Zasady udzielania urlopów wypoczynkowych
Urlop wypoczynkowy powinien być udzielony w roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo.
Powinno udzielać się go jednorazowo w pełnym przysługującym pracownikowi wymiarze. Jednak na wniosek pracownika można udzielać urlopu w częściach. Wówczas przynajmniej jedna z tych części powinna obejmować co najmniej 14 dni kalendarzowych wypoczynku. Do tych 14 dni wliczamy również dni wolne od pracy, tj. niedziele, święta, a także dni wolne wynikające z przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy. Wystarczy więc, że pracownik skorzysta z 10 dni urlopu wypoczynkowego przypadającego od poniedziałku jednego tygodnia do piątku następnego tygodnia, a spełni wymóg wykorzystania co najmniej 14 dni kalendarzowych wypoczynku.
Uzgodnienie terminu i forma udzielenia urlopu
Termin wykorzystania urlopu wypoczynkowego ustala się z reguły w planie urlopów. Pracodawca, ustalając plan urlopów, bierze pod uwagę wnioski pracowników, uwzględniając terminy wykorzystania urlopu, a także konieczność zapewnienia normalnego toku pracy w zakładzie. Oznacza, to że pracodawca nie musi ustalać terminów wykorzystania urlopu jedynie ściśle we wskazanych przez pracownika okresach. Pracodawca powinien zaplanować urlop wyłącznie w proponowanych przez pracownika terminach, jeżeli istnieje taka możliwość.
Pracodawcy, którzy nie muszą tworzyć planu urlopów, czyli pracodawcy, u których nie ma związków zawodowych lub działające związki wyraziły zgodę na nietworzenie planu, udzielają urlopu wypoczynkowego po porozumieniu z pracownikiem.
Przepisy nie określają, w jakiej formie udziela się urlopu wypoczynkowego. W praktyce najczęściej odbywa się to na podstawie pisemnego wniosku urlopowego złożonego przez pracownika i zaakceptowanego przez pracodawcę.
Nie ma przeszkód, żeby urlopu udzielano w inny sposób, np. w formie ustnej czy drogą elektroniczną. Jednak najlepiej zrobić to w taki sposób, żeby nie było wątpliwości, czy pracodawca wyraził zgodę na urlop i w jakim terminie ma on być wykorzystywany.
Rozpoczęcie urlopu
Pracownik może rozpocząć wykorzystywanie urlopu wypoczynkowego dopiero po uzyskaniu zgody pracodawcy. Samodzielne udanie się na urlop przez pracownika jest niedozwolone. W przypadku wykorzystywania urlopu bez zgody pracodawcy pracownik naraża się na sankcje ze strony pracodawcy, np. ukaranie karą porządkową lub nawet wypowiedzenie umowy czy zwolnienie dyscyplinarne.
Przyjmuje się obecnie, że pracownik nie może nawet samowolnie wykorzystać urlopu wypoczynkowego ustalonego w planie urlopów. Powinien zacząć jego wykorzystywanie dopiero po uzyskaniu zgody pracodawcy. Wcześniej w tym zakresie prezentowany był odmienny pogląd dopuszczający wykorzystywanie urlopu ustalonego w planie urlopów bez akceptacji pracodawcy (uchwała SN z 3 czerwca 1980 r., V PZP 7/79, OSNC 1980/7-8/132).
Jednak pracodawca może przesunąć pracownikowi urlop wypoczynkowy zaplanowany w planie urlopów z własnej inicjatywy z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, jeżeli nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy.
Wypoczynkowy po macierzyńskim
W przypadku gdy pracownica lub pracownik wystąpi o urlop wypoczynkowy bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, pracodawca nie może odmówić udzielenia tego urlopu w terminie wskazanym przez pracownicę lub pracownika. W takim przypadku pracodawca udziela urlopu wyłącznie na wniosek pracownicy lub pracownika. Urlopu tego nie można więc rozpocząć bez wcześniejszego zawiadomienia pracodawcy o zamiarze jego wykorzystania.
Pracownica lub pracownik mogą po urlopie macierzyńskim wykorzystać zarówno zaległy, jak i bieżący urlop wypoczynkowy, w pełnym wymiarze.
Urlop w okresie wypowiedzenia
Jeżeli pracownik znajduje się w okresie wypowiedzenia, pracodawca może mu jednostronnie narzucić termin wykorzystania urlopu wypoczynkowego. Nie ma w tym przypadku znaczenia, czy wypowiedzenia dokonał pracodawca czy sam pracownik. Pracownik jest zobowiązany wykorzystać w okresie wypowiedzenia zarówno bieżący, jak i zaległy urlop wypoczynkowy. Jeżeli pracownik sam wystąpi o urlop wypoczynkowy w okresie wypowiedzenia, pracodawca nie musi mu go udzielić.
Sposób udzielania urlopu
Urlopu wypoczynkowego udziela się jedynie na dni pracy ustalone w rozkładzie czasu pracy danego pracownika. Można zatem udzielać urlopu pracownikowi np. w niedzielę, jeżeli jest ona dniem pracy pracownika.
Przy udzielaniu urlopu wypoczynkowego, 1 dzień urlopu odpowiada 8 godzinom. Dotyczy to także pracowników pracujących na niepełny etat.
Przykład
Pracownik jest zatrudniony na 1/4 etatu i ma prawo do 20 dni urlopu wypoczynkowego. Pracuje po 2 godziny od poniedziałku do piątku. W takim przypadku pracownikowi przysługuje 5 dni, czyli 40 godzin urlopu (5 dni x 8 godzin) na cały rok. Obniżamy mu bowiem wymiar urlopu do 1/4 etatu (20 dni x 1/4 etatu = 5 dni). Ponieważ pracownik pracuje po 2 godziny dziennie, jeżeli skorzysta z urlopu w któryś ze swoich dni pracy, to odpiszemy mu z urlopu tylko 2 godziny za 1 dzień wolny. Dopiero gdy pracownik weźmie urlop na 4 dni pracy, to z urlopu odpiszemy mu 8 godzin. Wykorzysta wówczas 1 dzień urlopu z 5 dni urlopu, jakie mu przysługują w całym roku.
W przypadku pracowników, którzy mają inną niż 8 godzin normę dobową czasu pracy (np. pracownicy niepełnosprawni w stopniu umiarkowanym lub znacznym, których norma dobowa wynosi 7 godzin, pracownicy zoz, których norma dobowa wynosi 7 godzin i 35 minut), 1 dzień urlopu odpowiada tej normie dobowej. Zatem np. 1 dzień urlopu pracownika niepełnosprawnego w stopniu umiarkowanym to 7 godzin.
Ważne!
Urlopu wypoczynkowego nie można udzielać pracownikowi tylko na część dnia pracy.
Wyjątek od tej zasady dotyczy sytuacji, gdy pracownikowi pozostała do wykorzystania mniejsza liczba godzin urlopu niż liczba godzin, którą ma do przepracowania w danym dniu zgodnie z obowiązującym go harmonogramem czasu pracy.
Przykład
Pracownikowi pozostało do wykorzystania w danym roku 4 godziny urlopu, a pracuje po 8 godzin dziennie każdego dnia. W takim przypadku można udzielić pracownikowi urlopu na część dnia pracy. Wykorzysta wówczas 4 godziny urlopu, a pozostałe 4 godziny przepracuje.
W przypadku gdy pracownicy pracują w systemie czasu pracy, w którym jest dopuszczalne wykonywanie pracy powyżej 8 godzin dziennie, np. w systemie równoważnym czasu pracy, z urlopu odpisujemy pracownikowi tyle godzin, ile miał przepracować w danym dniu, czyli np. 12 godzin lub 16 godzin.
Marek Skałkowski
specjalista w zakresie prawa pracy
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat
Upowszechnienie wiedzy dotyczącej prawa pracy, uświadamianie zagrożeń czyhających na młodych pracowników w ich pierwszej pracy oraz informowanie o możliwości skorzystania z pomocy w zakresie prawa pracy to główne cele kampanii „Legitna praca”. Państwowa Inspekcja Pracy kieruje ją do młodych osób, które właśnie wkraczają na rynek pracy.
Pracownicy coraz bardziej odczuwają słabnącą siłę nabywczą swoich wynagrodzeń i wyraźnie oczekują, że ich pensje będą nadążać za rosnącymi cenami. 28 proc. zamierza w nadchodzącym czasie starać się o podwyżkę, a wzrostu wynagrodzenia oczekuje aż 62 proc. – wynika z badania „Barometr rynku pracy” Gi Group Holding.
Jakie przerwy w pracy przysługują kobiecie karmiącej piersią? Co w przypadku pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy? Czy pracodawca może nie wyrazić zgody na udzielenie przerwy na karmienie piersią? Na te i inne pytania znajdziesz odpowiedź w naszym artykule.
Podwyżki dla budżetówki i emerytur stażowych będą przedmiotem porozumienia pomiędzy NSZZ „Solidarność” a rządem. Komisja Krajowa związku zgodziła się na podpisanie dokumentu.
Nowy okres świadczeniowy w programie „Rodzina 500 plus” rozpoczyna się 1 czerwca. Potrwa do 31 maja 2024 r. Jeśli wniosek o 500 plus zostanie złożony w czerwcu – ZUS wypłaci świadczenie do 31 sierpnia wraz z wyrównaniem kwoty świadczenia od czerwca.
W dniach 15-16 maja 2023 r. w Sztokholmie odbył się szczyt UE w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, którego celem było wyznaczenie perspektyw i celów do 2027 r. Co jest priorytetem dla UE w zakresie BHP i jakie akry prawne obowiązują w tym obszarze?
Pracowaliśmy nad rozwiązaniami, aby tzw. Mały ZUS był wydłużony o rok - powiedziała minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg.
Dzieci powinny znać swoje prawa! Rodzice, władze państwowe i społeczeństwo powinni respektować wartości, które są ważne dla rozwoju dziecka. Jednym z najważniejszych dokumentów, w którym spisane są prawa dziecka jest Konwencja o Prawach Dziecka. Polska podpisała Konwencję o Prawach Dziecka 7 czerwca 1991 r. Co wynika z Konwencji i z Deklaracji Praw Dziecka?
W czerwcu 2023 r. są cztery niedziele. Czy w którąś z nich zakaz handlu w niedziele i święta nie obowiązuje. Czy w czerwcu przypada więc niedziela handlowa? Wyjaśniamy.
Urzędy pracy świadczą usługi poradnictwa zawodowego, z których mogą korzystać zarówno osoby bezrobotne oraz poszukujące pracy, jak i pracodawcy. Na czym dokładnie polega ta usługa? W jakich formach może być realizowana? Wyjaśniamy.
W dniu 1 czerwca przypada Dzień Dziecka. W tym szczególnym czasie, ale i każdego dnia, warto pamiętać o ochronie pracy dzieci. Dzieci mogą bowiem pracować na roli, w ramach pomocy rodzicom w gospodarstwie. Należy jednak bezwzględnie przestrzegać pewnych zasad BHP. Szczególnie ważny jest wykaz czynności szczególnie niebezpiecznych, związanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego, których nie wolno powierzać dzieciom poniżej 16 lat. Jakie to czynności? Poniżej wykaz wraz z omówieniem.
Komunikat ZUS: Dostępna jest już aktualizacja aplikacji mobilnej mZUS. W nowej wersji zmieniliśmy wygląd aplikacji i rozbudowaliśmy ją o kolejne funkcje.
Trwa procedowanie świadczenia wspierającego, odbyło się już drugie czytanie w Sejmie. W dniu 24 maja 2023 r. przygotowano dodatkowe sprawozdanie Komisji Społecznej i Rodziny. Czym jest świadczenie wspierające? Kto będzie uprawniony do świadczenia wspierającego? W jakiej wysokości będzie przyznawane świadczenie wspierające?
Empatia to obecnie jedna z kluczowych kompetencji przywódczych, uważana za niezbędną do osiągnięcia sukcesu w zarządzaniu. Niezwykle istotne jest empatyczne podejście lidera do pracownika w zakresie jego kondycji psychicznej i samopoczucia. To wątek, na który zwraca uwagę kampania „Bliżej Siebie”, podkreślająca, jak istotna jest komunikacja i właśnie empatia w miejscu pracy.
Jak uzyskać świadczenie rehabilitacyjne? Kiedy należy się świadczenie rehabilitacyjne? Ile wynosi świadczenie rehabilitacyjne? Jak długo może trwać świadczenie rehabilitacyjne? Jak ZUS płaci świadczenie rehabilitacyjne?
W dniu 1 czerwca przypada Dzień Dziecka. Wielu zastanawia się czy dzieci mogą pracować. Często widzi się dzieci w reklamie czy w serialu telewizyjnym. Czy taka działalność dziecka ma charakter pracy zarobkowej? Czy na pracę dziecka potrzebna jest zgoda rodzica i inspektora pracy? Poniżej najważniejsze warunki formalne, aby móc legalnie zatrudniać dziecko i szanować jego prawa.
Badania pokazują, że polski rynek IT nadal charakteryzuje duża dynamika – po spadku zapotrzebowania na specjalistów IT w drugiej połowie 2022 r. popyt na ich pracę wzrasta. W jakich obszarach poszukiwania się specjaliści IT? Okazuje się, że m.in. co do wiedzy z zakresu: BI, Big Data, Data Science.
Jak podaje Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (dalej: KRUS) w dniu 31 maja 2023 r. upływa termin złożenia zaświadczenia lub oświadczenia dotyczącego rocznej kwoty granicznej podatku dochodowego od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej za 2022 r. To ważny termin, należy o nim pamiętać, ponieważ konsekwencją może być ustanie ubezpieczenia społecznego rolników z dniem, do którego rolnik/domownik był zobowiązany złożyć takie zaświadczenie/oświadczenie w KRUS.
Zakończyć kryzys rosnących kosztów utrzymania: podnieść płace, opodatkować zyski! Takie hasło przewodnie towarzyszy kampanii, którą prowadzi Europejska Konfederacja Związków Zawodowych, czyli Europejska Konfederacja Związków Zawodowych (dalej: ETUC). Związki podkreślają konieczność wyrównania płacy pomiędzy kobietami i mężczyznami jak i ogólnie zagwarantowanie wyższych wynagrodzeń.
Złożenie rozliczenia składki zdrowotnej po terminie, który upłynął 22 maja, nie skutkuje konsekwencjami, ale tylko wysłanie wniosku o najpóźniej pierwszego czerwca - gwarantuje zwrot nadpłaty.
Średnie wynagrodzenie rodzimych specjalistów w sektorze IT wzrosło – takie są wnioski wynikające z badania „Raport Płacowy 2023”, przeprowadzonego przez firmę badawczą Valueships na zlecenie Organizacji Pracodawców Usług IT – SoDA w lutym 2023 roku. Osoby zatrudnione w oparciu o umowę o pracę otrzymały podwyżki wynoszące średnio 12 proc. r/r. Natomiast w przypadku kontraktów B2B pensje świadczących usługi urosły o 6 proc. r/r. Podwyżki te są odzwierciedleniem koniunktury, która w panowała w 2022 r. Na początku br. firmy deklarowały kolejne wzrosty płac. W związku z dynamicznymi zmianami w IT branżowi eksperci przewidują dalsze podwyżki, jednak nie na spodziewanych wcześniej poziomach. Według nich wyniosą one od 5 do 10 procent i będą dotyczyły jedynie konkretnych stanowisk, co wynika ze słabnącej sytuacji gospodarczej na świecie.
W czasach kiedy jedyną pewną rzeczą jest zmiana, liderzy muszą zdobywać zupełnie nowe kompetencje, aby umożliwić rozwój przedsiębiorstw, którymi zarządzają. Strategia na przeczekanie czy też próba długofalowego planowania nie zdaje egzaminu. Obecnie liczy się przede wszystkim trafna identyfikacja nadchodzących trendów, znalezienie w nich szansy na rozwój dla swojego biznesu oraz skuteczne przygotowanie zespołów na ich wdrożenie.
Czym jest urlop na żądanie? Czym różni się urlop wypoczynkowy od urlopu na żądanie? Czy urlop na żądanie to to samo co urlop z powodu siły wyższej? Z jakiego powodu można wziąć urlop na żądanie? Ile jest płatny urlop na żądanie? Kiedy się zgłasza urlop na żądanie?
Świadczenie wspierające i pielęgnacyjne na nowych zasadach. Przewidziano kilka progów. Świadczenie wspierające ma być tylko dla pełnoletnich, przed 18. rokiem życia jedynie świadczenie pielęgnacyjne, które ma być wypłacane na każde dziecko.
Komentarze(0)
Pokaż: