Język obcy - ocena kompetencji językowych pracowników

Źle dobrany zakres tematyczny

Bardzo często w trakcie nieprofesjonalnej oceny sprawdza się zakres tematyczny związany z dniem codziennym, czasem wolnym, zainteresowaniami, motywami ubiegania się o dane stanowisko. Osoby aplikujące o nową pracę przygotowują zawczasu odpowiedzi na takie pytania. Trenują odpowiedzi – również w języku obcym – słusznie spodziewając się, że może to być jeden z elementów rozmowy. Dodatkowo zazwyczaj bardzo dobrze orientują się w tematach branżowych – dzięki czemu potrafią sprawnie odpowiadać na pytania. Stwarzają wrażenie biegłości w komunikowaniu się w języku obcym. Co więcej, osoby sprawdzające kompetencje językowe w ten sposób zazwyczaj zakładają, że skoro ktoś potrafi bezbłędnie opowiadać np. o kwestiach programowania baz danych czy zintegrowanych systemach zarządzania, to tym bardziej poradzi sobie z rozmową na tematy codzienne. To błędne założenie. Często zdarza się, że ktoś świetnie radzi sobie w środowisku biznesowym, a ma problem ze swobodną rozmową podczas spotkań nieoficjalnych z klientem. Profesjonalni audytorzy unikają tej pułapki i dobierają pytania w taki sposób, by sprawdzić szeroki zakres obszarów tematycznych.

Jeden rodzaj testu

Nadal stosowanym błędem w ocenie kompetencji językowej ocenianej osoby jest sprawdzanie jej jedynie za pomocą testu pisemnego. Testy pisemne sprawdzają bierną znajomość języka – nie określają praktycznej umiejętności budowania wypowiedzi ustnych, tzn. praktycznej znajomości słownictwa i języka sytuacyjnego, poprawności gramatycznej i stopnia płynności w mówieniu. Opieranie kwalifikacji wstępnej wyłącznie na rezultatach testu pisemnego jest zabiegiem ryzykownym. Nasze 20-letnie doświadczenie mówi, że poziom biernej znajomości języka może różnić się (czasem znacząco) od praktycznej umiejętności budowania wypowiedzi.

Niezróżnicowanie stanowisk

Błędem, za którym idą poważne konsekwencje, jest niebranie pod uwagę (podczas rozmowy oceniającej poziom języka) przyszłego stanowiska kandydata na pracownika. Najczęściej w podobny sposób oceniani są pracownicy, którzy będą pracowali na różnych stanowiskach i mieli różne zadania. Co to znaczy? Inaczej powinien zostać sprawdzony poziom znajomości języka kandydatki na asystentkę, która powinna umieć swobodnie prowadzić rozmowy w języku angielskim, a inaczej poziom osoby, do której codziennych obowiązków będą należały negocjacje z klientami firmy, prezentowanie koncepcji strategicznych czy prowadzenie szkoleń. Często okazuje się, że ktoś, kto dosyć sprawnie rozmawia na tematy ogólne i dobrze wypada w rozmowach bezpośrednich, nie radzi sobie podczas wystąpień publicznych, dyskusji z większą grupą lub w czasie rozmów, które wymagają znajomości języka specjalistycznego. Audytorzy powinni różnicować zadania oraz sprawdzane obszary, mając na uwadze przyszłe obowiązki pracowników.

Przebieg audytu językowego

Audyt językowy powinien być przeprowadzony przez osobę, która potrafi ocenić kompetencje językowe. Sama doskonała znajomość języka obcego nie wystarcza. Osoba taka powinna być w stanie sprawdzić praktyczną umiejętność budowania wypowiedzi ustnych: znajomość słownictwa i języka sytuacyjnego, poprawność gramatyczną i stopień płynności mówienia.

Jak powinien przebiegać test oceny kompetencji językowych? Ważne, by był to kompleksowy test diagnostyczny składający się z części pisemnej i ustnej. Test sprawdza bierną znajomość struktur gramatycznych i słownictwa języka obcego. Część ustna, czyli rozmowa z konsultantem językowym, sprawdza praktyczną umiejętność budowania wypowiedzi ustnych.

Więcej na ten temat znajdziesz w płatnej części serwisu w artykule: Jak ocenić kompetencje językowe pracowników?