Ojcostwo atutem w pracy, a macierzyństwo obciążeniem [Badanie]

• Plany rodzinne i czas prywatny pracowników jako wrażliwe tematy
• Pytanie o plany rodzinne na rozmowie kwalifikacyjnej
• Kandydat może odmówić odpowiedzi na pytanie
• Inne oczekiwania w stosunku do kobiet, a inne do mężczyzn w pracy
• Ojcostwo atutem w pracy
• Pracownicy mają telefony i wiadomości służbowe podczas urlopów
• Granice między życiem prywatnym a zawodowym

Plany rodzinne i czas prywatny pracowników jako wrażliwe tematy

Czy plany rodzinne to temat na rozmowę kwalifikacyjną? Czy wolne dni naprawdę oznaczają odpoczynek od pracy? Wyniki badania Pracuj.pl pokazują, że granice między życiem zawodowym a prywatnym w przypadku wielu osób są wciąż zbyt często przekraczane – i to już od pierwszego kontaktu z potencjalnym pracodawcą. Co więcej, 37% badanych deklaruje, że brak szacunku do czasu prywatnego był dla nich impulsem do odejścia z pracy.

Najważniejsze informacje:

• 23% kandydatów usłyszało podczas rekrutacji pytania o plany rodzinne – najczęściej kobiety.
• Ponad połowa badanych dostrzega „karę za macierzyństwo”, a niemal połowa – „premię za ojcostwo”.
• 37% pracowników odeszło z pracy przez brak szacunku do ich prywatności.
• 38% pracowników sprawdza układ dni wolnych na przyszły rok już w grudniu.
• 46% pracowników deklaruje, że kontaktowano się z nimi służbowo podczas urlopu.

Pytanie o plany rodzinne na rozmowie kwalifikacyjnej

Pytania o życie prywatne wciąż pojawiają się w procesach rekrutacyjnych – mimo że nie mają związku z kompetencjami zawodowymi ani wymaganiami stanowiska. Jak pokazuje badanie Pracuj.pl, 23% respondentów osobiście usłyszało pytanie o plany rodzinne podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Kolejne 31% zna kogoś, kto miał takie doświadczenie.

Zjawisko częściej dotyczy kobiet – o życie rodzinne zapytano 29% z nich, podczas gdy wśród mężczyzn było to 17%. Najczęściej takie pytania kierowane były do osób w wieku 25–44 lata – w obu tych grupach wskazało na nie 27% badanych. Wśród młodszych kandydatów (18–24 lata) odsetek ten wyniósł 20%, a wśród najstarszych – 18%.

Kandydat może odmówić odpowiedzi na pytanie

Z perspektywy przepisów kwestie związane z życiem prywatnym nie powinny być poruszane podczas rekrutacji – niezależnie od formy, w jakiej zostaną zadane. Kandydat ma prawo odmówić udzielenia odpowiedzi na tego typu pytania, jeśli nie są one bezpośrednio związane z zakresem obowiązków na danym stanowisku. Taka odmowa nie może być podstawą do negatywnej decyzji rekrutacyjnej.

- Pytania o plany rodzicielskie czy sytuację prywatną nie powinny padać w procesach rekrutacyjnych – są nie tylko nieetyczne, ale również niezgodne z przepisami. Kodeks pracy jasno wskazuje, że już na etapie rekrutacji niedopuszczalne jest różnicowanie kandydatów i kandydatek ze względu na ich płeć, wiek, sytuację rodzinną, wyznanie czy poglądy polityczne – komentuje Alicja Wierzbowska, Specjalistka ds. Pozyskiwania Talentów i Marki Pracodawcy.

Inne oczekiwania w stosunku do kobiet, a inne do mężczyzn w pracy

Choć temat rodziny może pojawić się już na etapie rekrutacji, to w codziennej pracy również bywa istotnym kontekstem – zwłaszcza dla osób wychowujących dzieci. Jak pokazuje badanie Pracuj.pl, społeczne oczekiwania wobec matek i ojców wciąż znacząco się różnią – a to wpływa na doświadczenia zawodowe wielu pracowników.

56% respondentów zgadza się ze stwierdzeniem, że kobiety posiadające dzieci muszą mierzyć się z tzw. „karą za macierzyństwo” – czyli trudnościami w utrzymaniu tempa kariery po urodzeniu dziecka. Wśród samych kobiet ten odsetek wynosi 61%, wśród mężczyzn – 51%.

Ojcostwo atutem w pracy

Z kolei 47% wszystkich badanych uważa, że ojcostwo bywa odbierane jako atut – mężczyźni posiadający dzieci częściej zyskują społeczne przyzwolenie na dalszy rozwój zawodowy i są postrzegani jako bardziej stabilni pracownicy.

- Choć sytuacja na rynku pracy się zmienia, wciąż widoczne są mechanizmy, które inaczej traktują rodzicielstwo kobiet i mężczyzn. Równość w miejscu pracy zaczyna się od odejścia od stereotypów – również tych związanych z rolą matki i ojca. Jakość pracy nie zależy przecież od tego, czy ktoś jest rodzicem. Zarówno matki, jak i ojcowie powinni mieć równe szanse na rozwój zawodowy – mówi Alicja Wierzbowska z Pracuj.pl.

Poczucie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym nie kończy się jednak na kwestiach związanych z rodzicielstwem. Dotyczy także codziennych nawyków i granic, które pracownicy starają się świadomie budować – na przykład wokół odpoczynku

Pracownicy mają telefony i wiadomości służbowe podczas urlopów

W obliczu intensywnego rytmu pracy wielu pracowników z wyprzedzeniem planuje czas na odpoczynek. Jak wynika z badania Pracuj.pl, 40% respondentów deklaruje, że z dużym wyprzedzeniem organizują tzw. długie weekendy, a 38% jeszcze w grudniu sprawdza układ świąt w nadchodzącym roku. Taki sam odsetek celowo dobiera dni wolne tak, by wydłużyć przerwę od pracy.

Dane pokazują, że wielu pracowników podchodzi do wypoczynku z dużą świadomością – nie zostawiają go przypadkowi, lecz planują z wyprzedzeniem i przygotowują tak, by nie zakłócać pracy zespołu. 57% badanych wskazuje, że przed urlopem starają się przekazać współpracownikom wszystkie ważne informacje, by zadbać o ciągłość działań. Mimo to niemal połowa – 46% – deklaruje, że zdarzyło im się otrzymać służbową wiadomość lub telefon podczas urlopu.

– Dbanie o odpoczynek pracowników to nie tylko kwestia dobrej atmosfery – to warunek długofalowego zaangażowania i zachowania równowagi między pracą a życiem prywatnym. Urlop nie powinien być traktowany wyłącznie jako obowiązek wynikający z kodeksu pracy, ale jako ważny element kultury organizacyjnej opartej na zaufaniu i odpowiedzialności. Gdy pracownicy mają pewność, że ich prawo do odpoczynku jest szanowane, łatwiej im utrzymać motywację i w pełni angażować się w codzienne zadania – mówi Jolanta Lewandowska – Bitkowska, Ekspertka ds. rekrutacji i rozwoju pracowników w Pracuj.pl.

Granice między życiem prywatnym a zawodowym

Granice między życiem zawodowym a prywatnym to jeden z obszarów, który realnie wpływa na decyzje pracowników dotyczące zatrudnienia. Jak pokazuje badanie Pracuj.pl, aż 37% respondentów doświadczyło w swojej karierze sytuacji, w której brak poszanowania czasu prywatnego ze strony przełożonych był impulsem do odejścia z pracy.