagając się tym razem odsetek od ZUS, jednak wyrok sądu I instancji był dla niej niekorzystny. Sąd oddalając jej odwołanie stwierdził, że dokumenty dotyczące ustalenia prawa do zasiłku macierzyńskiego wpłynęły do ZUS dopiero 20 marca 2008 r., podczas gdy w styczniu tego roku Zakład informował o brakach w dokumentacji zasiłkowej, uniemożliwiających wypłatę świadczenia. ZUS prawidłowo więc wypłacił tylko zasiłek bez odsetek, gdyż w tym przypadku nie może odpowiadać za opóźnienie. Przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przewidują natomiast, że ZUS nie ma obowiązku zapłaty odsetek za zwłokę, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności.

Od tego wyroku Wioletta W. złożyła apelację. Sąd II instancji uwzględnił ją w całości, zmieniając poprzednie orzeczenie i zasądzając na rzecz Wioletty W. około 38 tys. zł odsetek. Sąd stwierdził, że odsetki się jej należą, ponieważ wniosek o wypłatę zasiłku złożono po urodzeniu dziecka, a brak wypłaty wynikał z błędnych decyzji ZUS, uchylonych potem prawomocnymi orzeczeniami sądowymi. Od orzeczenia II instancji odwołał się z kolei ZUS, ale po raz drugi ostatecznie przegrał. Sąd Najwyższy oddalił bowiem skargę kasacyjną Zakładu w całości.

Przepisy ustawy systemowej przewidują obowiązek zapłaty odsetek, jeżeli Zakład – w terminach przewidzianych w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych lub świadczeń zleconych do wypłaty na mocy odrębnych przepisów albo umów międzynarodowych – nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia.


Jak wskazał Sąd Najwyższy, nieustalenie prawa do świadczenia oznacza zarówno niewydanie w terminie decyzji przyznającej świadczenie, jak i wydanie decyzji odmawiającej przyznania świadczenia, mimo spełnienia warunków do jego uzyskania. ZUS, wydając pierwotną decyzję odmawiającą matce prawa do zasiłku macierzyńskiego, postąpił niezgodnie z prawem, co zostało wykazane przed sądem. Złożenie dokumentów zasiłkowych dopiero w marcu 2008 r. było konsekwencją wydania przez organ rentowy wadliwej decyzji pozbawiającej Wiolettę W. tytułu prawnego do ubiegania się o powyższe świadczenie.

Organy rentowe mogą kwestionować w postępowaniu sądowym prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, ale jednocześnie ponoszą odpowiedzialność za opóźnienie w wypłacie świadczeń, gdy okaże się, że możliwe było wydanie decyzji zgodnej z prawem. Wynika to z faktu, że ZUS jest stroną silniejszą w stosunku do ubezpieczonego. Dysponuje bowiem wyspecjalizowaną obsługą prawną i ma możliwość właściwego stosowania prawa materialnego oraz przewidywania orzeczeń wydawanych przez sądy.

W konkluzji Sąd Najwyższy podkreślił, że powyższe okoliczności wskazują na brak podstaw do uznania, że opóźnienie w ustaleniu i wypłacie zasiłku macierzyńskiego nastąpiło z przyczyn niezależnych od Zakładu. Dlatego skarga kasacyjna ZUS nie miała uzasadnionych podstaw i musiała być oddalona.

Wnioski z orzeczenia

Pojawienie się w dokumentacji dotyczącej wypłaty zaległych należności przez ZUS niewielkich braków, które potem zostają uzupełnione przez osobę zainteresowaną lub płatnika, nie może pozbawiać świadczeniobiorcy prawa do odsetek za opóźnienie w wypłacie świadczeń. ZUS ma obowiązek zapłacić odsetki ustawowe zwłaszcza wówczas, gdy jego zobowiązanie wynika z prawomocnego orzeczenia sądu.

Treść jest dostępna bezpłatnie,
wystarczy zarejestrować się w serwisie

Załóż konto aby otrzymać dostęp do pełnej bazy artykułów oraz wszystkich narzędzi

Posiadasz już konto? Zaloguj się.
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jakie kody uprawniają do wyższego dofinansowania PFRON? [KWOTY 2025]

Kwota dofinansowania, jaką może uzyskać pracodawca, zależy nie tylko od stopnia niepełnosprawności, ale również od rodzaju schorzenia. Czy pojawią się kolejne kody uprawniające do wyższego dofinansowania? Jakie kwoty obowiązują w 2025 r.?

Nie zapomnij o kapitale początkowym. To klucz do wyższej emerytury!

Kapitał początkowy to odtworzona wartość składek emerytalnych z okresu przed 1 stycznia 1999 roku, kiedy składki nie były przypisane do indywidualnych kont. Bez kapitału początkowego Twoja emerytura może być znacznie niższa. Sprawdź, jak go wyliczyć i jakie dokumenty są potrzebne, by nie stracić pieniędzy.

Menadżerowie wysokiego szczebla chcą się dogadywać mimo barier budowanych przez przywódców świata

Menadżerowie i światowy biznes stoi w obliczu rosnącej niestabilności – od napięć geopolitycznych i przesunięcia wpływów globalnych, po coraz bardziej spolaryzowaną scenę międzynarodową. Mimo to, wielu menedżerów najwyższego szczebla wciąż wykazuje wiarę w trwałość dotychczasowych struktur i scenariuszy współpracy.

Pracodawco! Nie zawsze możesz zlecić dodatkowe zadania pracownikowi

Podpisując umowę o pracę, strony zawierają dwustronne zobowiązanie - pracownik obliguje się do świadczenia określonej w umowie pracy, a pracodawca do wypłacania pracownikowi uzgodnionego wynagrodzenia. W praktyce jednak wielu pracodawców wychodzi z założenia, że skoro to oni płacą, to mogą zlecać swoim podopiecznym różnorodne zadania, również te wykraczające poza ustalony zakres obowiązków.

REKLAMA

Jawność wynagrodzeń w Polsce: Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy. Co się zmieni dla pracodawców i kandydatów do pracy?

Nowelizacja Kodeksu pracy uchwalona przez Sejm wprowadza obowiązek informowania kandydatów do pracy o wynagrodzeniu w procesie rekrutacji. Eksperci podkreślają jednak, że to dopiero początek drogi do pełnej jawności płac w Polsce.

Aplikacja mZUS zyskuje popularność – już ponad 700 tys. użytkowników w całej Polsce

Aplikacja mobilna mZUS, dostępna na smartfony z systemem Android i iOS, przekroczyła próg 700 tysięcy użytkowników. Umożliwia szybki i wygodny dostęp do usług Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, takich jak składanie wniosków o 800+, „Dobry Start” czy rezerwacja e-wizyt.

Coraz więcej seniorów wybiera przelew zamiast gotówki. Już 80% świadczeń ZUS trafia na konta bankowe

W marcu 2025 roku aż 80 proc. emerytów i rencistów otrzymywało świadczenia ZUS przelewem na konto bankowe. Choć coraz więcej osób rezygnuje z gotówki, część seniorów nadal wybiera wizytę listonosza – z powodów praktycznych i społecznych.

ZUS zachęca do e-wizyt: porady online bez wychodzenia z domu

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozwija usługę e-wizyt, czyli wideorozmów z konsultantami ZUS. Dzięki temu każdy może uzyskać pomoc bez konieczności wizyty w placówce – wystarczy smartfon lub komputer z dostępem do internetu.

REKLAMA

Masz świadczenie przedemerytalne i dorabiasz? Do 31 maja musisz rozliczyć się z ZUS

Osoby pobierające świadczenie przedemerytalne lub zasiłek przedemerytalny i jednocześnie dorabiające, muszą do 31 maja złożyć w ZUS-ie zaświadczenie o swoich przychodach. Brak rozliczenia może skutkować zmniejszeniem lub zawieszeniem świadczenia.

Polski rynek pracy przyciąga wykwalifikowanych pracowników z innych krajów

Polska na podium krajów UE przyciągających wykwalifikowanych pracowników. Choć do liderujących Niemiec wciąż nam daleko, Polska wyrasta na kluczowego gracza w regionie, jeśli chodzi o przyciąganie zagranicznych specjalistów.

REKLAMA