Odpowiedzialność biznesu i zrównoważony rozwój – opis praktyk

ING Bank Śląski SA – wchodzący w skład globalnej Grupy ING, Polkomtel SA – jeden z największych na polskim rynku operatorów telefonii komórkowej, oraz Grupa TP – największa grupa telekomunikacyjna w Europie Centralnej – to trzej ogromni pracodawcy, którzy od lat starają się prowadzić działalność odpowiedzialną społecznie. Poszukują odpowiedzi, wobec kogo, prowadząc biznes, są odpowiedzialni oraz co się na tę odpowiedzialność składa.

Sposób na realizację celów

Działania obecnie nazywane odpowiedzialnością społeczną i zrównoważonym rozwojem były podejmowane przez ING Bank Śląski od początku jego istnienia. Były to chociażby różnorodne świadczenia dla pracowników czy też działająca od 20 lat Fundacja ING Dzieciom, która wszechstronnie wspiera dzieci zagrożone wykluczeniem społecznym. – Zrównoważony rozwój jest dla ING Banku Śląskiego naturalną drogą realizacji celów biznesowych. Jesteśmy ważnym i cieszącym się dobrą reputacją pracodawcą, mecenasem dla lokalnych inicjatyw, poważnie traktujemy klienta, który zawsze powinien być świadomy, na co się decyduje. Celem naszej działalności jest zdobycie zaufania klienta. W tym procesie kluczowy jest zadowolony i kompetentny pracownik, stąd wszyscy jesteśmy zaangażowani w budowę lepszego miejsca pracy – wyjaśnia Anita Buczkowska, starszy specjalista ds. komunikacji w ING Banku Śląskim.

CSR w procesie zarządzania

Strategia CSR ING Banku Śląskiego jest osadzona w kontekście zarówno potrzeb jego interesariuszy, jak i strategii biznesowej banku. – To dwie dominujące siły, które pozwalają nam pozostać blisko realnych potrzeb społecznych, nie zbaczając przy tym z kursu, jaki wyznacza klasyczna kalkulacja biznesowa – mówi Anita Buczkowska. Troska o miejsce pracy to jeden z czterech kluczowych obszarów CSR, który w banku znacznie wykracza poza tradycyjne rozumienie zarządzania zasobami ludzkimi. – Poza wspieraniem pracowników w rozwoju, inicjatywami, które ułatwiają godzenie pracy z życiem prywatnym czy ofertą socjalną pozwalającą czerpać korzyści z siły banku, kładziemy też duży nacisk na edukację pracowników. Zachęcamy ich również, by dzielili się swoją wiedzą i doświadczeniem z innymi – dodaje Anita Buczkowska. W budowaniu przyjaznego klimatu i unikalnej kultury banku ważną rolę odgrywają także międzydepartamentowe staże pracownicze, programy dla absolwentów i praktykantów oraz udogodnienia dla niepełnosprawnych pracowników.

Wolontariat pracowniczy

Chlubą banku jest doskonale rozwinięty wolontariat pracowniczy. Z roku na rok cieszy się on coraz większym zainteresowaniem. Prężnie działa program Wolontariat ING – ponad 1000 pracowników banku regularnie pracuje na rzecz innych – zarówno indywidualnie, jak i uczestnicząc w wyjazdach integracyjnych, podczas których np. wolontariusze odnawiali place zabaw. – Od lat tworzymy korzystny klimat dla aktywności wolontarickiej. Każdy może w ciągu roku przeznaczyć jeden dzień pracy na takie działania. Naszym celem jest wskazywanie możliwości, jakie daje wolontariat (rozwojowych, satysfakcji własnej, integracyjnych, okazji do mierzenia się z nowymi rolami w grupie) i zachęcenie do korzystania z nich. Edukujemy też pracowników w zakresie ochrony środowiska, zdrowego trybu życia, czy choćby w czasie trwania polskiej prezydencji w Radzie UE na temat Unii Europejskiej – mówi Anita Buczkowska.

W inspirowaniu do działań wolontariackich kluczową rolę odgrywa Fundacja ING Dzieciom. Przykładem jest tu konkurs „Dobry Pomysł”. Pracownicy zgłaszają projekty dotyczące lokalnych społeczności, na których realizację fundacja przyznaje granty. W 2010 r. do IV edycji konkursu zgłoszono 67 projektów, z czego jury konkursu wytypowało 42 najlepsze. Fundacja i bank wydały również dwie książki terapeutyczne dla dzieci, które stanowią kanwę akcji społecznej angażującej wielu pracowników ING Banku Śląskiego.

CSR a miejsce pracy

Wiele praktyk wyróżnia ING Bank Śląski w obszarach: miejsca pracy, rynku, środowiska, społeczeństwa oraz zarządzania i raportowania. – Co roku przeprowadzamy badanie satysfakcji pracowników. Wysoka frekwencja – 85 proc. w roku 2010 – świadczy o tym, że większość z nich chce współtworzyć naszą organizację. Badanie umożliwia tworzenie i realizację planów rozwojowych w najbardziej newralgicznych obszarach. Wyniki jednostek możemy odnieść do całej firmy czy do benchmarku Grupy ING na świecie. Wyniki są również konsultowane z pracownikami i w takim też trybie tworzymy plany rozwojowe – wyjaśnia Anita Buczkowska. Z inicjatywy pracowników bank wspiera także wiele imprez sportowych. Tej jesieni podczas 33. Maratonu Warszawskiego ING Bank Śląski stanął na podium jako Firma Przyjazna Bieganiu. Ułatwiając zaś godzenie życia zawodowego z osobistym bank m.in. raz w miesiącu daje pracownikom możliwość wykonywania pracy w domu. Ponadto wielu z nich ma zadaniowy system pracy lub elastyczne godziny pracy.

Przewaga konkurencyjna dzięki dialogowi

Polkomtel od początku działalności jest firmą zaangażowaną społecznie. – Chodzi o to, aby nasze działania nie były związane tylko i wyłącznie z czerpaniem korzyści, lecz także z dialogiem społecznym oraz kreowaniem pozytywnych efektów w otoczeniu. Na początku była to głównie działalność filantropijna i charytatywna. Od kilku lat wdrażamy założenia nowocześnie rozumianego CSR. W odpowiedzialności społecznej szukamy szans uzyskania przewagi konkurencyjnej – mówi Łukasz Krzeski, kierownik Działu Promocji i PR w Polkomtelu. Pracownicy lepiej są zmotywowani, gdy firma oferuje spójny system wartości. Najlepszym narzędziem do budowania takiej świadomości jest aktywność CSR. Dla stworzenia dobrych warunków pracy potrzebny jest nieustanny dialog, stąd w firmie przeprowadzane jest regularne badanie satysfakcji pracowników. – Pracownicy mogą wypowiedzieć się na temat wielu obszarów zarządzania. Oceniają m.in. warunki pracy i rozwoju, wynagrodzenia, świadczenia socjalne, atmosferę, relacje ze współpracownikami, poziom decyzyjności czy komunikację. Wyniki badań pokazują, że firma daje pracownikom poczucie stabilności i pewności zatrudnienia, co przekłada się też na wskaźnik fluktuacji kadr, a także pozwala odpowiednio kształtować politykę personalną – dodaje Łukasz Krzeski.

Innowacyjność stymulująca zmiany społeczne

Wdrażając CSR, kluczowym elementem jest zbudowanie wewnątrz firmy świadomości, że aktywność o tym charakterze jest istotna i potrzebna, również z punktu widzenia działalności biznesowej firmy. Jednocześnie aktywność na tym polu powinna mieć charakter innowacyjny, a nie odtwórczy. Polkomtel poza obszarami CSR odpowiadającymi na potrzeby pracowników czy środowiska angażuje się w projekty związane z technologią i bezpieczeństwem. – Z bezpieczeństwem z uwagi na fakt, że obecnie telefon komórkowy daje to poczucie. Umożliwia bowiem nawiązanie szybkiego kontaktu z najbliższymi czy też wezwanie pomocy w sytuacji zagrożenia. Flagowy projekt firmy związany jest ze współpracą ze służbami ratowniczymi: GOPR, TOPR i WOPR. W jej ramach stworzony został m.in. Zintegrowany System Ratownictwa. Umożliwia on sprawniejszą komunikację zarówno między ofiarami wypadków a ratownikami, jak i między ratownikami i centralami przyjmującymi zgłoszenia od poszkodowanych. Projekt od strony technologicznej jest na bieżąco rozwijany i rozszerzany o kolejne rozwiązania mające na celu poprawę bezpieczeństwa – wyjaśnia Łukasz Krzeski. Rozwój technologiczny umożliwia świadczenie usług, które obok korzyści komercyjnych przynoszą także wymierne korzyści społeczne. Tego rodzaju model prowadzenia działań biznesowych służy rozwojowi innowacyjności i w sposób wymierny stymuluje zmiany społeczne.

Wolontariat i ekologia

To, co w Polkomtelu zwiększa identyfikację pracowników z firmą, to m.in. działalność wolontariacka, np. coroczna współpraca z Wielką Orkiestrą Świątecznej Pomocy. – Inicjatywą, której celem jest również zwiększenie społecznego zaangażowania pracowników w projekty prospołeczne, jest konkurs grantowy, w ramach którego pracownicy ubiegają się o granty dla instytucji pożytku publicznego. W trakcie dwóch edycji konkursu nagrodzonych zostało sześć projektów – mówi Łukasz Krzeski.

Polkomtel realizuje również inicjatywy proekologiczne. Aktywność na tym polu przynosi wiele korzyści, m.in. oszczędności finansowe, wzmacnianie relacji z pracownikami czy poprawę reputacji firmy. – Przykładem jest proces wymiany floty samochodowej. Realizowany jest on w oparciu o politykę, zgodnie z którą zawsze wybierane są samochody spełniające możliwie najsurowsze normy środowiskowe. Gros floty to samochody małolitrażowe. Takie podejście przynosi pozytywny efekt dla środowiska, jak też wyniku firmy – mówi Łukasz Krzeski. Polkomtel regularnie też realizuje wśród pracowników np. akcje zbierania starych telefonów komórkowych. Mają one formę specjalnego wydarzenia, a ich celem jest budowanie systemu wspólnych wartości łączących pracowników firmy.

Dobry biznes

Dla Grupy TP społeczna odpowiedzialność biznesu to długofalowa strategia zarządzania i sposób budowania przewagi konkurencyjnej na rynku. To proces stopniowego doskonalenia się, by coraz lepiej odpowiadać na wyzwania, jakie niesie teraźniejszość i przyszłość, na oczekiwania interesariuszy czy środowiska. – CSR to dla nas sposób prowadzenia DOBREGO biznesu – dobrego ekonomicznie, etycznie i ekologicznie. Szczególnie ważne jest strategiczne podejście, wkomponowanie CSR-u w podstawy działania, w misję i wartości firmy. Oznacza to wprowadzanie zmian na poziomie postaw i sposobu myślenia o roli biznesu wśród wszystkich pracowników. To ogromne wyzwanie w tak dużej organizacji. Dział HR ma kluczowe znaczenie dla powodzenia tego procesu. Ważnym krokiem jest też edukacja pracowników firmy i przekonanie ich, że działania społecznie odpowiedzialne to nie tylko wydatki i dzielenie się zyskiem, ale sposób wypracowywania tego zysku z korzyścią dla wszystkich – mówi Monika Kulik, ekspert ds. społecznej odpowiedzialności biznesu w Grupie TP.

Strategia CSR

W 2009 r. CSR został wpisany w strategiczne cele Grupy TP i FT. Za realizację strategii CSR odpowiedzialny jest Komitet Sterujący ds. CSR, w którego skład wchodzą menedżerowie odpowiedzialni za najważniejsze obszary funkcjonowania firmy. – Celem Komitetu jest zarządzanie polityką CSR w Grupie TP – zatwierdzanie długoterminowych planów, koordynowanie i nadzór nad strategią CSR i dopasowanie jej do celów biznesowych Grupy TP, monitorowanie wdrażania działań i projektów. Członkami Komitetu są m.in. członek zarządu Grupy TP ds. ludzkich, a także dyrektor ds. komunikacji wewnętrznej. To zapewnia wpisanie działań z zakresu CSR w obszar zarządzania HR, a także przekłada się na komunikację tych działań do pracowników. W obszarze HR mamy też wyznaczonych koordynatorów ds. CSR, z którymi kontaktujemy się na bieżąco przy realizacji projektów, raportowaniu czy komunikacji – wyjaśnia Monika Kulik.

Wyzwania w obszarze CSR Grupy TP przekładają się na konkretne cele w jej strategii CSR, projekty czy wskaźniki. Jednym z tych zadań jest bycie dobrym pracodawcą. – Odpowiedzialność firmy wobec pracowników to nie tylko kwestia wspierania ich w pełnieniu ich funkcji zawodowej, a więc sprawiedliwa ocena, zapewnienie równych praw, możliwości poszerzania wiedzy i umiejętności, opieka zdrowotna, danie godnego zabezpieczenia na przyszłość czy wreszcie pomoc w trudnych sytuacjach życiowych. Ważna jest też kwestia równowagi życia zawodowego i prywatnego, aby pomóc pracownikom znaleźć złoty środek pomiędzy efektywną pracą a życiem rodzinnym. Działania w obszarze HR przekładają się na konkretne cele, choćby zwiększenie udziału kobiet w zarządzaniu – zapewnienie 35-proc. udziału kobiet na stanowiskach menedżerskich do 2015 roku – dodaje Monika Kulik.

Zaangażowanie społeczne

W Grupie TP społeczna odpowiedzialność biznesu to ważny element systemu zarządzania, pozwalający na lepsze współdziałanie i zrozumienie potrzeb różnych grup interesariuszy. Coraz częściej umożliwia on kreowanie i wykorzystywanie nowych szans rozwoju biznesu oraz pozwala wyróżnić się z grona konkurentów. Dlatego dla firmy CSR jest nie tylko sposobem ograniczenia ryzyka, lecz także szansą – że będzie pierwsza, lepiej dostosowana do potrzeb rynku teraz i w przyszłości.

Zaangażowanie społeczne firmy to nie tylko działalność Fundacji Orange – jednej z największych fundacji korporacyjnych w kraju, lecz także bezpośrednia współpraca z organizacjami społecznymi, udostępnianie usług na cele społeczne, tj. sms i linie charytatywne, infolinie czy wreszcie pomoc ofiarom klęsk żywiołowych. – W 2003 r. stworzyliśmy program wolontariatu pracowniczego. Pracownicy uczestniczą w programach społecznych realizowanych w Grupie TP, a dzięki grantom realizują własne pomysły na wolontariackie projekty regionalne. Program wolontariatu może się dobrze rozwijać dzięki zaangażowaniu wyższej kadry menedżerskiej. Jednym z wolontariuszy jest prezes Grupy TP – prowadzi lekcje o bezpiecznym internecie, a co roku podczas Dnia Fundacji Orange nagradza pracowników zaangażowanych w działania społeczne. Dzień Fundacji Orange to urodziny fundacji, które świętujemy razem z Dniem Wolontariusza – to doskonała okazja do podziękowania najbardziej zaangażowanym w działania społeczne pracownikom – podsumowuje Monika Kulik.

Firmy ING Bank Śląski SA, Polkomtel SA oraz Telekomunikacja Polska SA otrzymały tytuł Top Employers Polska 2011. Projekt Top Employers Polska identyfikuje i certyfikuje najlepszych pracodawców w Polsce pod względem ich polityki i praktyki personalnej. Organizatorem projektu jest Instytut CRF. W programie wyłaniani są pracodawcy, którzy wyróżniają się pod względem świadczeń podstawowych, świadczeń dodatkowych i warunków pracy, szkoleń i rozwoju, rozwoju kariery zawodowej oraz kultury organizacyjnej firmy. Więcej informacji: www.topemployers.pl.