REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Czy zamieszczenie w umowie o pracę klauzuli ograniczającej wybór sądu, który ma rozpatrywać spory między pracodawcą a pracownikiem, jest skuteczne

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Małgorzata Mędrala-Natkaniec

REKLAMA

Zatrudniamy pracowników w różnych placówkach firmy, które znajdują się na terenie całego kraju. Aby uniknąć dodatkowych wyjazdów w przypadku ewentualnych spraw sądowych, chcemy zamieścić w umowie o pracę zapis, że wszelkie spory między pracodawcą a pracownikiem będzie rozstrzygał sąd właściwy dla siedziby centrali pracodawcy. Czy zamieszczenie tego rodzaju klauzuli w umowie o pracę będzie skuteczne?

Wprowadzenie klauzuli w zakresie wyboru właściwości sądu pracy w umowach o pracę jest nieskuteczne. Obowiązują Państwa reguły ogólne o właściwości miejscowej sądu pracy. Zatem będą Państwo mogli skutecznie powoływać się na zawartą w umowie o pracę klauzulę jedynie pod warunkiem, że pracownik wyrazi zgodę na przekazanie sprawy sądowi wskazanemu w umowie jako właściwy i sąd ten uzna takie działanie za zasadne ze względów celowościowych.

REKLAMA

UZASADNIENIE

W sprawach z zakresu prawa pracy regułą jest właściwość miejscowa przemienna sądu pracy. Oznacza to, że pracodawca lub pracownik mają wybór sądu, jaki ma rozpatrywać spory między nimi. Wybór ten jest jednak ograniczony. Powództwo w sprawach z zakresu prawa pracy może być bowiem wytoczone w zależności od wyboru powoda przed sąd:

  • właściwości ogólnej pozwanego, czyli według jego miejsca zamieszkania (w przypadku pracodawcy, który jest osobą fizyczną) lub siedziby pozwanego (w przypadku, gdy pracodawca jest osobą prawną lub innym podmiotem niebędącym osobą fizyczną),
  • w którego okręgu praca jest, była lub miała być wykonywana,
  • w którego okręgu znajduje się zakład pracy (art. 461 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego).

Wybór między sądami, które mają rozpatrywać spór z zakresu prawa pracy, należy do powoda.

Przez wprowadzenie do umów o pracę klauzuli określającej, że spory w zakresie prawa pracy ma rozpatrywać sąd właściwy dla centrali firmy ograniczyliby Państwo możliwość wyboru przez powoda (w tym przypadku – pracownika) sądu pracy w ramach ustawowej właściwości przemiennej. Postanowienie takie należy zatem uznać za mniej korzystne dla pracownika niż przewidują to przepisy prawa pracy, co powoduje jego nieskuteczność (art. 18 Kodeksu pracy). Mimo wprowadzenia takiej klauzuli do umów o pracę, pracodawcę i pracownika w zakresie właściwości sądu rozpatrującego sprawy z prawa pracy będą obowiązywać wskazane wyżej ustawowe zasady ogólne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

WAŻNE!

Pracodawca nie może ograniczyć w umowie o pracę wyboru sądu pracy, który będzie rozpatrywał spory między nim a pracownikiem.

REKLAMA

Ustawowa właściwość sądów pracy jest szczególnym przypadkiem właściwości wyłącznej. W przeciwieństwie do innych spraw cywilnych, w sprawach z zakresu prawa pracy, zgodnie z poglądem większości ekspertów, nie istnieje możliwość zawarcia pisemnej umowy między stronami stosunku pracy o rozpatrzenie sporu już wynikłego lub sporów mogących w przyszłości wyniknąć ze stosunku pracy, przez sąd I instancji, który według ustawy nie jest miejscowo właściwy. Dotyczy to tym samym także zamieszczenia tego rodzaju klauzuli w umowie o pracę co do przyszłych sporów.

Jednak w pewnych sytuacjach sąd właściwy może przekazać sprawę innemu sądowi równorzędnemu. Takie przekazanie może mieć miejsce jedynie na zgodny wniosek stron oraz jeżeli przemawiają za tym względy celowości. Postanowienie w tym zakresie może zapaść na posiedzeniu niejawnym. Sąd, któremu sprawa została przekazana, jest związany postanowieniem sądu przekazującego (art. 461 § 3 Kodeksu postępowania cywilnego).

Wniosek stron stosunku pracy o przekazanie sprawy innemu sądowi niż sąd według właściwości przemiennej nie wiąże automatycznie sądu, który jest zobowiązany do zbadania jego przesłanek pod względem celowości. Przez względy celowości należy rozumieć przede wszystkim względy pozwalające na przyspieszenie lub ułatwienie przeprowadzenia postępowania. Odnoszą się one głównie do szybszego i tańszego prowadzenia postępowania dowodowego przed sądem orzekającym, np. w sytuacji, gdy większość świadków zamieszkuje w okręgu sądu, któremu sprawa zostanie przekazana.

Rozpatrując wniosek stron o przekazanie sprawy innemu sądowi sąd właściwy bada, czy rzeczywiście istnieje wola stron co do zmiany właściwości miejscowej, a także czy nie zostanie naruszony interes pracownika przez analizę przesłanek celowościowych.

PRZYKŁAD

Pracownik wniósł pozew o zapłatę wynagrodzenia za godziny nadliczbowe do sądu byłego miejsca wykonywania swojej pracy. Obecnie pracownik już nie jest zatrudniony u tego pracodawcy, zmienił także miejsce zamieszkania. Pracodawca w odpowiedzi na pozew złożył wniosek o przekazanie sprawy do innego równorzędnego sądu pracy ze względów celowościowych. Większość świadków to pracownicy pracodawcy mający miejsce zamieszkania w tym okręgu sądowym. Koszty dojazdu pracownika do sądu miejsca zamieszkania świadków oraz właściwego według przepisów ogólnych są porównywalne. Pracownik wyraził zgodę na zmianę właściwości miejscowej. W tej sytuacji sąd właściwy miejscowo może wydać postanowienie o przekazaniu sprawy wskazanemu przez strony sądowi równorzędnemu.

Podstawa prawna:

  • art. 43, art. 46, art. 461 § 1 i § 3 Kodeksu postępowania cywilnego,
  • art. 18 Kodeksu pracy,
  • art. 58 § 1 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 300 Kodeksu pracy.

Orzecznictwo uzupełniające:

  • Właściwość przemienna z art. 462 k.p.c. (obecnie 461 § 1 k.p.c.) dotyczy powództwa każdej ze stron materialnie uprawnionej ze stosunku pracy. (Postanowienie Sądu Najwyższego z 31 sierpnia 1979 r., IV PZ 50/79, OSNCP 1980/3/56)
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Realia pracy tymczasowej. Co liczy się dziś dla firm i kandydatów? [Badanie]

Na rynku pracy, gdzie coraz trudniej o trwałość i przewidywalność, głos pracowników oraz pracodawców staje się jednym z najczulszych barometrów zmian. Job Impulse co roku bada poziom satysfakcji obu tych grup. Najnowsze wyniki wskazują, że oczekiwania wobec agencji dynamicznie rosną: firmy domagają się sprawnych, natychmiastowych rekrutacji, ale przy zachowaniu wysokiej jakości procesów i maksymalnym ograniczeniu rotacji. Z kolei pracownicy tymczasowi coraz wyraźniej sygnalizują potrzebę stabilności, poszerzania systemu benefitów, a także obsługi formalności online.

Lipiec 2025 – dni wolne, godziny pracy

Lipiec 2025 – dni wolne od pracy i godziny pracy. To najbardziej zapracowany miesiąc w roku. Jaki jest wymiar czasu pracy w lipcu? Czy kalendarz dni wolnych od pracy przewiduje święta w tym miesiącu?

Wyzwania dla pracodawców w zakresie wynagrodzeń. Zmiany pomogą zmniejszyć rotację pracowników

Połowa polskich pracowników uważa, że zarabia za mało. To powód dużej rotacji pracowników. Jakie wyzwania stoją przed pracodawcami? Co muszą zmienić, aby zmniejszyć rotację w firmie?

Raz w roku 14 dni z rzędu urlopu wypoczynkowego? Czy to obowiązek pracownika?

Czy pracownik musi raz w roku kalendarzowym wykorzystać 14 dni urlopu wypoczynkowego z rzędu? Zgodnie z art. 162 Kodeksu pracy na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części, ale co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.

REKLAMA

Nie do 5 000 zł a do 46 000 zł: nowe przepisy już w mocy. Poszła w górę wysokość grzywny za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

Nie do 5 000 zł a do 46 000 zł. Aż 9. krotnie poszła w górę wysokość grzywny za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Kto zyska a kto straci i dlaczego tak się stało? Ustawodawca reaguje na bieżącą sytuację na rynku pracy. Tym samym znowelizowano najistotniejszą ustawą w obszarze ubezpieczeń społecznych jaką jest ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 350, dalej jako: ustawa). Zatem za co można nałożyć taką grzywnę?

Sprawdź, którym liderem jesteś: kontroler, terapeuta, mesjasz, eko-lider [Zarządzanie]

Dr Simon Western wyróżnia 4 typy liderów w firmach: terapeuta, mesjasz, kontroler i eko-lider. Który typ przywództwa został uszyty na miarę naszych czasów? Sprawdź, którym typem lidera jesteś.

Nadchodzi jawność wynagrodzeń. Co się zmieni?

94% kandydatów do pracy przez brak widełek płacowych w ogłoszeniu rezygnuje z aplikowania, nawet jeśli oferta jest atrakcyjna dla rozwoju ich ścieżki kariery. Nadchodzi jawność wynagrodzeń. Co to oznacza? Czy podanie widełek płacowych w ogłoszeniach o pracę będzie obowiązkowe?

Lipiec 2025: jakie zmiany i ważne daty w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych?

Lipiec 2025 r. przyniósł ważne zmiany w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych. Zmiany mają wpływ na sytuację pracowników, pracodawców, osób z niepełnosprawnościami, przedsiębiorców, osób bezrobotnych, stażystów i dla wielu innych grup. Wchodzi w życie sporo nowych przepisów - jedne są bardziej niszowe - bo dotyczące np. zatrudnienia w służbach, a drugie mniej, odnoszące się do wielu osób. Przypominamy też jakie są ważne terminy kadrowo-płacowe, które powinny być dochowane w lipcu 2025 r.

REKLAMA

Czy certyfikacja ISO nadal ma sens?

Zarządzanie jakością, zarządzanie środowiskowe, systemy zapewniania bezpieczeństwa i higieny pracy czy czystości mikrobiologicznej – nowoczesne organizacje, szczególnie te, działające globalnie, porządkują wewnętrzne procesy własnymi procedurami. Czy w tej sytuacji certyfikacja ISO nadal ma sens? – Bez wątpienia. I to nie tylko po to, żeby zwiększyć konkurencyjność i wiarygodność w oczach kontrahentów – przekonuje Katarzyna Petrusiewicz, ekspert CWS Workwear.

Najbardziej szanowane zawody 2025. B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę

Jakie zawody są obecnie najbardziej szanowane przez społeczeństwo? Na końcu listy znajdują się posłowie, europosłowie, samorządowcy, influencerzy i youtuberzy. Zmienia się idealna wizja pracy - B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę.

REKLAMA