REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Składki na ubezpieczenia opiekunów osób z niepełnosprawnościami – RPO interweniuje

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Składki na ubezpieczenia opiekunów osób z niepełnosprawnościami – RPO interweniuje
Składki na ubezpieczenia opiekunów osób z niepełnosprawnościami – RPO interweniuje

REKLAMA

REKLAMA

Kto opłaca składki za opiekunów osób z niepełnosprawnościami, w jakiej wysokości i przez jaki czas? Do Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) trafiła skarga od opiekunów osób z niepełnosprawnościami co do czasu opłacania za nich składek. Opiekunowie skierowali postulat wydłużenia okresu opłacania składek na cały okres sprawowania opieki a nie przez 20 czy 25 lat.
rozwiń >

Kto opłaca składki za opiekunów osób z niepełnosprawnościami?

Za osobę pobierającą świadczenie opiekuńcze składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe opłacają wójt, burmistrz lub prezydent miasta.

REKLAMA

Autopromocja

Przez jaki okres opłacane są składki za opiekunów osób z niepełnosprawnościami?

REKLAMA

Składki przez ww. podmioty są wypłacane przez czas odpowiadający minimalnemu okresowi uprawniającego do najniższej emerytury (20 lat dla kobiety i 25 lat dla mężczyzny). Jak podaje RPO: „Według opiekunów osób z niepełnosprawnościami takie rozwiązanie jest dla nich krzywdzące - zagraża ubóstwem i wykluczeniem społecznym osób najbardziej doświadczonych przez los. Całkowicie zrozumiały i zasadny jest zatem postulat osób wydłużenia okresu opłacania składek na cały okres sprawowania opieki – ocenia RPO.”. W związku z tym problemem zastępca RPO wystąpił w tej sprawie do Minister Rodziny i Polityki Społecznej Marleny Maląg.

Rzecznik w poszczególnych sprawach kierował już do MRiPS zapytania prawne, jednak zwykle z odpowiedzi wynikało, że: celem art. 6 ust. 2a ustawy jest zapewnienie osobie pobierającej świadczenie opiekuńcze opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przez okres odpowiadający minimalnemu okresowi uprawniającemu do najniższej emerytury.

Krzywdzące przepisy ustawy

Przepis art. 6 ust. 2a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1009, dalej: ustawa) określa, że za osobę pobierającą:

- świadczenie pielęgnacyjne

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- specjalny zasiłek opiekuńczy

- albo zasiłek dla opiekuna

wójt, burmistrz lub prezydent miasta opłaca składkę na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od podstawy odpowiadającej wysokości odpowiednio:

a) świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego przysługujących na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych,

b) zasiłku dla opiekuna przysługującego na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów

- przez okres niezbędny do uzyskania okresu ubezpieczenia (składkowego i nieskładkowego) odpowiednio: 20-letniego przez kobietę i 25-letniego przez mężczyznę.

Skoro okres składkowy będzie niski to i zakres oraz wysokość świadczenia emerytalnego opiekuna również będzie niski. Zdaniem opiekunów konieczne jest więc to, aby wydłużyć okres opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - na cały okres sprawowania opieki. Niekiedy opiekę sprawuje się więcej niż 20 czy 25 lat nad osobą niepełnosprawną. Ta granica czasowa jest więc dyskryminująca, szczególnie, że w Polskim ustawodawstwie przyjęte są takie założenia, że im później przejdzie się na emeryturę, tym świadczenie będzie wyższe, a im wcześniej tym niższe. Ma na to wpływ wysokość składek zgromadzonych na koncie ubezpieczonego.

Ograniczenie możliwości pracy a niskie świadczenia

Ogromy problem opiekunów osób niepełnosprawnych polega na tym, że warunkiem uzyskania świadczeń opiekuńczych w zw. z opieką np. nad niepełnosprawnym dzieckiem, jest niepodejmowanie lub rezygnacja z zatrudnienia bądź innej pracy zarobkowej. Brak możliwości wykonywania jakiejkolwiek pracy przez osoby pobierające ww. świadczenia powoduje, że opiekunowie nie mają nawet możliwości zwiększyć wysokości kapitału a co za tym idzie wysokości pobieranej w przyszłości emerytury. Państwo nakłada więc zakaz pracy i łączenia pobierania świadczeń i jednocześnie przyznaje minimalne okresy składkowe, a co za tym idzie minimalną emeryturę.

Ministerstwo unika rozwiązania tego problemu

Ministerstwo zauważa problem, jednak póki co nie rozwiązuje go. W odpowiedzi do RPO, podkreśla, że należy zwrócić uwagę na istotny dla otrzymujących świadczenie pielęgnacyjne, przepis określony w ustawie z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1621), który zawiera zmianę przewidującą uzupełnienie katalogu okresów, w których może powstać niezdolność do pracy o okresy pobierania świadczeń opiekuńczych (w tym świadczenia pielęgnacyjnego) także w sytuacji, gdy nie było obowiązku opłacania za nie składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Umożliwia to osobom uprawnionym ubieganie się o rentę z tytułu niezdolności do pracy w przypadku, gdy niezdolność do pracy powstała w okresach pobierania świadczeń opiekuńczych, za które nie było obowiązku opłacania składek ubezpieczeniowych, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 10 czerwca 2022 r., IV SA/Po 257/22

Sąd stwierdził, że osoby, które ze względu na stan zdrowia swoich bliskich nie zrezygnowały z zatrudnienia, nie są podmiotami znajdującymi się w podobnej sytuacji, co osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna. Wysokość składki ubezpieczeniowej osób rezygnujących z zatrudnienia na rzecz opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, a więc osób znajdujących się w porównywalnej sytuacji, różnicuje tylko charakter, a w konsekwencji i wysokość przyznanego świadczenia. Sumę zgromadzonych składek na koncie z tytułu ubezpieczenia emerytalnego, którym jest pobieranie świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczy albo zasiłku dla opiekuna determinują te same okoliczności, tj. okres opłacania składki i wysokość przyznanego świadczenia.

Podstawa prawna:

Ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1009)

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe przepisy o rynku pracy i zatrudnianiu cudzoziemców od 1 czerwca 2025. Co się zmienia?

Od 1 czerwca 2025 r. wchodzą w życie dwie kluczowe ustawy reformujące polski rynek pracy i zasady zatrudniania cudzoziemców. Nowe przepisy zmienią sposób rejestracji bezrobotnych, zniosą ograniczenia wiekowe i wprowadzą nowoczesne narzędzia informatyczne. Co dokładnie się zmienia i kogo dotyczą nowe regulacje?

Debata. Syndrom oszustki - między sukcesem a wątpliwościami

To będzie jedno z najważniejszych spotkań w naszym studio, transmitowane w czasie rzeczywistym na stronie infor.pl.

Ile godzin tygodniowo pracuje się w UE? Najmniej w Holandii, najwięcej w Grecji, Bułgarii i Polsce

Według danych Eurostatu pracownicy w Unii Europejskiej pracowali średnio 36 godzin w tygodniu. Okazuje się, że w Polsce było to znacznie więcej. Gdzie odnotowano najdłuższe, a gdzie najkrótsze tygodnie pracy?

Jakie kody uprawniają do wyższego dofinansowania PFRON? [KWOTY 2025]

Kwota dofinansowania, jaką może uzyskać pracodawca, zależy nie tylko od stopnia niepełnosprawności, ale również od rodzaju schorzenia. Czy pojawią się kolejne kody uprawniające do wyższego dofinansowania? Jakie kwoty obowiązują w 2025 r.?

REKLAMA

Kapitał początkowy można przeliczyć. To klucz do wyższej emerytury!

Kapitał początkowy to odtworzona wartość składek emerytalnych z okresu przed 1 stycznia 1999 roku, kiedy składki nie były przypisane do indywidualnych kont. Bez kapitału początkowego Twoja emerytura może być znacznie niższa. Sprawdź, jak go wyliczyć i jakie dokumenty są potrzebne, by nie stracić pieniędzy.

Menadżerowie wysokiego szczebla chcą się dogadywać mimo barier budowanych przez przywódców świata

Menadżerowie i światowy biznes stoi w obliczu rosnącej niestabilności – od napięć geopolitycznych i przesunięcia wpływów globalnych, po coraz bardziej spolaryzowaną scenę międzynarodową. Mimo to, wielu menedżerów najwyższego szczebla wciąż wykazuje wiarę w trwałość dotychczasowych struktur i scenariuszy współpracy.

Pracodawco! Nie zawsze możesz zlecić dodatkowe zadania pracownikowi

Podpisując umowę o pracę, strony zawierają dwustronne zobowiązanie - pracownik obliguje się do świadczenia określonej w umowie pracy, a pracodawca do wypłacania pracownikowi uzgodnionego wynagrodzenia. W praktyce jednak wielu pracodawców wychodzi z założenia, że skoro to oni płacą, to mogą zlecać swoim podopiecznym różnorodne zadania, również te wykraczające poza ustalony zakres obowiązków.

Jawność wynagrodzeń w Polsce: Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy. Co się zmieni dla pracodawców i kandydatów do pracy?

Nowelizacja Kodeksu pracy uchwalona przez Sejm wprowadza obowiązek informowania kandydatów do pracy o wynagrodzeniu w procesie rekrutacji. Eksperci podkreślają jednak, że to dopiero początek drogi do pełnej jawności płac w Polsce.

REKLAMA

Aplikacja mZUS zyskuje popularność – już ponad 700 tys. użytkowników w całej Polsce

Aplikacja mobilna mZUS, dostępna na smartfony z systemem Android i iOS, przekroczyła próg 700 tysięcy użytkowników. Umożliwia szybki i wygodny dostęp do usług Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, takich jak składanie wniosków o 800+, „Dobry Start” czy rezerwacja e-wizyt.

Coraz więcej seniorów wybiera przelew zamiast gotówki. Już 80% świadczeń ZUS trafia na konta bankowe

W marcu 2025 roku aż 80 proc. emerytów i rencistów otrzymywało świadczenia ZUS przelewem na konto bankowe. Choć coraz więcej osób rezygnuje z gotówki, część seniorów nadal wybiera wizytę listonosza – z powodów praktycznych i społecznych.

REKLAMA