Które podmioty są zwolnione z płacenia składek na PPK?

Podmioty zobowiązane do wpłat do PPK

Zobowiązane do wpłat do PPK są podmioty zatrudniające wskazane w ustawie o PPK, gdzie zdefiniowano katalog zamknięty podmiotów, który obejmuje:

1. W odniesieniu do pracowników - Pracodawcę zgodnie z definicją art. 3 Kodeksu pracy, t. j. jednostkę organizacyjną, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników
2. W odniesieniu do członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych – Rolnicze spółdzielnie produkcyjne
3. W odniesieniu do osób wykonujących umowę zlecenia, umowę agencyjną oraz inną umowę o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy zawarte w art. 750 Kodeksu cywilnego (Ustawa 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93) dotyczące zlecenia – Zleceniodawcę
4. W odniesieniu do osób fizycznych wykonujących pracę nakładczą – Nakładcę
5. W odniesieniu do członków rad nadzorczych, podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalno-rentowym – podmiot, który posiada radę nadzorczą

Zgodnie z założeniami nowego programu emerytalnego harmonogram wdrożenia w podmiotach zatrudniających wygląda następująco:

Część przedsiębiorców z grupy dużych i średnich przedsiębiorstw wdrożyła już w swoich organizacjach program PPK, natomiast znacznie większa grupa przedsiębiorców jest w trakcie wdrożenia bądź tak jak mikroprzedsiębiorcy zostanie objęta tym obowiązkiem od dnia 1 stycznia przyszłego roku.

Zwolnienia z PPK

Obok przepisów nakładających na pracodawców obowiązek wprowadzenia w firmie Pracowniczych Planów Kapitałowych, Ustawodawca w art. 13 ust. 1 wprowadził również regulacje, które pod pewnymi warunkami zwalniają część podmiotów gospodarczych z obowiązku wprowadzania PPK w organizacji.

1. Mikroprzedsiębiorcy

Z powyższej możliwości skorzystać mogą przede wszystkim mikroprzedsiębiorcy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo przedsiębiorców (Ustawa Prawo przedsiębiorców z dnia 6 marca 2018 roku Dz. U. z 2018 r. poz. 646 ze zm.) t. j. przedsiębiorcy, którzy spełniają łącznie poniższe warunki w co najmniej jednym z ostatnich dwóch lat obrotowych:

• przedsiębiorca zatrudnia średniorocznie mniej niż 10 pracowników,
• roczne obroty netto z ze sprzedaży towarów i usług przedsiębiorstwa nie przekraczają równowartości w złotych 2 mln euro lub sumy aktywów bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekraczają w złotych równowartości 2 milionów euro.   

Jednak pomimo spełnienia powyższych kryteriów, najważniejszym warunkiem uprawniającym do zwolnienia z wprowadzenia PPK w firmie jest rezygnacja z programu wszystkich zatrudnionych w danej organizacji pracowników. Dlatego, jeżeli chociażby jedna z zatrudnionych w firmie osób zechce uczestniczyć w programie PPK, pracodawca będzie zobowiązany do wdrożenia programu w podmiocie zatrudniającym.

Jako osoby zatrudnione należy rozumieć pracowników, którzy obligatoryjnie podlegają zgłoszeniu do pracowniczych planów kapitałowych, t. j. pracownicy w wieku od 18 do 55 roku życia. Do spełnienia wymogu nie są brane pod uwagę osoby, które dobrowolnie podlegają zgłoszeniu do PPK, gdyż nie muszą one składać deklaracji rezygnacji z programu. Jeśli jednak taka osoba złoży pracodawcy wniosek o dobrowolne dokonywanie wpłat do PPK, pracodawca będzie zobowiązany do partycypacji w programie. Taki sam obowiązek powstanie gdy pomimo złożenia rezygnacji przez wszystkich pracowników, w późniejszym terminie chociaż jeden z zatrudnionych zdecyduje się na przystąpienie do Pracowniczych Planów Kapitałowych. Należy bowiem pamiętać, iż dokładnie co 4 lata, od dnia 1 kwietnia podmiot zatrudniający dokonuje wpłat za uczestnika, który wcześniej złożył deklarację rezygnacji z wyjątkiem sytuacji, w której uczestnik PPK zrezygnuje ponownie z dokonywania wpłat i ponownie przedłoży pracodawcy deklarację rezygnacji.

2. Podmiot zatrudniający będący osobą fizyczną, która zatrudnia w zakresie niezwiązanym z działalnością gospodarczą tego podmiotu, osobę fizyczną w zakresie niezwiązanym z działalnością gospodarczą tej osoby

3. Podmiot, który zawarł umowę o zarządzanie PPK oraz umowy o prowadzenie PPK a w późniejszym czasie utworzył PPE

W tym przypadku mówimy, o pomiotach zatrudniających, które naliczają i odprowadzają składki podstawowe do PPE w wysokości co najmniej 3,5% wynagrodzenia uczestnika (w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych, Dz.U. 2004 nr 116 poz. 1207), jeśli do PPE przystąpiło co najmniej 25% osób zatrudnionych w danym podmiocie. Zwolnienie z obowiązku wdrażania programu PPK jest możliwe tylko wówczas, gdy podmiot prowadzi PPE w dniu objęcia danego podmiotu stosowaniem ustawy PPK oraz naliczył i odprowadził składki na PPE za przynajmniej jeden okres przypadający przez terminem wynikającym z art. art. 134 ust. 1 ustawy o PPK, czyli przed dniem 1 lipca lub 1 stycznia danego roku.

Zwolnienie z obowiązku tworzenia PPK dla podmiotów, które wdrożyły PPE zostało ograniczone w przypadku gdy:

• wysokość odprowadzanych przez podmiot składek za pracowników zostanie zmniejszona poniżej 3,5%,
• program PPE zostanie zlikwidowany,
• powyżej 90 dni nie zostaną naliczone i odprowadzone składki na PPE,
• jeżeli poziom partycypacji pracowników w programie PPE spadnie poniżej 25% wg stanu na dzień 1 stycznia lub 1 lica danego roku.

W przypadku wystąpienia chociażby jednej z wymienionych wyżej sytuacji podmiot zatrudniający posiada niezwłoczny obowiązek wdrożenia PPK w swojej jednostce.

4. Osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej

W tym przypadku mówimy np. o rodzicach, którzy zatrudniają nianię do opieki nad swoimi dziećmi lub osoby zatrudniające pomoc domową. Zatrudniający nie będą w tym przypadku zobowiązani do odprowadzania składek na PPK za zatrudnione osoby fizyczne, nieprowadzące działalności gospodarczej.

5. Osoby samozatrudnione, służby mundurowe, a także rolnicy

Rozwiązanie PPK dedykowane zostało przede wszystkim do pomiotów zatrudniających pracowników. Zatrudnienie chociażby jednej osoby powoduje obowiązek zawarcia umowy o zarządzanie i prowadzenie PPK. Ustawa PPK nie objęła jednak tym obowiązkiem osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, niezatrudniających pracowników. Wyłączeniem objęci są również rolnicy ubezpieczeni w KRUS, czyli w instytucji odpowiadającej ZUS. Obowiązkiem naliczania składek na PPK w przypadku rolników objęci są członkowie spółdzielni rolniczych oraz spółdzielni kółek rolniczych. Programem PPK nie są również objęci pracownicy służb mundurowych.

W obecnym półroczu do PPK zostały włączone przedsiębiorstwa zatrudniające co najmniej 20 osób wg. stanu na dzień 31.12.2019 r. a także Pracodawcy, którzy wg. stanu na dzień 30.06.2019 r. zatrudniali co najmniej 50 pracowników, ale z powodu epidemii koronawirusa nie zdecydowali się na wprowadzenie Pracowniczych Planów Kapitałowych od kwietnia 2020 roku (w II transzy).

Według danych statystycznych opublikowanych pod koniec czerwca 2020 r. przez Komisję Nadzoru Finansowego, wartość aktywów netto funduszy zdefiniowanej daty wyniosła 609.515,08 tys. zł. Wartość 555 095,24 tys. zł stanowiły wpłaty podstawowe oraz dodatkowe pochodzące od pracodawców i pracowników z czego 99% tych środków pochodziła z wpłat z tytułu składek podstawowych a tylko 1% ze składek dodatkowych.

Paulina Marcula, Senior Payroll Consultant w Advicero Nexia

Polecamy: Monitor prawa pracy i ubezpieczeń