REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa o współodpowiedzialności materialnej

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Umowa o współodpowiedzialności materialnej
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Umowa o współodpowiedzialności materialnej - gdzie, kiedy i jak ją zawrzeć? Jak wyglądają zasady odpowiedzialności za mienie powierzone pracownikowi czy pracownikom?

rozwiń >

Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi czy pracownikom

Często w praktyce zdarza się tak, że pracodawca powierza pracownikowi (np. zatrudnionemu w banku, w sklepie, na magazynie) z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się:

REKLAMA

REKLAMA

  • pieniądze
  • papiery wartościowe
  • kosztowności
  • narzędzia i instrumenty
  • środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze
  • i inne powierzone rzeczy

w takiej sytuacji pracownik odpowiada w pełnej wysokości za powierzone mienie i za szkodę powstałą w powierzonym mu mieniu.

Czy pracownik zawsze odpowiada za powierzone mienie?

Nie, pracownik nie zawsze odpowiada za powierzone mienie. Przykładowo pracownik może się uwolnić od ponoszenia odpowiedzialności w pełnej wysokości, jeżeli wykaże, że szkoda powstała z przyczyn od niego niezależnych, a w szczególności wskutek niezapewnienia przez pracodawcę warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia.

REKLAMA

Przykład

Przykładowo pracownik ochrony nie będzie ponosił odpowiedzialności za kradzież maszyny i uszkodzenie innej z kilku hektarowego ochranianego terenu budowalnego, na którym nie było ogrodzenia, monitoringu oraz żadnych zabezpieczeń. Szkoda nie była zależna od pracownika, ponieważ sam ochraniał obiekt i nie miał możliwość jednoczesnego patrolowania całego obiektu jak i monitorowania. Doszło do niezapewnienia przez pracodawcę warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia.

Umowa o współodpowiedzialności materialnej

Jeżeli mienie, np. na terenie budowlanym, byłoby powierzono do ochrony kilku pracownikom, to mogą oni przyjąć wspólną odpowiedzialność materialną za mienie powierzone im łącznie z obowiązkiem wyliczenia się. Taka sytuacja może też mieć miejsce np. przy pracy w magazynie czy w sklepie.

Podstawą łącznego powierzenia mienia jest umowa o współodpowiedzialności materialnej, zawarta przez pracowników z pracodawcą na piśmie pod rygorem nieważności.

Jaka jest odpowiedzialność pracowników za mienie wspólnie powierzone?

Pracownicy ponoszący wspólną odpowiedzialność materialną odpowiadają w częściach określonych w umowie.

Co jeśli nie określono w umowie części odpowiedzialności za mienie?

W doktrynie i orzecznictwie prezentowane jest stanowisko, że jeżeli nie ustalono, w jakiej części za szkodę odpowiada każdy z pracowników, to należy przyjąć, że odpowiadają oni w częściach równych, na podstawie art. 379 KC w zw. z 300 KP.

Co jeżeli szkodę wyrządził jeden pracownik? Czy odpowiadają wszyscy?

Nie, nie odpowiadają wszyscy. W razie ustalenia, że szkoda w całości lub w części została spowodowana przez niektórych pracowników, za całość szkody lub za stosowną jej część odpowiadają tylko sprawcy szkody.

Ważne
Indywidualna a a zbiorowa odpowiedzialność

Jeżeli poszczególni pracownicy, po zawarciu umowy o wspólnej odpowiedzialności materialnej bez zachowania pisemnej formy i powierzeniu im wspólnie mienia, pracowali w odrębnie rozliczanych stoiskach i wyłącznie oni przyjmowali i wydawali z nich towar, to odpowiedzialność poszczególnego pracownika za szkody powstałe wskutek niedoboru w prowadzonym przez niego stoisku może być uznana za indywidualną w rozumieniu.

Kogo dotyczy umowa za odpowiedzialność w mieniu?

Odpowiedzialność materialną za szkody w powierzonym mieniu ponoszą pracownicy zatrudnieni:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • w magazynach, w których wyodrębniono pomieszczenie do wydawania towarów (halę spedycyjną) oraz zorganizowano dozór ruchu mienia i osób; warunek wyodrębnienia pomieszczenia wydawania towarów nie jest wymagany w magazynach, w których przeładunek odbywa się systemem automatycznym z urządzeniami pomiarowo-kontrolnymi,
  • w sklepach o obsadzie co najmniej 6 osób i w stoiskach (działach) w domach towarowych (handlowych), jeżeli przy sprzedaży towarów wystawia się dowody sprzedaży, inkaso gotówki jest dokonywane przez kasjerów w wydzielonych kasach, a wydawanie towarów jest dokonywane przez inną osobę niż sprzedawca,
  • w sklepach samoobsługowych oraz w stoiskach (działach) samoobsługowych w domach towarowych (handlowych), w których inkaso gotówki dokonywane jest w wydzielonych kasach przy użyciu kas rejestrujących.

Zawsze w takich sytuacjach należy przeprowadzić inwentaryzację.

Obniżenie wysokości odszkodowania

Wysokość odszkodowania za szkody w mieniu powierzonym pracownikowi ponoszącemu odpowiedzialność materialną na zasadach określonych w art. 124 § 2 oraz art. 125 KP obniża się stosownie, gdy sprawowanie nadzoru nad tym mieniem jest utrudnione, a w szczególności:

  • gdy mienie znajduje się w pomieszczeniach, do których ze względu na potrzeby prawidłowej obsługi konsumentów (interesantów) mają dostęp również pracownicy innych działów albo inne osoby, a zwłaszcza w placówkach handlowych, w których nabywcy mają swobodny dostęp do towarów, oraz gdy przyjmowanie towarów odbywa się bez przerywania obsługi nabywców,
  • w magazynach, sklepach i punktach usługowych, w których praca trwa dłużej niż na jedną zmianę lub w których obsada wynosi co najmniej 5 osób.

Obniżenie odszkodowania ustala się uwzględniając stopień utrudnienia sprawowania nadzoru nad powierzonym mieniem, rodzaj zaniedbań, rozmiar szkody, stopień winy pracownika, jego doświadczenie zawodowe i wyniki dotychczasowej pracy oraz sytuację rodzinną i majątkową.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Nie 4 tys., a 7 tys. zł zasiłku pogrzebowego z ZUS od 2026 r. Długo wyczekiwana waloryzacja w końcu wchodzi w życie. Na wniosek Z-12 jest 12 miesięcy od zgonu

Nie 4 tys., a 7 tys. zł zasiłku pogrzebowego z ZUS od 2026 r. Długo wyczekiwana waloryzacja w końcu wchodzi w życie. Ile czasu zasiłek ten wynosił 4 tys. zł? Na wniosek Z-12 (czyli wniosek o zasiłek pogrzebowy) jest 12 miesięcy, licząc od dnia zgonu.

To koniec działu XI KP - likwidacja przepisów. Pracownicy, pracodawcy, działy kadr: 13 grudnia 2025 wchodzi w życie totalnie nowa ustawa o kolosalnym znaczeniu dla polskiego prawa pracy. Czekano na nią kilkadziesiąt lat

Uchyla się dział jedenasty z Kodeksu pracy (sic!). Co za zmiana dla pracowników, pracodawców, związków zawodowych oraz organizacji pracodawców! Na taką zmianę czekano kilkadziesiąt lat. Naukowcy już dawno mówili, że trzeba to zrobić i stało się! Ale uwaga, z jednej strony likwidacja przepisów, a z drugiej strony już w dniu 13 grudnia 2025 r. wchodzi w życie totalnie nowa ustawa o kolosalnym znaczeniu dla polskiego prawa pracy, a konkretnie dla ZPP.

NSA wydaje kolejny przełomowy wyrok w sprawie renty, stażu i kwalifikacji chorób

W listopadowym wyroku NSA wydaje kolejne ważne interpretacje w sprawie renty, stażu i kwalifikacji chorób. NSA potwierdził restrykcyjne podejście do świadczeń przyznawanych „w drodze wyjątku". Podkreślono, że wszystkie przesłanki muszą być spełnione łącznie – brak jednej (np. odpowiedniego okresu składkowego) wyklucza możliwość przyznania świadczenia. Wyrok pokazuje, że trudna sytuacja życiowa, choć istotna, nie wystarczy bez spełnienia wymogów formalnych. Jaka jest więc konsekwencja wyroku?

Kolory, wykresy i kontekst – psychologia odbioru danych w controllingu. Jak kolory i forma wpływają na decyzje menedżerów?

Kolory, wykresy i kontekst – psychologia odbioru danych w controllingu. Jak kolory i forma wpływają na decyzje menedżerów? Okazuje się, że organizacje cierpią dziś na paradoks „nadmiaru danych i braku wiedzy”, co w połączeniu ze spadkiem czasu skupienia uwagi do zaledwie 47 sekund paraliżuje proces decyzyjny. Rozwiązaniem niekoniecznie jest nowa technologia (w tym AI), lecz wykorzystanie w raportowaniu wiedzy o psychologii percepcji oraz data storytellingu. Współczesny raport musi być intuicyjny, by menedżer mógł go zrozumieć w niecałą minutę. Niniejszy artykuł wyjaśnia, jak diagnoza kontekstu, dobór wykresów i kolorów zmniejsza obciążenie poznawcze i poprawia jakość decyzji biznesowych.

REKLAMA

Pracodawca wtedy musi zapłacić, choć pracownik nie pracuje, a nie jest to urlop - te dni wolne a płatne należą się

Pracujesz na etacie i myślisz, że znasz wszystkie swoje prawa? Okazuje się, że polskie prawo pracy przewiduje specjalne dni wolne z zachowaniem pełnego wynagrodzenia, o których wielu pracowników nawet nie słyszało. Nie chodzi wcale o urlop wypoczynkowy ani zwolnienie lekarskie - to zbyt proste. Sprawdź, w jakich sytuacjach możesz legalnie nie przyjść do pracy, a pracodawca i tak musi Ci zapłacić.

Kontrowersyjna reforma PIP: czy jej potrzebujemy? Stały Komitet Rady Ministrów przyjął projekt. Oto najważniejsze zmiany

Kontrowersyjna reforma PIP to m.in. nowe uprawnienie inspektorów pracy do przekształcania umów cywilnoprawnych jak umowa o dzieło czy zlecenie w umowy o prace. Czy potrzebujemy tak dużych zmian? Stały Komitet Rady Ministrów przyjął projekt. Oto najważniejsze punkty projektu ustawy o zmianie ustawy o PIP.

Alarmujące dane GUS: albo bezpiecznie, albo szybko. Dramatycznie rośnie liczba poważnych wypadków przy pracy

Alarmujące dane GUS z 2024 r. i pierwszego półrocza 2025 r.: dramatycznie rośnie liczba poważnych wypadków przy pracy. Trzeba wybrać: albo bezpiecznie, albo szybko. Jak zahamować niebezpieczny kierunek?

Emerytury czerwcowe 2026 - kiedy przeliczenie przez ZUS?

Emerytury czerwcowe - nowe przepisy wchodzą w życie w styczniu 2026 r. Komu ZUS przeliczy emeryturę? Kiedy nastąpi przeliczenie? Czy trzeba składać wnioski do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych?

REKLAMA

PPK: nie każdy o tym wie, że uczestnik PPK może przenosić środki między swoimi rachunkami PPK

Podmiot zatrudniający dokonuje wpłat do PPK na rachunek uczestnika utworzony w związku z zatrudnieniem w tym podmiocie. Uczestnik PPK, który ma kilka rachunków PPK, może jednak w każdym czasie złożyć wniosek o wypłatę transferową środków między tymi rachunkami. Oznacza to, że osoba mająca kilka rachunków PPK ma możliwość przenoszenia środków pomiędzy tymi rachunkami.

Migracja pracownicza po polsku: Nie żądaj podwyżki, bo zastąpi Cię cudzoziemiec. Excel rośnie, państwo znika

W polskich fabrykach trwa cichy eksperyment: jeśli pracownicy chcą podwyżki, zawsze można ich zastąpić tańszymi pracownikami z Azji czy Afryki. W Excelu wszystko się zgadza. Problem w tym, że coraz mniej zgadza się w państwie, wspólnocie i relacjach społecznych.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA