REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem i bez wypowiedzenia

TGC Corporate Lawyers
Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem i bez wypowiedzenia. /fot. Fotolia
Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem i bez wypowiedzenia. /fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Rozwiązanie umowy o pracę może nastąpić na 3 różne sposoby: za porozumieniem stron, za wypowiedzeniem oraz bez wypowiedzenia czyli tzw. zwolnienie dyscyplinarne. Do porozumienia strony stosunku pracy mogą dojść w każdej sytuacji. Kiedy natomiast stosuje się drugi i trzeci sposób rozwiązania umowy?

Marta Kosakowska, aplikant TGC Corporate Lawyers

REKLAMA

Autopromocja

Kiedy zwolnienie dyscyplinarne a kiedy tylko zwykłe?

Zgodnie z kodeksem pracy umowa o pracę może zostać rozwiązana m.in. na mocy porozumienia stron, w drodze wypowiedzenia, czyli przez oświadczenie jednej za stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia, bądź bez wypowiedzenia - przez oświadczenie jednej za stron bez zachowania okresu wypowiedzenia. Pierwsza opcja może mieć miejsce w każdej sytuacji, bez spełniania żadnych szczególnych warunków dodatkowych. Jak jest w przypadku pozostałych wariantów?

Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem

W utrwalonym już orzecznictwie przyjęło się, że rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem jest zwykłym sposobem rozwiązania umowy. - Ocena zasadności wypowiedzenia umowy o pracę (w przypadku umów zawartych na czas nieokreślony), w ramach art. 45 k.p. powinna być dokonana z uwzględnieniem słusznych interesów zakładu pracy oraz przymiotów pracownika związanych ze stosunkiem pracy- tłumaczy Marta Kosakowska, aplikant adwokacji TGC Corporate Lawyers. Wypowiedzenie jest zatem zwykłym narzędziem przewidzianym przez przepisy prawa, które zarówno pracownik, jak i pracodawca mogą wykorzystać w celu rozwiązania istniejącego stosunku pracy. Należy jednak pamiętać, że skuteczne jego zastosowanie możliwe jest wyłącznie z uwzględnieniem pewnych reguł wynikających z kodeksu pracy, dotyczących szczególnie wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę oraz czasu trwania umowy.

Jak złożyć wypowiedzenie - rozwiązanie umowy o pracę przez pracodawcę

Jeśli chodzi o czas trwania, rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem można zastosować w przypadku umów na okres próbny, czas nieokreślony oraz umów terminowych. Istotne jest to, że rozwiązanie w ten sposób umowy na czas określony jest możliwe w sytuacji, gdy jest ona zawarta na dłużej niż 6 miesięcy, a strony stosunku pracy w jej treści ustaliły dopuszczalność wcześniejszego jej rozwiązania.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Gdy chodzi o przyczynę wypowiedzenia zgodnie z art. 30 § 4 kodeksu pracy, w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, powinna być wskazana uzasadniona przyczyna wypowiedzenia lub rozwiązania umowy. - Temat uzasadnionych przyczyn stanowiących podstawę rozwiązania umowy o pracę zawartą na czas nieokreślony jest szeroko omawianym w doktrynie, a przede wszystkim w orzecznictwie. Przyczyna wypowiedzenia takiej umowy powinna być prawdziwa, zrozumiała dla pracownika, jasna i konkretna. W wyroku z dnia 4 grudnia 1997 r., I PKN 419/97 stwierdzono, że przyczyna wypowiedzenia nie musi mieć szczególnej wagi czy nadzwyczajnej doniosłości, skoro wypowiedzenie jest zwykłym sposobem rozwiązania bezterminowego stosunku pracy. Brak oczekiwanej przez pracodawcę dbałości, staranności i uwagi w wykonywaniu obowiązków, w pełni uzasadnia wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę. – mówi Marta Kosakowska. Warto dodać, że jako przykładowe przyczyny uzasadniające wypowiedzenie umowy o pracę, wskazuje się również: niezawinioną nieprzydatność zawodową pracownika, konfliktowość, na skutek której pracownik nie umie pracować w zespole, powtarzające się długie nieobecności pracownika dezorganizujące pracę, czy też działalność na rzecz podmiotów konkurencyjnych. Równie ważne jest to, że pracodawca nie jest zobligowany do podawania przyczyn wypowiedzenia stosunku pracy w przypadku umowy o pracę na okres próbny czy też terminowych umów.

Porozmawiaj o tym na FORUM

Kiedy tzw. dyscyplinarka?

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia jest bardziej znane, jako zwolnienie dyscyplinarne. Tzw. dyscyplinarka jest narzędziem, które daje pracodawcy możliwość rozstania się z pracownikiem z dnia na dzień. Tryb ten można jednak stosować jedynie w szczególnych, uzasadnionych wypadkach określonych przez ustawodawcę w art. 52 kodeksu pracy. Przyczynami takiego rozwiązania umowy mogą być: ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, popełnienie przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku (jeśli przestępstwo jest oczywiste lub stwierdzone prawomocnym wyrokiem) oraz zawiniona utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Naruszenie obowiązków pracowniczych

Jeśli chodzi o ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych trzeba podkreślić, że ustawodawca celowo nie tylko nie wskazuje enumeratywnie, jakie czyny pracownika są ciężkim naruszeniem podstawowych obowiązków, ale też nie odnosi się do ustalenia ich katalogu. – Takie rozwiązanie służy pewnej swobodzie pracodawcy, co do kształtowania katalogu podstawowych obowiązków niezbędnych dla danego zawodu, branży czy też specyfiki samego zakładu pracy. Należy jedynie wskazać, iż katalog głównych i najistotniejszych obowiązków pracownika znajduje się w art. 100 kodeksu pracy i to on powinien stanowić punkt wyjścia dla wszystkich pracodawców oceniających daną sytuację- dodaje ekspertka. Dodatkowo, aby móc zastosować ten rodzaj rozwiązania umowy, pracodawca musi pamiętać o ustaleniu znacznego stopnia winy pracownika (rażące niedbalstwo lub wina umyślna) oraz udowodnić, że zachowanie pracownika powoduje zagrożenie bądź też naruszenie jego interesów.

Możliwe przyczyny zwolnień grupowych

Pracownik z wyrokiem

W przypadku popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku (jeśli przestępstwo jest oczywiste lub stwierdzone prawomocnym wyrokiem), jego umowa może zostać dyscyplinarnie rozwiązana jeśli zostaną spełnione trzy warunki. Po pierwsze pracownik musi popełnić przestępstwo, czyli czyn zabroniony, społecznie szkodliwy lub niebezpieczny, zdefiniowany i zagrożony karą na mocy kodeksu karnego. Nie ma to zastosowania w przypadku popełnienia przez niego wykroczenia, czyli czynu społecznie szkodliwego określanego przez kodeks wykroczeń. Po drugie, przestępstwo musi mieć być popełnione w czasie trwania stosunku pracy. Po trzecie, popełnione przestępstwo musi powodować niemożność dalszego zatrudniania pracownika na danym stanowisku co oznacza, że istnieje wyraźny związek pomiędzy popełnionym przestępstwem, a piastowanym przez pracownika stanowiskiem. 

Utrata uprawnień

Aby zwolnić pracownika z powodu zawinionej utraty przez niego uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku, niezbędne jest stwierdzenie tego faktu przez odpowiedni, uprawniony do tego organ. Przykładem takiej sytuacji jest utracenie prawa jazdy przez zawodowego kierowcę. - Należy pamiętać, że uprawnienie pracodawcy do rozstania się z pracownikiem w trybie art. 52 § 1 kodeksu pracy jest ściśle określone w czasie. Pracodawca może skorzystać z powyższego rozwiązania przez okres maksymalnie miesiąca od dnia, w którym powziął niebudzącą wątpliwości wiedzę o ziszczeniu się podstaw lub przesłanek pozwalających zastosować zwolnienie dyscyplinarnego – tłumaczy Marta Kosakowska.

Uprawnienia do wykonywania pracy - utrata podczas urlopu

Związki zawodowe mają głos

REKLAMA

Oprócz zachowania terminu do złożenia swojego oświadczenia woli o rozwiązaniu umowy, pracodawca powinien pamiętać o konieczności zawiadomienia związku zawodowego, którego członkiem jest zwalniany bez zachowania okresu wypowiedzenia pracownik. Wówczas niezbędne jest przedstawienie związkowi powodów rozwiązania umowy. - Dla celów dowodowych zasadne jest stosowanie pisemnego zawiadomienia, wówczas pracodawca ma pewność, że wszystkie terminy zostały spełnione i unika ewentualnych nieścisłości co do dat – podsumowuje Kosakowska. Związek zawodowy powinien przedstawić swoje stanowisko w terminie 3 dni. Jego opinia jest jednak jedynie pomocnicza i pracodawca ma prawo do podjęcia ostatecznie decyzji według swojego uznania.

Różnice między formami rozwiązania umowy o pracę określa szczegółowo kodeks pracy. Zarówno pracownik, jak i pracodawca powinni je znać, by szybciej rozwiązywać zaistniałe konflikty i umieć skutecznie dochodzić swoich praw.

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązkowe odpisy i dobrowolne zwiększenia na ZFŚS. Ile wynoszą w 2025 r. i w jakim terminie je wpłacić?

Do 31 maja 2025 r. pracodawca tworzący zakładowy fundusz świadczeń socjalnych musi wpłacić na rachunek funduszu kwotę stanowiącą co najmniej 75 proc. równowartości dokonanych odpisów. Pozostałą kwotę dokonanych odpisów i zwiększeń należy przekazać na rachunek bankowy ZFŚS w terminie do 30 września 2025 r. Jaka jest wysokość odpisów i zwiększeń na ZFŚS w 2025 r.?

Komu przysługuje renta wdowia i w jakiej wysokości? ZUS zaprasza na dyżur telefoniczny

Od 1 lipca 2025 r. osoby owdowiałe będą mogły pobierać swoją emeryturę oraz powiększyć ją o część renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Alternatywnie będą mogły pobierać rentę rodzinną wraz z częścią swojej emerytury. Jak starać się o rentę wdowią odpowiedzą eksperci ZUS podczas dyżuru telefonicznego.

Komunikat ZUS: Wdrożenie nowej metryki programu Płatnik

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o planowanym wdrożeniu nowej metryki 307 dla wersji 10.02.002 programu Płatnik.

Polacy żyją coraz dłużej - GUS opublikował tablicę średniego dalszego trwania życia. Czy ZUS przeliczy emerytury?

Nowa tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn wskazuje, że Polacy żyją coraz dłużej. Czy warto składać wnioski o ponowne przeliczenie już otrzymywanej emerytury?

REKLAMA

Trwa nabór wniosków o świadczenie wychowawcze. Jak uniknąć przerwy w wypłatach 800 plus?

1 czerwca 2025 r. rozpocznie się nowy okres świadczeniowy w programie 800 plus. Wniosek o świadczenie wychowawcze można złożyć jedynie drogą elektroniczną. Jak można uniknąć przerwy w wypłacie świadczenia?

Jak prawidłowo usprawiedliwić nieobecności w pracy. Nieprzyjemne konsekwencje zaniedbania tego obowiązku

W razie nieobecności w pracy pracownik zobowiązany jest do jej usprawiedliwienia. W tym celu przepisy prawa pracy określają, jakie są przyczyny usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Wymieniają też dowody, na podstawie których można usprawiedliwić nieobecność pracownika.

Zmiany w wynagrodzeniach 2025 i 2026 - transparentnie i jawnie

Do 7 czerwca 2026 roku Polska musi wdrożyć dyrektywę o jawności i przejrzystości wynagrodzeń. Przedsiębiorcy mają niewiele czasu na poważne zmiany w zakresie polityki płacowej. Nowe przepisy oznaczają bowiem konieczność przeprowadzenia wnikliwej analizy struktury płac w firmie, wprowadzenie nowych procedur dotyczących prawa do informacji o wynagrodzeniu i kryteriów ustalania jego wysokości. Choć prace nad ustawą wprowadzającą te przepisy nadal trwają, już teraz warto podjąć działania, które przygotują firmę na nową sytuację.

Najlepiej teraz złóż wniosek o rentę wdowią ERWD. Sprawdź, dlaczego

ZUS podpowiada, że teraz jest najlepszy czas na złożenie wniosku o rentę wdowią ERWD. Dlaczego? Dopiero połowa osób uprawnionych złożyła wniosek o rentę wdowią. Od stycznia były duże kolejki. Kolejna fala wniosków przewidywana jest w maju 2025 r.

REKLAMA

Trzynasta emerytura już we wtorek 1 kwietnia 2025 r.

Trzynasta emerytura trafi do emerytów już we wtorek 1 kwietnia 2025 r. Otrzyma ją 889 tys. osób. Kiedy będą kolejne wypłaty trzynastek? Czy można je dostać kilka razy? Czy każdy je otrzyma? Ile wynosi trzynastka w 2025 roku?

Dodatkowe pieniądze dla seniorów. 1 kwietnia pierwsze trzynastki wpłyną na konta emerytów i rencistów

Pierwszy termin wypłaty trzynastych emerytur przypada na wtorek, 1 kwietnia 2025 r. Trzynastki znajdą się na kontach seniorów razem z ich emeryturą lub rentą. Dodatkowe wypłaty przysługują w wysokości najniższej emerytury.

REKLAMA