REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przywrócenie do pracy pracownika w wieku przedemerytalnym - wyrok TK

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Łukasz Guza
Łukasz Guza
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Przywrócenie do pracy pracownika w wieku przedemerytalnym - wyrok TK/fot. Shutterstock
Przywrócenie do pracy pracownika w wieku przedemerytalnym - wyrok TK/fot. Shutterstock
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Możliwość żądania przywrócenia do pracy osoby zatrudnionej na czas określony, której wypowiedziano umowę w okresie ochrony przedemerytalnej - to ważny wyrok dla pracowników, wydany przez Trybunał Konstytucyjny w dniu 11 grudnia 2018 r. (sygn. P 133/15). 

Zatrudnieni na czas określony, którym bezprawnie wypowiada się umowę w okresie ochronnym, mogą żądać przywrócenia do pracy. Tak orzekł Trybunał Konstytucyjny.

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Brak możliwości przywrócenia do pracy osoby zatrudnionej na czas określony, którą zwolniono w okresie ochrony przedemerytalnej (cztery lata przed datą nabycia prawa do emerytury), narusza konstytucyjną zasadę równości wobec prawa. Tak wynika z wczorajszego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. TK podkreślił, że zatrudnieni na czas nieokreślony w razie bezprawnego zwolnienia w okresie ochronnym sami decydują, czy będą domagać się od firmy odszkodowania, czy też przywrócenia do pracy. Ci pracujący na czas określony na podstawie obowiązujących przepisów są takiego wyboru pozbawieni. A to oznacza, że w praktyce ochrona przedemerytalna w ich przypadku ma pozorny charakter.

– Pracodawca wypowiadający im umowy ryzykuje jedynie wypłatę odszkodowania do wysokości trzech wynagrodzeń. A zatrudniony traci pracę – tłumaczył Piotr Pszczółkowski, sędzia sprawozdawca w omawianej sprawie.

Iluzja gwarancji

TK wydał orzeczenie w odpowiedzi na pytanie prawne Sądu Rejonowego w Koninie. Ten ostatni zajmuje się sprawą pielęgniarki, która w 2013 r. została zatrudniona na czas określony (do września 2019 r.; wcześniej przez 34 lata pracowała na czas nieokreślony u tego samego pracodawcy). W lutym 2019 r. nabyłaby ona prawo do emerytury, więc począwszy od lutego 2015 r., przysługiwała jej ochrona przedemerytalna. Zgodnie z art. 39 k.p. w tym czasie pracodawca nie może wypowiedzieć umowy zatrudnionemu, z wyjątkiem przypadku gdy ten ostatni otrzyma rentę lub gdy firma ogłosi upadłość lub zostanie zlikwidowana. Jednak w maju 2015 r. pracodawca wręczył zatrudnionej wypowiedzenie zmieniające dotychczasowe warunki pracy i płacy. Podwładna ich nie przyjęła, więc umowa rozwiązała się definitywnie w czerwcu 2015 r. Zainteresowana odwołała się jednak od wypowiedzenia zmieniającego i zażądała uznania go za bezskuteczne, a w razie upływu okresu wymówienia – przywrócenia poprzednich warunków pracy i płacy. Zgodnie z art. 50 ust. 3 k.p. zatrudniony na czas określony, któremu bezprawnie wypowiedziano umowę, może jednak domagać się jedynie odszkodowania (do trzech pensji). Tylko kobieta w ciąży, rodzic na urlopie macierzyńskim oraz chroniony działacz związkowy może w takim przypadku żądać przywrócenia do pracy. Koniński sąd, który rozpatruje sprawę pracownicy, nabrał wątpliwości co do zgodności tych przepisów z konstytucją i zadał pytanie prawne do TK.

Polecamy: Jak przygotować się do zmian 2019. Podatki, rachunkowość, prawo pracy i ZUS

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Eksperci zgodni

REKLAMA

– Brak możliwości żądania przywrócenia do pracy ewidentnie prowadzi do dyskryminacji ze względu na rodzaj umowy o pracę. Powinniśmy być konsekwentni. Skoro pod wpływem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE wprowadziliśmy ograniczenia co do możliwości zatrudnienia na czas określony i zrównaliśmy okresy wypowiedzenia tych kontraktów oraz umów stałych, to również omawiane przepisy powinny być zmienione – uważa Grzegorz Orłowski, radca prawny z kancelarii Orłowski Patulski Walczak.

W pytaniu do TK koniński sąd podkreślił, że art. 50 ust. 3 k.p. w zakresie, w jakim pozbawia możliwości przywrócenia do pracy zwolnionych w okresie ochrony przedemerytalnej, narusza m.in. konstytucyjną zasadę równości wobec prawa.

– Trudno uzasadnić, dlaczego zwolnionym w okresie przedemerytalnym miałaby nie przysługiwać możliwość przywrócenia do pracy, skoro takie uprawnienie jest przewidziane dla innych pracowników szczególnie chronionych, w tym dla kobiet w ciąży i działaczy związkowych – wskazuje dr Magdalena Zwolińska, partner w kancelarii NGL Legal.

Eksperci podkreślają, że możliwość przywrócenia do pracy ma też istotne znaczenie z punktu widzenia sprawiedliwości społecznej.

– Jeśli pracownikowi brakuje np. dwóch lat do emerytury i podpisze umowę na 24 miesiące, to może spodziewać się, że w ten sposób nabędzie już w przyszłości prawo do świadczeń. Tymczasem pracodawca może wypowiedzieć jego umowę wbrew przysługującej mu ochronie i zatrudniony ma jedynie prawo do odszkodowania – zauważa Marcin Cetnarowicz, radca prawny w kancelarii SSW Pragmatic Solutions.

Podkreśla, że możliwość żądania przywrócenia do pracy w takich przypadkach będzie jednak w praktyce ograniczona.

– Wynika to z długotrwałości postępowań sądowych. W wielu przypadkach trwają one nawet kilka lat. W tym czasie może już upłynąć okres, na jaki była zawarta umowa terminowa. Z takiego roszczenia skorzystają więc tylko ci zatrudnieni, którzy mieli zawarte umowy na dłuższy czas – dodaje mec. Cetnarowicz.

Opinię konińskiego sądu co do niezgodności przepisów k.p. z konstytucją podzielili też prokurator generalny oraz Sejm (ten ostatni w szczególności zwracał uwagę na naruszenie zasady sprawiedliwości społecznej).

Lepsza ochrona

TK przypomniał, że celem ochrony przedemerytalnej jest przeciwdziałanie ryzyku utraty pracy przez osoby starsze, a więc znajdujące się w trudniejszej sytuacji na rynku. Obejmuje ona zarówno osoby zatrudnione terminowo, jak i na czas nieokreślony (art. 39 k.p.). Zdaniem TK rodzaj umowy nie jest więc wystarczającym kryterium do różnicowania uprawnień związanych z taką ochroną. Brak możliwości przywrócenia do pracy w razie bezprawnego zwolnienia (w przypadku zatrudnionych na czas określony) może wywoływać problemy z nabywaniem uprawnień emerytalnych ze względu na brak wystarczającego stażu pracy. A przecież ochrona przedemerytalna powinna to ułatwiać. Trybunał podkreślił też, że obecne przepisy są niespójne, bo inni szczególnie chronieni pracownicy mogą jednak domagać się przywrócenia do pracy, a nie wyłącznie odszkodowania.

Orzecznictwo: Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 11 grudnia 2018 r. (sygn. P 133/15). 

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Aplikacja mZUS zyskuje popularność – już ponad 700 tys. użytkowników w całej Polsce

Aplikacja mobilna mZUS, dostępna na smartfony z systemem Android i iOS, przekroczyła próg 700 tysięcy użytkowników. Umożliwia szybki i wygodny dostęp do usług Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, takich jak składanie wniosków o 800+, „Dobry Start” czy rezerwacja e-wizyt.

Coraz więcej seniorów wybiera przelew zamiast gotówki. Już 80% świadczeń ZUS trafia na konta bankowe

W marcu 2025 roku aż 80 proc. emerytów i rencistów otrzymywało świadczenia ZUS przelewem na konto bankowe. Choć coraz więcej osób rezygnuje z gotówki, część seniorów nadal wybiera wizytę listonosza – z powodów praktycznych i społecznych.

ZUS zachęca do e-wizyt: porady online bez wychodzenia z domu

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozwija usługę e-wizyt, czyli wideorozmów z konsultantami ZUS. Dzięki temu każdy może uzyskać pomoc bez konieczności wizyty w placówce – wystarczy smartfon lub komputer z dostępem do internetu.

Masz świadczenie przedemerytalne i dorabiasz? Do 31 maja musisz rozliczyć się z ZUS

Osoby pobierające świadczenie przedemerytalne lub zasiłek przedemerytalny i jednocześnie dorabiające, muszą do 31 maja złożyć w ZUS-ie zaświadczenie o swoich przychodach. Brak rozliczenia może skutkować zmniejszeniem lub zawieszeniem świadczenia.

REKLAMA

Polski rynek pracy przyciąga wykwalifikowanych pracowników z innych krajów

Polska na podium krajów UE przyciągających wykwalifikowanych pracowników. Choć do liderujących Niemiec wciąż nam daleko, Polska wyrasta na kluczowego gracza w regionie, jeśli chodzi o przyciąganie zagranicznych specjalistów.

Fachowiec na samozatrudnieniu: kontrakt menadżerski z polisami asekurującymi ryzyka, które musi podejmować menadżer

Okazuje się, że odpowiednio dobrane pakiety ochronne nie tylko zwiększają bezpieczeństwo freelancerów i osób zatrudnionych w oparciu o umowę B2B, ale również stanowią atrakcyjny benefit. Może on przyciągać najlepszych specjalistów i budować lojalność wobec firmy.

Wyższe wynagrodzenia młodocianych i nowe stawki wpłat na PFRON od czerwca 2025 r. – sprawdź, ile wyniosą

Od 1 czerwca 2025 roku wzrosną minimalne wynagrodzenia pracowników młodocianych odbywających przygotowanie zawodowe oraz kwoty wpłat na PFRON. To efekt ogłoszenia przez GUS wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w pierwszym kwartale bieżącego roku. Sprawdź aktualne stawki obowiązujące w okresie wakacyjnym.

Ekspertka BCC: Jawność wynagrodzeń nie jest przykrym obowiązkiem, tylko nowym rozdziałem w celu likwidacji nierówności czy świadomego zarządzania swoją karierą zawodową

W piątek, 9 maja 2025 r. posłowie przegłosowali w Sejmie nowelę Kodeksu pracy wprowadzającą nowy obowiązek dla pracodawców. Zgodnie z przegłosowaną dziś w Sejmie nowelizacją Kodeksu pracy, każdy pracodawca publikujący ogłoszenie o naborze na określone stanowisko będzie zobowiązany do podania przedziału wynagrodzenia – z jasno określoną kwotą minimalną i maksymalną.

REKLAMA

Nie możemy zgubić człowieczeństwa

Rozmowa z Katarzyną Oksińską, dyrektorką Departamentu HR w Centralnym Ośrodku Informatyki, o tym, jak budować motywację do pracy w firmie sektora publicznego.

Boże Ciało 2025 i inne dni wolne [Czerwiec]

Zgodnie z ustawą o dniach wolnych od pracy w czerwcu 2025 roku występują 2 święta wolne od pracy. W całym roku jest ich 14. Kiedy wypada Boże Ciało? Ile jest dni wolnych od pracy w czerwcu?

REKLAMA