Umowa o współodpowiedzialności materialnej

• Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi czy pracownikom
• Umowa o współodpowiedzialności materialnej
• Jaka jest odpowiedzialność pracowników za mienie wspólnie powierzone?
• Co jeśli nie określono w umowie części odpowiedzialności za mienie?
• Co jeżeli szkodę wyrządził jeden pracownik? Czy odpowiadają wszyscy?
• Kogo dotyczy umowa za odpowiedzialność w mieniu?
• Obniżenie wysokości odszkodowania

Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi czy pracownikom

Często w praktyce zdarza się tak, że pracodawca powierza pracownikowi (np. zatrudnionemu w banku, w sklepie, na magazynie) z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się:

• pieniądze
• papiery wartościowe
• kosztowności
• narzędzia i instrumenty
• środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze
• i inne powierzone rzeczy

w takiej sytuacji pracownik odpowiada w pełnej wysokości za powierzone mienie i za szkodę powstałą w powierzonym mu mieniu.

Czy pracownik zawsze odpowiada za powierzone mienie?

Nie, pracownik nie zawsze odpowiada za powierzone mienie. Przykładowo pracownik może się uwolnić od ponoszenia odpowiedzialności w pełnej wysokości, jeżeli wykaże, że szkoda powstała z przyczyn od niego niezależnych, a w szczególności wskutek niezapewnienia przez pracodawcę warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia.

Kogo dotyczy umowa za odpowiedzialność w mieniu?

Odpowiedzialność materialną za szkody w powierzonym mieniu ponoszą pracownicy zatrudnieni:

• w magazynach, w których wyodrębniono pomieszczenie do wydawania towarów (halę spedycyjną) oraz zorganizowano dozór ruchu mienia i osób; warunek wyodrębnienia pomieszczenia wydawania towarów nie jest wymagany w magazynach, w których przeładunek odbywa się systemem automatycznym z urządzeniami pomiarowo-kontrolnymi,
• w sklepach o obsadzie co najmniej 6 osób i w stoiskach (działach) w domach towarowych (handlowych), jeżeli przy sprzedaży towarów wystawia się dowody sprzedaży, inkaso gotówki jest dokonywane przez kasjerów w wydzielonych kasach, a wydawanie towarów jest dokonywane przez inną osobę niż sprzedawca,
• w sklepach samoobsługowych oraz w stoiskach (działach) samoobsługowych w domach towarowych (handlowych), w których inkaso gotówki dokonywane jest w wydzielonych kasach przy użyciu kas rejestrujących.

Zawsze w takich sytuacjach należy przeprowadzić inwentaryzację.

Obniżenie wysokości odszkodowania

Wysokość odszkodowania za szkody w mieniu powierzonym pracownikowi ponoszącemu odpowiedzialność materialną na zasadach określonych w art. 124 § 2 oraz art. 125 KP obniża się stosownie, gdy sprawowanie nadzoru nad tym mieniem jest utrudnione, a w szczególności:

• gdy mienie znajduje się w pomieszczeniach, do których ze względu na potrzeby prawidłowej obsługi konsumentów (interesantów) mają dostęp również pracownicy innych działów albo inne osoby, a zwłaszcza w placówkach handlowych, w których nabywcy mają swobodny dostęp do towarów, oraz gdy przyjmowanie towarów odbywa się bez przerywania obsługi nabywców,
• w magazynach, sklepach i punktach usługowych, w których praca trwa dłużej niż na jedną zmianę lub w których obsada wynosi co najmniej 5 osób.

Obniżenie odszkodowania ustala się uwzględniając stopień utrudnienia sprawowania nadzoru nad powierzonym mieniem, rodzaj zaniedbań, rozmiar szkody, stopień winy pracownika, jego doświadczenie zawodowe i wyniki dotychczasowej pracy oraz sytuację rodzinną i majątkową.