REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa o współodpowiedzialności materialnej

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Umowa o współodpowiedzialności materialnej
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Umowa o współodpowiedzialności materialnej - gdzie, kiedy i jak ją zawrzeć? Jak wyglądają zasady odpowiedzialności za mienie powierzone pracownikowi czy pracownikom?

rozwiń >

Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi czy pracownikom

Często w praktyce zdarza się tak, że pracodawca powierza pracownikowi (np. zatrudnionemu w banku, w sklepie, na magazynie) z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się:

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja
  • pieniądze
  • papiery wartościowe
  • kosztowności
  • narzędzia i instrumenty
  • środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze
  • i inne powierzone rzeczy

w takiej sytuacji pracownik odpowiada w pełnej wysokości za powierzone mienie i za szkodę powstałą w powierzonym mu mieniu.

Czy pracownik zawsze odpowiada za powierzone mienie?

Nie, pracownik nie zawsze odpowiada za powierzone mienie. Przykładowo pracownik może się uwolnić od ponoszenia odpowiedzialności w pełnej wysokości, jeżeli wykaże, że szkoda powstała z przyczyn od niego niezależnych, a w szczególności wskutek niezapewnienia przez pracodawcę warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia.

REKLAMA

Przykład

Przykładowo pracownik ochrony nie będzie ponosił odpowiedzialności za kradzież maszyny i uszkodzenie innej z kilku hektarowego ochranianego terenu budowalnego, na którym nie było ogrodzenia, monitoringu oraz żadnych zabezpieczeń. Szkoda nie była zależna od pracownika, ponieważ sam ochraniał obiekt i nie miał możliwość jednoczesnego patrolowania całego obiektu jak i monitorowania. Doszło do niezapewnienia przez pracodawcę warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia.

Umowa o współodpowiedzialności materialnej

Jeżeli mienie, np. na terenie budowlanym, byłoby powierzono do ochrony kilku pracownikom, to mogą oni przyjąć wspólną odpowiedzialność materialną za mienie powierzone im łącznie z obowiązkiem wyliczenia się. Taka sytuacja może też mieć miejsce np. przy pracy w magazynie czy w sklepie.

Podstawą łącznego powierzenia mienia jest umowa o współodpowiedzialności materialnej, zawarta przez pracowników z pracodawcą na piśmie pod rygorem nieważności.

Jaka jest odpowiedzialność pracowników za mienie wspólnie powierzone?

Pracownicy ponoszący wspólną odpowiedzialność materialną odpowiadają w częściach określonych w umowie.

Co jeśli nie określono w umowie części odpowiedzialności za mienie?

W doktrynie i orzecznictwie prezentowane jest stanowisko, że jeżeli nie ustalono, w jakiej części za szkodę odpowiada każdy z pracowników, to należy przyjąć, że odpowiadają oni w częściach równych, na podstawie art. 379 KC w zw. z 300 KP.

Co jeżeli szkodę wyrządził jeden pracownik? Czy odpowiadają wszyscy?

Nie, nie odpowiadają wszyscy. W razie ustalenia, że szkoda w całości lub w części została spowodowana przez niektórych pracowników, za całość szkody lub za stosowną jej część odpowiadają tylko sprawcy szkody.

Ważne
Indywidualna a a zbiorowa odpowiedzialność

Jeżeli poszczególni pracownicy, po zawarciu umowy o wspólnej odpowiedzialności materialnej bez zachowania pisemnej formy i powierzeniu im wspólnie mienia, pracowali w odrębnie rozliczanych stoiskach i wyłącznie oni przyjmowali i wydawali z nich towar, to odpowiedzialność poszczególnego pracownika za szkody powstałe wskutek niedoboru w prowadzonym przez niego stoisku może być uznana za indywidualną w rozumieniu.

Kogo dotyczy umowa za odpowiedzialność w mieniu?

Odpowiedzialność materialną za szkody w powierzonym mieniu ponoszą pracownicy zatrudnieni:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • w magazynach, w których wyodrębniono pomieszczenie do wydawania towarów (halę spedycyjną) oraz zorganizowano dozór ruchu mienia i osób; warunek wyodrębnienia pomieszczenia wydawania towarów nie jest wymagany w magazynach, w których przeładunek odbywa się systemem automatycznym z urządzeniami pomiarowo-kontrolnymi,
  • w sklepach o obsadzie co najmniej 6 osób i w stoiskach (działach) w domach towarowych (handlowych), jeżeli przy sprzedaży towarów wystawia się dowody sprzedaży, inkaso gotówki jest dokonywane przez kasjerów w wydzielonych kasach, a wydawanie towarów jest dokonywane przez inną osobę niż sprzedawca,
  • w sklepach samoobsługowych oraz w stoiskach (działach) samoobsługowych w domach towarowych (handlowych), w których inkaso gotówki dokonywane jest w wydzielonych kasach przy użyciu kas rejestrujących.

Zawsze w takich sytuacjach należy przeprowadzić inwentaryzację.

Obniżenie wysokości odszkodowania

Wysokość odszkodowania za szkody w mieniu powierzonym pracownikowi ponoszącemu odpowiedzialność materialną na zasadach określonych w art. 124 § 2 oraz art. 125 KP obniża się stosownie, gdy sprawowanie nadzoru nad tym mieniem jest utrudnione, a w szczególności:

  • gdy mienie znajduje się w pomieszczeniach, do których ze względu na potrzeby prawidłowej obsługi konsumentów (interesantów) mają dostęp również pracownicy innych działów albo inne osoby, a zwłaszcza w placówkach handlowych, w których nabywcy mają swobodny dostęp do towarów, oraz gdy przyjmowanie towarów odbywa się bez przerywania obsługi nabywców,
  • w magazynach, sklepach i punktach usługowych, w których praca trwa dłużej niż na jedną zmianę lub w których obsada wynosi co najmniej 5 osób.

Obniżenie odszkodowania ustala się uwzględniając stopień utrudnienia sprawowania nadzoru nad powierzonym mieniem, rodzaj zaniedbań, rozmiar szkody, stopień winy pracownika, jego doświadczenie zawodowe i wyniki dotychczasowej pracy oraz sytuację rodzinną i majątkową.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Jeden przepis a takie znaczenie: plan urlopów 2026. Pracownicy i pracodawcy - pamiętacie o tym wyjątku z KP?

Zbliża się koniec 2025 r., a to oznacza wiele podsumowań, pracy i planów dla pracowników, pracodawców i działów Kadr. Okazuje się, że w Kodeksie Pracy jest jeden przepis, który ma duże znaczenie jeżeli chodzi o plan urlopów na 2026 r. Działy HR, pracownicy i pracodawcy - pamiętacie o tym wyjątku z KP?

BHP. Oceny ryzyka ergonomicznego: RULA, REBA czy OWAS – którą metodę oceny ergonomii wybrać?

Choroby układu mięśniowo-szkieletowego, zwane w terminologii branżowej jako (MSD - musculoskeletal disorder) stały się w Polsce cichą epidemią, odpowiadającą za miliony dni absencji chorobowej rocznie. Dla pracodawcy oznacza to nie tylko koszty zwolnień lekarskich, ale coraz częściej – pozwów o odszkodowania za choroby zawodowe lub wypadki przy pracy.

Praca zdalna: od stycznia 2026 r. nowe stawki [KOMUNIKAT]

Wydano ważny komunikat dla pracowników zdalnych, który określa zasady finansowe w zakresie pracy zdalnej na rok 2026 r. Ten komunikat wprawdzie nie dotyczy wszystkich pracowników, ale warto mieć świadomość, jakie obowiązują regulacje w tej materii, aby móc wyegzekwować czy zweryfikować jak funkcjonuje to w miejscu zatrudnienia.

ZUS ogłasza: od stycznia 2026 r. ZUS rozszerza tą usługę. Co, kiedy i dla kogo?

Chcesz sprawnie załatwić sprawę w ZUS? Zarezerwuj wcześniej wizytę w ZUS. Zakład Ubezpieczeń Społecznych od stycznia 2026 roku rozszerza usługę w swoich placówkach i zachęca klientów do kontaktu online. Na co można liczyć?

REKLAMA

Inspektorzy pracy jak sądy pracy - będą mogli ustalić stosunek pracy

Planowana reforma Państwowej Inspekcji Pracy stanowi istotny punkt zwrotny dla polskiego rynku pracy, znacząco wpływając na sposób funkcjonowania współpracy B2B oraz umów zlecenia. Czy i jak zmieni się sytuacja setek tysięcy zatrudnionych i czy dojdzie do tego, że Inspektorzy pracy będą jak sądy pracy - będą mogli ustalić stosunek pracy?

Miesięczna premia 500 plus też od 1 stycznia 2026 r.: sprawdź czy Tobie się należy

Jak się okazało pod koniec 2025 r. przemyślane premie to nie tylko koszt, a inwestycja w ludzi, w tym w zadowolenie pracownika i satysfakcje pracodawcy. W erze rynku pracownika, gdzie brakuje rąk do pracy, taki bonus - jak premia 500 plus, miesięcznie do wynagrodzenia, motywuje pracowników. Pracodawcy: analizujcie ryzyka, konsultujcie z PIP, wprowadzajcie dodatkowe premie motywacyjne, a pracownicy: wnioskujcie o wdrożenie premii w 2026 r. jeśli jeszcze jej nie ma w Waszym miejscu pracy. Takie 500 plus razy 12 miesięcy da nawet rocznie - w 2026 r. dodatkowe 6000 zł. do wynagrodzenia.

Zmiany w Karcie Nauczyciela od 13.12.2025 r. Najnowszą ustawę komentuje NSZZ „Solidarność” Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania. Koniec z jednostronnością w sprawie dodatków czy godzin ponadwymiarowych - od teraz w mocy UZP

Redakcja Infor zgłosiła się do Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” z prośbą o komentarz do najnowszych zmian wdrożonych w Karcie Nauczyciela. Zmiany wchodzą w życie 13 grudnia 2025 r. a same przepisy mają ogromny wpływ na sytuację prawną i zatrudnieniową nauczycieli. Poniżej prezentujemy odpowiedź, którą otrzymaliśmy bezpośrednio od NSZZ "Solidarność", z której wynika m.in., że wprowadzono nowy, znacznie silniejszy mechanizm kształtowania warunków pracy w oświacie, który w wielu miejscach może zastąpić lub ograniczyć znaczenie dotychczasowych regulaminów wynagradzania nauczycieli przyjętych przez JST lub ministerstwa. Czy w szkołach będzie więc rewolucja regulacji wewnętrznych (UZP) a nauczyciele będę mogli domagać się więcej?

Podwyżki dla pracowników od 2026 roku: duża sieć sklepów spożywczych podjęła decyzję. Nie tylko wynagrodzenie zasadnicze ale i konkretne benefity

Ponad 12 tys. pracowników Kaufland zatrudnionych na stanowisku sprzedawca/kasjer oraz pracownik porządkowy otrzyma od 1 stycznia 2026 roku wyższe wynagrodzenie. Od marca 2026 roku podwyżki otrzymają pracownicy na innych stanowiskach w marketach i logistyce.

REKLAMA

Od 1 stycznia 2026 r. dla wszystkich na zleceniu czy JDG - 3 miesięczne okresy wypowiedzenia w związku z nową ustawą o stażach? Problematyka wypowiedzenia umowy o pracę na granicy wejścia rygoru 3-miesięcznego terminu wypowiedzenia

W praktyce biznesowej firm bardzo często pojawia się problem ustalenia prawidłowego okresu wypowiedzenia w sytuacji, gdy pracownik „wchodzi” w 3-letni staż zatrudnienia już w trakcie biegu wypowiedzenia. Powoduje to liczne wątpliwości po stronie zarówno pracodawców, jak i pracowników. Co więcej, od 1 stycznia 2026 r. dla niektórych zaczną obowiązywać dłuższe okresy wypowiedzenia w związku z nową ustawą o zaliczaniu okresów pracy na różnych podstawach do stażu pracy. Może to spowodować nie małe komplikacje.

Ci rodzice mogą odzyskać utracone uprawnienia. Jest ważny krok Sejmowej Komisji w tej sprawie

W Sejmie zapadła ważna decyzja, która może odmienić sytuację wielu polskich rodzin. Komisja do Spraw Petycji podjęła działania dotyczące grupy rodziców, którzy przez lata czuli się pokrzywdzeni przez obowiązujące przepisy. Czy czekają nas istotne zmiany w prawie pracy? Ministerstwo Rodziny zostało wezwane do zajęcia stanowiska w tej sprawie.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA