Umowa zawarta na czas określony a koniec obowiązywania ustawy antykryzysowej

Umowa zawarta z pracownikiem na czas określony jest dłuższa niż 24 miesiące, co narusza art. 13 ustawy o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców (zwanej dalej ustawą antykryzysową). A ponadto do obecnie obowiązującej umowy na czas określony będzie miał zastosowanie art. 25¹ k.p., czyli będzie ona pierwszą umową terminową. Oznacza to, że kolejna umowa może być zawarta z pracownikiem na czas określony i będzie traktowana jako druga w zakresie limitu umów na czas określony z art. 25¹ k.p.

Zatrudnienie w okresie obowiązywania tzw. ustawy antykryzysowej nie może przekraczać 24 miesięcy. Co prawda ustawodawca nie wskazuje sankcji za naruszenie tej zasady, ale przedstawiony w pytaniu problem można rozwiązać następująco. Pracodawca może skorzystać z możliwości wcześniejszego rozwiązania stosunku pracy za wypowiedzeniem. Nawet jeśli umowa o pracę nie zawierałaby takiej klauzuli, nie ma przeszkód, aby taki zapis wprowadzić do umowy za pomocą porozumienia zmieniającego. Na uzasadnienie tej tezy należy przywołać chociażby uchwałę Sądu Najwyższego z 14 czerwca 1994 r. (I PZP 26/94, OSNP 1994/8/126). Sąd w uzasadnieniu uchwały dopuszcza wprowadzenie takiej klauzuli w trakcie trwania stosunku pracy.

Wyjściem z tej sytuacji będzie również rozwiązanie stosunku pracy na mocy porozumienia stron.

Wspomniana ustawa zakresem obowiązywania sięga do 31 grudnia 2011 r. Oznacza to, że na gruncie art. 34 ust. 1 ww. ustawy ograniczenia w zakresie zatrudniania na podstawie umów na czas określony obowiązują właśnie do tego terminu. A zatem do umów o pracę zawartych na czas określony trwających w dniu 1 stycznia 2012 r. mają zastosowanie przepisy odwieszonego art. 25¹ k.p. Jeśli umowa z pracownikiem zostałaby zawarta np. na czas od 12 lutego 2009 r. do 31 stycznia 2012 r., trzeba będzie zastosować do tej umowy art. 25¹ k.p., co oznacza, że ta umowa również byłaby traktowana jako pierwsza umowa na czas określony.

Jeśli pracodawca zdecyduje się na przedłużenie zatrudnienia z pracownikiem po 31 grudnia 2012 r., ma 2 możliwości. Może zawrzeć z nim umowę na czas określony, która byłaby jego drugą umową terminową, lub zatrudnić go na czas nieokreślony. Warto pamiętać, że zawarcie 3. umowy na czas określony jest równoznaczne w skutkach z zawarciem umowy na czas określony, jeśli przerwa między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej nie przekroczyła miesiąca. Zmiana umowy w zakresie czasu jej trwania, w formie porozumienia zmieniającego, jest traktowana jako zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony.