Gwarantowany dodatek dla tej grupy pracowników za pracę w nocy z 2 na 3 marca 2025 r. Co wtedy się dzieje?

REKLAMA
REKLAMA
- Kiedy wypada pora nocna?
- Kiedy przysługuje dodatek za godziny nocne?
- Komu przysługuje dodatek za dyżur nocny?
- Kto udowadnia pracę w godzinach nadliczbowych czy nocnych?
- Czy dodatek za pracę w nocy jest obowiązkowy?
- Czy dodatek za nocki przysługuje kierownikowi?
- Koto może odmówić pracy w nocy?
- W jakiej wysokości przysługuje dodatek za pracę w porze nocnej w 2025 r.
- Czas pracy marzec 2025 r.
- Ile za nocki w marcu 2025 r.?
- Czy dodatek za nocki jest jednakowy dla wszystkich pracowników?
- Czy można otrzymać zarówno dodatek za pracę w nocy i za pracę w godzinach nadliczbowych?
- Gwarantowany dodatek dla tej grupy pracowników za pracę w nocy z 2 na 3 marca 2025 r. Co wtedy się dzieje?
- Kiedy Oscary 2025?
Od 1 stycznia 2025 r. obowiązuje wyższy dodatek za pracę w nocy, niż miało to miejsce w 2024 r. Dlaczego tak się dzieje? Wszystko wynika z tego, że dodatek za pracę w porze nocnej uzależniony jest od minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jak wiadomo wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2025 r. jest wyższa niż w 2024 r., bo od 1 stycznia 2025 r. wynosi 4666 zł brutto, a od 1 lipca 2024 r. było to 4300 zł brutto. W związku więc ze wzrostem minimalnej krajowej, następuje też automatyczny wzrost dodatku za pracę w nocy. Już na początku marca, bo w nocy z 2 na 3 marca 2025 r. sporo osób będzie pracowało, przygotowując się do pewnego, cyklicznego wydarzenia, które ma miejsce rok do roku, w nocy czasu polskiego. Czy te osoby mają prawo do dodatku? Nie wypada odpowiedzieć na to pytanie inaczej niż językiem prawniczym, zatem: to zależy. Część osób ma gwarantowany taki dodatek pracę w nocy, a część nie. Dlaczego? Wszystko zależy od podstawy prawnej na jakiej dana osoba pracująca w nocy jest zatrudniona. Szczegóły niżej.
REKLAMA
Kiedy wypada pora nocna?
Pora nocna określona jest na godziny między 21:00 a 7:00 i obejmuje 8 godzin, tak wskazuje ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465, dalej: KP). Co ważne, obowiązujący w danym zakładzie pracy regulamin pracy, określając prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników związane z porządkiem w zakładzie pracy, powinien ustalać w szczególności właśnie porę nocną.
Dyrektywa 2003/88/WE dotycząca niektórych aspektów organizacji czasu pracy z 4 listopada 20023 r., Dz.U.UE.L.2003.299.9 odnosi się do specyfiki pracy w nocy. Podkreśla się, że:
- Badania wykazały, iż organizm ludzki jest w porze nocnej bardziej wrażliwy na zakłócenia środowiska i pewne uciążliwe formy organizacji pracy oraz że długie okresy pracy w porze nocnej mogą być szkodliwe dla zdrowia pracowników i mogą zagrażać bezpieczeństwu w miejscu pracy.
- Niezbędne jest ograniczenie okresów pracy w porze nocnej oraz zapewnienie, że pracodawca, który regularnie korzysta z pracy wykonywanej przez pracowników w porze nocnej, przekazuje informacje o tym właściwym organom, jeżeli się o nie zwrócą. Na gruncie polskich przepisów pracodawca musi zgłosić fakt wykonywania przez pracowników pracy w porze nocnej do Państwowej Inspekcji Pracy.
- Pracownicy wykonujący pracę w porze nocnej byli uprawnieni do bezpłatnych badań lekarskich przed ich przydzieleniem i po nim, w regularnych odstępach czasu oraz, jeżeli jest to możliwe, powinni być przeniesieni do odpowiedniej pracy dziennej, jeżeli występują u nich problemy zdrowotne.
- Sytuacja pracowników wykonujących pracę w porze nocnej wymaga, aby poziom ochrony ich bezpieczeństwa i zdrowia był dostosowany do charakteru ich pracy oraz aby organizacja i działanie służb oraz środków ochronnych i zapobiegawczych były skuteczne.
Na gruncie dyrektywy:
- "pora nocna" oznacza każdy okres nie krótszy niż siedem godzin, określony w przepisach krajowych, który musi obejmować, w każdym przypadku, okres między północą i godziną 5 rano;
- "pracownik wykonujący pracę w porze nocnej" oznacza: z jednej strony: każdego pracownika, który w porze nocnej pracuje w zwykłym toku pracy przez przynajmniej trzy godziny swojego dobowego wymiaru czasu pracy; oraz z drugiej strony: każdego pracownika, który w porze nocnej może przepracować pewną część swojego rocznego wymiaru czasu pracy, który zostaje ustalony zgodnie z wyborem danego Państwa Członkowskiego. Polska doprecyzowuje te przepisy.
Kiedy przysługuje dodatek za godziny nocne?
Dodatek za pracę w porze nocnej określa się jako pewnego rodzaju rekompensatę za zwiększoną uciążliwość pracy. Pracownik, którego rozkład czasu pracy obejmuje w każdej dobie co najmniej 3 godziny pracy w porze nocnej lub którego co najmniej 1/4 czasu pracy w okresie rozliczeniowym przypada na porę nocną, jest pracującym w nocy.
PRACA W NOCY A PRACE SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNE
Czas pracy pracującego w nocy nie może przekraczać 8 godzin na dobę, jeżeli wykonuje prace szczególnie niebezpieczne albo związane z dużym wysiłkiem fizycznym lub umysłowym. Są jednak co do tego wyjątki, ponieważ: pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy - nie obowiązują takie limity czasowe przy pracach tego typu. Ponadto nie dotyczy to przypadków konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii - wówczas również można pracować 8 godzin w nocy w ciężkich warunkach, np. praca strażaka, gaszącego pożar całą noc.
Komu przysługuje dodatek za dyżur nocny?
Co do zasady, dodatek za pracę w nocy (przez niektórych nazywany dyżur nocny - choć nie jest to prawidłowe, ponieważ dyżur to inna instytucja prawa pracy) należy się wszystkim pracownikom. Dodatek za pracę w porze nocnej należy się więc: osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, powołania, mianowania, wyboru czy spółdzielczej umowy o pracę) wykonującym pracę w porze nocnej. Dodatek należy się niezależnie od rodzaju pracy i stanowiska pracy.
Kto udowadnia pracę w godzinach nadliczbowych czy nocnych?
Kiedy pomiędzy stronami stosunku pracy dojdzie do sporu co do wypłaty dodatku za pracę w porze nocnej, ciężar dowodu w sprawie z powództwa pracownika o wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych czy pracy w porze nocnej, spoczywa na pracowniku. To on z danego faktu wywodzi dany skutek prawny, a zatem to on musi udowodnić swoje roszczenie, że pracował w nocy, zgodnie z zasadą z art. 6 KC. Najlepiej wówczas przedstawić efekt swojej pracy w nocy, nagrania z monitoringów, wysłane maile, dowody ze świadków, podpis na liście obecności czy zrzut ekranu z z elektronicznego systemu potwierdzania przybycia do pracy.
Czy dodatek za pracę w nocy jest obowiązkowy?
Tak, dodatek za pracę w nocy jest obowiązkowy. Co więcej dodatek za pracę nocy jest obligatoryjny zarówno:
- przy pracy w porze nocnej wykonywanej stale. Tutaj istotne jest to, że w stosunku do pracowników wykonujących pracę w porze nocnej stale poza zakładem pracy dodatek może być zastąpiony ryczałtem, którego wysokość odpowiada przewidywanemu wymiarowi pracy w porze nocnej. Kompetencje w zakresie wprowadzenia ryczałtu ma pracodawca przy czym pracownik musi zaakceptować taką formę wynagrodzenia, choćby w sposób dorozumiany (zob. wyr. SN z 25 lipca 2018 r., I PK 94/17).
- przy pracy w porze nocnej wykonywanej okazjonalnie.
Czy dodatek za nocki przysługuje kierownikowi?
Tak, dodatek za nocki przysługuje również pracownikom na stanowiskach kierowniczych czy zarządzającym w imieniu pracodawcy zakładem pracy.
Koto może odmówić pracy w nocy?
Przepisy wprowadzają zakaz zatrudniania w nocy określonych kategorii pracowników. Są to:
- kobiety w ciąży (art. 178 § 1 k.p.),
- pracownicy niepełnosprawni, chyba że lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne, a w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad tym pracownikiem wyrazi na to zgodę (art. 15 ust. 3 i art. 16 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych),
- osoby wychowujące dziecko do lat 8, chyba że wyrażą zgodę na taką pracę (art. 178 § 2 oraz art. 189 zn. 1 § 1 k.p.),
- pracownicy młodociani (art. 203 § 1 k.p.).
Zatrudnienie wymienionych osób w porze nocnej jest wykroczeniem przeciwko prawom pracownika (art. 281 pkt 5 k.p.), które zagrożone jest karą grzywny do 30 000 zł.
W jakiej wysokości przysługuje dodatek za pracę w porze nocnej w 2025 r.
W 2025 r. pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę. Dodatek za pracę w porze nocnej jest więc uzależniony od 1 stycznia 2025 r. od kwoty 4666 zł jak już było wskazane wcześniej.
Czas pracy marzec 2025 r.
W marcu 2025 r. jest do przepracowania 168 godzin. Wynika to z tego, że są 4 pełne tygodnie, w każdym 40 godzin do przepracowania. Daje to 160 godzin + 1 pełny dzień (1 x 8 godzin) = 168 godzin pracy. Daje to 21 dni roboczych. W marcu 2025 r. jest zatem 10 dni wolnych od pracy, bo marzec ma 31 dni. Ma to znaczenie dla obliczania stawki za każdą godzinę pracy w porze nocnej w marcu 2025 r.
Ile za nocki w marcu 2025 r.?
Dodatek za pracę w porze nocnej będzie wynosił w marcu 2025 r. 4,67 zł za każdą godzinę pracy w porze nocnej. Jak to policzyć? Należy zweryfikować ile godzin pracy jest do przepracowania w danym miesiącu – w marcu 2025 r. jest to 168 godzin. Następnie należy minimalne wynagrodzenie obowiązujące za marzec 2025 r. podzielić przez tą liczbę godzin i pomnożyć przez 20%, czyli 4666 zł : 168h x 20%. Wynik ten daje 5,55 zł brutto za 1 godzinę pracy w nocy w marcu.
Oczywiście, powyższe z zastrzeżeniem, że podstawę obliczeń stanowić powinien obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy, ustalony zgodnie z art. 130 KP. Wyżej i niżej wskazane stawki to jedynie stawki minimalne. Wysokość dodatku jest zmienna, ponieważ stałej wysokości wynagrodzenia minimalnego odpowiada zmienna liczba nominalnych godzin pracy w danym miesiącu. Dodatek za pracę w innych miesiącach w 2025 r. może być więc wyższy lub niższy.
Pracownik przepracował w porze nocnej 3,5 godziny. Czy ma mieć płacone za 4 godziny?
Czy dodatek za pracę w nocy należy mu się tylko za pełne godziny? Nie. Przepis art. 151 zn. 8 § 1 k.p. nie nakłada na pracodawców obowiązku wypłaty dodatku za pracę w nocy za pełne godziny. Należy wypłacić dodatek za czas faktycznie przepracowany.
Czy dodatek za nocki jest jednakowy dla wszystkich pracowników?
Tak, dodatek za pracę w nocy powinien być identyczny dla wszystkich pracowników, niezależnie od wysokości otrzymywanego przez nich wynagrodzenia. Jak zostało wyżej wskazane, jest on ustalany w oparciu o minimalne wynagrodzenie ustalone zgodnie z obowiązującymi w danym roku przepisami. Oczywiście pracodawca w wewnętrznych przepisach obowiązujących w zakładzie pracy (np. w regulaminie pracy, wynagradzania czy w układzie zbiorowym pracy), może ustalić wyższy dodatek za pracę w porze nocnej, jednak nadal muszą one być identyczne dla wszystkich pracowników. Właśnie tym różni się dodatek za pracę w porze nocnej od dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych, który jest zależny od wysokości wynagrodzenia konkretnego pracownika.
Czy można otrzymać zarówno dodatek za pracę w nocy i za pracę w godzinach nadliczbowych?
Tak, można otrzymać zarówno dodatek za pracę w nocy i za pracę w godzinach nadliczbowych. Praca nocna może być równocześnie pracą nadliczbową. Czyli pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej można polecić wykonanie pracy w godzinach nadliczbowych zarówno w porze nocnej, jak i po jej zakończeniu, już w trakcie pory dziennej. Odwrotna sytuacja też jest dopuszczalna, czyli pracownik wykonujący pracę standardowo w ciągu dnia, może wykonywać pracę nadliczbową w porze nocnej.
Gwarantowany dodatek dla tej grupy pracowników za pracę w nocy z 2 na 3 marca 2025 r. Co wtedy się dzieje?
Osoby, które podlegają przepisom Kodeksu pracy, albo do których zatrudnienia odpowiednio stosuje się te przepisy, mają prawo dodatku za pracę w porze nocnej. W nocy (polskiego czasu) z 2 na 3 marca 2025 r. jak co roku, wiele osób będzie pracowało i śledziło wyniki, przygotowywało materiały prasowe, nagrania, wywiady. Chodzi o Oskary! Trzeba jednak pamiętać, że wiele dziennikarzy jest tzw. freelancerami. Osoby te często mają zawartą umowę B2B, tzw. umowę współpracy, ponieważ mają własną działalność gospodarczą, czy też mają zawartą umowę cywilnoprawną - np. umowę o dzieło autorskie. Wówczas dodatek za pracę w nocy takim osobom się nie należy, chyba, że mają takie prawo zagwarantowane w umowie. W związku z tym, że na podstawie Kodeksu Cywilnego obowiązuje swoboda umów, a relacja cywilnoprawna oparta jest na woli stron, jak najbardziej taki dodatek za pracę w porze nocnej można też uregulować, ale nie jest to obowiązkowe i nie podlega obostrzeniom z KP.
Kiedy Oscary 2025?
Oscary w 2025 r. odbywają się z 2 na 3 marca 2025 r. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej ogłosi wówczas, kto zdobywa statuetkę w kategorii (m.in.): najlepszy film, reżyseria, aktor, aktorka, zdjęcia, muzyka, scenariusz oryginalny i scenariusz adaptowany.
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465)
Dyrektywa 2003/88/WE dotycząca niektórych aspektów organizacji czasu pracy z 4 listopada 20023 r., (Dz.U.UE.L.2003.299.9)
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat
REKLAMA