Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy pracodawca w zamian za sfinansowanie pracownikowi zabiegu medycznego może żądać zobowiązania się do pozostania w zatrudnieniu przez określony czas

Ewa Kowszun
prawnik, specjalista w zakresie prawa pracy, ubezpieczeń społecznych, prawa cywilnego oraz powiązanych zagadnień prawa podatkowego i administracyjnego, posiada ponad 20-letnie doświadczenie w kompleksowym wsparciu prawnym działów HR bezpośrednio w wewnętrznych strukturach przedsiębiorców oraz w kancelarii prawnej, prowadzi własną firmę doradczą
shutterstock

Prowadzimy rekrutację na stanowisko menedżera sprzedaży, który ma bezpośredni kontakt z klientami. Spośród 3 kandydatów najlepsza pod względem merytorycznym i z najciekawszym doświadczeniem zawodowym jest osoba z poważnym ubytkiem w uzębieniu. Niestety, nie ma możliwości, aby z tak widoczną wadą obsługiwała naszych klientów. Zależy nam jednak na kompetencjach tej osoby. Czy w związku z tym istnieje możliwość, abyśmy jako pracodawca pokryli koszty leczenia ubytków w uzębieniu, ale w zamian zaproponowali podpisanie umowy lojalnościowej, w której pracownica zobowiąże się do pozostawania w zatrudnieniu przez minimum 2 lata od zakończenia leczenia?

RADA

Pracodawca na zasadzie swobody umów może zawrzeć z pracownikiem umowę zobowiązującą go do pozostawania przez określony czas w zatrudnieniu w zamian za uzyskaną wzajemną korzyść, np. przyznanie pracownikowi benefitu, pomocy finansowej lub innego rodzaju dodatkowego świadczenia niezwiązanego z jego zatrudnieniem. Dlatego mogą Państwo zawrzeć z pracownikiem umowę, na podstawie której pokryją Państwo koszty leczenia pracownika, a on w zamian zobowiąże się do przepracowania u Państwa uzgodnionego okresu.

UZASADNIENIE

Umowy zobowiązujące pracownika do pozostawania przez określony czas w zatrudnieniu u pracodawcy w zamian za poniesione przez pracodawcę na rzecz pracownika koszty kojarzone są najczęściej z umowami szkoleniowymi, tj. umowami o podnoszenie kwalifikacji zawodowych, uregulowanymi wprost w przepisach Kodeksu pracy

Okoliczność, że Kodeks pracy nie przewiduje innych umów tego rodzaju, nie wyklucza jednak możliwości zawarcia między stronami stosunku pracy takiej umowy także w innych przypadkach, np. w zamian za przyznanie pracownikowi pomocy finansowej czy innego rodzaju dodatkowego świadczenia, niezwiązanych bezpośrednio z zatrudnieniem. W szczególności że Kodeks pracy ani inna ustawa nie zabrania jej zawarcia.

Umowa lojalnościowa a zasada swobody umów. Na możliwość podpisania tego rodzaju umowy wskazuje utrwalone orzecznictwo Sądu Najwyższego. Według niego podstawę zawarcia między pracodawcą a pracownikiem umowy o charakterze cywilnoprawnym niezwiązanej z zatrudnieniem może stanowić zasada swobody umów: 

SN

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Strony określonego stosunku prawnego, w tym także strony stosunku pracy, mogą w drodze umowy, a możliwość ta wynika wprost (…) z zasady swobody umów, regulować wzajemne prawa i obowiązki o charakterze cywilnoprawnym wykraczające poza ramy tego stosunku (uchwała SN z 22 października 1987 r., III CZP 55/87, OSNC 1989/6/90).

SN

(…) strony stosunku pracy mogą w drodze umowy, zgodnie z zasadą swobody umów (art. 3531 Kodeksu cywilnego w związku z art. 300 Kodeksu pracy), uregulować wzajemne prawa i obowiązki wykraczające poza treść tego stosunku. Zawierając umowę mogą jej nadać dowolną treść, byleby nie była ona sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego, albo nie miała na celu obejścia prawa. Taka umowa byłaby bowiem nieważna (art. 58 § 1 i 2 k.c.) (wyrok SN z 21 listopada 2011 r., II PK 48/11, OSNP 2012/21-22/259).

Pracodawca i pracownik zgodnie ze wspomnianą zasadą swobody umów mogą zatem w dowolny sposób kształtować treść umowy, jednak muszą pamiętać, że będą miały do niej zastosowanie także określone w przepisach ograniczenia swobody umów. Mianowicie taka dodatkowo zawarta między pracodawcą a pracownikiem umowa nie może być sprzeczna z prawem lub z zasadami współżycia społecznego, nie może też mieć na celu obejścia prawa, gdyż byłaby nieważna (art. 5 i art. 58 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego).

Ważne

Umowa sprzeczna z prawem lub z zasadami współżycia społecznego, a także zawarta w celu obejścia prawa, jest nieważna. 

Zatem pracodawca i pracownik mogą ukształtować między sobą wzajemne świadczenia i obowiązki w umowie cywilnoprawnej, na mocy której pracodawca udzieli pracownikowi ustalonego między nimi wsparcia finansowego w zamian za zobowiązanie go do pozostawania w zatrudnieniu przez ustalony czas. Natomiast w razie naruszenia tego zobowiązania pracownik będzie zobligowany do zwrotu w odpowiedniej części sfinansowanych przez pracodawcę kosztów.

W ten sposób pracownik uzyskuje istotną pomoc od pracodawcy, np. na pokrycie kosztów leczenia stomatologicznego czy innego zabiegu medycznego, jak we wskazanym pytaniu, czy też na pokrycie kosztów związanych z potrzebami mieszkaniowymi, szkoleniowymi, a pracodawca w zamian za tę pomoc uzyskuje m.in. gwarancję pozostania w zatrudnieniu cenionego na rynku pracownika. 

Współmierność korzyści stron. Jeżeli umowa wiąże się z wzajemnymi korzyściami dla stron, należy uznać, że jej treść i cel nie naruszają porządku prawnego ani zasad współżycia społecznego. Jej zawarcie jest więc dopuszczalne, ważne i skuteczne, o ile oczywiście zapewnia równość stron oraz współmierność świadczeń, w tym adekwatny do wartości świadczenia pracodawcy okres "odpracowania" tej pomocy finansowej, do którego będzie zobowiązany pracownik.

Przykład

Pracownik zwrócił się do pracodawcy z prośbą o udzielenie mu pomocy finansowej na wykonanie niezbędnych i pilnych badań diagnostycznych w związku z nagłym pogorszeniem stanu zdrowia. Koszt tych badań - 1200 zł - przekracza możliwości finansowe pracownika. Pracodawca zaproponował mu zawarcie umowy, na mocy której pokryje koszty badań, a pracownik w zamian za to zobowiąże się do pozostawania w zatrudnieniu u tego pracodawcy przez 3 lata. W przypadku niedotrzymania tego terminu pracownik będzie musiał zwrócić w całości poniesione przez pracodawcę koszty. Taką umowę należałoby ocenić jako sprzeczną z zasadami współżycia społecznego z uwagi na niewspółmierność świadczeń, tj. 3 lata pozostawania w zatrudnieniu w zamian za pomoc stanowiącą równowartość ok. 1/3 minimalnego wynagrodzenia i konieczność zwrotu tej kwoty w całości przy zatrudnieniu krótszym niż pełne 3 lata. Dodatkowo pracodawcy można też zarzucić wykorzystanie trudnego położenia pracownika. Jeżeli pracodawca zaproponowałby w tej sytuacji pracownikowi zobowiązanie do pozostawania w zatrudnieniu do roku, z obowiązkiem zwrotu kwoty proporcjonalnie do przepracowanego okresu, to taka umowa nie naruszałaby zasad współżycia społecznego, gdyż korzyści obu stron byłyby współmierne. 

Podstawa prawna

  • art. 1033-1034, art. 300 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 1510; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 240
  • art. 5, art. 58 § 1 i § 2, art. 3531 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 326

Ewa Kowszun
prawnik, specjalista z zakresu prawa pracy, ubezpieczeń społecznych, ponad 20-letnie doświadczenie w kompleksowym wsparciu prawnym działów HR, prowadzi własną firmę doradczą

 
Reklama
Źródło: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Zmiany w minimalnym wynagrodzeniu, ochrona działaczy związkowych w kpc, 600 zł miesięcznie dla pracowników DPS. Porozumienie NSZZ "Solidarność" z rządem

    7 czerwca 2023 r. w Hucie Stalowa Wola odbyła się uroczystość, podczas której doszło do podpisania porozumienia rząd – NSZZ "Solidarność". W ramach tego porozumienia ustalono m.in. zmiany w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu, zapewnienie ochrony działaczy związkowych w kodeksie postępowania cywilnego, wypłatę dodatku w kwocie 600 zł miesięcznie dla pracowników domów pomocy społecznej (za okres od 1 kwietnia do końca 2023 roku)  i zaprzestanie procesu wygaszania emerytur pomostowych. 

    Boże Ciało 2023: Czy piątek 9 czerwca jest wolny od pracy?

    Boże Ciało to dzień, który w Polsce jest ustawowo wolny od pracy. Wyjaśniamy, czy takie same reguły dotyczą piątku 9 czerwca.  

    Prawa młodocianych pracowników. O czym powinni wiedzieć rodzice?

    Większość pracodawców deklaruje, że chętnie zatrudniłoby (np. na wakacje) pracownika młodocianego. W krajach zachodnich pracujący nastolatek nikogo nie dziwi. W Polsce ten widok nie jest jeszcze powszechny – z danych CBOS wynika, że co piąty uczeń szkoły ponadpodstawowej podejmował w wakacje etat. Większość nadal nie robi tego, mimo że prawo im na to pozwala. Przepisów dot. zatrudniania nieletnich nie znają również rodzice. Warto jednak wiedzieć, na jaką ochronę prawną mogą liczyć małoletni.

    Dla osoby z zewnątrz branża IT może wydawać się tajemnicza. Rozmowa z Piotrem Cichoszem, programistą i blogerem

    „Naturalną ścieżką rozwoju programisty jest obcowanie z technologią i komputerami od małego. Liceum o profilu informatyczno-matematycznym, a następnie studia informatyczne. Wszystko to daje bardzo mocne podstawy teoretyczne. Kolejny etap to praktyka. Im wcześniej się zacznie tym lepiej” – mówi Piotr Cichosz. 

    Branża IT. Polacy podziwiają, doceniają i chcieliby tam pracować – co ich motywuje?

    Czterdzieści pięć procent Polaków chciałoby pracować w IT, a aż siedemdziesiąt pięć procent doradziłoby swoim dzieciom kształcenie w kierunku związanym z programowaniem. Jednak tylko 30 proc. badanych zastanawia się nad podjęciem nauki w celu przejścia do IT. Główną motywacją są pieniądze, jakie zarabiają specjaliści IT. 

    Co po maturze? Absolwenci liceów chcą pracować podczas studiów. Stawiają na branżę IT

    Część licealistów planuje swoją przyszłość od lat, inni dopiero po egzaminach maturalnych podejmą kluczowe decyzje. Aż 60% z nich połączy studia z pracą, a co piąty absolwent poświęci się wyłącznie nauce. Choć większość z nich obawia się wejścia na rynek pracy (57%), głównie z powodu braku doświadczenia i odpowiednich umiejętności, to ma wobec pierwszego zajęcia konkretne oczekiwania finansowe. 38% zapytanych chciałoby na początku zarabiać od 5 tys. do 7 tys. zł miesięcznie. Najbardziej perspektywiczną branżą w opinii co drugiego licealisty jest IT.

    Stopa bezrobocia w maju wyniosła 5,1 proc.

    Stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła w maju 5,1 proc., 0,1 pkt. proc. mniej niż w kwietniu – wynika ze wstępnych danych Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej. Najniższe bezrobocie w maju zanotowano w Wielkopolsce (3 proc.).

    Piątek po Bożym Ciele: Jak są otwarte sklepy?

    Piątek po Bożym Ciele przypada w czasie, kiedy wiele osób korzysta z czterodniowego długiego weekendu. Gdzie i w jakich godzinach będziemy mogli zrobić tego dnia zakupy? Sprawdziliśmy, jak w piątek po Bożym Ciele są otwarte sklepy.

    Praca cudzoziemców. Jak zalegalizować pracę obcokrajowca

    Zezwolenie na pracę, oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi i powiadomienie o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy legalizują pracę cudzoziemców, którzy legalnie przebywają w RP. Jakie są różnice między tymi formami? Odpowiadamy. 

    Kadry: Iwona Wencel nową VP HR WeNet Group

    Do zespołu WeNet Group S.A. spółki specjalizującej się w doradztwie internetowym, od czerwca dołączyła Iwona Wencel, obejmując stanowisko VP HR. Iwona Wencel będzie ściśle współpracować z zarządem oraz dyrektor personalną Dorotą Malarską, aby rozwinąć i wzmocnić funkcję HR.

    Zmniejszenie lub zawieszenie emerytur lub rent od 1 czerwca 2023 r.

    Zmniejszenie lub zawieszenie emerytur lub rent od 1 czerwca 2023 r. - jak będzie to wyglądało? Ile wynosiło przeciętne wynagrodzenie w pierwszym kwartale 2023 r.? Jak ustalić czy doszło do przekroczenia rocznej kwoty podstawy wymiaru składek? Jakie świadczenia mogą być zmniejszone czy zawieszone?

    Rynek pracy. Jakie zmiany przygotowują polskie firmy HR Tech

    Gra badająca kompetencje miękkie kandydatów, narzędzie sprawdzające umiejętności programistów bez długotrwałych testów kodowania czy platforma do neuronauki, dzięki której pracownicy poświęcając 5 minut dziennie zwiększają swoje kwalifikacje. Polski rynek branży HR Tech liczący ponad 300 firm, z roku na rok rozwija się i pomaga zmienić to, w jaki sposób przebiegają m.in. procesy rekrutacyjne w firmach, szkolenia czy kadry i płace. Polskie Forum HR, zrzeszające największe firmy z branży usług HR, wyłoniło w konkursie trzy podmioty: Rankode, ReQiu i SeeWidely, które prezentowały najbardziej innowacyjne rozwiązania.

    Praca w wakacje: Ranking prac, za które można zarobić najwięcej (nawet tysiąc złotych w weekend!)

    Za nami egzaminy maturalne, koniec roku akademickiego tuż za pasem. Dla jednych wakacje to pora odpoczynku, dla innych najlepszy czas na pracę dorywczą i zasilenie budżetu. Eksperci Tikrow, aplikacji z ofertami pracy natychmiastowej, przygotowali zestawienie najlepiej płatnych zajęć tego lata. 

    Praca cudzoziemców. Zezwolenie na pracę a rodzaj umowy

    Zezwolenie na pracę legalizuje pracę cudzoziemca z kraju trzeciego. Jedną z informacji widniejącą na dokumencie jest rodzaj umowy, którą pracodawca powinien zawrzeć z cudzoziemcem. Co na ten temat czytamy w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy? 

    Benefity pracownicze w Polsce i Europie. Pieniądze to nie wszystko

    Aż 93% pracodawców jest zaniepokojonych możliwym odejściem pracowników – takie dane podaje portal LinkedIn. Oprócz odpowiednio wysokiego wynagrodzenia sposobem na ich zatrzymanie mogą być atrakcyjne świadczenia pozapłacowe. 

    Bezpieczeństwo w transporcie. Jak wykryć, że kierowca ciężarówki przysypia

    Monitorowanie oczu kierowcy było do niedawna podstawą technologii stosowanych do wykrywania zasypiania za kierownicą. Japońscy naukowcy odkryli, że kluczowe znaczenie ma monitorowanie nie tylko oczu, ale także całego ciała kierowcy.

    Optymalizacja czasu pracy. Skompresowany tydzień pracy w Deloitte

    Dział Doradztwa Podatkowego firmy doradczej Deloitte został objęty rocznym programem pilotażowym w zakresie optymalizacji czasu pracy. Ma on sprawdzić gotowość firmy na wprowadzenie optymalizacji czasu pracy. Pracownicy testują m.in. skompresowany tydzień pracy.

    Praca nocą: Komu, kiedy i za ile wolno pracować w nocy

    Praca w porze nocnej ma specjalną regulację w Kodeksie pracy. Przepisy określają warunki wykonywania pracy w tej porze oraz świadczenia przysługujące z tego tyłu pracownikowi. Kiedy przypada pora nocna? Co należy się za pracę w nocy?

    Dni wolne od pracy we Włoszech: Świętowanie, równowaga i dziedzictwo kulturowe

    Dni wolne od pracy odgrywają istotną rolę we włoskim systemie pracy, zapewniając pracownikom odpowiednią równowagę między życiem zawodowym a prywatnym. Włochy mają bogatą tradycję świąt i dni wolnych, które są hołdem dla kultury, historii i religii tego kraju. W tym artykule przyjrzymy się dniom wolnym od pracy we Włoszech, ich znaczeniu i wpływowi na pracowników.

    Włochy – Dni wolne od pracy 2023

    Włochy posiadają umiarkowaną liczbę dni wolnych od pracy. W ciągu roku jest jedenaście ogólnowłoskich dni wolnych. Kiedy przypadają dni wolne od pracy we Włoszech?

    Badania okresowe. Co zmieni odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego

    Stan zagrożenia epidemicznego może zostać odwołany już z końcem czerwca. Zakończenie tego stanu będzie wiązało się z obowiązkiem odnowienia badań okresowych pracowników, który był czasowo zawieszony. Nie przegap tych terminów! 

    Praca platformowa: Rewolucja na rynku pracy

    Wraz z rozwojem nowoczesnych technologii i internetu, w ostatnich latach możemy zaobserwować dynamiczny rozwój pracy platformowej. Ten nowy model zatrudnienia staje się coraz bardziej popularny i wpływa na wiele aspektów naszego życia zawodowego. Praca platformowa, zwana również gospodarką współdzielenia, to forma zatrudnienia, w której pracownicy wykonują krótkoterminowe zadania lub oferują swoje usługi za pośrednictwem platform internetowych.

    Legitna praca. Inspekcja pracy troszczy się o młodzież

    Upowszechnienie wiedzy dotyczącej prawa pracy, uświadamianie zagrożeń czyhających na młodych pracowników w ich pierwszej pracy oraz informowanie o możliwości skorzystania z pomocy w zakresie prawa pracy to główne cele kampanii „Legitna praca”. Państwowa Inspekcja Pracy kieruje ją do młodych osób, które właśnie wkraczają na rynek pracy. 

    Jak radzić sobie ze stresem w pracy. Rozmowa z Magdaleną Kaźmierczak

    Praca potrafi być stresująca. To banalne stwierdzenie, z którym zgodzi się chyba każdy pracownik i pracodawca. „To co najczęściej wskazywane jest jako źródło stresu w pracy to zbyt duże przeciążenie obowiązkami, brak poczucia kontroli nad tym co robimy, brak możliwości wyrażania siebie oraz konflikty i nieporozumienia pomiędzy współpracownikami” – mówi Magdalena Kaźmierczak, psycholog. Jak zatem radzić sobie ze stresem w pracy? Pani psycholog ma kilka dobrych rad. Zachęcamy do lektury. 

    Wynagrodzenia. Ponad połowa pracowników biurowych w Polsce jest niezadowolona

    Niesatysfakcjonujące wynagrodzenie jest jednym z głównym powodów żalu dzisiejszych pracowników – wynika z badania portalu pracy RocketJobs.pl. Co piąty z nich żałuje, że nie wybrał lepiej płatnego zawodu, a co czwarty, że nie prosił o podwyżkę. Czemu pieniądze wciąż są tematem tabu dla tak dużej liczby zatrudnionych i jakie są bariery w osiągnięciu satysfakcji finansowej?