REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa o współodpowiedzialności materialnej

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Umowa o współodpowiedzialności materialnej
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Umowa o współodpowiedzialności materialnej - gdzie, kiedy i jak ją zawrzeć? Jak wyglądają zasady odpowiedzialności za mienie powierzone pracownikowi czy pracownikom?

rozwiń >

Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi czy pracownikom

Często w praktyce zdarza się tak, że pracodawca powierza pracownikowi (np. zatrudnionemu w banku, w sklepie, na magazynie) z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się:

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja
  • pieniądze
  • papiery wartościowe
  • kosztowności
  • narzędzia i instrumenty
  • środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze
  • i inne powierzone rzeczy

w takiej sytuacji pracownik odpowiada w pełnej wysokości za powierzone mienie i za szkodę powstałą w powierzonym mu mieniu.

Czy pracownik zawsze odpowiada za powierzone mienie?

Nie, pracownik nie zawsze odpowiada za powierzone mienie. Przykładowo pracownik może się uwolnić od ponoszenia odpowiedzialności w pełnej wysokości, jeżeli wykaże, że szkoda powstała z przyczyn od niego niezależnych, a w szczególności wskutek niezapewnienia przez pracodawcę warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia.

REKLAMA

Przykład

Przykładowo pracownik ochrony nie będzie ponosił odpowiedzialności za kradzież maszyny i uszkodzenie innej z kilku hektarowego ochranianego terenu budowalnego, na którym nie było ogrodzenia, monitoringu oraz żadnych zabezpieczeń. Szkoda nie była zależna od pracownika, ponieważ sam ochraniał obiekt i nie miał możliwość jednoczesnego patrolowania całego obiektu jak i monitorowania. Doszło do niezapewnienia przez pracodawcę warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia.

Umowa o współodpowiedzialności materialnej

Jeżeli mienie, np. na terenie budowlanym, byłoby powierzono do ochrony kilku pracownikom, to mogą oni przyjąć wspólną odpowiedzialność materialną za mienie powierzone im łącznie z obowiązkiem wyliczenia się. Taka sytuacja może też mieć miejsce np. przy pracy w magazynie czy w sklepie.

Podstawą łącznego powierzenia mienia jest umowa o współodpowiedzialności materialnej, zawarta przez pracowników z pracodawcą na piśmie pod rygorem nieważności.

Jaka jest odpowiedzialność pracowników za mienie wspólnie powierzone?

Pracownicy ponoszący wspólną odpowiedzialność materialną odpowiadają w częściach określonych w umowie.

Co jeśli nie określono w umowie części odpowiedzialności za mienie?

W doktrynie i orzecznictwie prezentowane jest stanowisko, że jeżeli nie ustalono, w jakiej części za szkodę odpowiada każdy z pracowników, to należy przyjąć, że odpowiadają oni w częściach równych, na podstawie art. 379 KC w zw. z 300 KP.

Co jeżeli szkodę wyrządził jeden pracownik? Czy odpowiadają wszyscy?

Nie, nie odpowiadają wszyscy. W razie ustalenia, że szkoda w całości lub w części została spowodowana przez niektórych pracowników, za całość szkody lub za stosowną jej część odpowiadają tylko sprawcy szkody.

Ważne
Indywidualna a a zbiorowa odpowiedzialność

Jeżeli poszczególni pracownicy, po zawarciu umowy o wspólnej odpowiedzialności materialnej bez zachowania pisemnej formy i powierzeniu im wspólnie mienia, pracowali w odrębnie rozliczanych stoiskach i wyłącznie oni przyjmowali i wydawali z nich towar, to odpowiedzialność poszczególnego pracownika za szkody powstałe wskutek niedoboru w prowadzonym przez niego stoisku może być uznana za indywidualną w rozumieniu.

Kogo dotyczy umowa za odpowiedzialność w mieniu?

Odpowiedzialność materialną za szkody w powierzonym mieniu ponoszą pracownicy zatrudnieni:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • w magazynach, w których wyodrębniono pomieszczenie do wydawania towarów (halę spedycyjną) oraz zorganizowano dozór ruchu mienia i osób; warunek wyodrębnienia pomieszczenia wydawania towarów nie jest wymagany w magazynach, w których przeładunek odbywa się systemem automatycznym z urządzeniami pomiarowo-kontrolnymi,
  • w sklepach o obsadzie co najmniej 6 osób i w stoiskach (działach) w domach towarowych (handlowych), jeżeli przy sprzedaży towarów wystawia się dowody sprzedaży, inkaso gotówki jest dokonywane przez kasjerów w wydzielonych kasach, a wydawanie towarów jest dokonywane przez inną osobę niż sprzedawca,
  • w sklepach samoobsługowych oraz w stoiskach (działach) samoobsługowych w domach towarowych (handlowych), w których inkaso gotówki dokonywane jest w wydzielonych kasach przy użyciu kas rejestrujących.

Zawsze w takich sytuacjach należy przeprowadzić inwentaryzację.

Obniżenie wysokości odszkodowania

Wysokość odszkodowania za szkody w mieniu powierzonym pracownikowi ponoszącemu odpowiedzialność materialną na zasadach określonych w art. 124 § 2 oraz art. 125 KP obniża się stosownie, gdy sprawowanie nadzoru nad tym mieniem jest utrudnione, a w szczególności:

  • gdy mienie znajduje się w pomieszczeniach, do których ze względu na potrzeby prawidłowej obsługi konsumentów (interesantów) mają dostęp również pracownicy innych działów albo inne osoby, a zwłaszcza w placówkach handlowych, w których nabywcy mają swobodny dostęp do towarów, oraz gdy przyjmowanie towarów odbywa się bez przerywania obsługi nabywców,
  • w magazynach, sklepach i punktach usługowych, w których praca trwa dłużej niż na jedną zmianę lub w których obsada wynosi co najmniej 5 osób.

Obniżenie odszkodowania ustala się uwzględniając stopień utrudnienia sprawowania nadzoru nad powierzonym mieniem, rodzaj zaniedbań, rozmiar szkody, stopień winy pracownika, jego doświadczenie zawodowe i wyniki dotychczasowej pracy oraz sytuację rodzinną i majątkową.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Nawet 50 tysięcy kary i do 6 tysięcy mandatu za pracownika – o tym nie wiedzą pracodawcy

Państwowa Inspekcja Pracy oraz Straż Graniczna otrzymały szersze uprawnienia kontrolne, w tym możliwość nakładania kar, mandatów i kierowania wniosków o ukaranie do sądu. W ograniczaniu nielegalnego zatrudnienia mają pomóc również nowe zasady dla agencji pracy m.in. 2-letni okres karencji dotyczący świadczenia usług na rzecz zatrudniania cudzoziemców. O czym jeszcze muszą wiedzieć pracodawcy, którzy w szczególnie gorącym okresie przedświątecznym szukają rąk do pracy „na już”?

Jawność wynagrodzeń i luka płacowa: jak przygotować organizację na nową rzeczywistość?

Wraz z wdrożeniem unijnej Pay Transparency Directive, europejskie firmy stają przed dużym wyzwaniem. W Polsce problem nierówności płacowych wciąż jest znaczący, według „Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń 2024” nieskorygowana luka płacowa wyniosła 13%, a w 2025 r. średnia różnica między wynagrodzeniem kobiet, a mężczyzn wynosiła 7,8%. Co zatem dalej? Jawność wynagrodzeń i luka płacowa: jak przygotować organizację na nową rzeczywistość?

Lista kontrolna PIP: pomoc dla pracodawców w wyborze właściwej umowy z pracownikiem. Ma ograniczyć nadużywanie umów cywilnoprawnych

Lista kontrolna przygotowana przez PIP i związki zawodowe ma pomóc pracodawcom w wyborze właściwej umowy z pracownikiem. Celem tej inicjatywy jest ograniczenie nadużywania umów cywilnoprawnych w sytuacjach, kiedy powinna być zawarta umowa o pracę.

Grudzień 2025: kalendarz do druku (PDF). Pobierz i wydrukuj

Grudzień 2025: darmowy kalendarz do druku z miejscem na notatki w formacie PDF. Grudzień 2025 roku ma aż 11 dni wolnych od pracy. Jakie ważne dni występują w tym miesiącu? Wydrukuj i zrób notatki na kolejny miesiąc.

REKLAMA

Grudzień 2025 inny niż zwykle: dni wolne i godziny pracy [Kalendarz]

Grudzień 2025 roku jest inny niż zwykle. Jak zmieniają się dni wolne od pracy i niedziele handlowe w ostatnim miesiącu roku? Jak liczyć godziny pracy w miesiącu? Zobacz przykład wyliczeń na podstawie grudnia. Oto kalendarz grudnia 2025 roku z zaznaczonymi świętami, weekendami i niedzielami handlowymi.

Czy pracodawca może wysłać na przymusowy urlop między Świętami a Nowym Rokiem? W jakich przypadkach?

Okres między Świętami Bożego Narodzenia a Nowym Rokiem to czas, kiedy w wielu firmach robi się spokojniej. Dla pracowników oznacza to możliwość odpoczynku i spokojnego planowania przerwy świątecznej. Dla pracodawców – moment zastanowienia się, czy mogą wysłać pracownika na urlop „na siłę”. Prawo jasno określa granice, a ich znajomość pozwala uniknąć nieporozumień i stresu w tym wyjątkowym okresie.

4140 zł miesięcznie za zatrudnienie osoby z niepełnosprawnością. Orzeczenie o niepełnosprawności to nie bariera. Pracodawcy zaczynają wykorzystywać potencjał osób niepełnosprawnych

Orzeczenie o niepełnosprawności to nie bariera. Pracodawcy zaczynają wykorzystywać potencjał osób niepełnosprawnych. To konieczność również z tego względu, że rynek pracy nie nadąża za rzeczywistością. Co roku ubywa ogromna liczba pracowników. Należy aktywizować dostępne zasoby, takie jak osoby niepełnosprawne, kobiety w wieku produkcyjnym, najmłodsi i najstarsi pracownicy. Co więcej, można otrzymywać nawet 4140 zł miesięcznie za zatrudnienie osoby z niepełnosprawnością.

Nawet 50 tys. zł kary za nielegalne zatrudnienie i do 6000 zł mandatu za pracownika za pozorny outsourcing. O tym nie wiedzą pracodawcy

Przeciwdziałanie patologiom rynku pracy, walka z wyzyskiem i realne zabezpieczenie praw cudzoziemców to główne cele nowych przepisów, które już obowiązują. Państwowa Inspekcja Pracy oraz Straż Graniczna otrzymały szersze uprawnienia kontrolne, w tym możliwość nakładania kar, mandatów i kierowania wniosków o ukaranie do sądu. W ograniczaniu nielegalnego zatrudnienia mają pomóc również nowe zasady dla agencji pracy m.in. 2-letni okres karencji dotyczący świadczenia usług na rzecz zatrudniania cudzoziemców. O czym jeszcze muszą wiedzieć pracodawcy, którzy w szczególnie gorącym okresie przedświątecznym szukają rąk do pracy „na już”?

REKLAMA

Czy można zatrudniać młodocianych do pracy w niskich temperaturach? Przepisy BHP szczególnie chronią młodych pracowników

Czy można zatrudniać młodocianych do pracy w niskich temperaturach? Przepisy BHP szczególnie chronią młodych pracowników. Reguluje to rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 czerwca 2023 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac.

6140,20 zł: nowa kwota graniczna przychodu emeryta i rencisty od grudnia 2025 r. do lutego 2026 r. i kwota graniczna przychodu w całym 2025 r. [ZUS]

6140,20 zł - tyle emeryci i renciści mogą dorabiać do emerytury bez żadnych konsekwencji dla swojego głównego świadczenia. Nowe kwoty dorabiania obowiązują od grudnia 2025 r. do lutego 2026 r. Ile wynoszą kwoty graniczne przychodu w całym 2025 r.?

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA