REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa o współodpowiedzialności materialnej

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Umowa o współodpowiedzialności materialnej
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Umowa o współodpowiedzialności materialnej - gdzie, kiedy i jak ją zawrzeć? Jak wyglądają zasady odpowiedzialności za mienie powierzone pracownikowi czy pracownikom?
rozwiń >

Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi czy pracownikom

Często w praktyce zdarza się tak, że pracodawca powierza pracownikowi (np. zatrudnionemu w banku, w sklepie, na magazynie) z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się:

REKLAMA

Autopromocja
  • pieniądze
  • papiery wartościowe
  • kosztowności
  • narzędzia i instrumenty
  • środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze
  • i inne powierzone rzeczy

w takiej sytuacji pracownik odpowiada w pełnej wysokości za powierzone mienie i za szkodę powstałą w powierzonym mu mieniu.

Czy pracownik zawsze odpowiada za powierzone mienie?

Nie, pracownik nie zawsze odpowiada za powierzone mienie. Przykładowo pracownik może się uwolnić od ponoszenia odpowiedzialności w pełnej wysokości, jeżeli wykaże, że szkoda powstała z przyczyn od niego niezależnych, a w szczególności wskutek niezapewnienia przez pracodawcę warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia.

Przykład

Przykładowo pracownik ochrony nie będzie ponosił odpowiedzialności za kradzież maszyny i uszkodzenie innej z kilku hektarowego ochranianego terenu budowalnego, na którym nie było ogrodzenia, monitoringu oraz żadnych zabezpieczeń. Szkoda nie była zależna od pracownika, ponieważ sam ochraniał obiekt i nie miał możliwość jednoczesnego patrolowania całego obiektu jak i monitorowania. Doszło do niezapewnienia przez pracodawcę warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia.

Umowa o współodpowiedzialności materialnej

Jeżeli mienie, np. na terenie budowlanym, byłoby powierzono do ochrony kilku pracownikom, to mogą oni przyjąć wspólną odpowiedzialność materialną za mienie powierzone im łącznie z obowiązkiem wyliczenia się. Taka sytuacja może też mieć miejsce np. przy pracy w magazynie czy w sklepie.

Podstawą łącznego powierzenia mienia jest umowa o współodpowiedzialności materialnej, zawarta przez pracowników z pracodawcą na piśmie pod rygorem nieważności.

Jaka jest odpowiedzialność pracowników za mienie wspólnie powierzone?

Pracownicy ponoszący wspólną odpowiedzialność materialną odpowiadają w częściach określonych w umowie.

Co jeśli nie określono w umowie części odpowiedzialności za mienie?

W doktrynie i orzecznictwie prezentowane jest stanowisko, że jeżeli nie ustalono, w jakiej części za szkodę odpowiada każdy z pracowników, to należy przyjąć, że odpowiadają oni w częściach równych, na podstawie art. 379 KC w zw. z 300 KP.

Co jeżeli szkodę wyrządził jeden pracownik? Czy odpowiadają wszyscy?

Nie, nie odpowiadają wszyscy. W razie ustalenia, że szkoda w całości lub w części została spowodowana przez niektórych pracowników, za całość szkody lub za stosowną jej część odpowiadają tylko sprawcy szkody.

Ważne
Indywidualna a a zbiorowa odpowiedzialność

Jeżeli poszczególni pracownicy, po zawarciu umowy o wspólnej odpowiedzialności materialnej bez zachowania pisemnej formy i powierzeniu im wspólnie mienia, pracowali w odrębnie rozliczanych stoiskach i wyłącznie oni przyjmowali i wydawali z nich towar, to odpowiedzialność poszczególnego pracownika za szkody powstałe wskutek niedoboru w prowadzonym przez niego stoisku może być uznana za indywidualną w rozumieniu.

Kogo dotyczy umowa za odpowiedzialność w mieniu?

Odpowiedzialność materialną za szkody w powierzonym mieniu ponoszą pracownicy zatrudnieni:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • w magazynach, w których wyodrębniono pomieszczenie do wydawania towarów (halę spedycyjną) oraz zorganizowano dozór ruchu mienia i osób; warunek wyodrębnienia pomieszczenia wydawania towarów nie jest wymagany w magazynach, w których przeładunek odbywa się systemem automatycznym z urządzeniami pomiarowo-kontrolnymi,
  • w sklepach o obsadzie co najmniej 6 osób i w stoiskach (działach) w domach towarowych (handlowych), jeżeli przy sprzedaży towarów wystawia się dowody sprzedaży, inkaso gotówki jest dokonywane przez kasjerów w wydzielonych kasach, a wydawanie towarów jest dokonywane przez inną osobę niż sprzedawca,
  • w sklepach samoobsługowych oraz w stoiskach (działach) samoobsługowych w domach towarowych (handlowych), w których inkaso gotówki dokonywane jest w wydzielonych kasach przy użyciu kas rejestrujących.

Zawsze w takich sytuacjach należy przeprowadzić inwentaryzację.

Obniżenie wysokości odszkodowania

Wysokość odszkodowania za szkody w mieniu powierzonym pracownikowi ponoszącemu odpowiedzialność materialną na zasadach określonych w art. 124 § 2 oraz art. 125 KP obniża się stosownie, gdy sprawowanie nadzoru nad tym mieniem jest utrudnione, a w szczególności:

  • gdy mienie znajduje się w pomieszczeniach, do których ze względu na potrzeby prawidłowej obsługi konsumentów (interesantów) mają dostęp również pracownicy innych działów albo inne osoby, a zwłaszcza w placówkach handlowych, w których nabywcy mają swobodny dostęp do towarów, oraz gdy przyjmowanie towarów odbywa się bez przerywania obsługi nabywców,
  • w magazynach, sklepach i punktach usługowych, w których praca trwa dłużej niż na jedną zmianę lub w których obsada wynosi co najmniej 5 osób.

Obniżenie odszkodowania ustala się uwzględniając stopień utrudnienia sprawowania nadzoru nad powierzonym mieniem, rodzaj zaniedbań, rozmiar szkody, stopień winy pracownika, jego doświadczenie zawodowe i wyniki dotychczasowej pracy oraz sytuację rodzinną i majątkową.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Umowa o pracę bez formy pisemnej, uproszczone zatrudnianie cudzoziemców – jaką deregulację postulują przedsiębiorcy?

Konfederacja Lewiatan od lat przedstawia propozycje zmian, które mają zmniejszyć liczbę skomplikowanych regulacji. Odejście od obowiązku stosowania umowy pisemnej w przepisach prawa pracy czy też skrócenie czasu trwania procedur legalizujących pobyt i pracę cudzoziemców oraz uproszczenie wymogów przy zmianie warunków ich zatrudnienia – to tylko niektóre z postulatów deregulacyjnych.

Komunikat ZUS: Wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe 2025/2026

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że wysłał płatnikom zawiadomienia o wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe na rok składkowy 2025/2026.

Wolne 2 maja i 10 listopada 2025 r. dla wybranych pracowników. Jest zarządzenie premiera

Prezes Rady Ministrów wydał zarządzenie w sprawie czasu pracy i dni wolnych. Wiadomo już kto zgodnie z nowymi przepisami ma wolne 2 maja i 10 listopada 2025 r. Dwa dodatkowe dni wolne są jednak tylko dla niektórych pracowników.

Pierwsze trzynaste emerytury ZUS wypłaci 1 kwietnia. Jaka będzie wysokość dodatkowej emerytury?

1 kwietnia pierwsze trzynastki wpłyną na konta emerytów i rencistów. Nie każdy dostanie dodatkową trzynastą emeryturę w takiej samej kwocie. Kwota, która wpłynie na konta seniorów jest uzależniona od tego jak wysoka jest ich comiesięczna wypłata z ZUS, ponieważ trzynastka będzie opodatkowana i oskładkowana.

REKLAMA

BHP: Komu przysługuje obuwie ochronne?

Obuwie ochronne BHP – kto powinien je stosować i dlaczego jest niezbędne? Odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa w miejscu pracy. W wielu branżach stanowi podstawowy środek ochrony indywidualnej, zabezpieczając pracowników przed poważnymi urazami. Dobrze dobrane buty nie tylko chronią stopy przed uderzeniami, przecięciami czy przebiciami, ale także zapewniają stabilność, wygodę i odporność na czynniki środowiskowe. W jakich zawodach obuwie ochronne jest konieczne i jakie zagrożenia może ograniczyć?

Czy dodatek motywacyjny będzie dla wszystkich pracowników? Obecne rozwiązania są krzywdzące

Związek Miast Polskich przyjął stanowisko w sprawie dofinansowania wynagrodzeń pracowników pomocy społecznej. Zdaniem samorządowców włączenie wszystkich pracowników realizujących zadania z zakresu szeroko rozumianej pomocy społecznej do programu dodatku motywacyjnego przełoży się na jakość świadczonych usług.

Obowiązkowe odpisy i dobrowolne zwiększenia na ZFŚS w 2025 r. Ile wynoszą i w jakim terminie je wpłacić?

Do 31 maja 2025 r. pracodawca tworzący zakładowy fundusz świadczeń socjalnych musi wpłacić na rachunek funduszu kwotę stanowiącą co najmniej 75 proc. równowartości dokonanych odpisów. Pozostałą kwotę dokonanych odpisów i zwiększeń należy przekazać na rachunek bankowy ZFŚS w terminie do 30 września 2025 r. Jaka jest wysokość odpisów i zwiększeń na ZFŚS w 2025 r.?

Komu przysługuje renta wdowia i w jakiej wysokości? ZUS zaprasza na dyżur telefoniczny

Od 1 lipca 2025 r. osoby owdowiałe będą mogły pobierać swoją emeryturę oraz powiększyć ją o część renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Alternatywnie będą mogły pobierać rentę rodzinną wraz z częścią swojej emerytury. Jak starać się o rentę wdowią odpowiedzą eksperci ZUS podczas dyżuru telefonicznego.

REKLAMA

Komunikat ZUS: Wdrożenie nowej metryki programu Płatnik

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o planowanym wdrożeniu nowej metryki 307 dla wersji 10.02.002 programu Płatnik.

Polacy żyją coraz dłużej - GUS opublikował tablicę średniego dalszego trwania życia. Czy ZUS przeliczy emerytury?

Nowa tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn wskazuje, że Polacy żyją coraz dłużej. Czy warto składać wnioski o ponowne przeliczenie już otrzymywanej emerytury?

REKLAMA