REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Skrócenie czasu pracy - warunki szkodliwe lub szczególnie uciążliwe dla zdrowia

Artur Dawid Samek
radca prawny, ekspert z zakresu prawa pracy
Skrócenie czasu pracy - warunki szkodliwe lub szczególnie uciążliwe dla zdrowia. / Fot. Fotolia
Skrócenie czasu pracy - warunki szkodliwe lub szczególnie uciążliwe dla zdrowia. / Fot. Fotolia
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Czy skrócenie czasu pracy ze względu na warunki szkodliwe lub szczególnie uciążliwe dla zdrowia pracownika ma charakter obligatoryjny czy też fakultatywny?

Skrócenie czasu pracy ze względu na warunki szczególnie uciążliwe lub szczególnie szkodliwe dla zdrowia

W art. 145 Kodeksu pracy, przewidziano skrócenie czasu pracy ze względu na warunki szczególnie uciążliwe lub szczególnie szkodliwe dla zdrowia. Skrócenie czasu pracy dotyczy norm określonych w art. 129 § 1 Kodeku pracy t.j poniżej 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy w przypadku podstawowego systemu czasu pracy.

REKLAMA

Autopromocja

Skrócenie czasu pracy może dotyczyć wszystkich systemów czasu pracy, które mogą obowiązywać u pracodawcy.

Sposoby skrócenia czasu pracy

Co istotne przedmiotowe skrócenie może polegać na obniżeniu norm czasu pracy albo na ustanowieniu przerwy wliczanej do czasu pracy, a w przypadku pracy monotonnej lub pracy w ustalonym z góry tempie, polega na wprowadzeniu przerw w pracy wliczanych do czasu pracy.

Zobacz polecany produkt: KODEKS PRACY 2015 z komentarzem (PDF)

Katalog prac szczególnie uciążliwych lub szczególnie szkodliwych dla zdrowia

Zgodnie art. 145 § 2 Kodeksu pracy zasady ustalenia wykazu prac, które mogą być zakwalifikowane do kategorii szczególnie uciążliwych lub szczególnie szkodliwych dla zdrowia, zostały oparte na konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami w trybie określonym w art. 237 11a i art. 237 13a Kodeksu pracy. Dodatkowo pracodawca ma obowiązek zasięgnąć opini lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami. Przedstawicieli pracowników, którzy biorą udział w przedmiotowych konsultacjach, wybierają zakładowe organizacje związkowe, a jeżeli u pracodawcy takie organizacje nie działają, wybierają pracownicy w trybie przyjętym w zakładzie pracy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zadaj pytanie na FORUM

Obligatoryjność czy fakultatywność skrócenia czasu pracy?

Istotne jest to, że ustawodawca nie wskazał czy przedmiotowe skrócenie ma charakter obligatoryjny, gdy warunki są szczególnie uciążliwe lub szczególnie szkodliwe dla zdrowia pracowników. Wydaje się, że w treści przepisu art. 145 kodeksu pracy nie został zawarty nakaz skrócenia czasu pracy pracowników wykonujących pracę w tych warunkach. Należy jednak mieć na uwadze, iż przepis ten należy interpretować w związku z art. 207 § 1 i 2 Kodeksu pracy, który odnosi się do obowiązków pracodawcy w zakresie zapewnienia odpowiedniego stanu bhp w zakładzie pracy oraz obowiązków w zakresie ochrony zdrowia i życia pracowników. W doktrynie istnieje spór, co do tego czy skrócenie czasu pracy w przypadku wystąpienia przesłanek określonych w art. 145 kodeksu pracy jest obligatoryjne czy też nie.

Część doktryny opowiada się za obligatoryjnym skróceniem, wskazując na stylistykę art. 145 Kodeksu pracy, która ich zdaniem sugeruje na wybór pracodawcy co do metody skrócenia, a nie samego aktu skrócenia (zob. Sławomir Driczinski, Skrócony czas pracy – niektóre problemy i propozycje rozwiązań Prawo i Zabezpieczenia Społeczne 2000r. , nr 3 s.13).

Skrócony czas pracy przy szkodliwych warunkach pracy

Wydaje się, że przesądzający jest jednak brak wyraźnego nakazu skrócenia czasu pracy pracowników wykonujących pracę w przedmiotowych warunkach. Decyzję w sprawie skrócenia czasu pracy podejmowana jest przez pracodawcę po dokonaniu wskazanego wyżej trybu konsultacji i zasięgnięciu opinii. W tym też trybie następuje określenie wykazu stanowisk pracy objętych skróconym czasem pracy.

Wskazana fakultatywność nie oznacza całkowitej dowolności w tej kwestii, gdyż należy ją oceniać przez pryzmat wskazanych już wyżej przepisów art. 207 § 1 i 2 Kodeksu pracy (zob. Kodeks pracy Komentarz pod redakcją Wojciecha Muszalskiego Warszawa 2013r. str.436). Powyższe potwierdza również wyrok z 14 listopada 2008r. (II PK 84/08, OSNP 2010, nr 9-10, poz.13), w którym to Sąd Najwyższy wskazał, iż samo ustalenie występowania szczególnie szkodliwych warunków pracy, nie rodzi po stronie pracodawcy obowiązku skrócenia czasu pracy. W uzasadnieniu wyroku, sąd między innymi wskazał, że do obowiązków pracodawcy należy przeprowadzanie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, rejestrowanie i przechowywanie wyników tych badań i pomiarów oraz udostępnianie ich pracownikom. Sam jednak fakt ustalenia występowania szczególnie uciążliwych lub szczególnie szkodliwych warunków pracy nie rodzi po stronie pracodawcy obowiązku skrócenia czasu pracy. O tym, czy jest to niezbędne w danych okolicznościach, czy bardziej celowe jest zastosowanie innych prawnych środków „rekompensujących” pracę w takich warunkach, decyduje pracodawca, uwzględniając opinie pracowników lub ich przedstawicieli, a także opinię lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami, kierując się przede wszystkim potrzebą zapewnienia pracownikom efektywnie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.    

Przerwy w pracy wliczane do czasu pracy pracownika

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sąd: ZUS odmówił zasiłku chorobowego przez podwyżkę pensji księgowej o 157% do 4500 zł brutto

Interwencja ZUS miała na celu odmowę wypłaty zasiłku chorobowego. Kobieta z uwagi na rozpoczęcie pracy księgowej otrzymała podwyżkę z około 1750 zł (1/2 etatu) do 4500 zł (3/5 etatu). ZUS kwestionował 4500 zł jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz wypadkowe zgodnie z art. 20 ustawy, (podstawa składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe).

Do 1 mln zł kary dla pracodawcy za niedokonywanie wpłat do PPK w terminie

Niedokonywanie wpłat do PPK w terminie stanowi wykroczenie z art. 107 pkt 2 ustawy o PPK. Pracodawcy grozi za to nawet do 1 mln zł kary. Ściganiem niedopełniania obowiązków w tym zakresie zajmuje się Państwowa Inspekcja Pracy.

Kara dla pracodawcy za nieudzielenie urlopu w 2025 i 2026

Nieudzielenie urlopu przez pracodawcę stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Jak wysoka kara grozi pracodawcy za naruszenie przepisów o udzielaniu urlopów wypoczynkowych w 2025 i 2026 roku? Artykuł zawiera aktualne kwoty.

Jakie czekają nas zmiany w prawie pracy w 2025 i 2026 r.?

Wkrótce wejdą w życie regulacje wprowadzające dodatkowy dzień wolny od pracy oraz uzupełniający urlop macierzyński. Trwają prace nad dalszymi zmianami przepisów prawa pracy. Mają one wprowadzić m.in. krótszy tydzień pracy czy zmienić zasady ustalania minimalnego wynagrodzenia.

REKLAMA

Skrócony tydzień pracy czy skrócony dzień pracy? Rząd pracuje nad nowelizacją Kodeksu pracy, ale krótsza praca jest możliwa już teraz

Wszyscy pamiętamy, jak rząd szumnie zapowiadał skrócenie tygodniowego czasu pracy. Skończyło się na zapowiedziach i od tamtego czasu nic się nie zmieniło - nowelizacja Kodeksu pracy nie została przeprowadzona. Na szczęście obowiązujące przepisy prawa pracy dopuszczają zarówno wprowadzenie czterodniowego tygodnia pracy, jak i skróconego do 7 godzin dnia pracy.

ZUS IWA - jak ustalić liczbę ubezpieczonych? [Przykłady]

ZUS IWA do 31 stycznia 2025 roku składa płatnik, który w 2024 roku zgłosił do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych. Jak ustalić liczbę ubezpieczonych? Czy do IWA wliczamy właściciela czyli płatnika?

Sanatorium z ZUS: od 3 lutego 2025 r. rehabilitacja powypadkowa. Od 1 kwietnia 2025 r. rehabilitacja związana z układem krążenia

ZUS informuje, że wczesna rehabilitacja powypadkowa na koszt Zakładu rusza już 3 lutego 2025 roku. Od 1 kwietnia 2025 roku zaplanowano rehabilitację osób ze schorzeniami ośrodkowego układu nerwowego. Jak wybrać się do sanatorium z ZUS?

Rehabilitacja na koszt ZUS. Od 3 lutego 2025 r. można skorzystać z wczesnej rehabilitacji powypadkowej

ZUS informuje, że już od 3 lutego 2025 r. będzie możliwa realizacja wczesnej rehabilitacji powypadkowej w systemie stacjonarnym. Natomiast od 1 kwietnia ruszy rehabilitacja osób ze schorzeniami ośrodkowego układu nerwowego, zarówno w systemie stacjonarnym, jak i ambulatoryjnym.

REKLAMA

W 2025 r. dla dawców: darmowa komunikacja miejska, darmowe leki, 100% płatne L4, lekarz i apteka bez kolejki

Dużo się w ostatnim czasie mówi o dodatkowych uprawnieniach dla dawców krwi. Warto też zwrócić uwagę, że w 2025 r. przysługuje darmowa komunikacja miejska, darmowe leki, 100% płatne L4, lekarz i apteka bez kolejki dla dawców narządów, tkanek i komórek (w tym szpiku kostnego).

Waloryzacja emerytur 2025 netto [TABELA]

Waloryzacja emerytur od 1 marca 2025 roku - o ile procent wzrosną emerytury? Jaki jest wskaźnik waloryzacji? Kiedy będzie wypłata pierwszych emerytur po podwyżce? Tabela przedstawia podwyżki emerytur od 1 marca 2025 roku brutto i netto. Ile emeryt otrzyma na rękę po marcowej waloryzacji?

REKLAMA