Znaczenie predyspozycji osobowościowych dla przebiegu i efektywności sesji coachingowych

Tradycyjnie coaching koncentruje się na wspieraniu klienta w procesie zmiany, której on pożąda i która jest wyrazem jego wewnętrznie umotywowanych potrzeb, oczekiwań i dążeń. Choć celem coachingu jest zmiana, to punktem odniesienia dla niego jest to, co charakterystyczne i względnie stałe dla klienta, mianowicie jego osobowość. Predyspozycje osobowościowe klienta opisują charakterystyczne dla niego sposoby myślenia, przeżywania i działania. Wyznaczają „strefę komfortu”, czyli zakres reakcji, które dana osoba uważa za naturalne dla siebie. W zależności od kontekstu, na przykład roli lub stanowiska, te same predyspozycje mogą stanowić atut, a więc przyczyniać się do rozwoju i efektywnego działania, lub deficyt – a więc przyczyniać się do stagnacji i obniżonej efektywności funkcjonowania. Ponadto predyspozycje osobowościowe wyznaczają otwartość na różne style pracy i formy relacji coachingowej, stanowiąc swego rodzaju wrota do świadomości klienta.

Postępy w sesjach coachingowych mogą być większe i szybsze, jeśli tylko styl coacha dopasowany jest do predyspozycji klienta. Oznacza to, że w relacji coachingowej warto poznać i uwzględnić specyfikę osobowości klienta. Zwłaszcza w przypadku coachingu menedżerskiego ukierunkowanego na wspieranie rozwoju menedżera warto posłużyć się profilowaniem osobowości w celu ustalenia optymalnej strategii sesji coachingowych.

Korzyści z profilowania osobowości

Profilowanie osobowości na potrzeby coachingu ma dwa podstawowe cele. Pierwszy to zapewnienie klientowi obiektywnej informacji zwrotnej dotyczącej charakterystycznych dla niego wzorców myślenia, przeżywania i działania. Profilowanie osobowości jest o tyle ważne, iż to właśnie predyspozycje osobowościowe są wskaźnikami kluczowych motywów do działania (czynników, które motywują lub zniechęcają klienta do pracy), zadatków do doskonalenia określonych kompetencji zawodowych (a więc budowania osobistej przewagi konkurencyjnej na podstawie określonych kompetencji), a także wewnętrznych ograniczeń (czyli blokad utrudniających produktywną realizację własnych motywów oraz efektywne doskonalenie posiadanych zadatków). Sesja informacji zwrotnej, w trakcie której przekazywane i interpretowane są wyniki profilowania osobowości, poprzedza właściwe sesje coachingowe. Pozwala zwiększyć samoświadomość klienta, dzięki czemu pomaga mu w doprecyzowaniu celów oraz sposobów ich realizacji w trakcie kolejnych sesji z coachem.

Drugim ważnym celem profilowania osobowości jest dostarczenie coachowi informacji pomocnych w strategicznym ukierunkowaniu dynamiki relacji coachingowej. To właśnie coach odpowiedzialny jest w relacji coachingowej za proces, czyli ukierunkowanie przebiegu sesji coachingowych w taki sposób, aby maksymalnie ułatwić, a niekiedy także uprzyjemnić klientowi zmianę w pożądanym przez niego kierunku (tzw. dyrektywność procesu w przeciwieństwie do dyrektywności treści, która jest w zakresie odpowiedzialności klienta, gdyż to on wyznacza cele i sposoby ich realizacji).