Rotacja pracowników - przyczyny i środki zaradcze. Dlaczego w niektórych firmach pracownicy spędzają lata a z innych szybko odchodzą?

• Czym jest rotacja pracowników?
• Jakie są powody rotacji pracowników?
• Wysoka rotacja to koszty dla firmy
• Przyczyny wysokiej rotacji
• Jak ograniczyć rotację pracowników?
• Strategie minimalizujące rotację
• Podsumowanie: Korzyści ze zrozumienia rotacji

Czym jest rotacja pracowników?

Rotacja pracowników oznacza wymianę kadry w firmie i może przybierać różne formy:

• Dobrowolną: gdy pracownik sam decyduje się odejść.
• Wymuszoną: gdy firma kończy współpracę z pracownikiem z określonych powodów.

Jakie są powody rotacji pracowników?

Szybki rozwój gospodarki i globalizacja sprawiają, że na rynku wciąż pojawiają się nowe firmy, a pracownicy mają coraz większy wybór miejsc pracy, zarówno w kraju, jak i za granicą. Pandemia również wprowadziła nowe dynamiki, oferując pracownikom większą elastyczność i mobilność.

Rotacja może wynikać z różnych źródeł, poniżej prezentuję podział rotacji pracowników według jej typów:

• Rotacja pożądana: ma miejsce gdy, pracownik jest nieefektywny, nie spełnia oczekiwań firmy, posiada niewystarczające kwalifikacje lub zaniża morale zespołu.
• Rotacja niepożądana: dotyczy sytuacji, gdy odchodzą specjaliści o wysokich kwalifikacjach lub umiejętnościach, którzy dobrze wykonują swoją pracę i wywiązują się z obowiązków.
• Rotacja dobrowolna: to sytuacja, w której decyzja o odejściu wynika z inicjatywy pracownika.
• Rotacja wymuszona: ma miejsce, kiedy firma zmniejsza zespół z przyczyn ekonomicznych np. w obliczu groźby bankructwa.
• Rotacja możliwa do uniknięcia: oznacza, że pracodawca może jej zapobiec i wpłynąć na decyzję o odejściu, spełniając oczekiwania pracownika takie jak: podwyżka lub awans zawodowy.

Rotacja pracowników może przynosić różne skutki, w zależności od jej rodzaju i kontekstu. W niektórych sytuacjach jest korzystna, gdy wspiera rozwój pracowników i umożliwia im zdobycie nowych doświadczeń. Jednak dla firmy rotacja często oznacza koszty związane z rekrutacją i szkoleniem nowych osób, co może negatywnie wpływać na budżet i stabilność zespołu.

Wysoka rotacja to koszty dla firmy

Rotacja pracowników to koszt dla firmy, związany z koniecznością rekrutacji i wdrożenia nowych osób. Koszty te dzielimy na kilka głównych kategorii:

Autopromocja

INFORLEX Kadry Płace i HR

Kompleksowa baza wiedzy dla pracowników
działów Kadr Płac i HR

Sprawdź

• Koszty przed odejściem pracownika: często możemy zaobserwować spadek efektywności pracownika planującego odejście. Pracownik nie jest już zaangażowany w plany rozwoju firmy, a to może odbić się na jej wynikach i zarobkach.
• Koszty rekrutacji nowego pracownika: Proces rekrutacji i selekcji nowych pracowników bywa kosztowny i czasochłonny. Firmy muszą przeznaczyć środki na ogłoszenia, współpracę z agencjami rekrutacyjnymi, testy, rozmowy kwalifikacyjne oraz inne narzędzia oceny kandydatów. Kluczowym zasobem jest czas poświęcony na poszukiwanie odpowiednich osób, który może być długi i wiązać się z dodatkowymi kosztami. W trakcie tych działań firma ponosi też straty wynikające z braku specjalistów na kluczowych stanowiskach, co wpływa na bieżące funkcjonowanie organizacji.
• Koszty szkolenia i wdrożenia nowego pracownika: Nowi pracownicy, zastępujący osoby, które odeszły, potrzebują czasu na adaptację i szkolenie. Firmy muszą zainwestować w ich wdrożenie, aby przygotować ich do wykonywania obowiązków na wymaganym poziomie i zapewnić efektywność pracy.

Coraz częściej można zauważyć, że firmy dążą do minimalizowania rotacji i utrzymania stabilnego zespołu, co pozytywnie wpływa na efektywność pracy oraz rozwój organizacji. Dla firm kluczowe jest oszczędzanie czasu i kosztów związanych z rekrutacją nowych pracowników. Zrozumienie przyczyn rotacji i wdrożenie działań zapobiegawczych stanowi istotny element zarządzania zasobami ludzkimi i strategii HR.

Przyczyny wysokiej rotacji

Rotacja w firmie może być spowodowana wieloma czynnikami, takimi jak:

• Niskie wynagrodzenie i brak benefitów
• Brak możliwości rozwoju i awansu
• Zbyt duża ilość obowiązków
• Wysoki poziom stresu i frustracji
• Brak równowagi między pracą a życiem osobistym (work-life balance)
• Zmiany w życiu osobistym
• Niewłaściwe zarządzanie
• Mobbing
• Konflikty w firmie
• Zła atmosfera w miejscu pracy
• Brak uznania i pochwał
• Brak regularnego feedbacku
• Niedostateczne szkolenie
• Monotonia pracy

Jak ograniczyć rotację pracowników?

W dzisiejszych czasach wiele firm stara się ograniczyć rotację pracowników. Pracodawcy zdają sobie sprawę, że nie każdy pracownik jest łatwo zastępowalny, a doświadczony zespół może przyczynić się do rozwoju i sukcesu firmy. Aby zaoszczędzić czas i koszty oraz uniknąć problemów związanych z wysoką rotacją, warto skupić się na działaniach zmniejszających jej wskaźnik.

Autopromocja

Praca zdalna. Obowiązki i uprawnienia pracowników i pracodawców

Książka z plakatem w prezencie

Sprawdź

Strategie minimalizujące rotację

Aby zmniejszyć rotację i zyskać stabilność kadrową, warto wdrożyć następujące działania:

• Analiza przyczyn rotacji

Kluczowe jest zrozumienie, kim są odchodzący pracownicy, jaki był ich wkład w rozwój i sukces firmy oraz jakie były ich motywacje i nastawienie do realizacji celów firmy. Dlaczego zdecydowali się odejść? Problem może nie leżeć w ich umiejętnościach, lecz w procesie zarządzania zasobami ludzkimi. Przeprowadzenie szczegółowej analizy pozwala zidentyfikować główne przyczyny rotacji i dostosować działania zapobiegawcze. Warto również pamiętać, że rozmowa i spełnienie oczekiwań pracownika mogą istotnie wpłynąć na jego decyzję o pozostaniu w firmie.

• Optymalizacja procesu rekrutacji

Proces rekrutacyjny i wdrożenie nowych pracowników powinny być dobrze dopasowane do potrzeb firmy. Wybór odpowiedniego kandydata oraz skuteczny proces onboardingu mogą pomóc zapobiegać wczesnym odejściom. Czasem nowi pracownicy czują się zagubieni i niepewni swoich obowiązków. Przed rozpoczęciem pracy warto upewnić się, że każdy pracownik ma jasno określone zadania i rozumie swoje obowiązki. Poświęcenie dodatkowego czasu na staranne dopasowanie kandydata do stanowiska przynosi długofalowe korzyści.

• Jasna ścieżka kariery

Oferowanie pracownikom wyraźnej ścieżki rozwoju i możliwości awansu. Jasno określone cele rozwojowe i regularne rozmowy na temat postępów zwiększają motywację i zachęcają pracowników do dłuższego pozostania w firmie. Wiele firm rezygnuje z rekrutacji menedżerów z zewnątrz, preferując rozwój młodszych pracowników, którzy z czasem zdobywają odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie.

• Konkurencyjne wynagrodzenie

Atrakcyjne wynagrodzenie oraz dodatkowe benefity firmowe, takie jak premie i bonusy, zwiększają zaangażowanie i lojalność pracowników.

• Pozytywna atmosfera pracy

Przyjazna atmosfera ma ogromny wpływ na rotację pracowników. Tworzenie spokojnego i wspierającego środowiska pracy pozytywnie wpływa na pracowników i może skutecznie zmniejszyć ich rotację.

Podsumowanie: Korzyści ze zrozumienia rotacji

Rotacja pracowników jest naturalna i czasem korzystna, jednak nadmierna rotacja generuje koszty. Skuteczne zarządzanie rotacją wymaga zrozumienia jej przyczyn, monitorowania wskaźników oraz podejmowania działań minimalizujących jej negatywne skutki. Współczesne firmy dążą do tworzenia warunków pracy, które nie tylko przyciągną najlepszych pracowników, ale także zachęcą ich do dłuższego pozostania w organizacji. Zespół HR odgrywa tu kluczową rolę, budując kulturę organizacyjną wspierającą dobrą atmosferę, spełniającą oczekiwania pracowników i sprzyjającą ich rozwojowi. Głównym celem firmy jest osiągnięcie równowagi między rotacją a retencją, dopasowanej do jej specyficznych potrzeb i długoterminowych celów.

Inna Ostrovska, Specjalistka ds. rekrutacji
inna.ostrovska@hrquality.pl