Work-life balance wciąż wyzwaniem polskich mam

• Dane ZUS: Mamy wykorzystują prawie 80% dni na opiekę nad chorym dzieckiem
• Urlopy dla ojców coraz popularniejsze
• Z jakich uprawnień mogą korzystać rodzice w pracy?

Dane ZUS: Mamy wykorzystują prawie 80% dni na opiekę nad chorym dzieckiem

Z danych ZUS wynika, iż w 2024 roku udział liczby dni absencji, które wykorzystali mężczyźni z tytułu opieki nad chorym dzieckiem wyniósł 21%, czyli wzrósł tylko o 0,42 punktu procentowego w stosunku do roku poprzedniego. Oznacza to, iż niemal 80% dni opiekuńczych nadal przypada na kobiety.

„Ten wskaźnik jest dla nas szczególnie istotny, ponieważ – oprócz danych o urlopach rodzicielskich i macierzyńskich – pokazuje rzeczywisty podział codziennych obowiązków opiekuńczych w rodzinie Jego powolna zmiana może świadczyć o wciąż niskim poziomie społecznej akceptacji dla zaangażowanego ojcostwa zarówno po stronie samych ojców, jak i po stronie ich otoczenia zawodowego” – czytamy w raporcie.

Jeśli chodzi o rozkład zaangażowania taty, to na pierwsze dwa lata życia dziecka przypada 25% dni opiekuńczych. W kolejnych latach wskaźnik ten spada 17% (w przypadku dzieci w wieku dziewięciu lat i starszych).

„Można to tłumaczyć różnymi czynnikami – od rozpadu związków, przez trudność z elastycznym łączeniem obowiązków zawodowych z opieką nad dzieckiem czy poczucie, że w tym okresie zaangażowanie taty nie jest potrzebne To kolejne zagadnienie, które wymaga pogłębionej analizy” – piszą autorzy raportu. I podkreślają, iż to właśnie na codziennych decyzjach o tym kto organizuje opiekę i rezygnuje z pracy opiera się równy udział kobiet i mężczyzn w życiu zawodowym.

Urlopy dla ojców coraz popularniejsze

Udział ojców jest za to coraz większy w korzystaniu z urlopów rodzicielskich (17% w 2024 roku). Znaczny wzrost zainteresowania tym urlopem to efekt wdrożenia unijnej dyrektywy work-life balance w 2023 roku, a wraz z nią 9-tygodniowej nieprzenaszalnej części urlopu rodzicielskiego.

Twórców raportu niepokoi jednak sezonowość wykorzystania urlopu głównie w miesiącach letnich), co może świadczyć o innym przeznaczeniu tego czasu np. na wakacje czy remont. Ponadto wciąż krótki jest okres urlopu (w 2024 r. średnio 7 tygodni).

Jak pokazują dane ZUS, w 2024 roku średni dzienny zasiłek dla ojca korzystającego z urlopu rodzicielskiego wynosił 167 zł, a dla matki – 124 zł. Różnica ta wynika z poziomu wynagrodzeń.

Najczęściej wykorzystywanym przez ojców urlopem jest urlop ojcowski. W ubiegłym roku skorzystało z niego 64% mężczyzn, którym urodziło się dziecko.

Z jakich uprawnień mogą korzystać rodzice w pracy?

Przypomnijmy, iż do najważniejszych urlopów możemy zaliczyć:

• urlop macierzyński:

• uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków

• urlop ojcowski:

• urlop rodzicielski;

• urlop wychowawczy.

Warto też wspomnieć o elastycznej organizacji pracy.

Istotne formy finansowego wsparcia rodziców to m.in.:

• świadczenie wychowawcze (800 plus);

• program „Aktywny rodzic”;

• świadczenie dobry start.

Raport „Mama i tata w domu i w pracy” jest dostępny na stronie https://sharethecare.pl/raport-tata-i-mama-w-domu-i-w-pracy/

Polecamy: Uprawnienia rodziców w pracy. Poradnik pracodawcy 2025