REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Czy zamieszczenie w umowie o pracę klauzuli ograniczającej wybór sądu, który ma rozpatrywać spory między pracodawcą a pracownikiem, jest skuteczne

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Małgorzata Mędrala-Natkaniec

REKLAMA

Zatrudniamy pracowników w różnych placówkach firmy, które znajdują się na terenie całego kraju. Aby uniknąć dodatkowych wyjazdów w przypadku ewentualnych spraw sądowych, chcemy zamieścić w umowie o pracę zapis, że wszelkie spory między pracodawcą a pracownikiem będzie rozstrzygał sąd właściwy dla siedziby centrali pracodawcy. Czy zamieszczenie tego rodzaju klauzuli w umowie o pracę będzie skuteczne?

Wprowadzenie klauzuli w zakresie wyboru właściwości sądu pracy w umowach o pracę jest nieskuteczne. Obowiązują Państwa reguły ogólne o właściwości miejscowej sądu pracy. Zatem będą Państwo mogli skutecznie powoływać się na zawartą w umowie o pracę klauzulę jedynie pod warunkiem, że pracownik wyrazi zgodę na przekazanie sprawy sądowi wskazanemu w umowie jako właściwy i sąd ten uzna takie działanie za zasadne ze względów celowościowych.

REKLAMA

UZASADNIENIE

W sprawach z zakresu prawa pracy regułą jest właściwość miejscowa przemienna sądu pracy. Oznacza to, że pracodawca lub pracownik mają wybór sądu, jaki ma rozpatrywać spory między nimi. Wybór ten jest jednak ograniczony. Powództwo w sprawach z zakresu prawa pracy może być bowiem wytoczone w zależności od wyboru powoda przed sąd:

  • właściwości ogólnej pozwanego, czyli według jego miejsca zamieszkania (w przypadku pracodawcy, który jest osobą fizyczną) lub siedziby pozwanego (w przypadku, gdy pracodawca jest osobą prawną lub innym podmiotem niebędącym osobą fizyczną),
  • w którego okręgu praca jest, była lub miała być wykonywana,
  • w którego okręgu znajduje się zakład pracy (art. 461 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego).

Wybór między sądami, które mają rozpatrywać spór z zakresu prawa pracy, należy do powoda.

Przez wprowadzenie do umów o pracę klauzuli określającej, że spory w zakresie prawa pracy ma rozpatrywać sąd właściwy dla centrali firmy ograniczyliby Państwo możliwość wyboru przez powoda (w tym przypadku – pracownika) sądu pracy w ramach ustawowej właściwości przemiennej. Postanowienie takie należy zatem uznać za mniej korzystne dla pracownika niż przewidują to przepisy prawa pracy, co powoduje jego nieskuteczność (art. 18 Kodeksu pracy). Mimo wprowadzenia takiej klauzuli do umów o pracę, pracodawcę i pracownika w zakresie właściwości sądu rozpatrującego sprawy z prawa pracy będą obowiązywać wskazane wyżej ustawowe zasady ogólne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

WAŻNE!

Pracodawca nie może ograniczyć w umowie o pracę wyboru sądu pracy, który będzie rozpatrywał spory między nim a pracownikiem.

Ustawowa właściwość sądów pracy jest szczególnym przypadkiem właściwości wyłącznej. W przeciwieństwie do innych spraw cywilnych, w sprawach z zakresu prawa pracy, zgodnie z poglądem większości ekspertów, nie istnieje możliwość zawarcia pisemnej umowy między stronami stosunku pracy o rozpatrzenie sporu już wynikłego lub sporów mogących w przyszłości wyniknąć ze stosunku pracy, przez sąd I instancji, który według ustawy nie jest miejscowo właściwy. Dotyczy to tym samym także zamieszczenia tego rodzaju klauzuli w umowie o pracę co do przyszłych sporów.

Jednak w pewnych sytuacjach sąd właściwy może przekazać sprawę innemu sądowi równorzędnemu. Takie przekazanie może mieć miejsce jedynie na zgodny wniosek stron oraz jeżeli przemawiają za tym względy celowości. Postanowienie w tym zakresie może zapaść na posiedzeniu niejawnym. Sąd, któremu sprawa została przekazana, jest związany postanowieniem sądu przekazującego (art. 461 § 3 Kodeksu postępowania cywilnego).

Wniosek stron stosunku pracy o przekazanie sprawy innemu sądowi niż sąd według właściwości przemiennej nie wiąże automatycznie sądu, który jest zobowiązany do zbadania jego przesłanek pod względem celowości. Przez względy celowości należy rozumieć przede wszystkim względy pozwalające na przyspieszenie lub ułatwienie przeprowadzenia postępowania. Odnoszą się one głównie do szybszego i tańszego prowadzenia postępowania dowodowego przed sądem orzekającym, np. w sytuacji, gdy większość świadków zamieszkuje w okręgu sądu, któremu sprawa zostanie przekazana.

Rozpatrując wniosek stron o przekazanie sprawy innemu sądowi sąd właściwy bada, czy rzeczywiście istnieje wola stron co do zmiany właściwości miejscowej, a także czy nie zostanie naruszony interes pracownika przez analizę przesłanek celowościowych.

PRZYKŁAD

Pracownik wniósł pozew o zapłatę wynagrodzenia za godziny nadliczbowe do sądu byłego miejsca wykonywania swojej pracy. Obecnie pracownik już nie jest zatrudniony u tego pracodawcy, zmienił także miejsce zamieszkania. Pracodawca w odpowiedzi na pozew złożył wniosek o przekazanie sprawy do innego równorzędnego sądu pracy ze względów celowościowych. Większość świadków to pracownicy pracodawcy mający miejsce zamieszkania w tym okręgu sądowym. Koszty dojazdu pracownika do sądu miejsca zamieszkania świadków oraz właściwego według przepisów ogólnych są porównywalne. Pracownik wyraził zgodę na zmianę właściwości miejscowej. W tej sytuacji sąd właściwy miejscowo może wydać postanowienie o przekazaniu sprawy wskazanemu przez strony sądowi równorzędnemu.

Podstawa prawna:

  • art. 43, art. 46, art. 461 § 1 i § 3 Kodeksu postępowania cywilnego,
  • art. 18 Kodeksu pracy,
  • art. 58 § 1 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 300 Kodeksu pracy.

Orzecznictwo uzupełniające:

  • Właściwość przemienna z art. 462 k.p.c. (obecnie 461 § 1 k.p.c.) dotyczy powództwa każdej ze stron materialnie uprawnionej ze stosunku pracy. (Postanowienie Sądu Najwyższego z 31 sierpnia 1979 r., IV PZ 50/79, OSNCP 1980/3/56)
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyższe pensje dla rezydentów od lipca 2025 roku. Oto nowe stawki wynagrodzenia

Od 1 lipca 2025 roku lekarze i dentyści odbywający specjalizację w ramach rezydentury otrzymają wyższe wynagrodzenie. Projekt nowego rozporządzenia Ministra Zdrowia przewiduje podwyżki zarówno dla specjalizacji priorytetowych, jak i pozostałych dziedzin. Sprawdź, ile będą zarabiać rezydenci po zmianach.

Gwarantowana rekompensata dla pracownika za 3 maja 2025 r. [PRAWO]

Święto 3 maja w 2025 r. wypada w sobotę. Co na to prawo? Przewidywana jest gwarantowana rekompensata dla pracownika. Jakie są obowiązki pracodawcy w maju?

ZUS nieczynny 2 maja 2025 r.

Dnia 2 maja 2025 r. (piątek) ZUS będzie nieczynny. Centrum Obsługi Telefonicznej również tego dnia nie pracuje. ZUS zachęca do załatwiania spraw online.

Bezpłatny e-book Piękny umysł. PRISM Brain Mapping

Żyjemy w czasach, w których jedynym pewnikiem jest zmiana. Kluczowe dla niej są samoświadomość i samopoznanie. Prezentujemy jedno z najlepszych narzędzi, które nam w tym pomoże – PRISM Brain Mapping.

REKLAMA

Kobieta 12 kg. Mężczyzna 30 kg. Przepisy BHP regulują podnoszenie ciężarów w pracy

Kobieta może podnosić 12 kg, a mężczyzna aż 30 kg przy pracy stałej. To prawie 3 razy więcej. Przepisy BHP regulują podnoszenie ciężarów w pracy w różnych okolicznościach. Kiedy konieczne jest zespołowe przenoszenie ciężarów przez pracowników? Oto przepisy prawne określające zasady transportu ręcznego.

Czterodniowy tydzień pracy w Polsce 2025. Gigantyczne straty dla przedsiębiorców. Każdy chciałby mniej pracować

Każdy chciałby mniej pracować, być wiecznie młodym, zarabiać dużo pieniędzy i nie mieć zmartwień. - Hanna Mojsiuk, prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie negatywnie ocenia plany wprowadzenia w Polsce czterodniowego tygodnia pracy. Jeszcze w kwietniu zostaną przedstawione główne założenia programu.

Dodatek dopełniający do renty socjalnej 2025: komu przysługuje, kiedy wypłata i co z egzekucją?

Osoby uprawnione do renty socjalnej, które są całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji, od maja będą otrzymywać dodatek dopełniający do swojego świadczenia. Przepisy przewidują, że z dodatku dopełniającego będą dokonywane potrącenia i egzekucja. Do Sejmu wpłynęła petycja w sprawie ich ograniczenia.

Szkolenie pracowników: jak optymalizować koszty poprawy kompetencji w firmie, angażując sztuczną inteligencję

Personalizacja czy microlearning pozwalają skutecznie podnosić kompetencje zatrudnionych, co przekłada się na realne korzyści biznesowe oraz przewagę konkurencyjną na rynku. Szkolenia pracowników w firmach muszą dostosować się do nowych standardów i trendów rynkowych.

REKLAMA

Urlop adopcyjny 2025. Adopcja dziecka i wszystkie urlopy przysługujące rodzicom

Urlop adopcyjny to skrótowa nazwa urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. To urlop macierzyński na dziecko adoptowane lub przyjęte na wychowanie w ramach rodziny zastępczej (nie dotyczy zawodowych rodzin zastępczych). Oto wszystkie urlopy, które w 2025 r. należą się po adopcji dziecka lub dzieci. Gwarantuje je Kodeks pracy.

Zakazy dla pracodawcy dotyczące kobiet w ciąży i karmiących piersią [Kodeks pracy]

Prawo pracy w sposób szczególny chroni kobiety będące w ciąży oraz karmiące piersią. W tym celu zostały skonstruowane zakazy dla pracodawców zatrudniających takie osoby. Czego dotyczą art. 176, 178, 179 Kodeksu pracy?

REKLAMA