REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zasady udzielania urlopów wypoczynkowych

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Pracodawca, planując urlopy, powinien wziąć pod uwagę wnioski pracowników, ale także dobro zakładu pracy. Wypoczynek pracowników nie może zakłócić normalnego toku pracy.

Urlop wypoczynkowy powinien być udzielony w roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo.

REKLAMA

Powinno udzielać się go jednorazowo w pełnym przysługującym pracownikowi wymiarze. Jednak na wniosek pracownika można udzielać urlopu w częściach. Wówczas przynajmniej jedna z tych części powinna obejmować co najmniej 14 dni kalendarzowych wypoczynku. Do tych 14 dni wliczamy również dni wolne od pracy, tj. niedziele, święta, a także dni wolne wynikające z przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy. Wystarczy więc, że pracownik skorzysta z 10 dni urlopu wypoczynkowego przypadającego od poniedziałku jednego tygodnia do piątku następnego tygodnia, a spełni wymóg wykorzystania co najmniej 14 dni kalendarzowych wypoczynku.

Uzgodnienie terminu i forma udzielenia urlopu

REKLAMA

Termin wykorzystania urlopu wypoczynkowego ustala się z reguły w planie urlopów. Pracodawca, ustalając plan urlopów, bierze pod uwagę wnioski pracowników, uwzględniając terminy wykorzystania urlopu, a także konieczność zapewnienia normalnego toku pracy w zakładzie. Oznacza, to że pracodawca nie musi ustalać terminów wykorzystania urlopu jedynie ściśle we wskazanych przez pracownika okresach. Pracodawca powinien zaplanować urlop wyłącznie w proponowanych przez pracownika terminach, jeżeli istnieje taka możliwość.

Pracodawcy, którzy nie muszą tworzyć planu urlopów, czyli pracodawcy, u których nie ma związków zawodowych lub działające związki wyraziły zgodę na nietworzenie planu, udzielają urlopu wypoczynkowego po porozumieniu z pracownikiem.

Przepisy nie określają, w jakiej formie udziela się urlopu wypoczynkowego. W praktyce najczęściej odbywa się to na podstawie pisemnego wniosku urlopowego złożonego przez pracownika i zaakceptowanego przez pracodawcę.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nie ma przeszkód, żeby urlopu udzielano w inny sposób, np. w formie ustnej czy drogą elektroniczną. Jednak najlepiej zrobić to w taki sposób, żeby nie było wątpliwości, czy pracodawca wyraził zgodę na urlop i w jakim terminie ma on być wykorzystywany.

Rozpoczęcie urlopu

REKLAMA

Pracownik może rozpocząć wykorzystywanie urlopu wypoczynkowego dopiero po uzyskaniu zgody pracodawcy. Samodzielne udanie się na urlop przez pracownika jest niedozwolone. W przypadku wykorzystywania urlopu bez zgody pracodawcy pracownik naraża się na sankcje ze strony pracodawcy, np. ukaranie karą porządkową lub nawet wypowiedzenie umowy czy zwolnienie dyscyplinarne.

Przyjmuje się obecnie, że pracownik nie może nawet samowolnie wykorzystać urlopu wypoczynkowego ustalonego w planie urlopów. Powinien zacząć jego wykorzystywanie dopiero po uzyskaniu zgody pracodawcy. Wcześniej w tym zakresie prezentowany był odmienny pogląd dopuszczający wykorzystywanie urlopu ustalonego w planie urlopów bez akceptacji pracodawcy (uchwała SN z 3 czerwca 1980 r., V PZP 7/79, OSNC 1980/7-8/132).

Jednak pracodawca może przesunąć pracownikowi urlop wypoczynkowy zaplanowany w planie urlopów z własnej inicjatywy z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, jeżeli nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy.

Wypoczynkowy po macierzyńskim

W przypadku gdy pracownica lub pracownik wystąpi o urlop wypoczynkowy bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, pracodawca nie może odmówić udzielenia tego urlopu w terminie wskazanym przez pracownicę lub pracownika. W takim przypadku pracodawca udziela urlopu wyłącznie na wniosek pracownicy lub pracownika. Urlopu tego nie można więc rozpocząć bez wcześniejszego zawiadomienia pracodawcy o zamiarze jego wykorzystania.


Pracownica lub pracownik mogą po urlopie macierzyńskim wykorzystać zarówno zaległy, jak i bieżący urlop wypoczynkowy, w pełnym wymiarze.

Urlop w okresie wypowiedzenia

Jeżeli pracownik znajduje się w okresie wypowiedzenia, pracodawca może mu jednostronnie narzucić termin wykorzystania urlopu wypoczynkowego. Nie ma w tym przypadku znaczenia, czy wypowiedzenia dokonał pracodawca czy sam pracownik. Pracownik jest zobowiązany wykorzystać w okresie wypowiedzenia zarówno bieżący, jak i zaległy urlop wypoczynkowy. Jeżeli pracownik sam wystąpi o urlop wypoczynkowy w okresie wypowiedzenia, pracodawca nie musi mu go udzielić.

Sposób udzielania urlopu

Urlopu wypoczynkowego udziela się jedynie na dni pracy ustalone w rozkładzie czasu pracy danego pracownika. Można zatem udzielać urlopu pracownikowi np. w niedzielę, jeżeli jest ona dniem pracy pracownika.

Przy udzielaniu urlopu wypoczynkowego, 1 dzień urlopu odpowiada 8 godzinom. Dotyczy to także pracowników pracujących na niepełny etat.

Przykład

Pracownik jest zatrudniony na 1/4 etatu i ma prawo do 20 dni urlopu wypoczynkowego. Pracuje po 2 godziny od poniedziałku do piątku. W takim przypadku pracownikowi przysługuje 5 dni, czyli 40 godzin urlopu (5 dni x 8 godzin) na cały rok. Obniżamy mu bowiem wymiar urlopu do 1/4 etatu (20 dni x 1/4 etatu = 5 dni). Ponieważ pracownik pracuje po 2 godziny dziennie, jeżeli skorzysta z urlopu w któryś ze swoich dni pracy, to odpiszemy mu z urlopu tylko 2 godziny za 1 dzień wolny. Dopiero gdy pracownik weźmie urlop na 4 dni pracy, to z urlopu odpiszemy mu 8 godzin. Wykorzysta wówczas 1 dzień urlopu z 5 dni urlopu, jakie mu przysługują w całym roku.

W przypadku pracowników, którzy mają inną niż 8 godzin normę dobową czasu pracy (np. pracownicy niepełnosprawni w stopniu umiarkowanym lub znacznym, których norma dobowa wynosi 7 godzin, pracownicy zoz, których norma dobowa wynosi 7 godzin i 35 minut), 1 dzień urlopu odpowiada tej normie dobowej. Zatem np. 1 dzień urlopu pracownika niepełnosprawnego w stopniu umiarkowanym to 7 godzin.

Ważne!

Urlopu wypoczynkowego nie można udzielać pracownikowi tylko na część dnia pracy.

Wyjątek od tej zasady dotyczy sytuacji, gdy pracownikowi pozostała do wykorzystania mniejsza liczba godzin urlopu niż liczba godzin, którą ma do przepracowania w danym dniu zgodnie z obowiązującym go harmonogramem czasu pracy.

Przykład

Pracownikowi pozostało do wykorzystania w danym roku 4 godziny urlopu, a pracuje po 8 godzin dziennie każdego dnia. W takim przypadku można udzielić pracownikowi urlopu na część dnia pracy. Wykorzysta wówczas 4 godziny urlopu, a pozostałe 4 godziny przepracuje.

W przypadku gdy pracownicy pracują w systemie czasu pracy, w którym jest dopuszczalne wykonywanie pracy powyżej 8 godzin dziennie, np. w systemie równoważnym czasu pracy, z urlopu odpisujemy pracownikowi tyle godzin, ile miał przepracować w danym dniu, czyli np. 12 godzin lub 16 godzin.

Marek Skałkowski

specjalista w zakresie prawa pracy

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy będą zmiany dla osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności?

Osoby niepełnosprawne ruchowo w stopniu umiarkowanym czują się dyskryminowane. Z tego powodu do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej skierowano kilka ważnych pytań. Wątpliwości na temat ewentualnych zmian w obowiązujących przepisach rozwiewa Pełnomocnik Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasoń.

Czas pracy kadry zarządzającej (kierownicy, dyrektorzy i inni). Czy wszyscy menadżerowie nie mają prawa do nadgodzin? Co wynika z kodeksu pracy i orzecznictwa?

Czas pracy kadry zarządzającej w Polsce podlega szczególnym regulacjom prawnym, które różnią się od zasad obowiązujących pracowników wykonujących zadania operacyjne. Przepisy kodeksu pracy wskazują możliwość wyłączenia menadżerów pełniących funkcje kierownicze z norm dotyczących limitów czasu pracy i rozliczania nadgodzin. W praktyce pojawiają się liczne pytania, jak te zasady stosować, a orzecznictwo sądowe dostarcza cennych wskazówek.

Od 19 czerwca 2025 r. kolosalne podwyżki dla tych pracowników. Rozporządzenie w mocy, po nowemu zarabiają do 23 000 zł a dodatki do 3 400 zł

W wielu tekstach skupiamy się na podwyżkach dla pracowników samorządowych, dla pracowników w budżetówce, w tym nauczycieli, policjantów czy w służbie zdrowia, a warto też pamiętać o innych grupach zawodowych, może bardziej niszowych, ale jednak istniejących od dawna na polskim rynku pracy. Już od 19 czerwca 2025 r. kolosalne podwyżki dla tych pracowników. Rozporządzenie jest w mocy i po nowemu pracownicy zarabiają do 23 000 zł a dodatki do wynagrodzenia to nawet do 3 400 zł. Dla wielu takie stawki to tylko marzenie.

Niedoszacowane ryzyko w branży budowlanej. Blisko 3,5 tys. wypadków w 2024 r.

W branży budowlanej co roku dochodzi do tysięcy wypadków – w 2024 r. odnotowano 3442 zdarzenia, 78 osób zginęło, a 57 zostało ciężko rannych (dane GUS). Choć główną przyczyną jest błąd ludzki, finansową odpowiedzialność ponoszą pracodawcy. Dzięki rozszerzonej polisie OC możliwe jest przeniesienie roszczeń na ubezpieczyciela, jednak pośrednicy ubezpieczeniowi ostrzegają: firmy często zaniżają sumy gwarancyjne i bagatelizują ryzyko.

REKLAMA

Wakacyjna praca nastolatków 2025 [Co mówią przepisy i na co muszą uważać rodzice oraz pracodawcy]

Sezon letni to czas, gdy młodzież chętnie podejmuje się pierwszych zawodowych wyzwań. Jednak zanim nastolatek trafi do pracy w gastronomii, biurze czy przy zbiorach owoców, warto upewnić się, że jego zatrudnienie jest zgodne z prawem. Eksperci Job Impulse przypominają, że przepisy jasno określają, kto, kiedy i w jakich warunkach może pracować w czasie wakacji.

Dodatkowa praca: co teraz motywuje do szukania drugiego etatu lub innej możliwości dorobienia

Powody podejmowania dodatkowej pracy nie zawsze mają wymiar dochodowy. Owszem, najwięcej osób szuka pracy na drugi etat, bo nie wystarcza im pieniędzy na utrzymanie. Jednak wśród motywów znajdują się zgoła inne, na przykład chęć zdobycia dodatkowych doświadczeń zawodowych.

Pracujesz na własnym laptopie? Co to oznacza dla ciebie i dla twojego pracodawcy

Jeszcze kilka lat temu strategia Bring Your Own Device - BYOD, polegająca na tym, że pracownik wykonuje swoje zadania na prywatnym komputerze, laptopie lub telefonie, była postrzegana jako nowoczesne podejście do organizacji pracy. Cyberzagrożenia w ostatnim czasie zasadniczo zmieniają tę optykę.

Od 1 lipca 2025 r. farmaceuci zarobią nawet 10 554 zł brutto. Nowa siatka płac w ochronie zdrowia

Od 1 lipca 2025 r. obowiązywać będą nowe minimalne wynagrodzenia dla farmaceutów zatrudnionych w placówkach ochrony zdrowia. Wzrost płac wyniesie nawet 1 300 zł brutto miesięcznie. To efekt corocznej waloryzacji stawek wynikającej z ustawy o minimalnych wynagrodzeniach w ochronie zdrowia, powiązanej ze wzrostem przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.

REKLAMA

4 dni pracy i 35 dni urlopu? Tak może wyglądać 2026 rok!

Rząd zapowiada gruntowną reformę Kodeksu pracy. W centrum zmian są: skrócenie tygodnia pracy do czterech dni lub 35 godzin oraz wydłużenie urlopu wypoczynkowego do 35 dni. Nowe przepisy mogą wejść w życie już od 2026 roku. Choć projekt budzi entuzjazm wielu pracowników, jego wdrożenie wymaga kompromisów z pracodawcami i szczegółowych analiz kosztów.

Jaki stopień niepełnosprawności uprawnia do... ? [Przykłady 2025]

To pytanie często zadają osoby z niepełnosprawnościami. Z jakim stopniem można ubiegać się o określone ulgi i świadczenia? Co przysługuje ze stopniem lekkim, umiarkowanym, a co ze znacznym? Prezentujemy kilka ważnych przykładów.

REKLAMA